Hoofdstuk 10 Flashcards
Van wat voor stoornis zou onderstaand verschijnsel een indicatie kunnen zijn? 10.0
- Piet merkte op een ochtend in een stressvolle periode dat hij geen controle meer over zijn arm had. Twee weken was dat nu al het geval. Volgens de arts was er neurologisch echter niets mis met hem.
a. dissociatiestoornis
b. conversiestoornis
c. theatrale persoonlijkheidsstoornis
d. psychosociale stoornis
b. conversiestoornis
Van wat voor stoornis zou onderstaand verschijnsel een indicatie kunnen zijn? 10.0
- Ans kwam in een schemerachtige toestand, waarin ze haar huisraad kort en klein sloeg en zichzelf verwondde
a. dissociatiestoornis
b. conversiestoornis
c. theatrale persoonlijkheidsstoornis
d. derealisatie
a. dissociatiestoornis
Van wat voor stoornis zou onderstaand verschijnsel een indicatie kunnen zijn? 10.0
- Ineke pretendeert altijd meer hartelijkheid, geestdrift, gepassioneerdheid, geraaktheid etc. dan ze in feite voelt. Het lijkt wel of de rollen van het amateur-operagezelschap waarvan ze deel uitmaakt na de voorstelling niet van zich af kan leggen.
a. dissociatiestoornis
b. conversiestoornis
c. theatrale persoonlijkheidsstoornis
d. derealisatie
c. theatrale persoonlijkheidsstoornis
Typeer de volgende aanvallen:
- Een 46-jarige vrouw werd 4 à 5 dagen per week regelmatig overvallen door extreme duizeligheid, vergezeld van enige misselijkheid, waarbij de kamer om haar heen een ‘glinsterend’ aanzien kreeg en ze het gevoel had te zweven en haar evenwicht niet meer te kunnen bewaren. Deze aanvallen traden gewoonlijk op om 16 u. en dwongen haar op de sofa te gaan liggen, vaak tot 19 à 20 u. Daarna voelde ze zich meestal wat beter, bracht de rest van de avond achter de tv door. Meestal viel ze dan in slaap, maar ging niet eerder naar bed dan om 2 à 3 u. Diverse specialisten hadden mogelijke lichamelijke oorzaken van deze kwaal uitgesloten. Toen er op doorgevraagd werd, beschreef ze haar man als een tiran die zeer veel van haar vergde en vaak de vier kinderen en haar uitschold. Ze gaf toe tegen zijn thuiskomst na zijn werkdag op te zien, omdat hij altijd negatief commentaar had op het huishouden en het eten. Sinds de aanvallen echter was ze niet meer in staat avondeten klaar te maken, en waren hij en de kinderen gedwongen naar de patat- of pizzatent te gaan. Na terugkomst ging hij altijd dop de bank zitten om naar sport op de tv te kijken, terwijl er bijna geen woord werd uitgewisseld. Toch zei ze dat ze veel van hem hield en hem erg nodig had.
a. puur psychosomatische reacties
b. deels psychosomatisch, maar grotendeels conversieverschijnselen
c. hypochondrie
d. dissociatieve uittreding
b. deels psychosomatisch, maar grotendeels conversieverschijnselen
Zeg wat over de oorzaak of de functie van de kwaal
- 2
(b. deels psychosomatisch, maar grotendeels conversieverschijnselen) in het voorbeeld:
- Een 46-jarige vrouw werd 4 à 5 dagen per week regelmatig overvallen door extreme duizeligheid, vergezeld van enige misselijkheid, waarbij de kamer om haar heen een ‘glinsterend’ aanzien kreeg en ze het gevoel had te zweven en haar evenwicht niet meer te kunnen bewaren. Deze aanvallen traden gewoonlijk op om 16 u. en dwongen haar op de sofa te gaan liggen, vaak tot 19 à 20 u. Daarna voelde ze zich meestal wat beter, bracht de rest van de avond achter de tv door. Meestal viel ze dan in slaap, maar ging niet eerder naar bed dan om 2 à 3 u. Diverse specialisten hadden mogelijke lichamelijke oorzaken van deze kwaal uitgesloten. Toen er op doorgevraagd werd, beschreef ze haar man als een tiran die zeer veel van haar vergde en vaak de vier kinderen en haar uitschold. Ze gaf toe tegen zijn thuiskomst na zijn werkdag op te zien, omdat hij altijd negatief commentaar had op het huishouden en het eten. Sinds de aanvallen echter was ze niet meer in staat avondeten klaar te maken, en waren hij en de kinderen gedwongen naar de patat- of pizzatent te gaan. Na terugkomst ging hij altijd dop de bank zitten om naar sport op de tv te kijken, terwijl er bijna geen woord werd uitgewisseld. Toch zei ze dat ze veel van hem hield en hem erg nodig had.
