gewrichtsbeschadigingen bij inflammatoire aandoeningen Flashcards
RA
- wat voor inflammatie is dit
- prevalentie
- vrouw : man verhouding
- meest kenmerkend
- lab: 3 dingen
- door welk Ig gemedieerd
symm en chronische inflamm polyartritis,
preva 1%,
v:m 3:1,
langdurige ochtendstijfheid (>1u),
lab: laag Hb, hoog BSE en (vaak) reumafactor (=RF)
IgG-gemedieerd AI proces met RF
wat zie je in gewrichten en pezen bij RA: 11
- 5 belangrijkste dingen
- synovitis van gewrichten en pezen–> gezwollen,
- destructie van KB
- Pannusvorming: KB vervangen door granulatieweefsel (door synovium)
- tegelijk lokale botdestructie vnl aan de rand van het gewricht–> kapsel en de banden komen vast te zitten
- osteoporose aan botuiteinden,
- cystevorming,
- ossale collaps (bot zwak–> zakt in),
- dislocaties,
- fibrose,
- contracturen
- verstijving
Dus in gewricht: synovitis, vorming pannus en aantasting KB, bot en ligament
beloop RA:
- 4 stappen
- is het altijd progressief?
- synovitis (start proliferatieve veranderingen)
- progressieve inflamm met pannusvorming, start destructoe KB en milde osteoporose
- deformatie bot en weke delen
- ankylose (= vastgroeien van botten)
RA meestal progressief, maar kan ook stabiel
verschil tussen artrose en RA
- wat voor proces
- voorkeurslocaties
- stijfheid
- wanneer klachten/ erger
- ontsteking?
- wat zie je in bot
Artrose wordt erger bij lang bewegen (bijv lopen),
RA wordt dan juist minder erg
4 operatieve beh bij gewrichtsdestructie RA:
- die 4 + uitleg wat ze zijn
- wanneer opereer je
je opereert alleen bij functioneel probleem
- Artrodese: 2 stukken bot op elkaar vastzetten–> pijn minder erg
- Prothese
- Resectie: botdeel eruit–> ruimte vrij–> wrijving weg, niet bij belast gewricht (=knie)
- Osteotomie: doorzagen bot–> stand gecorrigeerd
locaties RA %
- schouder
- elleboog
- pols
- hand
- heup
- knie
- enkel
- voet
Reuma hand
- progressief of stabiel
- proces en volgorde van otnstaan klachten en kenmerken
- wat is zwanenhals
- wat is bouttoniere
- wat doet een silverring splint
progressief
begint met fusiforme zwelling PIP’s
- -> subcutane noduli (bultjes) en ulnaire deviatie vingers met synovitis rondom de pols en Boutonnière deformiteit in de duim
- -> Swanneck deformiteiten in de vingers
Zwanenhals: hyperextensie PIP en flexie DIP kan Z en B voorkomen door meds
Boutonniere: flexie PIP en hyperextensie DRIP
silverring splint–> herstel deformiteit
RA hand:
- wat is synovitis
- gevolgen synovitis rond pees
- waar zie je het meest de gevolgen van de synovitis (in de hand) en wat kan je hiertegen doen
- waardoor zijn extensorpezen onderling verbonden en wat is de functie hiervan + relatie met gevolgen van synovits
- wat hebben de pink en wijsvinger extra en wat kan je hiermee doen
Synovitis rond gewrichten en pezen kan–> ruptuur bij benige randen
dus je wil ingrijpen voordat synovitis ontstaat
meestal: ruptuur strekpees 4e en 5e vinger–> pink en ringvinger hangen
Synovectomie werkt beschermend hiertegen, nu bijna niet meer gedaan want goede meds beschikbaar
Extensorpezen zijn onderling verbonden door juncturae tendineum–> zelfs bij ruptuur door synovitis kunnen vingers nog (deels) strekken
Ook hebben pink (=EDM: extensor digiti minimi) en wijsvinger (=EIP: extensor indicis proprius) dubbele extensorpees. Deze kan je verplaatsen naar andere vinger–> daar functie herstellen bij ruptuur van een andere pees
Extensor pollicis longus (duim) scheurt vaak door tenosynovitis–> EIP erin
Reuma voet:
- progressief of stabiel
- typische kenmerken: 5 en leg ze uit
- conservatieve beh
- operatie beh en wanneer doe je dit
- beh RA achtervoet
- prothese in de voet?
progressief,
typisch:
- platvoet,
- hallux valgus met bunion: X-stand van de grote teen, bunion: grote bult
- hamertenen: met bultjes op de bovenkant
- noduli,
- ook kan subluxatie MTP’s–> onder kopjes MTP callus–> pijn bij lopen
Callus ontstaat onder de voet omdat de kopjes (= MTP’s) naar beneden staan
Beh enkel en voet RA conservatief: steunzolen of aangepaste schoenen,
als dit niet helpt operatie: Clayton procedure: kopjes van MTP 2-5 eraf–> subluxatie weg–> druk weg–> bultjes en pijn weg,
vaak Clayton icm atrodese MTP1 (=grote teen)
RA achtervoet: atrodese in aangedane gewrichten, prothesiologie zeldzaam bij voet
Reuma knie:
- wat is kenmerkend
- conservatieve beh: 6
- operatie beh: 5
valgusstand (= knie naar mediaal)
Conservatieve beh:
- cortico’s,
- meds,
- spalk,
- schoenaanpassing,
- silverring splint
- fysio
Operatie:
- synoviectomie,
- peesreconstructie,
- artrodese,
- prothese,
- decompressie zenuw
waarom is de beh van RA anders?
7
pre operatief waarop letten?
6
Je moet goed aandacht hebben voor Hb want bij chronische ziekte heb je een laag Hb
waar moet je mee oppassen bij intubatie
Atlanto axiale instabiliteit: lig. transversum dat C1 en C2 bij elkaar houdt kan bij RA aangetast zijn–> dislocatie van C1 en C2–> problemen bij intubatie
post-op waarop letten?
6
artritis prsoriatica
Artritis psoriatica: gewrichtsklachten, huidafw (knie, elleboog, bilspleet, hoofd en oren)
