Hoofdstuk 10 - Aandacht En Executieve Functies

Question 1

Plannen, initiëren en reguleren van doelgericht taakgedrag in complexe, ongestructureerde situaties

Answer 1

Executief functioneren

Question 2

Pigeonholing

Answer 2

A

Question 3

Time on task effect

Answer 3

Onderzoekt in hoeverre prestatie op een taak door de tijd verslechtert

Question 4

Vigilantietaken

Answer 4

Onderzoekt alertheid tijdens monotone taken met laagfrequent optreden van relevante prikkels (low event rate)

Question 5

Leg het aandachtmodel van Posner en Peterson uit.

Answer 5

Bestaat uit drie functionele aandachtsnetwerken:

• anterieur aandachtssysteem: actief en selectief detecteren van info
• posterieur aandachtssysteem (richten van de visuospatiële aandacht)
• vigilantie(arousal)netwerk (functie: alertheid)

Question 6

Executieve functies

Answer 6

Zelfgestuurd gedrag dat voortkomt uit eigen intenties en motivatie van een individu

Question 7

Competitieselectie

Answer 7

Selectie van schema’s gaat automatisch, kijkt naar sterkte van het schema, dus frequentie en of recent is.

Question 8

Laterale modulatie

Answer 8

Betreft de onderlinge invloed van actieve schema’s op elkaar waardoor een actief schema een daarmee incompatibel ander schema kan onderdrukken en een compatibeler schema kan faciliteren.

Question 9

Mentaalschematheorie (Norman & Shallice)

Answer 9

Al ons denken en handelen is gebaseerd op de activatie van mentale schema’s. Dit zijn programma’s of routines die de interpretatie van binnenkomende info en de daaropvolgende acties bepalen.

Question 10

Wat heeft Ylvisaker bedacht ?

Answer 10

Benadering van executief functioneren met 8 executieve aspecten:
inzicht in bewustzijn van eigen capaciteiten en behoeften
realistische, concrte doelen stellen
planning
initiatief nemen
zelfbeoordeling en evalueren
zelfinhibitie van gedrag dat niet naar doel leidt
flexibiliteit en vermogen om problemen op te lossen
strategisch gedrag

Question 11

Verschil tussen laterale en mediale gebieden binnen prefrontale cortex.

Answer 11

Lateraal meer gespecialiseerd in verwerking van externe exogene informatie bij de uitvoering van plannen
Mediaal meer betrokken bij zelfgerelateerde endogene infoverwerking en planning

Question 12

3 onderdelen prefrontale cortex

Answer 12

Dorsolaterale prefrontale cortex (rondje midden op prefrontale cortex)
Orbitofrontale cortex met ventromediale prefrontale cortex (onderkant prefrontale cortex)
Anterieure gyrus cinguli (klein stukje naar achter in prefrontale cortex)

Question 13

Dysexecutief syndroom

Answer 13

Executieve stoornissen staan op de voorgrond en zijn op gedragsniveau te observeren

Question 14

Wat is SAS

Answer 14

Norman & Shallice

superviserend aandacht systeem: wordt actief in situaties waarin we bewust keuzes moeten maken

Question 15

Wat zijn de deelaspecten van aandacht?

Answer 15

intensiteit
selectiviteit
executieve controle
gerichte aandacht vs. verdeelde aandacht
gecontroleerde vs. geautomatiseerde informatieverwerking
volgehouden aandacht

Question 16

Wat houdt intensiteit van aandacht in?

Answer 16

De alertheid: of je ontvankelijk bent voor stimulatie

Bestaat uit fasische fluctuaties en tonische fluctuaties

Question 17

Wat houdt selectiviteit van aandacht in?

Answer 17

Dit gaat om bottom-up vs. top-down
bottom-up controle: passief, aandacht wordt getrokken
top-down controle: actief, persoon richt aandacht intentioneel op zelfgeselecteerde stimuli

Question 18

Wat houdt volgehouden aandacht in?

Answer 18

Kijken naar het vermogen om langdurig aandacht vast te houden. Kun je meten door time-on-task test (hoe lang het duurt voordat prestatie op taak verslechtert) of door te kijken naar alertheid tijdens waakzaamheid

Question 19

Wat houdt verdeelde aandacht in?

