2B3 week 14 HC 6 Emerging infecties Flashcards
Wanneer is iets een opkomende infectieziekte?
- Recente toename in incidentie of verspreiding
- Verspreiding naar nieuwe gastheerpopulatie of soort
- Recent ontdekt of veroorzaakt door nieuw ge-evolueerde ziekteverwekkers
Waar komen de meeste opkomende infectieziekten vandaan?
Van dieren (60%): vogels, zoogdieren, knaagdieren en vleermuizen
Wat is zoönose?
Elke ziekte die gedeeld wordt door de mens en andere gewervelde diersoorten
Welke ziekten komen van dieren?
- Vogelgriep: kippen
- AIDS: chimpansees
- Rabies: hond
- Q koorts: geit
- MERS: dromedaris
Welke ziekten hebben mensen overgedragen op dieren?
- Tuberculose: olifant
- Influenza: fret
- RSV: gorilla
Wat zijn oorzaken van de opkomst van infectieziekten?
- Meer dierhouderij
- Meer handel in dieren en dierlijke producten
- Klimaatopwarming
- Meer uitbuiting natuurgebieden
- Biodiversiteitsverlies
Wat zijn oorzaken van de toename in verspreiding van infectieziekten?
- Meer reizen
- Meer handel in dieren en dierlijke producten
- Meer infectie migrerende dieren
Welke factoren hebben invloed op opkomende infectieziekten?
- Globale factoren: klimaat, landgebruik, dierhouderij
- Leefomgeving: habitat, voedsel en water, migratie
- Populatiedynamica: contact tussen soorten, populatiegroei, uitbreiding territorium
- Interacties: mensen, dieren, vectoren
Welke infectieziekten komen het meest voor in bepaalde ontwikkelingslanden?
- Afrika: ebola en covid
- Zuid Amerika: hantavirus
- Zuid Oost Azië: aviaire influenza
Waaruit bestaat de surveillance van opkomende infectieziekten?
- Mens: rioolwater, ziekenhuis, internet, syndromie
- Dier: early warning
Hoe kun je ziekte en dood beperken?
- Snelle diagnose bij mens en dier
- Quarantaine en isolatie
- Vaccinatie
- Ondersteunende infrastructuur en zorg
Welke transformatieve verandering zijn nodig om infectieziekten tegen te gaan?
- Minder dierhouderij
- Minder handel in dieren en dierlijke producten
- Minder klimaatopwarming
- Minder uitbuiting natuurgebieden en biodiversiteitsverlies
- One Health persectief
Wat zijn kenmerken van gele koorts?
- Via muggen (aedes)
- Geen therapie, alleen vaccinatie (levend)
Wat betekenen de begrippen endemisch, epidemisch en pandemisch?
Endemisch: constant aanwezig
Epidemisch: in pieken
Pandemisch: over meerdere continenten
Wat is een ARBO virus?
Virus met mug als vector
- Encefalitis: TBE, zika, west nile
- Virale hemorragische koorts: dengue, gele koorts
