Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Protetyka > Kliniczne aspekty technicznego wykonawstwa protez > Flashcards

Kliniczne aspekty technicznego wykonawstwa protez Flashcards

1
Q

Kiedy proteza całkowita może spełniać swoje funkcje?

A

tylko wtedy, gdy jest stabilna i ma dobrą retencję

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Jak siły działające w jamie ustnej pacjenta wpływają na wielkość, kształt i umieszczenie protez całkowitych?

A

wielkość, kształt i umieszczenie protez całkowitych powinny być takie, aby siły działające w jamie ustnej przyczyniały się do ich stabilizacji (indywidualne dla każdego pacjenta)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Jak nazywamy przestrzeń, w którą powinny być wkomponowane protezy całkowite?

A

powinny się znajdować w strefie neutralnej (Fish)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Na jakie aspekty użytkowania protez wpływa odpowiednia stabilizacja?

A

odpowiada za wygodę użytkowania protezy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Jakie czynniki wpływają na stabilizację protezy całkowitej?

A
  • dostosowanie protezy do strefy neutralnej
  • pozytywne wykorzystanie sił (czyli takie, które będą protezę stabilizowały, a nie wyważały)
  • zrównoważenie okluzji
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Od czego uzależniona jest wydolność żucia pacjenta użytkującego protezy całkowite?

A
  • stan podłoża
  • stabilizacja i retencja
  • poprawność kontaktów zwarciowych

NIGDY nie jest równa wydolności uzębienia naturalnego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Dlaczego pacjenci użytkujący protezy całkowite wykorzystują tylko część potencjalnej energii podczas żucia?

A

zmniejszając działające siły, chronią w ten sposób tkanki podłoża przed urazem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Na jakie aspekty użytkowania protez wpływa odpowiednia retencja?

A
  • ułatwia adaptację

* zapewnia psychiczną wygodę (pacjent nie boi się, że mu protezka spadnie jak będzie się kielczyć albo plotkować)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Czynniki sprzyjające retencji wg Jacobsona i Krola:

A
  • adhezja
  • kohezja
  • napięcie międzypowierzchniowe
  • dokładne przyleganie do tkanek
  • uszczelnienie brzeżne
  • kontrola nerwowo-mięśniowa
  • ciśnienie atmosferyczne
  • ciążenie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Uszczelnienie brzeżne powinno występować w trakcie aktu żucia czy podczas spoczynku?

A

powinno funkcjonować zarówno w czasie aktu żucia, jak i podczas spoczynku = ZAWSZE

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Na czym polega kontrola nerwowo-mięśniowa?

A

na nauczeniu się przez pacjenta najpierw świadomego, a później odruchowego kontrolowania swoich czynności mięśniowych, tak aby harmonizowały z czynnościami protezy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Na który element protezy wpływa ciśnienie atmosferyczne?

A

na zewnętrzną, polerowaną stronę protezy całkowitej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Do której z protez odnosi się pojęcie ciężkości: górnej czy dolnej?

A

dolnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Jaki wpływ na retencję protezy dolnej ma jej masa?

A

masa protezy ma tylko niewielki wpływ na jej retencję, gdyż ewentualne siły przemieszczające znacznie przewyższają jego oddziaływanie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Które czynniki wg Jacobsona i Krola są kluczowe dla utrzymania retencji?

A

zależne jest to od indywidualnych warunków istniejących u danego pacjenta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Kiedy siły adhezji, kohezji i napięcia powierzchniowego mają lepsze pole do popisu w utrzymaniu protezki?

A

kiedy jest ścisły kontakt niepolerowanej powierzchni protezy i tkanek miękkich oraz kiedy uszczelnienie brzeżne umożliwia stały kontakt pobrzeży protezy z tkankami otaczającymi, bez powstania wentyla powietrznego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Jakie skutki niesie ścieńczenie pobrzeży protezy?