Answer 19

multitasking, maar dit zou niet bestaan

Question 20

Wat houdt gerichte aandacht in?

Answer 20

Tegengestelde van verdeelde aandacht, je verplaatst je gerichte aandacht snel van de ene naar de andere taak

Question 21

Wat houdt executieve functies in?

Answer 21

hogere controlefuncties van de hersenen

Question 22

Wat is top-downcontrole?

Answer 22

het proces waarbij context of algemene kennis wordt gebruikt om te begrijpen wat we waarnemen.

Question 23

Wat is bottum-up controle?

Answer 23

Het proces waarbij je uit de omgeving prikkels haalt, dingen die de aandacht trekken spelen belangrijke rol.

Question 24

Wat is het verschil tussen gecontroleerde en automatische processen?

Answer 24

gecontroleerde processen zijn trager en vergen meer van je, automatische processen zijn processen waarbij je parallel meerdere taken kunt uitvoeren.

Question 25

Fasische fluctuaties

Answer 25

Kortetermijnveranderingen in de alertheid die grootendeels door de situatie of taaleigen bepaald worden

Question 26

Tonische fluctuaties

Answer 26

Langere periode en meer vanuit organisme bepaald dan door situatie

Question 27

Mechanismen in mentaalschematheorie

Answer 27

Schemaselectie in routinematige situaties: 
- competitieselectie
- laterale modulatie
selectiemechanisme van hogere orde:
- superviserend aandachtssysteem (SAS)

Question 28

Noem de drie executieve componenten die konden worden gedestilleerd uit de testresultaten van Miyake et al.:

Answer 28

1 mentale flexibiliteit (shifting)
2 updating van het werkgeheugen
3 inhibitie

Question 29

Factoren van executieve functies door DEX-vragenlijsten

Answer 29

inhibitie
intentionaliteit
executief geheugen
2 onderdelen van emotionele veranderingen

Question 30

Welke rol speelt het orbitofrontale circuit bij executieve functies?

Answer 30

sociale cognitie, inhibitie en bijstellen van gedrag na negatieve feedback en beloninggerelateerde info verwerken

Question 31

Welke rol speelt de Dorsolaterale prefrontale cortex bij executieve functies?

Answer 31

betrokken bij correcte taakuitvoering, aandacht richten, werkgeheugen, plannen

Question 32

Welke rol speelt het anterieure gyrus cinguli bij executieve functies?

Answer 32

Initiatief nemen, zelfmotivatie

Question 33

Bij welke vormen van hersenletsel en bij welke hersenziekten staan aandachtstoornissen en executieve functiestoornissen op de voorgrond?

Answer 33

• Verhoogde afleidbaarheid bij Alzheimerpatiënten en mensen met frontale schade door bv. CVA.
• volgehouden aandacht: frontaal traumatisch hersenletsel
• dysexecutief syndroom: 1 stoornis in executief functioneren, 2 zuurstoftekort, 3 hersentumor or ontsteking, 4 Ziete van Parkinson

Question 34

Wat zijn de problemen met het objectief testen van executieve functiestoornissen

Answer 34

aandacht kan niet als opzichzelfstaand fenomeen gemeten worden, maar moet worden afgeleid uit vergelijking prestatie op een taak die veel vs. een taak die weinig aandacht vergt
ook is er altijd tijdsdruk, maar een veelvoorkomende stoornis na hersenletsel is een vertraagde informatieverwerking

Question 35

Actieplanningstest

Answer 35

Meet executief functioneren, een test moet hiervoor weinig gestructureerd, nieuw en complex zijn.

Question 36

SART (sustained attention to response task

Answer 36

go/no-goparadigme: reactietijdtaken met twee stimuli, en je moet maar op één reageren

Question 36

Trailmaking test

Answer 36

Mentale flexibiliteit meten

Question 37

Stroop Kleur-Woord-test

Answer 37

Vergelijkt reactietijd als je gewoon woorden moet benoemen, vs als de woorden een kleur hebben wat dus afleid.