a. theatraal gedrag
b. psychosomatische stressreactie
c. depressiesyndroom
d. zich onttrekken aan een onhoudbare situatie en teven een protest daartegen
d. zich onttrekken aan een onhoudbare situatie en teven een protest daartegen
Met welk begrip of welke begrippen valt het ontstaan van een conversiestoornis beter te begrijpen? 10.3
a. hypnose
b. zelfhypnose
c. zelfhypnose en posthypnotische suggestie
d. symbolisering
c. zelfhypnose en posthypnotische suggestie
Diagnosticeer het volgende voorbeeld: 10.4
- Mary, maatschappelijk werkster, werd naar de psychiater verwezen i.v.m. een chronische pijn in haar arm, die overigens wel een medische oorzaak had. Ze bleek gemakkelijk te hypnotiseren te zijn en leerde al spoedig haar pijn onder de duim te houden met zelfhypnose. Ze was goed in haar werk, maar had een nogal saai persoonlijk leven. Tien jaar terug was ze kort getrouwd geweest; in hertrouwen scheen ze weinig interesse te hebben. Haar vrije tijd besteedde ze aan vrijwilligerswerk in een ziekenhuis. Tijdens het psychiatrisch onderzoek vermeldde ze dat het haar verschillende keren was opgevallen dat haar benzinetank maar half vol was als ze ‘s morgens naar haar werk ging, hoewel ze de dag ervoor nog getankt had. Ze was haar kilometerteller in de gaten gaan houden en kwam er achter dat die op verscheidene ochtenden zo’n 80 tot 160 km hoger aanwees dan de avond ervoor. Verder bleek dat ze zich hele stukken uit haar kindertijd niet kon herinneren.
Na verscheidene maanden vroeg de psychiater tijdens een hypnotische toestand nog eens naar de verloren tijd. Opeens gaf Mary met een heel andere stem antwoord “‘t wordt tijd dat u eens van me hoort”. Iemand die zich Marjan noemde, zei dat zij ‘s nachts de auto nam naar de heuvels en het strand om problemen uit te werken. In de loop van de diverse sessies ontpopte Marjan zich als even vijandig en kortaf als Mary sociaal voelen en meegaand was geweest. Ze noemde Mary nogal sentimenteel en teveel bezig het anderen naar de zin te maken.
a. geheugenverlies (amnesie)
b. vlucht (fugue)
c. dissociatieve identiteitsstoornis
d. dissociatieve identiteitsstoornis met conversiestoornis
c. dissociatieve identiteitsstoornis
m welke dissociatie stoornis gaat het bij het volgende voorbeeld?
