kristalarthropathie Flashcards
Jicht
- prevalentie
- 3 stadia
pathofysiologie jicht
Klinisch syndroom wat veroorzaakt wordt door een onstekingsreactie op uraatkristallen die neerslaan in het gewricht en/of het synovium. Jicht is extreem pijnlijk.
uraatkristallen kunnen onstaan uit urinezuur. Normaal als DNA wordt opgeruimd wordt het omgezet in xanthine en daarna in uraat. Bij een verminderde uitscheiding hiervan of een verhoogde aanmaak kan je te veel urinezuur hebben.
Dit kan neerslaan als in hart, nieren en gewrichten als kristallen
waaruit bestaat het aanbod van purines
wat is het metabolisme
en via wat wordt urinezuur uitgescheiden (2)
Meeste purines krijg je via je dieet binnen, rest bij DNA afbraak (bij chemo extra veel)
purinen worden omgezet in urinezuur, als je teveel hiervan hebt ontstaat er een evenwicht van urinezuur en uraatkristallen
urinezur wordt 1/3 via maag/darm kanaal uitgescheiden en 2/3 deel via de nieren
Waarom leidt jicht tot hevige ontstekingen
De ‘vreemde’ jicht kristallen zorgen voor complement activaten en macrofagen/neutrofiele granulocyten proberen de kristallen te fagocyteren. Dit lukt niet en de cellen vallen uit elkaar en lytische enzymen en ontstekingsfactoren komen vrij–> enorme weefselschade en ontsteking
IL-1 is een belangrijk cytokine hierbij
klinisch beeld acute jicht aanval
monoarticulair of polyarticulair
welke gewrichten?
gewrichten staan op volgorde van hoe vaak het daar voorkomt
bij een acute jichtaanval zijn er ook tekenen van roodheid, zwelling, pijn, functieverlies en warmheid van het gewricht
acute jichtaanval verschijnselen
self-limiting?
urinezuurconcentratie kan op het acute moment nog weleens verlaagt zijn
acute jicht is self-limiting, maar omdat het zoveel pijn geeft wil je er toch wat aan doen
chronische jicht
vaker polyarticulair dan acute jicht en vaker in de handen
tophi= onderhuidse ophoingen van jichtkristallen, lijkt op een abces maar is hard. Het is slecht doorbloed waardoor het slecht geneest bij wondjes. Geeft boterosie door macrofagen die het bot opeten of door de tophi die expanderen en zich gaan stapelen in het bot.
diagnose stellen jicht
ahv het klinisch beeld
aantonen van uraatkristallen wordt gedaan door vocht uit het gewricht te halen en ze te bekijken onder een dubbelbrekende microscoop= gouden standaard
bij rontgenonderzoek zie je typische boterosie met nog de rand van het bot wel goed zichtbaar
relatie jicht en concentratie van het urinezuur in het serum
Hoe hoger urinezuurconcentratie, hoe hoger kans om jicht te ontwikkelen
maar een hoog urinezuur hoeft niet te betekenen dat je per definietie jicht krijgt
oorzaken hyperuricaemie
verminderde renale excretie = 90%
overproductie urinezuur= 10%
oorzaken verminderde urinezuurexcretie
nierinsuffiecientie, medicatie en alcohol = belangrijskte
oorzaken verhoogde urinezuur productie
purine zit in rood vlees, schaaldieren en light frisdrank
behandeling acute jichtaanval
HA doet vaak prednisonkuur geven
iets milder is colchicine
indicaties urinezuurverlagende therapie
urinezuurverlagende therapie
Dit krijg je om als je dus vaak jicht aanvallen hebt om deze te voorkomen
werking allopurinol/febuxostat
Opletten want kan eerst een jicht aanval uitlokken doordat je het urinezuur gaat verlagen. Middel werkt wel, je moet dan juist doorgaan.
Tot een jaar kan je nog klachten krijgen
veel interacties met andere meds, hier moet je goed op letten!!!!
werking benzbromaron
Dit moet je geven aan mensen met een te lage urinezuurexcretie
2e keus middel
bijwerkingen van benzbromaron en allopurinol
Je kan dus preventief colchicine geven met nsaid om die 1e aanval te voorkomen
pseudojicht
vaak komt het in de gewrichten waar al artrose is en dan bij lichamelijke stress zoals inspanning, koorts of overrekking van een gewricht
chondrocalcinose
bij welke leeftijdscategorie komt het vaak voor?
chondrocalcinose is de verschijningsvorm van het neerslaan van kristallen op de foto.
klinisch beeld pseudojicht
