Aardrijkskunde - 1 De hete adem van het klimaat

Question 1

Voor welke energieomzetting zorgt de aarde?

Answer 1

De aarde zet straling van de zon om in warmte.
(Korte golven worden omgezet in lange golven.)

Question 2

Leg de 4 stappen van het het natuurlijk broeikaseffect uit

Answer 2

1) De zon straalt energie als licht, infrarood en uv-straling naar de aarde. Die straling dringt door tot in de onderste laag van de atmosfeer en tot op het aardoppervlak. Een gedeelte wordt gereflecteerd.

2) De aarde en de atmosfeer zetten de niet-gereflecteerde straling om in warmte.

3) Broeikasgassen absorberen die warmte en stralen ze terug uit. Daardoor wordt de onderste laag van de atmosfeer opgewarmd.

4) De aarde en de atmosfeer stralen de warmte terug uit naar de ruimte.

Question 3

Hoeveel zou de gemiddelde temperatuur in de onderste laag van de atmosfeer bedragen als er geen natuurlijke broeikasgassen aanwezig zouden zijn in de atmosfeer?

Answer 3

• 18%

Question 4

Welk verband is er tussen de temperatuur van de onderste laag van de atmosfeer en de concentratie van broeikasgassen?

Answer 4

hogere concentratie broeikasgassen = hogere temperatuur

Question 5

Welke 2 broeikasgassen komen van nature het meeste voor in de atmosfeer?

Answer 5

• waterdamp
• koolstofdioxide

Question 6

Wat is de stralingsbalans?

Answer 6

De verhouding tussen de inkomende en uitgaande straling op aarde.

Question 7

Wat is het gevolg als er evenveel straling toekomt als er weer vertrekt naar de ruimte voor onze atmosfeer?

Answer 7

de temperatuur in de atmosfeer zal hetzelfde blijven

Question 8

Hoe warmt de onderste laag van de atmosfeer op?

Answer 8

Doordat de aarde en de atmosfeer een deel van de inkomende zonne-energie omzetten in warmte.

Question 9

Wat doen broeikasgassen?

Answer 9

Ze houden de warmte langer bij en zorgen zo voor een gemiddelde temperatuur van 15°.

Question 10

Wat is absorptie?

Answer 10

de opname van deeltjes in vloeibaar of vast materiaal.

Question 11

Hoe regelt de aarde haar temperatuur?

Answer 11

De aarde en de atmosfeer zetten de inkomende energie van de zon om in warmtestraling.

Broeikasgassen in de atmosfeer absorberen een deel van deze warmte en zorgen voor een gemiddelde temperatuur van 15°C in de onderste laag van de atmosfeer.

Zonder broeikasgassen zou de gemiddelde temperatuur -18°C bedragen.
Als de inkomende en uitgaande energie bij de atmosfeer gelijk zijn, dan blijft de temperatuur van de atmosfeer dezelfde. Dat is zo bij het natuurlijke broeikaseffect.

Question 12

Op welk deel van de stralingsbalans hebben broeikasgassen afkomstig van menselijke activiteiten een invloed?
Hoe beïnvloed dat de stralingsbalans?

Answer 12

• Op de uitgaande warmte. De broeikasgassen houden hier immers een deel van tegen.
• De uitgaande energie wordt kleiner dan de inkomende zonne-energie.

Question 13

Welke 3 economische sectoren stoten de meeste broeikasgassen uit?

Answer 13

Energieproductie, landbouw en industrie.

Question 14

Hoe komt het dat de stralingsbalans (de verhouding tussen de inkomende en uitgaande straling op aarde) uit evenwicht is?

Answer 14

Door extra broeikasgassen wordt er meer warmte-uitstraling van het aardoppervlak en de atmosfeer tegengehouden. Hierdoor warmt de onderste laag van de atmosfeer op.

Question 15

Wat voegt extra broeikasgassen toe aan de atmosfeer?

Answer 15

Menselijke activiteiten, zoals energieproductie op basis van fossiele brandstoffen.

Question 16

Hoe komt het dat andere landen meer CO2 in de lucht hebben zonder dat zij zoveel uitstoten?

Answer 16

De wind kan de CO2 verspreiden over heel de aarde.

Question 17

Welke soort landen hebben een relatief grote bijdrage aan de CO2 uitstoot?

Answer 17

Landen die sterk geïndustrialiseerd zijn en een hoge ontwikkelingsgraad hebben, hebben een relatief grote bijdrage aan de CO2 uitstoot.

