H12.4 Flashcards
1
Q
Prostaat locatie en functie
A
Locatie: tussen blaas en plasbuis
Functie: maakt PSA (maakt ejaculaat vloeibaar)
Er lekt altijd een beetje PSA naar het bloed, wat gebruikt kan worden als marker
2
Q
Locatie basis prostaat
Locatie apex prostaat
A
Basis: blaaszijde
Apex: urethrazijde
3
Q
PCA
A
- Meest voorkomende vorm van kanker bij mannen
- 14.000 nieuwe gevallen per jaar
- 2800 sterfgevallen oer jaar
- Incidentie neemt laatste jaren toe
4
Q
Hoezo neemt incidentie PSA toe?
A
- Dubbele vergrijzing
- Toename aan PSA check-ups
- Screening
5
Q
Top 3 prostaataandoeningen
A
- Benigne prostaat hyperplasie (BPH)
- Prostatitis
- PCA
6
Q
Diagnose PCA
A
- <10% symptomatisch (pijn door metastase, hematurie, paraneoplastisch syndroom)
- Helft bij toeval: mictieklachten (LUTS)
- Helft door screening/check-ups
Kans dat iemand prostaatkanker heeft in %: leeftijd - 10%
7
Q
Detectie PCA
A
- PSA-test (prostaat specifiek antigeen)
- RT
- Transrectale echo
- Prostaatbiopten en pathologisch onderzoek
8
Q
PSA-test
A
- In bloed
- Verhoogd bij zowel BPH, prostatitis als PCA
9
Q
RT
A
- LO
- Voelen aan prostaat
- Minder prettig
10
Q
Transrectale echo
A
- Als iemand grote prostaat heeft, mag PSA ook hoger zijn
- Met echo volume prostaat bepalen
11
Q
Prostaatbiopten en pathologisch onderzoek
A
- Nodig om diagnose kanker te stellen
- Vervelend als diagnostisch middel
- Kans op PCA >12.5-20%
- Kans op agressieve tumor > 4-7%
12
Q
Gleasonscore
A
- Twee getallen
- Eerste getal is meest voorkomende groeipatroon
- Tweede getal wordt groeipatroon aangegeven, maar mindere mate
- Getallen bij elkaar optellen
- Score van 1/2 weinig gezien, omdat er vaak geen biopten worden gedaan
- Score van 6 (3+3) laagste
- Score van 10 (5+5) hoogste
- 5+3 erger dan 3+5
- Hoe hoger eerste getal, hoe agressiever tumor
- Vanaf score 7 zijn er verschillende subcategorieën zoals cribriforme en intraductale groei
13
Q
ERSPC
A
- Studie in 1993
- PSA test afgenomen
- Bij PSA >3 ng/ml prostaatbiopsie gedaan als interventie
- Iedere 2-4 jaar herhalen tot 70-74 jaar
- Screening verminderd de kans op PCA-sterfte met 21%
- Om 1 PCA dode te voorkomen, moeten er 781 mannen worden gescreend en 27 extra gediagnosticeerd
14
Q
Voordelen PSA-screening volgens ERSPC studie
A
- Screening vermindert kans op prostaatkanker sterfte
- Screening vermindert risico op gemetastaseerde ziekte
- ERSPC resultaten na 12 jaar mediane follow-up geeft: M+ bij diagnose 50% risicoreductie en M+ inclusief follow-up 30% risicoreductie
15
Q
Risicocalculatie doen o.b.v.
A
- TRUS (prostaatvolume)
- Etniciteit
- FA (BRCA2)
- Comorbiditeit, levensverwachting
- Wensen patiënt
