HC.1.1: Inleiding microbiologie en infectieziekten

Question 1

wat doet de arts-microbioloog?

Answer 1

ondersteuning van artsen en overige hulpverleners/medewerkers op gebied van infectieziekten

Question 2

door wie wordt de behandeling en preventie van infectieziekten gedaan?

Answer 2

• huisarts
• GGD
• 2e/3e lijn: afhankelijk van ziektebeeld
• in overleg met arts-microbioloog

Question 3

waar worden infectieziekten door veroorzaakt?

Answer 3

bacteriën, virussen, fungi (schimmel + gisten) en parasieten

Question 4

wat zijn de kenmerken van bacteriën?

Answer 4

• prokaryoten (cellen zonder celkern)
• eencelligen
• dubbelstrengs, circulair DNA
• vaak ook plasmidaal (kleine ringetjes waarin extra genen liggen naast het chromosomale DNA) DNA
• celwand en celmembraan

Question 5

wat zijn voorbeelden van bacteriële infecties?

Answer 5

• streptokokken faryngitis
• streptokokken pneumonie (vaak in 1 kwab)
• lues
• UWI (E. Coli)

Question 6

wat zijn de kenmerken van virussen?

Answer 6

• voor vermeerdering afhankelijk van gastheercellen
• alleen DNA of alleen RNA
• enkelstrengs of dubbelstrengs
• omgeven door eiwitmantel

Question 7

wat zijn voorbeelden van virale infecties?

Answer 7

• bovenste luchtweginfectie
• rubella (rode hond)
• hepatitis
• COVID-19

Question 8

wat is het verschil tussen schimmel en gisten?

Answer 8

gist: eencellig
schimmel: meercellig, lange draden

Question 9

wat zijn de kenmerken van fungi?

Answer 9

• eukaryoten
• unicellulair: gisten
• vertakkende draden: schimmels
• velen dimorf (afhankelijk van temperatuur of ze zich als gist of schimmel gedragen)
• voortplanting door sporen

Question 10

wat zijn voorbeelden van gist/schimmelinfecties?

Answer 10

• zwemmers eczeem
• tinia
• schimmels kunnen in heel het lichaam voorkomen bij immuun gecompromiteerde mensen

Question 11

wat zijn de kenmerken van parasieten?

Answer 11

• eukaryoten
• parasitaire levenswijze
• voor ontwikkeling geheel of ten dele afhankelijk van gastheer

Question 12

wat zijn voorbeelden van parasitaire infecties?

Answer 12

• hoofdluis
• aarsmade (wormen in poep)
• malaria
• larven in wond
• lintwormen
  je kan ze meestal met het oog waarnemen

Question 13

Wordt je van alle bacteriën ziek?

Answer 13

Een groot deel van de bacteriën die je bij je draagt zijn niet pathogeen. Ook een deel is mogelijk pathogeen en een klein deel is altijd pathogeen.

Question 14

Wat zijn commensale flora en hoe ziet die eruit in de keel, darm en huid?

Answer 14

De microbiota zijn in ons lichaam op verschillende plekken van andere samenstelling: dit noem je commensale flora. In de keel zitten heel veel streptokokken, op de huid veel staphylokokken, en in de darm anaerobe micro-organismen.

Question 15

welke plekken van het lichaam zijn steriel?

Answer 15

• hersenliquor, hersenen
• binnenkant oog
• alles wat geen direct contact heeft met de buitenwereld
• bloed
• spier

Question 16

wat is staphylococcus aureus?

Answer 16

Het is een bacterie en hij is rond. 25% heeft deze bacterie permanent op de huid zitten, als die daar zit zit die vooral op de neus, op de handen en andere plekken. Het is een belangrijke ziekteverwekker. Je hebt schade nodig van het lichaam (barrières) om er ziek van te worden. Je hebt niet altijd schade nodig om ergens ziek van te worden.

Question 17

wanneer spreek je van een infectie?

Answer 17

• schade of veranderde fysiologie door interactie tussen gastheer en micro-organisme. hierna vindt er een interactie plaats en hierbij verandert de fysiologie
• klinisch/ subklinisch (zonder dat je het door hebt)
• keten ven gebeurtenissen = pathogenese van infectieziekte

Question 18

waar is de pathogenese van infectieziekten afhankelijk van?

Answer 18

• besmettingsroute
• gastheer: genetische achtergrond, immuunstatus
• micro-organisme: virulentie / pathogeniciteit

Question 19

wat is virulentie?

Answer 19

vermogen van een micro-organisme om schade/ziekte te veroorzaken (kwalitatief). Vaak uitgedrukt in aantal micro-organismen om ervoor te zorgen dat iemand ziek wordt.

Question 20

wat zijn virulentiefactoren?

Answer 20

Eigenschappen (bijv. eiwitten, moleculen) waarmee een microorganisme de verdedigingsmechanismen van de gastheer kan ontlopen of teniet doen

Question 21

wat is pathogeniciteit?

Answer 21

Vermogen van micro-organisme om schade/ziekte te veroorzaken (absoluut). (definitie wordt niet gevraagd maar primair en opportunistische pathogenen wel belangrijk)

Question 22

welke soorten pathogeniciteit zijn er?

Answer 22

• Primair pathogenen
  Bij besmetting regelmatig ziekteverschijnselen. Voorbeeld: Staphylococcus aureus bij een kapotte huid.
• Opportunistische pathogenen (secundaire infecties)
  Ziekte bij verminderde weerstand. Voorbeeld: schimmelinfectie bij neutropenie