- Op een avond werd er een 42-jarige man naar de eerste hulp gebracht door de politie. Hij was opgepakt omdat hij in een ruzie en gevecht verwikkeld was in de eetgelegenheid, waar hij een aantal weken terug als tijdelijke kok een baantje gevonden had. Hij zei dat hij Henk de Jonge heette, maar had geen id-papieren. Hij kon zich geen details van zijn leven voordien herinneren, maar scheen daar niet erg over in te zitten. Er waren geen tekenen van alcohol- of drugsmisbruik of hersenletsel. Toen de politie zijn signalement verspreidde , bleek dat overeen te komen met dat van een vermiste persoon Wim de Keizer, die verdwenen was uit een stad 200 km verderop. Mw. de Keizer werd ontboden en die bevestigde dat de zgn. Henk de Jonge haar vermiste man was. Hij was een middenniveau manager op een grote fabriek. Ze vertelde dat hij 1,5 jaar geleden grote problemen op zijn werk had gehad; zijn werkgever had de nodige kritiek op zijn werk en hij werd gepasseerd voor een bevordering. Verscheidene van zijn ondergeschikten hadden hun baan opgezegd, en de Keizer had het onmogelijk gevonden om aan de productiecriteria te voldoen. Door deze toestanden was er bijna niet met hem te leven thuis, terwijl hij eerder een prettig en gemakkelijk persoon was geweest. Op een gegeven moment had hij een knallende ruzie met zijn zoon gehad, die hem een mislukkeling had genoemd en uit huis was gerend en daarna met vrienden in een appartement was gaan wonen. 8 dagen later was de Keizer spoorloos verdwenen. Toen hij zijn vrouw zag herkende hij haar niet, maar was hij wel opmerkelijk angstig.
a. geheugenverlies (amnesie)
b. vlucht (fugue)
c. dissociatieve identiteitsstoornis (meervoudige persoonlijkheid)
d. depersonalisatiestoornis
b. vlucht (fugue)
Wat is de functie van zijn dissociatiestoornis (vlucht)?
- Op een avond werd er een 42-jarige man naar de eerste hulp gebracht door de politie. Hij was opgepakt omdat hij in een ruzie en gevecht verwikkeld was in de eetgelegenheid, waar hij een aantal weken terug als tijdelijke kok een baantje gevonden had. Hij zei dat hij Henk de Jonge heette, maar had geen id-papieren. Hij kon zich geen details van zijn leven voordien herinneren, maar scheen daar niet erg over in te zitten. Er waren geen tekenen van alcohol- of drugsmisbruik of hersenletsel. Toen de politie zijn signalement verspreidde , bleek dat overeen te komen met dat van een vermiste persoon Wim de Keizer, die verdwenen was uit een stad 200 km verderop. Mw. de Keizer werd ontboden en die bevestigde dat de zgn. Henk de Jonge haar vermiste man was. Hij was een middenniveau manager op een grote fabriek. Ze vertelde dat hij 1,5 jaar geleden grote problemen op zijn werk had gehad; zijn werkgever had de nodige kritiek op zijn werk en hij werd gepasseerd voor een bevordering. Verscheidene van zijn ondergeschikten hadden hun baan opgezegd, en de Keizer had het onmogelijk gevonden om aan de productiecriteria te voldoen. Door deze toestanden was er bijna niet met hem te leven thuis, terwijl hij eerder een prettig en gemakkelijk persoon was geweest. Op een gegeven moment had hij een knallende ruzie met zijn zoon gehad, die hem een mislukkeling had genoemd en uit huis was gerend en daarna met vrienden in een appartement was gaan wonen. @ dagen later was de Keizer spoorloos verdwenen. Toen hij zijn vrouw zag herkende hij haar niet, maar was hij wel opmerkelijk angstig.
a. louter ontsnappen aan een onhoudbare situatie
b. louter middels geheugenverlies een gewetensconflict vermijden
c. zowel a als b
d. geen functie, maar gedragsontregeling door grote stress
c. zowel a als b
Om welke dissociatiestoornis gaat het bij het volgende voorbeeld?