A
  • pogarsza utrzymanie protezy

* gdy zamiast obłego mają ostre zakończenie mogą ranić tkanki miękkie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Dodatkowe czynniki wpływające na utrzymanie protez całkowitych (poza tymi wymienianymi przez Jacobsona i Krola):

A
  • jakość i ilość śliny
  • jakość podłoża protetycznego
  • prawidłowe warunki okluzyjne
  • ukształtowanie wyrostków zębodołowych i stan tkanek miękkich
  • dostosowanie konstrukcji do podłoża i okolicznych tkanek
  • ustawienie zębów sztucznych
  • ukształtowanie powierzchni okluzyjnej - zęby typu płaskoguzkowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Jaka ilość śliny jest najlepsza dla utrzymania protezy?

A

optymalna ilość śliny to taka, w której płyta protezy i bł. śluzowa są tak mokre, jak to możliwe, przy jak najmniejszej warstwie śliny między nimi = nie za dużo, nie za mało

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Jaka “jakość” śliny jest najlepsza dla utrzymania protezy?

A

najlepsza jest umiarkowana ilość śliny o dużej zawartości śluzu, najgorsza jest rzadka, wodnista, z minimalną ilością śluzu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Na co wpływa jakość podłoża protetycznego?

A
  • stabilizacja
  • utrzymanie
  • sprawność czynnościowa
  • wybór odpowiedniej metody wyciskowej (dlatego przed pobraniem wycisku należy przeprowadzić analizę podłoża)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

W której protezie górnej czy dolnej siły adhezji i kohezji odgrywają główny czynnik decydujący o fiksacji?

A

w protezie górnej (adhezja i kohezja są wprost proporcjonalne do powierzchni kontaktowej)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Dlaczego w protezie dolnej adhezja i kohezja nie odgrywają zbyt wielkiej roli?

A

powierzchnia przylegania płyty protezy dolnej do wyrostka jest mała (trzeba liczyć na inne siły utrzymujące, zwłaszcza przy dodatkowo niekorzystnych warunkach z powodu zaniku wyrostka oraz kompensacyjnego powiększania języka i ślinianek)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Jakie czynniki wpływają na utrzymanie protezy dolnej?

A
  • równowaga mięśniowa (języka, warg, policzków) = równowaga sił w przestrzeni neutralnej
  • protezy ekstensyjne
  • brak ostatnich dwóch zębów trzonowych
  • wcześniejsze zabiegi korekcyjne (np. westibuloplastyka laserowa)
  • wszczepy filarowe -> overdentures
25
Q

Co stanowi pierwszą barierę uniemożliwiającą przedostanie się powietrza w kierunku obrzeża protezy od strony przedsionka jamy ustnej?

A

przylegające w tym miejscu tkanki, czyli mięśnie mimiczne i policzkowe, określane przez Gerbera jako mięśnie trzymające protezę

26
Q

Czym jest stabilizacja protezy?

A

opór w stosunku do sił poziomych i rotacyjnych, chroniący protezę przed przemieszczeniami przednio-tylnymi i bocznymi

27
Q

Czym różnią się warunki okludalne w naturalnym uzębieniu a stosowaniu protez całkowitych?

A

uzębienie naturalne → siły żucia przenoszone są na ozębną i działają na pojedynczy ząb

protezy całkowite → siły przenoszone są poprzez błonę śluzową i okostną na kość i działają na całą płytę

28
Q

Do jakich kontaktów okludalnych dążymy w protezach całkowitych?

A

w maksymalnej liczbie zębów bocznych, w czasie działania sił w kierunku pionowym, prostopadle do bazy oporowej protezy (podłoża protetycznego)

podczas ruchów bocznych powinien być zachowany kontakt między stroną pracującą i balansującą = trzypunkowy kontakt żucia

29
Q

Czym jest retencja protezy?

A

= fiksacja - opór stawiany podczas zdejmowania protez z podłoża

30
Q

Czym jest adhezja?

A

siła przyciągania działająca między molekułami różnych ciał

31
Q

Czym jest kohezja?

A

spójność międzycząsteczkowa, jest czynnikiem siły elektromagnetycznej działającej między molekułami tego samego materiału

32
Q

Czym jest napięcie międzypowierzchniowe?

