1a) Immuno: PRZECIWKO ANTYGENOM LIMFOCYTÓW Flashcards
ALG/ATG
Poliklonalne p-ciała antylimfocytarne
(anti-lymofhocyte globulin/anti-thymocyte globulin)
- krwi koni/owiec/królików
- immunizowane ludzkimi kom. odpornościowymi (limfocyty/tymocyty)
- silnie ↓ liczbę limf T
- w ostrym odrzucaniu przeszczepów
Muromonab-CD3
OKT3
P-ciało przeciw CD3 (limf T)
- ↓ interakcję limf-antygen
- rozpad limf T (↓ ich liczby we krwi)
- ostre odrzucanie przeszczepu nerki, serca, wątroby, płuc
Muromonab-CD3 (OKT3) - N
P-ciało przeciw CD3 (limf T)
1) Zespół uwalniania cytokin
2) Anemia aplastyczna
3) Leukopenia
4) Neutropenia
5) Stopniowe osłabienie działania (bo p-ciała neutralizujące białko mysie)
6) Uczulenia przy powtórnym podaniu
Zespół uwalniania cytokin
Niepożądane po Muromonabie-CD3 (OKT3), Rytuksymabie,
- na skutek rozpadu limfocytów
- zwłaszcza po pierwszym podaniu
- lepiej po PARACETAMOLU i lekach blokujących H1)
- gorączka, dreszcze
- niewydolność oddechowa
- ból klp, brzucha
Oteliksyzumab
Teplizumab
Podobne działanie do Muromonabu-CD3 (OKT3)
= p-ciała przeciw CD3
- testowane w cukrzycy typu 1
(hamowanie niszczenia kom. trzustki przez Tc)
Wizylizumab
Podobne działanie do Muromonabu-CD3 (OKT3)
= p-ciała przeciw CD3
testowany w:
- cukrzycy typu 1
- szpiczaku plazmocytowym
Rytuksymab
IgG1 przeciw CD20
- głównie na wczesnych postaciach oraz nowotworowo zmienionych limf B
- aktywacja dopełniacza i liza komórek
- zmiana ekspresji antygenów powierzchniowych (CD23, MHC II)
- zaburzenia cyklu komórkowego i apoptoza
Rytuksymab - zastosowanie
IgG1 przeciw CD20
- nowotwory (B-komórkowy chłoniak nieziarniczy)
- RZS
- próby w innych schorzeniach autoimmuno
Rytuksymab - N
IgG1 przeciw CD20
Częstość N spada przy kolejnych podaniach
1) Zespół uwalniania cytokin (50% pacjentów, po 1. podaniu, do 2h od wstrzyknięcia)
2) ↑ ryzyko/reaktywacja utajonych zakażeń wirusowych (JCV) - postępująca leukoencefalopatia wieloogniskowa
3) Uszkodzenie płuc, skurcz oskrzeli, ↓ CTK (rzadko)
4) Nasilenie ch. wieńcowej, niewydolność serca, NZK
5) Sztywność mm
6) Obrzęk naczynioruchowy, pokrzywka, bóle głowy, p.pok, dreszcze, gorączka
Rytuksymab - p-wskazania
IgG1 przeciw CD20
- Nadwrażliwość na białko mysie
- Czynne zakażenia (też w innych lekach biologicznych)_
- Ciężka niewydolność serca
- Ciężki niedobór odporności (hipogammaglobulinemia, ↓ limfocytów CD4, CD8
Leki działające podobnie do Rytuksymabu
1) Ofatumomab - Przewlekła białaczka limfocytarna
2) Obinutuzumab - Przewlekła białaczka limfocytarna
3) Okrelizumab - stwardnienie rozsiane
Ofatumomab
Obinutuzumab
Podobne działanie do Rytuksymabu
IgG1 przeciw CD20
Przewlekła białaczka limfocytarna
Okrelizumab
Podobne działanie do Rytuksymabu
IgG1 przeciw CD20
Stwardnienie rozsiane (pierwotnie postępująca postać)
Blinatumomab
Bispecific-T-cell engagers (BiTE)
= Dwie pary fragmentów łańcuchów ciężkich i lekkich
1. rozpoznaje CD3 na limf T
2. CD19 na nowotworowo zmienionych limf B
- kieruje Tc do niszczenia zmienionych limf B
- rzut w ostrej białaczce limfoblastycznej (przy braku obecności chromosomu Philadelphia
Efalizumab
Przeciw CD11a (na limfocytach; część cząsteczki LFA-1)
[LFA-1 wiąże się z molekułami adhezyjnymi (ICAM-1), więc umożliwia migrację limf do miejsc zapalenia]
- blok LFA-1 zapobiega dostawaniu się limf do skóry
KIEDY?
