HC 3.10 Orgaanhandel Flashcards
Wat is het probleem omtrent orgaanhandel?
schaarste, armoede, ongelijkheid, conflict, rampen, klimaatverandering, migratie
Hoe veel mensen in de wereld hebben chronisch nierfalen en hoeveel mensen overlijden hieraan?
- Naar schatting lijdt 10% van de wereldbevolking aan chronisch nierfalen, 800 miljoen mensen. Dit is niet alleen maar in het rijkere deel van de wereld. Gezond eten is duur.
- 2-7 mln doden per jaar
Hoeveel mensen staan er op de wachtlijst voor een niertransplantatie en hoeveel wordt daarvan getransplanteerd? En hoeveel overlijden er op de wachtlijst? Wat is de gemiddelde wachttijd voor een nier?
- Ong. 300,000 patiënten staan op de wachtlijst voor een nier
- Van die 300,000 wordt jaarlijks circa een derde (65,000) getransplanteerd
- Jaarlijks sterven er tussen 10,000 en 20,000 patiënten op de wachtlijst (15-30%)
- Gemiddelde wachttijd voor een nier: 4-5 jaar
- Maar: ook hoge sterfte onder dialyse patienten die niet op de wachtlijst staan (!)
Aan hoeveel procent van de wereldwijde vraag voldoet de transplantatie?
- Transplantatie vervult < 10% van de wereldwijde vraag (GODT, 2012)
- Grote verschillen in aanbod en toegang tot transplantatie, zowel in als tussen landen
Hoeveel landen bieden er transplantaties aan?
80 van de 200 landen.
Hoe kan de donorpool worden vergroot?
- Deceased donation: expanding deceased donor criteria (i.e. non-heart beating donors)
- Adopting presumed consent laws
- Living kidney donation: genetically related and genetically unrelated donors
- Kidney exchange / cross-over programma’s
- Non-directed donation (anonymous)
Wat zijn de risico’s van een levende nier donatie?
- 0,1% risk of kidney failure (99/96000)
- 1% (N=2455) reports a negative impact on health
Welke innovaties zien we in de transplantatie?
- Draagbare kunstnier
- Organen kweken
- 3D bioprinting
- Xenotransplantatie
- Financiële stimulering van orgaandonatie
Wat is de keerzijde van het succes van orgaantransplantatie?
- Toenemende vraag en patiënten sterfte
- Zwarte (ofwel “grijze”) markt van organen
Wat is orgaanhandel?
- Koop en verkoop van organen met een financieel of materieel winstoogmerk (“trade”)
- Het uitbuiten van personen voor hun organen (“human trafficking”)
Waarom is orgaanhandel verboden?
1987 WHO Resolution and 2010 Guiding Principles on Human Organ Transplantation
“Cells, tissues and organs should only be donated freely, without any monetary payment or other reward of monetary value”.
* Betaling voor organen maakt waarschijnlijk misbruik van de armste en meest kwetsbare groepen.
* Ondermijnt altruïstische donaties.
* Leidt tot winstbejag en mensenhandel.
* Zo’n betaling geeft het idee dat sommige personen geen waardigheid hebben, dat ze slechts objecten zijn die door anderen gebruikt kunnen worden (commodificatie).
1997 European Convention on Human Rights and Biomedicine
Wat is de meest voorkomende vorm van orgaanhandel?
handel in nieren
Hoe is orgaanhandel in Iran geregeld?
- Since 1997 –> geen wachtlijsten, dus ook minder patiëntensterfte
- “Anjomans”
- Donoren krijgen 1 jaar hun ziektekosten vergoed en ontvangen ca. $4000 (in Iran is dat heel veel geld!)
- Zwarte markt –> patiënten en bemiddelaars
- Uitvoerbaar in andere landen????
Wat is de kritiek op het verbod van orgaanhandel?
- Gebrek aan empirische onderbouwing
- Altruïsme: bestaat dat eigenlijk wel? Iemand die een nier verkoopt, kan ook altruïstische beweegredenen hebben.
- Waardigheid en integriteit. Je zou je kunnen voorstellen dat iemand die zijn of haar nier verkoopt, en blij is met de transactie, zich niet hierin aangetast voelt.
- Autonomie: wij zijn de bezitter van onze organen. Dan is het toch eigenlijk raar dat wij deze niet mogen verkopen, als we daarmee het leven van een ander kunnen redden?
- Verbod voorkomt mensenhandel en uitbuiting niet (Columb, 2015)
- “It may well be that free trade leads to exploitation of the poor. However, this is not an argument against payment in itself, merely against its negative aspects. The existence of poorly-functioning markets is not a valid objection to the existence of markets.” (Den Hartogh, 2003).
- ‘If we are concerned about reducing the abuses of the black market for human kidneys, we should favour the legalisation of kidney markets, not their continued prohibition.’ (Taylor, 2006).
- Een levende donatie levert de staat €80,000 per jaar op. De donor zou ook wel mee mogen profiteren (vb. Iran)
- Een nier van een levende donor is $75.000 waard. Het niet-betalen van deze donoren behelst juist uitbuiting.
- Als donoren $75.000 zouden worden betaald voor hun nier, dan zou de wachtlijst verdwijnen. Hierdoor voorkom je ook uitbuiting van patiënten die anders geen transplantatie zouden hebben gekregen.
- Er worden nu meer rijke patiënten dan arme patiënten getransplanteerd. Het betalen van donoren en het verdwijnen van wachtlijsten, bevoordeelt daarom niet alleen arme donoren, maar ook arme patiënten.
Wat vindt het algemene publiek van het orgaanhandelverbod?
- Elias et al. (2019) –> Verenigde Staten:
o 57% is vóór financiële beloning van orgaandonoren, ook al zou deze beloning niet tot meer transplantaties leiden
o 70% is vóór financiële beloning, als deze beloning leidt tot het verdwijnen van wachtlijsten
o De meerderheid is vóór, mits patiënten zèlf niet betalen
o Het type beloning en de hoogte van het bedrag vinden ze niet relevant - Peters et al., (2016) –> Verenigde Staten
o 59% is bereid hun nier te doneren in ruil voor $50,000