A

siły wciągnięte w utrzymanie przyciągania dwóch ciał stałych, między którymi znajduje się cienka warstwa płynu utrudniająca oddzielenie tych ciał przez siły działające pod kątem prostym w stosunku do powierzchni cieczy (adhezja przez kohezję)

33
Q

W jaki sposób uzyskujemy dokładne przyleganie protezy do tkanek?

A

dzięki dokładnym wyciskom czynnościowym

34
Q

Czym jest uszczelnienie brzeżne?

A

ścisły kontakt pobrzeży protezy z przylegającymi tkankami miękkiego podłoża, uzyskuje się je w wyniku czynnościowego ukształtowania pobrzeży oraz uszczelnienia tylnej granicy protezy górnej

35
Q

W jaki sposób uzyskujemy uszczelnienie brzeżne protezy?

A

poprzez czynnościowe ukształtowanie pobrzeży oraz uszczelnienie tylnej granicy protezy górnej

36
Q

Czym jest kontrola nerwowo-mięśniowa?

A

siły czynnościowe wyzwalane przez mięśnie pacjenta, mające wpływ na utrzymanie protezy

37
Q

Jakie czynniki mają kluczowe znaczenie dla utrzymania protezy górnej?

A

adhezja, kohezja (ich wielkość jest proporcjonalna do powierzchnie kontaktowej) oraz podciśnienie

38
Q

Czym jest odciążenie?

A

postępowanie mające na celu oszczędzenie miejsc mało podatnych i wrażliwych na ucisk (odciążenie pewnych miejsc terenu pokrytego protezą powoduje zwiększenie obciążenia miejsc pozostałych)

39
Q

Miejsca najczęściej odciążane:

A
  • okolica szwu podniebienia (najczęściej)
  • ostre brzegi zębodołu po usunięciu zębów
  • linia skośna wewnętrzna i zewnętrzna w żuchwie
  • kresa żuchwowo-gnykowa
  • otwór bródkowy
  • przerośnięta brodawka przysieczna
  • otwory podniebienne większe
  • grzebień koguci
40
Q

Metody wykonania odciążeń:

A
  • pobieranie wycisku wybiórczo-odciążającego
  • zdejmowanie masy z wycisku
  • pogrubianie modelu roboczego w miejscach wymagających odciążenia
  • wypiłowanie akrylu z gotowej protezy przez lekarza
  • wyścielenie płyty protezy miękkim tworzywem w miejscach podlegających odciążeniu
41
Q

Odciążenie - zdejmowanie warstwy masy z wycisku:

A
  1. pobranie wycisku
  2. zakreślenie nietoksycznym ołówkiem miejsca podlegającego odciążeniu w jamie ustnej
  3. ponowne wprowadzenie wycisku (ołówek odbija się na wycisku)
  4. zeskrobanie warstwy materiału i stworzenie przestrzeni odciążającej

metoda prosta, łatwa, szybka ale niedokładna (niewystarczające odciążenie - za mało ściągniętej masy albo komora ssąca - zbyt dużo ściągniętej masy)

42
Q

Kiedy okolica podatna na ucisk protezy jest prawidłowo odciążona?

A

w momencie dociskania protezy do podłoża, płyta powinna przylegać do błony śluzowej, tak aby nie było między nimi wolnej przestrzeni

43
Q

Odciążenie - pogrubienie modelu roboczego w miejscach wymagających odciążenia:

A

(zwykle w labolatorium na etapie puszkowania protez)

  1. badanie wewnątrzustne i ocena miejsc odciążenia
  2. zakreślenie na modelu miejsc odciążenia i podanie liczby listków folii która powinna zostać nalepiona
  3. nalepienie listków folii cynowej lub ołowiowej (można też nadlać te miejsca gipsem lub cementem)
44
Q

Na której wizycie można wykonać odciążenie przez pogrubienie modelu?

