4) Robaczki Flashcards
Robaki obłe - jakie leki?
- żadnych leków z tej grupy NIE można w ciąży (!)
1) Benzimidazole (Albenzadol, Tiabenzadol, Mebenzadol)
2) Pirantel/Oksantel (analogi tetrahydropirymidyny)
3) Iwermektyna (onchocerkoza)
4) Piperazyna (glista, owsik)
5) Lewamizol (glista)
6) Dietyl-karbamazyna (filariozy)
Albendazol - mechanizm, na co działa
OBŁE
↓ syntezy mikrotubul
- osłonowo w czasie ewolucji torbieli bąblowcowej
- wągrzyca OUN
- larva migrans, włosień
Tiabendazol - mechanizm, na co działa
OBŁE
↓ syntezy mikrotubul
- miejscowo na skórę (postać skórna larva migrans)
Mebendazol - mechanizm, na co działa
OBŁE
↓ syntezy mikrotubul
Pirantel
Oksantel
(analogi tetrahydropirymidyny)
OBŁE
porażenie mm i wydalenie pasożytów (nagły ↑Ach i ↓cholinesterazy w złączu nn-mm)
Pirantel
Oksantel
- niepożądane
OBŁE
blablabla
1) wątroba
2) uszkodzenie skóry
3) zawroty głowy, zab zasypiania
Benzimidazole - niepożądane
OBŁE
Przy dłuższym użyciu (bąblowiec):
1) wątroba
2) pancytopenia
Iwermektyna
OBŁE
- otwieranie kanałów Cl- (tylko tych robakowych)
- (+) rec. nikotynowe w złączu nn-mm (porażenie mm)
- (+) rec GABA
I rzut - onchocerkoza
też: świerzb, wszawica, larva migrans
- dobrze penetruje do tkanek
Iwermektyna - niepożądane
OBŁE
leczenie onchocerkozy:
1) reakcja Mazzottiego (bo rozpad filarii i uwolnienie niefajnych białek):
- ↓CTK, ↑HR, obrzęki kończyn, zawroty głowy, senność
- zapalenie węzłów chłonnych (lymphadenitis)
- skurcz oskrzeli
2) ropnie/obrzęk wokół umierających pasożytów
czasami trzeba podać GKS
unikać alko, benzodiazepin, barbituranów, kw walproinowego (nasilają działanie GABA)
Piperazyna - wszystko
OBŁE (glista/owsik)
porażenie mm robaków i ich wydalenie (działa jak GABA -> ↓ Ach do szczeliny synaptycznej)
N:
- objawy z OUN (drgawki); ale rzadko
NIE gdy padaczka, niewydolność nerek
LEWAMIZOL - wszystko
OBŁE (glista)
- poraża złącze nn-mm (jak nikotyna)
- właściwości immunomodelujące
N:
- encefalopatia (ale rzadko)
- zawroty głowy, wysypki skórne
DIETYL-KARBAMAZYNA
OBŁE (filarie)
- odsłania antygeny filarii dla ukł. immuno
- zaburza metabolizm arachidonianu u pasożytów
- dobrze penetruje tkanki (oprócz tłuszczu)
1) I rzut: filariozy (ale nie onchocerkozy, bo duża toksyczność)
2) Loa loa
3) tropikalna eozynofilia (ale już gł. DOKSACYKLINA
Dietyl-karbamazyna - niepożądane
OBŁE (filarie)
Uwalnianie toksycznych białek:
- wylewy krwawe w siatkówce
- encefalopatie
- ↑ LEU, ↑EOS, białkomocz
najmniej nasilone: Wuchereria
poważniejsze: Loa loa
najgorsze: Onchocerkoza (dlatego zostala zastąpiona przez IWERMEKTYNĘ)
Tasiemce - jakie leki? (2)
1) Prazykwantel (też: przywry, wągrzyca OUN)
2) Niklozamid
Przywry - jakie leki? (4)
