HC.4.5: Meningitis en encefalitis

Question 1

wat is een meningitis?

Answer 1

infectie van de meningen (hersenvlies) dit is vaak bacterieel en soms viraal. bacterieel is levensbedreigende ziekte. wordt ook wel hersenvliesontsteking of nekkramp genoemd.

Question 2

wat is een (meningo-) encefalitis?

Answer 2

infectie van het hersenparenchym dit is meestal viraal

Question 3

wat is het dragerschap van meningitis?

Answer 3

dragerschap
- soms directe doorbraak vanuit KNO gebied of na trauma
- hematogene verspreiding vanuit de nasopharynx

Question 4

wat zijn 4 belangrijke processen in het kader van hematogene verspreiding?

Answer 4

• kolonisatie
• invasie van bacteriën in de bloedbaan
• overleven van bacteriën in de bloedbaan
• invasie van bacteriën in centraal zenuwstelsel (subarachnoïdale ruimte)
  inflammatie en neurologisch schade afhankelijk van bacterie en gastheer

Question 5

wat is een kwetsbare plek in de hersenen waardoor een meningitis kan ontstaan?

Answer 5

sulcus olfactorius achter in de neus waar de zenuwen uitkomen van de reuk. omdat je moet kunnen ruiken zit er een onderbreking van het bloed-hersen barrière waardoor de zenuwen door kunnen.

Question 6

wat zijn de belangrijkste verwekker van meningitis?

Answer 6

• nummer 1: s. pmeumoniae (> 90 sreotypen)
• n. meningitidis (13 serotypen: A,B, C, W135, Y)
  we proberen tegen zoveel mogelijk serotypen te vaccineren
• H. influezae
  de verwekkers zijn leeftijdsafhankelijk

Question 7

wat is een zeldzame verwekker van mengitis?

Answer 7

TBC dit heeft een dodelijk beloop als je het niet snel genoeg hebt

Question 8

wat zijn symptomen van meningitis in de kliniek?

Answer 8

koorts, geïrriteerd, nekstijfheid (dit merk je als je luier gaat verschonen dan gaan ze gillen, NB bij neonaten minder merkzaam), hoofdpijn

Question 9

wat is het AO bij verdenking op meningitis?

Answer 9

• liquorpunctie (macroscopisch: troebel, microscopisch: cellen. en eiwit en glucose)
• bloedonderzoek (infectieparameters: CRP, bloedbeeld, glucose) en bloedkweek
• beeldvormend onderzoek

Question 10

wat zijn aanwijzingen voor een bacteriële meningitis bij liquoronderzoek?

Answer 10

• cellen: > 100 x 10^6/L, met name neutrofiele granulocyten
• glucose <2 mmol/l of liquor/bloed ratio glucose < 50%’
• eiwit > 0,5 gr/L

Question 11

wat is de gouden standaard van meningitis?

Answer 11

liquorkweek, gram kleuring is niet sensitief, wel specifiek

Question 12

wat is de behandeling van bacteriële meningitis?

Answer 12

• AB zsm
• dexamethason (voor eerste AB, significante afname van gehoorverlies en neurologische restverschijnselen)

Question 13

hoe ontstaat gehoorverlies na meningitis?

Answer 13

• bacteriële inflammatie van labyrinth -> ossificatie -> slechthorend
• kan snel verlopen
• Rx: cochleair implantaat
  gehooronderzoek tijdens ziekenhuisopname

Question 14

wat zijn andere woorden voor meningo-encefalitis?

Answer 14

encefalitis of encefalomyelitis. het is een inflammatoire ziekte van het hersenparenchym

Question 15

welke 3 beschadigingen zijn er voor meningo-encefalitits?

Answer 15

1. direct effect van micro-organisme: schade van aangedane celtypen via necrose (gliacellen, schwannse cellen, neurale cellen)
2. immunologische effecten: kruisreactieve antistoffen (perivasculitis, functiestoornis, gebrek aan nutriënten, polarisatiestoornis)
3. gemengd type

Question 16

welke virale verwekker zijn er voor meningo-encefalitis?

Answer 16

areogene inoculatie
- enterovirus, parechovirus
- mazelen
- influenza
direct contact
- herpes simplex
- bof
arbo virus
teken beet (TBE)

Question 17

wat is het klinische beeld van meningo-encefalitis?

Answer 17

AM
- reizen
- ziek geweest
- vaccinatie status
- contact met dieren
- immuunstoornis
- veranderd gedrag/ bewustzijn
- convulsies
- focale neurologische uitval of prikkeling

Question 18

wat is belangrijk om te doen als AO bij meningo-encefalitis?

Answer 18

serologisch onderzoek en functie onderzoek (EEG) en voor de rest hetzelfde als bij bacteriële menigitis

Question 19

wat zijn aanwijzingen voor een virale meningo-encefalitis bij een liquor onderzoek?

Answer 19

• cellen zijn slechts milde verhoging celgetal (<1000 x 10^6/l cellen)
• glucose normaal
• eiwit is meestal normaal of licht verhoogd

Question 20

wat is de behandeling van meningo-encefalitis?

Answer 20

• bij herpes simplex 1 en 2 en varicella geef je aciclovir
• start aciclovir i.v. in afwachting van PCR en kweken
• geen dexamethason
• start AB (niet dat het helpt maar voor het geval dat het toch bacterieel is)