A

na etapie ustalania zwarcia centralnego lub kontroli protez próbnych

45
Q

Pobieranie wycisku wybiórczo odciążającego:

A
  1. wykonanie modelu pomocniczego i zakreślenie miejsc odciążenia
  2. pokrycie miejsc odciążenia cienką warstwą gipsu
  3. na tak przygotowanym modelu wykonanie łyżki indywidualnej
  4. pobranie wycisku czynnościowego
  5. zakreślenie nietoksycznym ołówkiem miejsca podlegającego odciążeniu w jamie ustnej
  6. ponowne wprowadzenie wycisku (ołówek odbija się na wycisku)
  7. usunięcie materiału wyciskowego i perforacja łyżki w miejscach odciążenia
  8. nałożenie pasty wyciskowej na łyżkę i pobranie wycisku mocno dociskając do podłoża
  • odciążenie tą metodą jest dokładne i najbardziej fizjologiczne
  • dzięki perforacji i istnieniu wolnych przestrzeni między łyżką a miejscami podlegającymi odciążeniu na te okolice nie jest wywierany ucisk
  • model roboczy wykonany z takiego wycisku nie wymaga dalszych odciążeń
46
Q

Odciążenie - wypiłowanie akrylu z gotowej protezy przez lekarza:

A
  • metoda mało dokładna

* technik musi wypolerować

47
Q

Wyścielenie płyty protezy miękkim tworzywem w miejscach podlegających odciążeniu:

A
  1. zaznaczenie na modelu roboczym miejsc które należy odciążyć
  2. wykonanie protezy w sposób ogólnie przyjęty
  3. z gotowej ale nie polerowanej protezy usuwa się akryl w zaznaczonych uprzednio miejscach
  4. na miejsce akrylu wprowadza się tworzywo akrylowe plastifikowane
  5. polimeryzacja celem wzajemnego połączenia

metoda ta początkowo daje dobre wyniki, jednak wadą jest nietrwałe połączenie miękkiego tworzywa z płytą protezy oraz jego utwardzenie się przez co traci się odciążenie

48
Q

W jakim celu wykonuje się uszczelnienie tylnej płyty protezy?

A

utrzymanie górnych protez płytowych, uszczelnienie brzeżne uniemożliwia przepływ powietrza między przylegającymi powierzchniami, co powoduje ścisłe przyleganie = “przyssanie” płyty do podłoża

na skutek skurczu polimeryzacyjnego powstaje szczelina między płytą protezy a podłożem (0,24 mm), której powstaniu chcemy zapobiegać

dodatkowo zapobiega przedostawaniu się resztek pokarmowych pod płytę protezy, zmniejsza odruch wymiotny i poprawia samopoczucie pacjenta

49
Q

Jakie wyróżniamy metody uszczelnienia tylnej granicy płyty protezy?

A

pierwotne (na wycisku czynnościowym lub modelu diagno) i wtórne (na modelu roboczym)

50
Q

Uszczelnienie pierwotne na wycisku czynnościowym:

A
  1. Pobieram wycisk
  2. Zakreślam nietoksycznym ołówkiem w ustach granicę strefy uszczelnienia
  3. Ponownie wprowadzam wycisk - na masie wyciskowej odbija się zaznaczona granica.
  4. W granicach odbitej przestrzeni w zależności od podatności tkanek/ użytej masy wyciskowej nakładam (wosk / masę Kerra / masę silikonową o odpowiedniej prężności) - więcej masy nakładamy na stokach podniebienia niż na linii pośrodkowej.
  5. Ponownie wprowadzam wycisk i dociskam do podłoża, materiał uszczelniający wywiera nacisk na tkanki miękkie tworząc uszczelnienie tylnej granicy wycisku w związku z tym również płyty gotowej protezy
51
Q

Wady i zalety uszczelnienia pierwotnego na wycisku czynnościowym:

A

Zalety:

  • umożliwienie przemieszczania tkanek w fizjologicznie akceptowalnych granicach
  • unika się nadmiernego ucisku tkanek
  • zwiększenie retencji w płycie próbnej protezy (bo uzyskujemy uszczelnienie już na etapie próbnej protezy)
  • uniknięcie mechanicznego podskrobania płyty protezy