- Op de eerste hulp is een jongen van 18 binnengebracht door de politie. Hij is uitgeput en is duidelijk lang aan de zon blootgesteld geweest. Hij weet de datum niet goed en kan zich slecht concentreren. Hij vergeet iedere keer dat hij in het ziekenhuis is en toon zich steeds weer verrast dat te horen. Toch heeft hij geen hoofdwonden en is hij niet uitgedroogd.Met moeite krijgt men uit hem dat hij een dag of 5 eerder met vrienden was gaan zeilen bij de kust van Florida, en dat het opeens slecht weer werd. Wat er toen gebeurd is, en waar zijn metgezellen zijn gebleven, weet hij niet. Men laat hem 6 uur slapen en daarna is hij wat meer met zijn hoofd erbij. Hij kan nu wat meer over zichzelf vertellen, maar weet nog steeds niet wat er met hem en zijn vrienden gebeurt is. Daarop besluit men hem te interviewen terwijl hij onder invloed is gebracht van natrium amytal. Tijdens dit interview vertelt hij dat geen van hen ervaren zeilers waren, die de storm het hoofd hadden kunnen bieden. Hij had als voorzorg een zwemvest aangetrokken en zich met een koord aan de boot vastgemaakt, maar zijn maten hadden dit nagelaten. Zij waren allen overboord geslagen in de zware zee. Hij had geen enkele beheersing over de boot meer gehad, maar was dankzij het genoemde koord en veel geluk gespaard gebleven. Hij had zich 3 dagen in leven gehouden met wat voedsel en drinken dat ze meegenomen hadden, en werd ten opgepikt door de kustwacht.
a. geheugenverlies (amnesie)
b. vlucht (fugue)
c. dissociatieve identiteitsstoornis (meervoudige persoonlijkheid)
d. depersonalisatiestoornis
a. geheugenverlies (amnesie)
Wat is de functie van zijn dissociatiestoornis?
- Op de eerste hulp is een jongen van 18 binnengebracht door de politie. Hij is uitgeput en is duidelijk lang aan de zon blootgesteld geweest. Hij weet de datum niet goed en kan zich slecht concentreren. Hij vergeet iedere keer dat hij in het ziekenhuis is en toon zich steeds weer verrast dat te horen. Toch heeft hij geen hoofdwonden en is hij niet uitgedroogd.Met moeite krijgt men uit hem dat hij een dag of 5 eerder met vrienden was gaan zeilen bij de kust van Florida, en dat het opeens slecht weer werd. Wat er toen gebeurd is, en waar zijn metgezellen zijn gebleven, weet hij niet. Men laat hem 6 uur slapen en daarna is hij wat meer met zijn hoofd erbij. Hij kan nu wat meer over zichzelf vertellen, maar weet nog steeds niet wat er met hem en zijn vrienden gebeurt is. Daarop besluit men hem te interviewen terwijl hij onder invloed is gebracht van natrium amytal. Tijdens dit interview vertelt hij dat geen van hen ervaren zeilers waren, die de storm het hoofd hadden kunnen bieden. Hij had als voorzorg een zwemvest aangetrokken en zich met een koord aan de boot vastgemaakt, maar zijn maten hadden dit nagelaten. Zij waren allen overboord geslagen in de zware zee. Hij had geen enkele beheersing over de boot meer gehad, maar was dankzij het genoemde koord en veel geluk gespaard gebleven. Hij had zich 3 dagen in leven gehouden met wat voedsel en drinken dat ze meegenomen hadden, en werd ten opgepikt door de kustwacht.
a. ontkenning
b. geen functie, maar gedragsontregeling door grote stress
c. ontsnappen aan ondraaglijke herinneringen
d. een gewetensconflict
c. ontsnappen aan ondraaglijke herinneringen
Waarom heeft de eerder besproken Mary meerdere persoonlijkheden?
- In de loop van de therapie verschenen er bij de eerder besproken Mary nog zo’n 6 persoonlijkheden: de ene helft afhankelijke braafjes, de andere helft knorrige, agressieve typen. vaak wedijverden ze om het gedrag te kunnen beheersen. Toen een van de laatsten met zelfmoord dreigde en de therapeut erop stond dit met de anderen te bespreken, noemde de betreffende alter dit schending van het medisch geheim! Over de verschillende alters verdeeld waren diverse herinneringen aan fysiek geweld en seksueel misbruik van de kant van haar vader en anderen. Mary voelde zich schuldig dat ze de andere kinderen in het gezin niet voor dergelijk misbruik behoed had. Haar moeder herinnerde ze zich als een zeer afhankelijke persoon, die Mary al als jong kind gedwongen had om te koken en het huis schoon te maken. Af en toe had ze geweld gebruikt. Nar 4 jaar psychotherapie intrigeerde Mary deze deelpersoonlijkheden tot op zekere hoogte: gelijkende persoonlijkheden versmolten, maar toch bleef Mary enigszins gedissocieerd, De resterende persoonlijkheden kenden elkaar en kwamen af en toe met elkaar in aanvaring.
