Hoofdstuk 14 Flashcards
Welke van de onderstaande voorbeelden vertegenwoordigt een waanstoornis, welke een schizofrene waan?
- Emiel werd in een angst toestand opgenomen bij een PAAZ. Hij meende achtervolgd te worden door een bedrijfsspion die het op zijn briljante ideeën voor zin had en had het idee dat er bij hem ingebroken was en in zijn papieren geneusd. over deze ideeën bleef hij heel vaag. enkele dagen later beweerde hij dat er AIVD- agenten door de mat glazen deuren van de afdeling hadden staan staren in verband met zijn politieke overtuigingen. met speciale apparatuur zouden ze zijn geheime gedachten willen aftappen en via de radio uitzenden. Waarmee zijn kansen op belangrijke positie in het bedrijfsleven of de politiek wel verkeken waren.
- Na afgewezen te zijn door een vrouwelijke collega, waarvan hij toch sterk het idee had gehad dat ze iets voor hem voelde, meende magazijnbediende Freddy dat zijn baas grootse plannen met hem had. hij zou binnenkort magazijnchef worden en dat zou nog maar een opstapje zijn naar een veel belangrijker functie. Hij was de gedoodverfde opvolger van de baas en zij zou stapsgewijs op zijn toekomstige positie voorbereid worden. Wat zou Elly dan spijt hebben van haar afwijzing
- Een jaar nadat haar baby gestorven was, kwam Melanie met het verhaal aanzetten dat haar kind in het ziekenhuis was ontvoerd na verwisseling met een babylijkje. ergens in Nederland liep er een vrouw met haar kind te sjouwen. Melanie nam zich voor alles in het werk te stellen haar kind op te sporen en terug te eisen.
a. Emiel waanstoornis, Freddy maan stoornis, Melanie schizofrene waan
b. Emiel schizofrene waan, Freddy waanstoornis, Melanie schizofrene waan
c. Emiel waanstoornis, Freddy schizofrene waan, Melanie waanstoornis
d. Emiel schizofrene waan, Freddy waanstoornis, Melanie waanstoornis
d. Emiel schizofrene waan, Freddy waanstoornis, Melanie waanstoornis
Hernoem de volgende waan:
- de 19-jarige Jerry Kwam onder behandeling, nadat hij twee maanden in een ziekenhuis had gelegen na een mislukte zelfmoordpoging met aspirines. Hij woont bij zijn ouders, mijn vader alcoholist, moeder hardwerkend en martelaar, plus een jongere zus, in een arbeidersbuurt in Boston. De problemen waren 6 maanden terug begonnen, toen zijn vrienden van College met elkaar uitgemaakt hadden dat hij te oud was om nog maagd te zijn. Ze collecteerden om hem een paar uur met een prostituee te kopen. Zo geschiedde en Jerry had twee keer gemeenschap met haar. Hij was er trots op, maar de tweede keer was een condoom afgegleden, een week later merkte hij een vreemde afscheiding van zijn penis op. De huisarts constateerde een geslachtsziekte( chlamydia). Hij werd nu bang HIV ( AIDS) te hebben opgelopen en liet zich twee keer testen. de uitslag was negatief( geen HIV), maar een dokter op de HIV- lijn die hij diverse malen belde, had hem verteld dat je pas na twee jaar er zeker van kon zijn geen HIV te hebben, en dus was hij ervan overtuigd toch HIV- besmet te zijn. het feit dat hij er een verandering aan zijn penis was en dat hij en mondziekte krijg als reactie op het antibioticum tegen de chlamydia, zag hij als evidentie van aids. Hij werd erg depressief, voelde zich schuldig over wat hij had gedaan, en dacht aan zelfmoord. men gaf hem antidepressiva, maar hij blijft op zelfmoord zinspelen. op een gegeven moment weigerde hij deze middelen wegens de bij effecten, maar in psychotherapie maakte hij vorderingen. Het bleek dat er vroeger ook al moeilijkheden waren. Hij kon het beste leren van de drie kinderen en werd uitverkoren tot redder van het gezin. op de middelbare school kreeg hij angst besmet te worden door immigranten en zelf anderen te besmetten met ziektekiemen. op zijn zestiende werd hij kritisch over de strengen godsdienst die hem was bij gebracht,Ging over tot een ander kerkgenootschap, sloot zich vervolgens aan bij een satanische sekte, en keerde toen weer terug tot zijn oude genootschap. tegelijk ging hij erg zijn best doen op school, Waarna hij mooie punten behaalde. Hij ging studeren op een staatsuniversiteit. daar kreeg hij zorgen over zijn seksuele oriëntatie, nadat diverse homoseksuele studenten hem avances hadden gemaakt. ook nu, tijdens zijn HIV- besmettingsangst, was hij daar nog steeds mee gepreoccupeerd.