1) Prazykwantel (też: tasiemce, wągrzyca OUN)
2) Oksamnichina
3) Metrifonat (Schistosoma haematobium)
4) Bitionol (fascjoloza, paragonimoza)
Prazykwantel
PŁASKIE I rzut (tasiemce, przywry); też: wągrzyca OUN
- Porażenie mm (otwiera kanały Ca->przeładowanie wapniem)
- odsłania antygeny dla ukł. imm
- dobrze się wchłania
- penetruje do OUN (20% stężenia w surowicy)
Niklozamid
PŁASKIE II rzut (tasiemce)
- ↓ fosforylacji oksydatywnej
- oderwanie skoleksu od ściany jelita + uszkodzenie proksymalnego odcinka robaka
- nie niszczy jaj, ale ułatwia ich wydalanie
Niklozamid - niepożądane
PŁASKIE II rzut (tasiemce)
Łagodne
Trzeba podać lek przeczyszczający
Prazykwantel - niepożądane
PŁASKIE I rzut (tasiemce, przywry); też: wągrzyca OUN
- uwalnianie toksyn z martwych robaków (↑EOS, pokrzywka)
- ↓ sprawności psychoruchowej
wągrzyca OUN (można zapobiegać podając GKS):
- obj. oponowe
- hipertermia
- drgawki
NIE MOŻNA PROWADZIĆ POJAZDÓW
Oksamnichina
PŁASKIE (II rzut; przywry)
- alternatywa dla PRAZYKWANTELU
(+) METRIFONAT (w mieszanych zakażeniach)
Oksamnichina - niepożądane
PŁASKIE (II rzut; przywry)
- mocz ciemnopomarańczowy
Rzadko:
- objawy z rozpadu robaczków (świąd, pokrzywka, stan podgorączkowy)
- białkomocz
- ↓ LEU
- drgawki
NIE MOŻNA PROWADZIĆ POJADÓW
Po jakich lekach nie można prowadzić pojazdów?
1) Oksamnichina
2) Prazykwantel
Metrifonat
PŁASKIE (przywry - Schistosoma haematobium)
- porażenie mm (↓ cholinesteraza); martwe robaczki z krwią płyną ze splotów żylnych pęcherza moczowego do płuc (eliminacja przez ukł. immunologiczny)
- nie zwalcza jaj
+ OKSAMNICHINA (mieszane zakażenia przywrami)
Metrifonat - niepożadane
PŁASKIE (przywry - Schistosoma haematobium)
- przejściowe (do 12h po podaniu) obj. cholinergiczne (nudności, wymioty, poty, zawroty głowy, skurcz oskrzeli)
- nasila aktywność związków blokujących cholinesterazę
Bitionol
PŁASKIE (przywry - fascjoloza i paragonimoza)
- ↓ fosf. oksydatywnej
- właściwości p-bakteryjne
- miejscowo na trądzik
Bitionol - niepożadane
PŁASKIE (przywry - fascjoloza i paragonimoza)
Czasami po tygodniu objawy rozpadu robaczków:
- zaczerwienienie skóry
- stan podgorączkowy
- bóle głowy
Porażenie mm robaczków - które leki? (4+2)
1) Pirantel/Oksantel (płaskie)
2) Iwermektyna (onchocerkoza)
3) Piperazyna (glista/owsik)
4) Lewamizol (glista)
5) Prazykwantel (tasiemce, przywry, wągrzyca OUN)
6) Metrifonat (przywry)
Reakcja Mazzotiego
Iwermektyna (leczenie onchocerkozy)
Po rozpadzie filarii:
↓CTK, ↑HR, obrzęki kończyn, zawroty głowy, senność
- zapalenie węzłów chłonnych (lymphadenitis)
- skurcz oskrzeli
Odsłonięcie antygenów dla ukł immuno - które leki?
1) Dietylkarbamazyna (filariozy)
2) Prazykwantel (płaskie)