Wady:

  • przedłużenie czasu pobierania
  • trudności w technice postępowania
  • nie zawsze jest wystarczające i czasem jednak konieczne jest dodatkowe podskrobanie modelu
52
Q

Uszczelnienie pierwotne przez podskrobanie modelu diagnostycznego:

A
  1. Konwencjonalne dopasowanie łyżki wyciskowej
  2. Zakreślam granicę uszczelnienia w jamie ustnej.
  3. Ponownie wprowadzam łyżkę - odbija się na niej granica a później odbije też na modelu.
  4. Podskrobanie modelu na grubość 1-1.5 mm w obrębie odbitego zarysu.
  5. Dostosowuję łyżkę indywidualną (szelakową - przez uplastycznienie; akrylową - przez uzupełnienie szybkopolimerem)
  6. Ponownie kontroluję łyżkę indywidualną w jamie ustnej - sprawdzam jej utrzymanie i czy nie uciska nadmiernie tkanek miękkich.
  7. Pobieram wycisk czynnościowy na skorygowanej łyżce indywidualnej
53
Q

Uszczelnienie wtórne:

A
  • na zakończenie wizyty kontroli próbnej protezy;
  • nożykiem protetycznym, specjalnym rylcem lub średniej wielkości różyczką;
  • przez lekarza w obecności pacjenta, nigdy nie przez technika
  1. Wnikliwa analiza zasięgu strefy uszczelnienia i podatności tkanek w tej okolicy.
  2. Wykonuje się rowki uszczelniające, ale najbardziej praktyczne jest uszczelnienie w kształcie klina podstawą zwróconego podstawą ku tyłowi (podstawa ta jest cieńsza w linii pośrodkowej, a grubsza w okolicy stoków podniebiennych) i głębokości zależnej od podatności błony śluzowej

Średnia i mała podatność tkanek: 0.8 mm
Duża podatność: 1.2 mm

Wg Dejak śr. głębokość 1,5 mm
Szerokość klina:
na szwie podniebiennym: 2-3 mm w strefie gruczołowej, w okolicy stoków podniebiennych: 4-6 mm

54
Q

Co można zrobić, gdy gotowa proteza pomimo zastosowanych działań nie ma wystarczającego uszczelnienia?

A

można je pogrubić dodając warstwę szybkopolimeru na wewnętrznej stronie tylnej granicy płyty

55
Q

Czym jest wentyl wewnętrzny?

A

znajduje się między błoną śluzową wyrostka zębodołowego a wewnętrznym brzegiem obrzeża płyty protezy

56
Q

Czym jest wentyl zewnętrzny?

A

znajduje się między brzegiem zewnętrznym protezy a błoną śluzową policzków

57
Q

Czynniki wpływające na utrzymanie protez częściowych akrylowych na podłożu protetycznym:

A

● siła tarcia – dzięki klamrom (najczęściej pojedyncze, doginane, jednoramienne, osiadające), wykorzystuje się siłę tarcia między powierzchnią zęba a ramieniem retencyjnym klamry, funkcję ramienia stabilizującego pełni płyta protezy; czasami pozostałe siły są wystarczające aby wykonać protezę bezklamrową
● siła wklinowania – dzięki pewnej podatności zębów filarowych i kontaktu ich ścian z płytą protezy; działanie tej siły jest największe, kiedy zęby filarowe ograniczają obustronnie lukę, a ściana protezy ma medialny i dystalny kontakt z zębami
● siła działania mięśni,
● siła adhezji,
● siła kohezji,
● siła ciężkości (tylko w dolnej protezie)

58
Q

Ile powinna wynosić siła utrzymania klamry?

A

5-10 N

większe siły → przeciążenie ozębnej; mniejsze → brak prawidłowej retencji

59
Q

Co jest większym zagrożeniem dla podłoża prot - zbyt rozległa czy zbyt zredukowana płyta protezy?

A

zbyt zredukowana płyta → nadmierne obciążenie podłoża

Protetyka (34 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions