Ogniotrwałe masy osłaniające Flashcards
Do czego służą masy ogniotrwałe?
do sporządzania form odlewniczych, w masach tych są zatapiane woskowe elementy protez przeznaczone do zamiany na metal w procesie odlewniczym, służą również do sporządzenia modeli powielanych
Wymagania stawiane masom ogniotrwałym:
- Muszą cechować się odpornością termiczną na roztopiony metal (nie mogą ulegać rozpadowi w temperaturze topnienia stopu).
- Muszą wykazywać odporność mechaniczną w takim stopniu, aby płynny metal nie uszkodził formy w trakcie jego wtłaczania.
- Powinny być drobnoziarniste, aby uzyskany odlew miał gładką powierzchnię.
- Powinny charakteryzować się chemiczną obojętnością w stosunku do płynnego stopu.
- Powinny mieć taki współczynnik rozszerzalności, który mógłby kompensować zmianę objętości odlewów podczas ich stygnięcia, związaną z odpowiadającym danemu materiałowi współczynnikiem kurczliwości stopu.
- Powinny mieć optymalny dla wykonania czynności laboratoryjnych, czas wiązania.
- Powinny łatwo oddzielać się od powierzchni uzyskanego odlewu
Masy osłaniające - podział:
- łatwotopliwe - w zakresie temperatury do 150°C
- średniotopliwe - w zakresie temperatur 700-1200°C
- wysokotopliwe - w zakresie temperatur 1400-1800°C
Czym jest ekspansja masy osłaniającej?
kompensacja kurczliwości stopu metali w trakcie stygnięcia = wzrost objętości masy w trakcie twardnienia
Rodzaje ekspansji masy osłaniającej:
- rozszerzalność wiązaniowa
- rozszerzalność higroskopijna
- rozszerzalność termiczna
- rozszerzalność inwersyjna
Masy osłaniające średniotopliwe - do jakich metali?
stopy złota i niektóre srebrowo-palladowe
Jakie rodzaje składników zawierają masy osłaniające średnio- i wysokotopliwe?
- materiał ogniotrwały
- materiał spajający (wiążący poszczególne składniki)
- subst modyfikujące (związki chemiczne)
Rozszerzalność wiązaniowa masy osłaniającej:
- następuje samorzutnie podczas zestalania masy osłaniającej
* jej wielkość jest uzależniona od poszczególnych składników
Rozszerzalność higroskopijna masy osłaniającej:
- ma miejsce po wypełnieniu masą osłaniającą pierścienia odlewniczego i jest związana ze wzrostem objętości gipsu podczas twardnienia (wzrost kryształów)
- można ją pobudzić przez zanurzenie pierścienia odlewniczego wypełnionego masą osłaniającą do wody o temperaturze około 37°C na około 30 minut, lub przez zwilżenie wodą taśmy krepowej wyścielającej zewnętrzną powierzchnię pierścienia
Rozszerzalność termiczna masy osłaniającej:
zachodzi gdy forma odlewnicza jest wygrzewana w piecu celem wypalenia wosku i występuje w temperaturze 450°C
Rozszerzalność inwersyjna masy osłaniającej:
- występuje w temperaturze 573°C
- jest uzależniona od przechodzenia kwarcu z formy alfa w beta
- w celu zapewnienia właściwej rozszerzalności inwersyjnej pierścień odlewniczy wypełniony masą osłaniającą zawierającą kwarc powinien w momencie odlewu mieć temperaturę powyżej 650°C (pierścień musi być podgrzany do temp. 700-750°C), natomiast gdy korzystamy z masy na bazie krystobalitu konieczne jest uzyskanie tem 350°C (czyli pierścień 450-500°C)
Rozszerzalność higroskopijną masy osłanającej możemy zwiększyć przez:
- zmniejszenie stosunku wody do proszku
- zwiększenie zawartości wypełniacza krzemionkowego (dobór materiału)
- użycie cieplejszej wody do zarabiania
- wydłużenie czasu zanurzenia masy w wodzie
Materiał spajający w zależności od topliwości mas osłaniających:
- niskotopliwe → gips (autoklawowany półwodny siarczan (VI) wapnia)
- średniotopliwe → gips (autoklawowany półwodny siarczan (VI) wapnia)
- wysokotopliwe → fosforany lub krzemiany
Do odlewania jakich stopów nie można używać mas osłaniających zawierających węgiel?
do odlewania stopów nieszlachetnych → wchodzą w reakcję → węgiel zwiększa kruchość stopu
Masy osłaniające wysokotopliwe zawierające węgiel - do jakich metali?
stopy na bazie palladu i wysokiej zawartości złota
