Hoofdstuk 1 - Historische Schets Flashcards
Klinisch neuropsycholoog
Een psycholoog die in de gezondheidszorg werkzaam is op het gebied van diagnostiek en behandeling van problemen die samenhangen met hersenaandoeningen
Waar dacht Hippocrates dat (afwijkend) gedrag en gevoel vandaan kwam?
Uit de werking van de hersenen
Hoe dacht René descartes (1596-1650) dat de ziel eruitziet?
De ziel is een ongedeelde, zelfstandige, maar immateriële eenheid.
Waar bevond de ziel zich volgens Descartes?
In de pijnappelklier of epifyse, wat een holte in het hoofd is
Wat dacht Franz Joseph Gall over de hersenen?
Er zijn een groot aantal mentale organen in de grijze schors van de hersenen.
Wat is frenologie
Gevolg van gedachtegoed Gall, onwetenschappelijke praktijk, wel commercieel
Clinicoanatomische methode
Bestuderen van uitvalsverschujnselrn bij mensen met hersenletsel, waarbij na hun dood werd onderzocht waar het letsel zat en ditbkon dan weer worden gekoppeld aan de functionele stoornis
3 zielen van Grieken
1 voor overleven, dus voor voedselopname
2 voor activiteiten van het organisme in relatie tot de omgeving
3 hogere-orde ziel (moraal: goed of fout)
Griekse naam hogere orde ziel
Psychikon hegemonikon, het sturend principe
Hoe noem je holtes in de hersenen, in de oudheid en nu?
Cellen, hersenventrikels
3 ‘cellen’ volgens filosofen
1 sensualiteit communis: verenigde zintuigen
2 het beeld of imago/oordeelsvorming
3 memoria of geheugen
Fysiognomie
Gelaatskunde; aan het uiterlijk valt iemands karakter af te lezen
Wat zijn res extensa en res cogitans en wat zegt dit over de mens?
De mens bestaat uit twee delen, lichaam en geest
Op welke manier beschreef descartes eigenlijk al de reflex?
Via zenuwen komen berichten over de buitenwereld binnen, op basis van herinneringen die in het weefsel van de hersenen zitten werden boodschappen teruggestuurd zodat de ledematen konden bewegen
Wat klopt aan de lokalisatie ideeën van Gall
Bepaalde functies hebben wel degelijk een aanwijsbare plaats in de hersenen
Wat kun je vertellen over Gall en wat hij vond van de ongedeelde geest?
Volgens Gall is er sprake van onafhankelijke functies dus geen ziel en ongedeelde geest.
Dacht Gall dat kennis, gevoel of geneigdheid tot bepaald gedrag aangeboren of aangeleerd was?
Aangeboren
Hoe verklaard Gall individuele verschillen
Een orgaan kan verschillen in omvang en groter betekent beter
Wat is laesie
Een laesie (Latijn voor ‘letsel’) is een beschadiging van het weefsel in een organisme.
Het gebied van Broca
Daar zit de taalfunctie, tenminste die om het uit te spreken en woorden te vormen, aangetoond door Broca bij patiënt Tan
Wat heeft Charcot beschreven?
Verschillende ziektebeelden (die af te leiden vielen door de clinicoanatkmische methode) beschreven door te kijken naar lokalisatie dus
Empirisme
Kennis wn eigenschappen worden opgedaan door ervaringen en is dus niet aangeboren
Associationisme
De theorie die Aristoteles ontwikkelde stelt dat het geheugen afhankelijk is van vorming van verbindingen of associaties tussen gebeurtenissen, gevoelens of ideeën. Ook wel associationisme genoemd
Wernicke
Taal
Leg uit hoe Luria een einde maakte aan de lokalisatiediscussie (holistische tegenover lokalisationistische opvattingen)
Hersenen zijn een complex functioneel systeem waarbij diverse subsystemen een bijdrage aan de gezamenlijke activiteit leveren.
Drie globale indelingen van de hersenen volgens Luria
1 drie voortdurend interacterende functionele eenheden, gerelateerd aan subcorticale (activatie), posterieure (input) en anterieure (output) hersengebieden
2 drie hiërarchische geordende niveaus van verwerking, gerelateerd aan primaire, secundaire en tertiaire ‘zones’ in de hersenen
3 gedrag dat wel of niet gereguleerd wordt door taalprocessen, gerelateerd aan respectievelijk de linker- en rechterhemisfeer
Lateraliteit
Functionele verschillen tussen de hemisferen
Waarom werd de split-brain operatie uitgevoerd en wat was het effect?
Om epilepsie onder controle te krijgen, leek succesvol, weinig effect leek er te zijn van het scheiden van de helden op taal, geheugen en waarneming
Als gevolg van welke procedure kwamen er instrumenten beschikbaar voor psychologen om onderzoek te doen naar lokalisatie van functies bij mensen zonder hersenletsel
Als gevolg van hemisfeerscheiding (split-brain)
Wie was Fodor en wat betekende hij voor de neuropsychologie
Hij bedacht de benaming module, we hebben bijvoorbeeld nauwelijks invloed op onze taalfunctie, we zijn ons hier nauwelijks bewust van. Dit kan een module worden genoemd.
Noem de vier kenmerken waaraan een module moet voldoen:
1 Kan alleen bepaalde info verwerken
2 is aangeboren
3 Doet zijn welk ongeacht wat andere processen doen. Andere processen kunnen de werking van de module niet beïnvloeden
4 een module is computationeel autonoom en beschikt over zijn eigen neurale architectuur, een module deelt dus geen aandachtscapaciteit, geheugenprocessen of andere processen met andere modules
Wat is een cognitieve functie
omzetten van informatie van een bepaalde soort in een andere soort
agnosie
stoornis in het herkennen van objecten
Parallel distributed processing/neuraal netwerk
informatie wordt niet strikt sequentieel verwerkt, maar er vindt ook parallelle verwerking plaats, ook is het distributed, omdat een object in het geheugen niet op één specifieke plek gelokaliseerd wordt.
Neurale netwerken
computersimulatie dat een bepaald cognitieve functie nabootst.
