3) Hamujące wymioty i zapobiegające nudnościom (setrony, neuroleptyki)

Question 1

Odruch wymiotny - jakie neurony?

Answer 1

1) N. strefy chemowrażliwej (area postrema, jeszcze przed BBB); reaguje gł. na leki, mocznik, trucizny
- D2
- 5-HT3
- (mniejszy wpływ) M1, NK1, opioidowe

2) N. przedsionkowo-ślimakowy i móżdżek; aminoglikozydy (ototoksyczność), ch. lokomocyjna
- M1
- H1

3) N. jądra pasma samotnego; pobudzenia aferentne z żołądka, jelit, gardła, krtani…
- 5-HT3, D2, M1, H1

4) Wyższe centra OUN (zapachy, emocje, wzrok…)

Question 2

Antagoniści 5-HT3 - wymienić

Answer 2

‘Setrony’ - selektywni antagoniści

doustnie/dożylnie; działają przez 4-9h

1) Ondasetron
2) Granisetron
3) Dolasetron

4) Palonosetron (dożylnie; ponad 40h)
5) Tropisetron

6) Alosetron
…………………………………………..
Metoklopramid - też hamuje 5-HT3 (i D2); wzmaga motorykę p. pok

Question 3

Antagoniści 5-HT3 - charakterystyka

Answer 3

↓ wymioty spowodowane gł. bodźcami z area postrema i p.pok

• wymioty pooperacyjne
• po chemioterapii/radioterapii p-nowotworowej
• brak skuteczności w ch. lokomocyjnej
• dożylnie na 30 min przed chemioterapią

Question 4

Alosetron

Answer 4

Antagonista 5-HT3

• słabsze działanie p-wymiotne
• silniejsze działanie ↓ czynność skurczową JG
• zespół jelita drażliwego

Question 5

Dolasetron

Answer 5

Antagonista 5-HT3

• najsilniej z setronów wydłuża QTc (nie zaleca się w zespole długiego QT)

Question 6

Antagoniści 5-HT3 - połączenia

Answer 6

Monoterapia, ale większa efektywność w połączeniu z:

1) GKS
2) Antagonistami rec. NK

Question 7

Palonosetron

Answer 7

Antagonista 5-HT3

• dożylnie
• działa przez 40h

Question 8

Antagoniści 5-HT3 - N

Answer 8

1) zapracia
(uwaga na osoby z podostrą niedrożnością jelit/z tendencjami do zaparć)

2) przejściowe obj. pozapiramidowe (po szybkim podaniu dożylnym)
- przymusowe patrzenie w górę
- dystonie

3) Wydłużenie QT (zwł. Dolasetron)

Question 9

Neuroleptyki -ogólne

Answer 9

Jako środki p-wymiotne są stosowane w ↓ dawkach niż w leczeniu psychiatrycznym

• działanie sedacyjne

1) fenotiazyny (blokują D2, M1, H1)
2) pochodne butyrofenonu (silnie D2)

Question 10

Neuroleptyki/fenotiazyny - wymienić + charakterystyka

Answer 10

1) Prometazyna
2) Tietylperazyna
3) Prochlorperazyna
………………………………………….
- doustnie, doodbytniczo, dożylnie
- blokują D2, M1, H1

• dolegliwości błędnikowe
• zawroty głowy i wymioty związane z ch. Meniere’a oraz z ch. lokomocyjną

Question 11

Neuroleptyki/ Poch. butyrofenonu - wymienić

Answer 11

1) Droperydol

Question 12

Droperydol

Answer 12

Neuroleptyki/ Poch. butyrofenonu

• silnie hamuje D2
• anestezjologia (właściwości p-wymiotne i sedacyjne)
• leczenie wymiotów pooperacyjnych

Question 13

Neuroleptyki - N

Answer 13

1) Krótkotrwałe stosowanie
- obj. cholinolityczne (suchość w ustach, retencja moczu, zaparcia, tachykardia)
- senność, ↓ CTK,

2) ↑ Dawki, dłuższy czas stosowania
- obj. pozapiramidowe (trudności w mówieniu, połykaniu, dyskinezy, akatyzje

Question 14

Blokowanie rec. D2 - inne leki

Answer 14

Ośrodkowo:

1) Metoklopramid (też 5-HT3)
2) Trimetobenzamid

3) Domperydon (obwodowo)