HC.2.7: Cytokinen en chemokinen: productie, receptoren en effecten

Question 1

wat zijn cytokines?

Answer 1

oplosbare eiwitten die gemaakt worden door het immuun systeem. ze zijn pleiotroop en redundant

Question 2

waar kan je cytokines in indelen?

Answer 2

groeifactoren, chemokines (zorgt via chemie voor beweging van cellen) en overig. ze zijn ook te verdelen in evolutionair en vaak fucntioneel verwante families. de versimpeling is pro en anti-inflammatoir.

Question 3

waar functioneren cytokines?

Answer 3

lokaal (autocrien en paracrien) en systemisch. ze functioneren in een netwerk, waarbij ze elkaars activiteit synergetisch of additief kunnen versterken of inhiberen.

Question 4

wat bepaalt het effect die cytokines hebben?

Answer 4

ze zijn sterk procesfase- en concentratie afhankelijk. ze worden geproduceerd en hebben effect op verschillende celtypen van alle weefsels

Question 5

wat is pleiotroop en redundant?

Answer 5

pleiotroop = één cytokine beïnvloedt meerdere celtypen en heeft uiteenlopende effecten
redundant = verschillende cytokines hebben overlappende functies

Question 6

wat is autocrien?

Answer 6

cel maakt zelf cytokines en die hebben effect op eigen cel

Question 7

wat is paracrien?

Answer 7

een cel maakt cytokines en die hebben dan effect op een cel die in de buurt liggen

Question 8

wat is endocrien?

Answer 8

een cel maakt cytokines die dan via de bloedbaan effect hebben op andere weefsels

Question 9

wanneer spreek je van een hormoon?

Answer 9

een hormoon wordt gemaakt door 1 orgaan. cytokines worden door meerdere celtypen in meerdere weefsels gemaakt

Question 10

wat is synergie?

Answer 10

het effect van A en C samen is groter dan dat je ze bij elkaar zou optellen. dus een versterking van het effect

Question 11

wat hebben IL-1, TNF-a en IL-6 met elkaar te maken?

Answer 11

IL-1 en TNF-a beïnvloed elkaar. samen zorgt het voor een synergie productie van IL-6. IL-6 heeft een autocrien effect op zichzelf. IL-6 kan de vorming van IL-1 en TNF-a remmen

Question 12

waardoor ontstaat een cytokinestorm?

Answer 12

door een pro-inflammatoire prikkel gaat het afweersysteem reageren met een ontstekingsreactie. hierbij worden cytokines aangemaakt. door de ontstekingsreactie komen er weer nieuw pro-inflammatoire prikkels waardoor het weer opnieuw gaat en je dus een storm hebt,

Question 13

welke soorten productiemechanismen zijn er waardoor cytokinen vrijkomen?

Answer 13

• aanwezig op membraan hierdoor kan de cytokine door enzym-activatie in de circulatie komen
• aanwezig in vesikels waardoor het door degranulatie in de circulatie komt
• aanwezig in cytosol als pro-cytokine waar het door inflammasoom wordt geactiveeerd
• de novo transcriptie en translatie na cel activatie

Question 14

Wat is het doel van IL-6?

Answer 14

pro-inflammatoir in lage concentratie. een hoge concentratie zorgt voor anti

Question 15

wat is het doel van IL-10?

Answer 15

anti-inflammatoir in lage concentratie. een hoge concentratie is pro

Question 16

wat is het doel van IFN-gamma?

Answer 16

pro- en anti-inflammatoire effecten

Question 17

wat is belangrijk voor het effect van cytokines?

Answer 17

timing, concentratie en celtype

Question 18

waarvoor zorgt de timing van IFN-y bij macrofagen?

Answer 18

• te vroeg zorgt voor een supressorcel
• op tijd maakt het een killer
• te laat maakt zorgt er voor dat de killing activiteit niet meer werkt

Question 19

wat is de type I IFN respons?

Answer 19

bij een infectie wordt IFN-bèta gemaakt. dit activeert via INF-r de buurcellen en stimuleert de aanmaak van IFN-alfa. samen remmen ze de virale replicaties, stimuleren ze NK-cellen en de gevoeligheid voor NK-cellen.

Question 20

welke cel zorgt voor de type 1 IFN productie?

Answer 20

vooral de plasmacytoïde DC

Question 21

hoe werken macrofagen en NK cellen samen?

Answer 21

macrofagen geven cytokinen af waardoor NK geactiveerd word. beide zorgen ze ook voor eigen activatie. als de killing activiteit werkt bij NK geeft deze cytokinen af aan de macrofaag waardoor die ook killing wordt.

Question 22

wat is de JAK-STAT interactie?

Answer 22

1. binding van cytokine aan de cytokine receptor
2. JAK transformeert
3. binding van inactief STAT-molecuul
4. fosforylatie
5. actief STAT-eiwit komt vrij en gaat naar de kern
6. expressie van responsieve genen