H9.3: Therapeutische aspecten longcarcinoom

Question 1

T

Answer 1

Tumorgrootte en ligging

Question 2

N

Answer 2

Nodus

• N1: in hilus van dezelfde long als tumor
• N2: tussen de longen in, aan dezelfde kant als tumor
• N3: tussen de lonen in, maar aan de andere kant als de tumor of in andere longhilus/supraclaviculaire/lage halsklieren

Question 3

M

Answer 3

Metastasen op afstand

• M0: geen metastasen op afstand
• M1: metastasen op afstand (hersenen, bot, bijnieren, lever, pleura, pericard en sporadisch in darm, huid, ogen

Question 4

Stadium 1

Answer 4

• Lokale ziekte
• In 1 longkwab
• Geen lymfekliermetastasen

Question 5

Stadium 2

Answer 5

Grotere tumor

Question 6

Stadium 3

Answer 6

• Lokaal gevorderd
• Beperkt tot 1 helft van de borstkas, maar met lymfeklieren in het mediastinum of de tumoren zijn groter

Question 7

Stadium 4

Answer 7

• Uitgezaaide longtumoren
• Afstandsmetastasen

Question 8

Lokale ziekte x behandeling
Lokaal gevorderde ziekte x behandeling
Uitgezaaide longtumor x behandeling

Answer 8

Lokaal

Gecombineerd

Systemisch

Question 9

Behandeling NSCLC per stadium

Answer 9

1. Operatie
2. Operatie in combinatie met adjuvante therapie
3. Combinatie van chemotherapie en bestraling met of zonder immunotherapie
4. Chemotherapie en/of immunotherapie of gerichte behandelingen

Question 10

Operabiliteit testen
Resectabiliteit testen

Answer 10

Functieonderzoek

Beeldvorming of operatie

Question 11

Operabiliteit

Answer 11

• Of patiënt operatie medisch gezien aan kan
• (Geestelijke) conditie en comorbiditeiten
• Hart moet in staat zijn het lichaam in leven te houden tijdens en na operatie
• Longcapaciteit bekijken

Question 12

Onderzoeken bij operabiliteit

Answer 12

• Longfunctieonderzoek (spirometrie, diffusiecapaciteit, inspanningstest)
• Cardiologisch onderzoek
• Voedingstoestand
• Performance status

Question 13

Resectabiliteit

Answer 13

• Of het mogelijk is om de tumor compleet te verwijderen
• R0: compleet resectabel zonder microscopische tumorrest
• R1: microscopische tumorrest (+ adjuvante radiotherapie)
• R2: macroscopische tumorrest

Question 14

Resectabel

Niet-resectabel

Answer 14

Tumoren van stadium 3 en 4

Kleincellige longcarcinomen

Question 15

Waar zijn chirurgische complicaties van afhankelijk?

Answer 15

• Grootte operatie
• Conditie patiënt

Ongeveer 1.5-2% van de patiënten die chirurgisch wordt behandeld overlijdt aan de behandeling

Question 16

Lobectomie

Answer 16

• Longkwab resectie
• Alle bloedvaten en bronchustakken moeten verwijderd worden
• Kijkoperatie
• Operatieve mortaliteit van 1.7%

Question 17

Pneumonectomie rechts

Answer 17

• Operatieve mortaliteit van rond 5%
• Open operatie, omdat de gehele long verwijderd moet worden
• Rechterlong is grootste long
• Hoge mortaliteit heeft te maken met de grote belasting van het hart, bloed wat normaal door 2 longen gaat moet nu door 1 long

Question 18

Postoperatieve zorg begint preoperatief

Answer 18

• Uitgebreide voorlichting
• Langs anesthesioloog voor controle
• Functieonderzoek uitvoeren (spirometrie)
• Stoppen met roken

Question 19

Belangrijk dat patiënt na operatie snel mobiliseert

Answer 19

• Vermindert het aantal pulmonale complicaties, met name bij hoog risico patiënten
• Beter doorademen
• Sputum beter opgeven
• 3 tot 4 maal daags mobiliseren

Question 20

Standaardbehandeling stadium 1 en 2 NSCLC

Answer 20

Chirurgie

Question 21

Alternatief bij inoperabele tumor of weigering chirurgie

Risico

Reden risico

Oplossing

Answer 21

Hoge dosis bestraling, maar kans op recidief (zeker bij stadium 2) is groot (30-40%)

Recidief wordt waarschijnlijk veroorzaakt door micrometastasen die al bij de operatie aanwezig zijn, maar niet opgespoord worden met de huidige stageringsmethoden

Door adjuvante behandeling met chemotherapie wordt een voordeel van 5-15% behaald op de 5-jaarsoverleving. Recent nog immunotherapie toegevoegd

Question 22

Behandeling stadium 3 NSCLC

Tegenwoordig

Answer 22

• Uitzaaiing in mediastinale lymfeklieren
• Valt niet te opereren
• Chemoradiotherapie; met bestraling wordt primaire tumor behandeld en met chemo worden metastasen op afstand behandeld
• Belastende therapie, maar als patiënten niet sterk genoeg zijn worden te behandelingen na elkaar gegeven
• Meer toxiciteit (slokdarm, longen)

Adjuvante immunotherapie voor 1 jaar

Question 23

Behandeling stadium 4 NSCLC

Answer 23

• Zeer lage kans op langdurige overleving
• Chemotherapie
• In bepaalde gevallen ook gerichtere therapie (EGFR-mutatie bijvoorbeeld)
• Aanvullende immunotherapie, omdat hiermee een betere overleving mogelijk is

Question 24

EGFR-mutatie

Answer 24

• Niet-rokers
• Tyrosine kinase remmers effectief

Question 25

Immunotherapie

Answer 25

• Longkanker, omdat deze vorm meer mutaties heeft
• Normaal zorgt tumor voor onderdrukken immuunsysteem
• Nu berust het principe op monoklonale antilichamen die ervoor zorgen dat de tumor weer herkend wordt door het eigen immuunsysteem

Question 26

PD1

Immunotherapie werking

Answer 26

• Receptor die de activiteit van T-cel remt
• Tumoren kunnen hier misbruik van maken door ligand PD1 PD-L1 te ligeren
• Afweerreactie door T-cel op tumor wordt tegengehouden

Immunotherapie gaat op PD1/PD-L1 zitten zodat het remmende signaal van de tumor niet meer werkt, maar als bijwerking auto-immuunziekten

Question 27

Behandeling SCLC

Answer 27

• Agressiever
• Bijna niemand wordt behandeld met chirurgie
• Deel snel
• Aanvullende chemotherapie is belangrijk