- w łuszczycy (wstrzyknięcia podskórne)
- zapobieganie ostremu odrzucaniu przeszczepu nerki
Odulimomab
Podobnie do Efalizumabu
(Przeciw CD11a - część cząsteczki LFA-1)
- testowany w schorzeniach autoimmuno i transplantologii
Lifitegrast
Antagonista LFA-1 (drobnocząsteczkowy)
- blokuje wiązanie się LFA-1 z ICAM-1
- miejscowo (krople): zespół suchego oka
Alefacept
Białko złożone z:
1) Fragmentu LFA-3 (łączy się z CD2 limf T)
2) FC ludzkiej IgG1
Blok CD2 = ↓ liczby limf T; ↓ proliferacji keratynocytów
- terapia łuszczycy
[monitorować liczbę komórek CD4+; przerwać gdy jest <250/μl]
Alemtuzumab
IgG1 przeciw CD52 (B, T, NK, monocyty)
- przewlekła białaczka z kom. B
Daralumumab
Przeciw CD38
- apoptoza kom. nowotworowych
- terapia szpiczaka plazmocytowego
………………………………………………..
CD38: rola w adhezji, migracji, metabolizmie komórek - gł. przemiana nukleotydów
- obecna gł. na kom. plazmatycznych (szczególnie zmienionych nowotworowo)
Gemtuzumab
IgG4 przeciw CD33
na blastach białaczkowych u 80-90% pacjentów z ostrą białaczką szpikową
Klenoliksymab
Keliksymab
Chimery
- przeciw CD4
- testowany w RZS i astmie
Zanolimumab
Cedelizumab
przeciw CD4
- badane w terapii chłoniaków i schorzeń autoimmuno
Toralizumab
Ruplizumab
Przeciw CD40L
- blokuje interakcję CD40-CD40L
- hamuje zależną od limf T stymulację limf B
- testy: Leśniewski-Crohn, stwardnienie rozsiane
Dapirolizumab pegol
Przeciw CD40L; pegylowane przeciwciało
- testy: toczeń rumieniowaty układowy
Galiksymab
Chimera przeciw CD80
- testy: chłoniaki z kom. B
Gawilimomab
Przeciw CD147 (basygina)
- testy: ‘przeszczep przeciw biorcy’ oporny na GKS
basygina: cząsteczka na wielu komórkach, bierze udział w mechanizmach immunologicznych i zapalnych
Syplizumab
Przeciw CD2
(molekuła na T, NK; uczestnicząca w ich pobudzaniu)
testy:
- łuszczyca
- przeszczep przeciw biorcy
Zolimomab aritoks
Telimomab aritoks
Przeciw CD5; sprzężone z rycyną
- łączy się z CD5 limf B1 (sprzyjające autoimmunizacji) i T
- rycyna powoduje śmierć komórki
testy:
- toczeń
- przeszczep przeciw biorcy
Tragalizumab
Przeciw epitopowi w CD4
- aktywuje wybiórczo Treg (hamuje reakcję immuno)
- łuszczyca
- RZS
Epratuzumab
Przeciw CD22 (limf B - dojrzałe i zmienione nowotworowo)
Porównanie z RUTYKSYMABEM:
- umiarkowanie zmniejsza liczbę limf B
- silnie wpływa na aktywację limf B
- toczeń układowy
- rozlany chłoniak z dużych kom. B
- chłoniak pęcherzykowy
- ostra białaczka limfoblastyczna