a. erotische waan
b. jaloezie waan
c. complot waan( achtervolgingswaan)
d. somatische of hypochondrische waan
d. somatische of hypochondrische waan
Interpreteer de somatische of hypochondrische waan( zeg er iets verklarends over)
a. concretisering en projectie van de sterke behoeften
b. concretisering van een onbestemde angst
c. ontkenning( loochening) van onverdraaglijk verlies/ tegenspoed
d. herattributie van onverteerbaar falen
e. Projectie( van onbestemde, onaanvaardbare mensen)
b. concretisering van een onbestemde angst
Benoem de volgende waan:
- Willem was de laatste anderhalf jaar in toenemende mate jaloers en beschuldigend naar zijn vrouw ( 48 jaar) geworden. de laatste tijd waren zijn beschuldigingen volslagen irrationeel geworden: ze zou diverse minnaars hebben,’s nachts haar bed verlaten om ze te bezoeken, met hen communiceren middels lampen en spiegels. verkeerde telefoonverbindingen Vatte hij op als bewijs dat mannen met haar in contact probeerde te komen; auto’s die ‘s nachts het huis passeerden, zouden met hun koplampen signaal naar haar geven. Willem bevestigde tape op de ramen en deuren, spijkerde deuren dicht, een mat nauwkeurig de plaatsing van Elk meubelstuk. elke verandering mondde uit in een tirade over haar ontrouw. hij weigerde voedsel of sigaretten van haar uit angst voor vergiftiging. hij sloeg echter niet en hun seksuele activiteit bleef op peil. hij raakte wel steeds meer overstuur en afgetobd en viel 15 kilo af. zijn vrouw zag geen uitweg en deed een zelfmoordpoging bij wijze van hulpkreet.De man ging akkoord met psychiatrische behandeling, omdat hij voelde dat er iets mis met hem was, Hoewel hij vast van zijn denkbeelden overtuigd bleef.Willem bleek als jonge man zwaar gedronken te hebben en zijn vrouw af en toe mishandeld te hebben. dat was gestopt na zijn 35e, waarna hij zich een goede zorgzame echtgenoot had getoond. zijn vrouw had hem wel altijd een stijfkop gevonden, maar niet jaloers.
a. Erotische waan
b. jaloezie waan
c. complotwaan ( achtervolgingswaan)
d. somatische of hypochondrische waan
b. jaloezie waan
Interpreteer de jaloeziewaan ( zeg er iets verklarends over)
a. concretisering en projectie van de sterke behoeften
b. concretisering van een onbestemde angst
c. ontkenning ( loochening) van onverdraaglijk verlies/ tegenspoed
d. herattributie Van onverteerbaar falen
e. Projectie ( van onbestemde, onaanvaardbare wensen)
b. concretisering van een onbestemde angst
Benoem de volgende waan:
- een plaatselijke bank weigerde een welvarende aannemer van 44 jaar een groot krediet. dat was zijn eerste zakelijke tegenslag in 16 jaar en daarover was hij zeer verstoord. Na enkele maanden was hij er opeens van overtuigd dat de mensen over hem spraken, omdat de lening was geweigerd. de reden van de weigering was: de bank directeur zou geloven dat hij syfilis had en dit had overgebracht op zijn vrouw en kinderen. hij klaagde de bankdirecteur en verschillende andere personen aan en beschuldigde zijn huisarts van vervalsing en publicatie van geneeskundige rapporten. hij weigerde Welke arts dan ook te raadplegen, maar nadat hij een poging had gedaan zich op te hangen, werd hij in een ziekenhuis opgenomen. op een briefje bleek hij geschreven te hebben, dat niemand het soort duivelse campagne zou kunnen verdragen als die waaraan Hij was blootgesteld, en campagne van gedachtelezen, laster en vervolging. ook naar dat hij geruime tijd onder behandeling was geweest in het ziekenhuis, kwam hij nog steeds met paranoïde verhalen aanzetten: zijn gedachten zouden gelezen worden door een elektronische machine, die ze in een formule verwerkte voor een nieuwe atoombom. door de behandeling en door de leiding van de zaak weer op zich te nemen, knapte hij wat op. bij een latere controle na ontslag uit het ziekenhuis bleek hij nog steeds Overtuigd van zijn waanidee. desondanks bleef hij een uitstekend aannemer en zakenman. ook kon hij over zijn waanidee praten en therapeutische hulp aanvaarden.
a. Erotische waan
b. jaloezie waan
c. achtervolgingswaan ( complot waan)
d. somatische of hypochondrische waan
c. achtervolgingswaan ( complot waan)
Interpreteer de achtervolgingswaan ( complot waan)( zeg er iets verklarends over)
a. concretisering en projectie van de sterke behoeften
b. concretisering van een onbestemde angst
c. ontkenning ( loochening) van onverdraaglijk verlies/ tegenspoed
d. Herattributie van onverteerbaar falen
e. projectie ( van onbestemde, onaanvaardbare wensen)
d. Herattributie van onverteerbaar falen
Benoem de volgende waan:
- Myrna, 52, was een caissière in het ziekenhuis, Toen ze plotseling begon te geloven dat een arts die regelmatig binnenstapte, intens verliefd op haar was. ze werd smoorverliefd op hem, maar zei hem er niets over en raakte hoe langer hoe meer van haar stuk, telkens als ze hem zag. Zijn terloopse opmerkingen vatte ze op als indicatie voor zijn gevoelens, en ze geloofde dat hij haar veelbetekenende blikken gaf en suggestieve bewegingen maakte, ook al kwam hij nooit uit voor zijn veronderstelde gevoelens. ze wist zeker dat dat kwam omdat hij getrouwd was. Ruim 2 jaar later raakte Myrna hiervan zo overstuur, dat ze haar baan moest opgeven. ze bleef thuis en dacht onophoudelijk aan de dokter. Ze had frequente Intense sensaties in haar buik, die haar heel bang maakte.( Die bleken seksuele gevoelens te zijn, die ze niet als zodanig herkenbaar omdat ze nog nooit een orgasme had gehad.) Mirna was een onwettig kind geweest dat een zeer strenge stiefvader had gehad. ze leerde langzaam en lag altijd over hoop met school en thuis. vergroeide bangelijk op en ging als volwassene vaak met vermeende kwalen naar de dokter. in gezelschap was ze altijd onzeker. Myrna trouwde, maar het huwelijk was aseksueel en er kwamen geen kinderen. Alhoewel haar echtgenoot onder haar leed, nam ze hem waar als overkritisch en veeleisend. van tijd tot tijd gaf ze zich over aan alcoholmisbruik, en onder invloed van haar liefdesleed was dat de laatste 3 jaar meer geworden. over haar “ liefdesaffaire” zei ze niets tegen haar man. alleen een vrouwelijke psychiater nam ze tenslotte in vertrouwen. ze was een simpele ziel, maar alleen haar denkbeeld was duidelijk abnormaal.
a. erotische waan
b. jaloezie waan
c. complot waan ( achtervolgingswaan)
d. somatische of hypochondrische waan
a. erotische waan
Interpreteer de erotische waan (zeg er iets verklarends over)
a. concretisering en projectie van te sterke behoeften
b. concretisering van een onbestemde angst
c. ontkenning ( loochening ) van onverdraaglijk verlies/ tegenspoed
d. Herattributie van onverteerbaar falen
e. Projectie ( van onbestemde, onaanvaardbare wensen)
a. concretisering en projectie van te sterke behoeften
Benoem de volgende waan:
- Doortje, 42 jaar, een sociaal- culturele kracht bij de gemeente, neemt de zorg op zich van de organisatie rondom de opening van een nieuwe Schouwburg. die gebeurtenis zal gevierd worden met de wereld première van een ballet. echter, door problemen bij de bouw en stakingen is het niet zeker of alles op tijd klaar zal komen. de decorontwerper is des duivels en dreigt op te stappen. door moet hem zien te kalmeren en ook nog andere ruziënde groepen rond de tafel krijgen. thuis wordt alles ook moeilijker, Omdat haar kinderoppas een tijdje weg is om voor een zieke kennis te zorgen. juist op dat moment komt haar beste vriendin, een soort zus voor haar, om bij een verschrikkelijk ongeluk. door was enig kind en kende haar al vanaf de lagere school. meteen na de begrafenis wordt door zeer gespannen en gejaagd, terwijl ze nog maar twee tot drie uur per nacht slaapt. een paar dagen later ziet ze een vrouw langskomen in met zo’n auto als haar omgekomen vriendin had. ze is in de war een raar een paar uur later ervan overtuigd dat haar vriendin nog leeft en dat het ongeluk in scène is gezet, evenals de begrafenis, als onderdeel van een complot. Dat complot moest haar om de tuin Leiden,De Smidse in Groot gevaar en moet je een mysterieuze toedracht ophelderen om leven te kunnen ontsnappen. Ze begint iedereen te wantrouwen op haar echtgenoot na en te geloven dat de telefoon wordt afgeluisterd en de kamers vol bacillen zitten. door hoort nu ook een golf van de hoge Toon waarvan ze bang wordt dat het een ultra hoog geluid is dat op haar gericht is. In haar paniek moet haar echtgenoot haar naar de eerste hulp brengen.