Question 18

Welk broeikasgas heeft het hoogste GWP? En hoe gebruiken we het in ons dagelijkse leven?

Answer 18

gefluoreerde gassen
-> koeling, airconditioning, kunststoffen (piepschuim), …

Question 19

Welk broeikasgas van menselijke oorsprong heeft het laagste GWP?

Answer 19

CO2 (draagt het meeste bij aan het versterkte broeikaseffect)

Question 20

Hoe komt het dat CO2 het menselijke broeikasgas is met het laagste GWP maar ook het meeste bijdraagt aan het versterkte broeikaseffect?

Answer 20

CO2 heeft een laag GWP, maar wordt het meeste uitgestoten en blijft relatief lang in de atmosfeer.

Question 21

Wat kunnen gassen met een hoge global warming potential doen?

Answer 21

sterk bijdragen aan het versterkte broeikaseffect.

Question 22

Wat is GWP?

Answer 22

global warming potential

Question 23

Hoe komt het dat gassen met een hoge global warming potential sterk bijdragen aan het versterkte broeikaseffect?

Answer 23

Dat komt doordat ze per massaeenheid een sterk opwarmend vermogen hebben en/of relatief lang in de atmosfeer aanwezig blijven.
Als hun concentratie heel laag is, kan hun invloed op het versterkte broeikaseffect kleiner zijn dan gassen met een laag GWP maar hoge concentratie.

Question 24

De voorspelde opwarming is niet voor alle plaatsen dezelfde. Geef 2 verschillen.

Answer 24

Land warmt meer op dan water.
De poolgebieden warmen meer op dan andere plaatsen.

Question 25

Wat is het IPCC?

Answer 25

Het Internetgovernmental Panel on Climate Change.
Het onderzoekt oorzaken en gevolgen van het versterkte broeikaseffect.
De grote verschillen tussen de klimaatscenario’s worden bepaald door de mate van extra uitstoot van CO2 door menselijke activiteiten.

Question 26

Op welke 3 manieren zorgt klimaatopwarming voor het stijgen van de zeespiegel?

Answer 26

1) smeltende gletsjers in het hooggebergte en ijskappen in Groenland + Antarctica

2) ijs van de top stroomt naar de randen waar het in zee valt.

3) dezelfde hoeveelheid water zonder dat er water bijkomt zet uit.

Question 27

Hoe snel steeg de zeespiegel gemiddeld de laatste jaren?

Answer 27

4 mm p/j

Question 28

Wat is het verschil tussen zee-ijs en landijs?

Answer 28

Zee-ijs drijft in polaire gebieden op de zeeën en oceanen.
Landijs bestaat uit ijskappen en gletsjers die op continenten liggen.

Question 29

Wat voor ijs draagt bij aan de stijging van de zeespiegel?

Answer 29

Smeltend landijs

Question 30

Wat gebeurt er als de permafrost ontdooit?

Answer 30

Dan komt het broeikasgas methaan vrij. Dit versterkt het versterkte broeikaseffect.

Question 31

Wat is het albedo?

Answer 31

Het percentage van de inkomende zonnestraling dat gereflecteerd wordt door de aarde, wolken of de atmosfeer.

Question 32

heeft een bos een laag of hoog albedo?

Answer 32

laag

Question 33

heeft sneeuw een laag of hoog albedo?

Answer 33

hoog

Question 34

heeft water een laag of hoof albedo?

Answer 34

laag

Question 35

Wat gebeurt er met het albedo als het ijs en sneeuw smelt? Wat gebeurt er dan?

Answer 35

dan neemt dat af
-> zo kan de aarde meer inkomende straling van de zon omzetten in warmte en warmt de onderste laag van de atmosfeer verder op.

Question 36

Hoe is de vegetatie bij toendra en taiga?

Answer 36

toendra: geen bomen (mossen, grassen)
taiga: wel bomen (sparren, dennen)

Question 37

Wat gebeurt er met de boomgrens in polaire gebieden als het klimaat opwarmt?

Answer 37

De boomgrens verschuift richting de polen.

Question 38

Wat gebeurt er met klimaat- en vegetatiezones door de klimaatopwarming?

Answer 38

Ze verschuiven.
Op sommige plaatsen zullen bomen kunnen groeien waar het voordien te koud was. Hierdoor verdwijnt CO2 uit de atmosfeer, wat de klimaatopwarming afremt.

Question 39

Wat betekent positieve terugkoppeling?

Answer 39

meer/erger