HC.4.5: Meningitis en encefalitis Flashcards
wat is een meningitis?
infectie van de meningen (hersenvlies) dit is vaak bacterieel en soms viraal. bacterieel is levensbedreigende ziekte. wordt ook wel hersenvliesontsteking of nekkramp genoemd.
wat is een (meningo-) encefalitis?
infectie van het hersenparenchym dit is meestal viraal
wat is het dragerschap van meningitis?
dragerschap
- soms directe doorbraak vanuit KNO gebied of na trauma
- hematogene verspreiding vanuit de nasopharynx
wat zijn 4 belangrijke processen in het kader van hematogene verspreiding?
- kolonisatie
- invasie van bacteriën in de bloedbaan
- overleven van bacteriën in de bloedbaan
- invasie van bacteriën in centraal zenuwstelsel (subarachnoïdale ruimte)
inflammatie en neurologisch schade afhankelijk van bacterie en gastheer
wat is een kwetsbare plek in de hersenen waardoor een meningitis kan ontstaan?
sulcus olfactorius achter in de neus waar de zenuwen uitkomen van de reuk. omdat je moet kunnen ruiken zit er een onderbreking van het bloed-hersen barrière waardoor de zenuwen door kunnen.
wat zijn de belangrijkste verwekker van meningitis?
- nummer 1: s. pmeumoniae (> 90 sreotypen)
- n. meningitidis (13 serotypen: A,B, C, W135, Y)
we proberen tegen zoveel mogelijk serotypen te vaccineren - H. influezae
de verwekkers zijn leeftijdsafhankelijk
wat is een zeldzame verwekker van mengitis?
TBC dit heeft een dodelijk beloop als je het niet snel genoeg hebt
wat zijn symptomen van meningitis in de kliniek?
koorts, geïrriteerd, nekstijfheid (dit merk je als je luier gaat verschonen dan gaan ze gillen, NB bij neonaten minder merkzaam), hoofdpijn
wat is het AO bij verdenking op meningitis?
- liquorpunctie (macroscopisch: troebel, microscopisch: cellen. en eiwit en glucose)
- bloedonderzoek (infectieparameters: CRP, bloedbeeld, glucose) en bloedkweek
- beeldvormend onderzoek
wat zijn aanwijzingen voor een bacteriële meningitis bij liquoronderzoek?
- cellen: > 100 x 10^6/L, met name neutrofiele granulocyten
- glucose <2 mmol/l of liquor/bloed ratio glucose < 50%’
- eiwit > 0,5 gr/L
wat is de gouden standaard van meningitis?
liquorkweek, gram kleuring is niet sensitief, wel specifiek
wat is de behandeling van bacteriële meningitis?
- AB zsm
- dexamethason (voor eerste AB, significante afname van gehoorverlies en neurologische restverschijnselen)
hoe ontstaat gehoorverlies na meningitis?
- bacteriële inflammatie van labyrinth -> ossificatie -> slechthorend
- kan snel verlopen
- Rx: cochleair implantaat
gehooronderzoek tijdens ziekenhuisopname
wat zijn andere woorden voor meningo-encefalitis?
encefalitis of encefalomyelitis. het is een inflammatoire ziekte van het hersenparenchym
welke 3 beschadigingen zijn er voor meningo-encefalitits?
- direct effect van micro-organisme: schade van aangedane celtypen via necrose (gliacellen, schwannse cellen, neurale cellen)
- immunologische effecten: kruisreactieve antistoffen (perivasculitis, functiestoornis, gebrek aan nutriënten, polarisatiestoornis)
- gemengd type
welke virale verwekker zijn er voor meningo-encefalitis?
areogene inoculatie
- enterovirus, parechovirus
- mazelen
- influenza
direct contact
- herpes simplex
- bof
arbo virus
teken beet (TBE)
wat is het klinische beeld van meningo-encefalitis?
AM
- reizen
- ziek geweest
- vaccinatie status
- contact met dieren
- immuunstoornis
- veranderd gedrag/ bewustzijn
- convulsies
- focale neurologische uitval of prikkeling
wat is belangrijk om te doen als AO bij meningo-encefalitis?
serologisch onderzoek en functie onderzoek (EEG) en voor de rest hetzelfde als bij bacteriële menigitis
wat zijn aanwijzingen voor een virale meningo-encefalitis bij een liquor onderzoek?
- cellen zijn slechts milde verhoging celgetal (<1000 x 10^6/l cellen)
- glucose normaal
- eiwit is meestal normaal of licht verhoogd
wat is de behandeling van meningo-encefalitis?
- bij herpes simplex 1 en 2 en varicella geef je aciclovir
- start aciclovir i.v. in afwachting van PCR en kweken
- geen dexamethason
- start AB (niet dat het helpt maar voor het geval dat het toch bacterieel is)