a. omdat haar huidige situatie onhoudbaar is
b. om gewetensconflict te vermijden
c. omdat ze als kind zo de verschrikkingen en de herinneringen eraan beter kon verdragen
d. omdat haar therapeut haar daarvoor met aandacht beloonde
c. omdat ze als kind zo de verschrikkingen en de herinneringen eraan beter kon verdragen
Welke motivationele achtergrond heeft de volgende dissociatiestoornis en welke functie heeft het gedrag in dissociatieve toestand m.b.t. deze motivatie?
- Nellie had weliswaar een moeizame jeugd gehad, waar ze niet helemaal goed was uitgekomen, maar nu was haar leven wel het andere uiterste: brave secretaresse op een saai kantoor, gekleed in mantelpakje, zonder leuke relatie of uitgaansvriendinnen. Ze was trouwens veel te sociaal geremd om uit te gaan en de gebeurtenissen over zich te laten komen. Deze zelfde Nellie nu was zich er maar vaag, en dan nog in vluchtige momenten, bewust van dat ze af en toe wel degelijk uitging: als ze thuis eerst ‘uitgeschoten’ was met de wijn, kreeg ze soms de geest en kleedde zich dan zeer uitdagend met kleding, diep weggestopt in haar kast. Ze ging dan naar een dansgelegenheid, waar ze Michelle genoemd werd, danste uren op sensuele wijze met diverse jongemannen en had een nachtelijke vrijpartij met één van hen in een auto of andere plek voor een vluggertje.
a. deprivatie; compensatoire functie
b. deprivatie; defensieve functie
c. bedreiging; compensatoire functie
d. bedreiging; defensieve functie
a. deprivatie; compensatoire functie
Waarom moet deze gedragswisselingen, zoals bij Nellie, binnen een frustrerende leefsituatie bij Nellie per se vergezeld gaan van een splitsing in bewustzijn?
a. overlevingsstrategie
b. anders zou er geen splitsing in de deelpersoonlijkheden mogelijk zijn
c. een traumatische kindertijd zet je op het spoor van afgesplitst bewustzijn
d. in een toestand van verlaagd of gespleten bewustzijn is er minder gewetens- of rolconflict
d. in een toestand van verlaagd of gespleten bewustzijn is er minder gewetens- of rolconflict
m welke dissociatiestoornis volgens de in deling van Van der Hart et al. gaat het bij het volgend voorbeeld?
- Dolores was een rustige jonge vrouw van 29, die bij haar moeder thuis woonde, al jaren werkloos was en meestal alleen maar wat voor zich uit zat te staren. Sinds haar broer 2 jaar geleden uit huis was, sprak ze zelden nog met iemand en verborg ze zich vaak in haar kamer als er bezoekers kwamen. Die rustige saaie Dolores had echter elke week een aanval van ‘dolheid’. Die hield het volgende in: Ze raakte in een andere bewustzijnstoestand en schreeuwde dan”Ik wil niet! Ik wil niet!” Vervolgens viel ze op haar bed, hevig in gevecht verwikkeld met een onzichtbare aanvaller, die haar zou willen verkrachten. Zich verdedigend rukte ze zich dan haar kleren af om zich tenslotte half naakt aan de verlangens van haar denkbeeldige aanvaller te onderwerpen. Daarbij masturbeerde ze op een bizarre manier. Na een fase van lachen en huilen werd ze tenslotte rustig en beheerste ze zich weer. Langzaam kwam ze dan bij bewustzijn zonder zich iets te herinneren van het gebeurde.
a. dissociatieve identiteitsstoornis
b. herbeleving
c. hysterisch insult
d. black-out
c. hysterisch insult