a. erotische waan
b. jaloezie waan
c. complot waan ( achtervolgingswaan)
d. somatische of hypochondrische baan
c. complot waan ( achtervolgingswaan)
Interpreteer de complot waan ( achtervolgingswaan) ( zeg er iets verklarend over)
a. concretisering en projectie van te sterke behoeften
b. concretisering van een onbestemde angst
c. ontkenning ( loochening) van onverdraaglijk verlies/ tegenspoed
d. herattributie van onverteerbaar falen
e. projectie ( van onbestemde, onaanvaardbare wensen)
c. ontkenning ( loochening) van onverdraaglijk verlies/ tegenspoed
Achtervolgings- en samenzweringswanen kunnen bij een onbestemde of ongrijpbare dreiging of tegenslag een of meer functies hebben voor de patiënt
Welke hoort er in ieder geval niet bij?
a. weer meer gericht kunnen waarnemen, denken en handelen (m.n. agressie)
b. gevoelens van schuld of gefaald hebben verminderen
c. overcompensatie voor gevoelens van om belangrijkheid
d. zich minder machteloos voelen
e. projectie ( van onbestemde, onaanvaardbare mensen)
e. projectie ( van onbestemde, onaanvaardbare wensen)
Wat is vermoedelijk de functie van grootheidswanen?
a. weer meer gericht kunnen waarnemen, denken en handelen
b. gevoelens van schuld of gefaald hebben verminderen
c. overcompensatie voor gevoelens van onbelangrijkheid
d. zich minder machteloos voelen
e. projectie ( van onbestemde, onaanvaardbare wensen)
c. overcompensatie voor gevoelens van onbelangrijkheid
Wat is typerend voor de schizofrene stoornis, wat voor de waanstoornis?
I. vervlakking, wanen secondair, diffuus waarneming, verstrooide aandacht, onselectief, begin vaak in puberteit
II. behoud emotionaliteit, wanen Primair, precieze waarneming, helder denken, normale begripscategorieën, aanvang meestal na de 35
III. behoud persoonlijkheid, strijdbaarheid
a. I Schizofrene stoornis, II waanstoornis, III waanstoornis
b. I schizofrene stoornis, II waanstoornis, III schizofrene stoornis
c. I schizofrene stoornis, II schizofrene stoornis, III waanstoornis
d. I. waanstoornisII schizofrene stoornis,III waanstoornis
a. I Schizofrene stoornis, II waanstoornis, III waanstoornis
Bij wie is de waan de primaire pathologische reactie en het vreemde gedrag de secondaire pathologische reactie op problemen en overbelasting, en bij wie ligt het andersom, in het voorbeeld hieronder?
- Nadat hij op de lagere Technische School een aantal maanden op zijn tenen had gelopen om de opgaven aan te kunnen en met de andere jongens mee te doen, trok de licht verstandelijke gehandicapten Joep het niet langer. Hij werd steeds drukker, sliep niet meer, raakte ontremd en draaide door. Opeens zag hij in iedereen een kwaadaardig persoon die het op hem gemunt had.
- Sinds jaren lijdend op een gebrek aan aandacht en waardering thuis, ging Jan na een paar kleine schoolsuccessen en complimenten van de wiskundeleraar met het idee spelen dat hij een genie was. Hij begon daar steeds meer in te geloven en begon zich ook steeds meer snoeverig en onbescheiden gedrag te permitteren. Na een klein jaar begon hij zich onmogelijk te maken en gingen leraren en scholieren zich van hem afwenden.
a. Joep waan Primair, Jan pathologisch gedrag Primair
b. Joep pathologisch gedrag Primair, Jan waan Primair
c. Joep en Jan pathologisch gedrag Primair
d. Joep en Jan waan Primair
b. Joep pathologisch gedrag Primair, Jan waan Primair