2B3 week 13 HC 3 Exantheemziekten

Question 1

Wat is exantheem?

Answer 1

Acute uitslag bestaand uit macula (vlekjes) en papels (bultjes)

Question 2

Welke soorten exantheem zijn er?

Answer 2

Morbilloform (grofvlekkig) of rubelliform (fijnvlekkig)

Question 3

Wat is enantheem?

Answer 3

Uitslag op de slijmvliezen

Question 4

Wat zijn mogelijke oorzaken voor exantheem?

Answer 4

• Infectieus: bacterieel, viraal of parasitair
• Niet infectieus: allergie, auto-immuun of vasculitis
• Overig: geneesmiddelen

Question 5

Wat vraag je uit bij de anamnese van exantheem?

Answer 5

• Leeftijd, voorgeschiedenis, medicatie, immuunstatus
• Koorts + tijdsrelatie en overige klachten
• Vaccinatiestatus

Question 6

Wat zijn de klassieke kinderexanthemen?

Answer 6

1. Mazelen/ Morbilli
2. Roodvonk / Scarlatina
3. Rode hond / Rubella
4. Erythema infectiosum
5. Exanthema subitum
   + Waterpokken / Varicella

Question 7

Wat zijn kenmerken van de mazelen?

Answer 7

• Paramyxovirus
• Incubatietijd 8-14 dagen
• 0,5 tot 4 jaar

Question 8

Wat zijn symptomen van de mazelen?

Answer 8

• Hoge koorts, conjunctivitis, rhinitis en hoesten
• Grofvlekkig confluerend maculopapuleus exantheem
• Enantheem: koplikvlekken in prodormale fase

Question 9

Wat zijn complicaties en risicogroepen van de mazelen?

Answer 9

• Otitis media, pneumonie, encefalitis en myocarditis
  + Kinderen < 1 jaar en pasgeborenen van niet immune moeders

Question 10

Wat is de diagnostiek en het beleid bij de mazelen?

Answer 10

• IgM antistoffen
• Meldingsplicht binnen 24 uur (groep B2)

Question 11

Wat zijn kenmerken van roodvonk?

Answer 11

• Groep A streptococcus pyogenes
• Incubatietijd 2-7 dagen
• 2 tot 10 jaar

Question 12

Wat zijn symptomen van roodvonk?

Answer 12

• Koorts, keelontsteking en gezwollen cervicale klieren
• Puntvormig rood ruw exantheem met vrij narcosekapje
• Enantheem: frambozentong

Question 13

Wat zijn complicaties en risicogroepen van roodvonk?

Answer 13

• Vroeg: peritonsillair abses, otitis media acuta, sepsis, STSS, necrotiserend niet weke delen infectie
• Laat: acuut reuma, glomerulonefritis
  + Anatomische afwijkingen KNO gebied, down syndroom

Question 14

Wat is de diagnostiek en het beleid bij roodvonk?

Answer 14

• Klinische diagnose
• Afwachtend beleid, antibiotica bij ernstige ziekte
• Alleen meldplicht bij invasieve infecties

Question 15

Wat zijn bijzonderheden van roodvonk?

Answer 15

• Sterke toename sinds covid
• Geen blijvende immuniteit

Question 16

Wat zijn kenmerken van rode hond?

Answer 16

• Rubellavirus
• Incubatietijd 12-23 dagen
• 6 tot 12 jaar

Question 17

Wat zijn symptomen van rode hond?

Answer 17

• Primair BLWI en lymfadenopathie, gewrichtsklachten
• Kleinvlekkig maculopapuleus exantheem dat begint in gezicht en conflueert op romp en gelaat
• Enantheem: kleine rode vlekjes op palatum molle

Question 18

Wat zijn complicaties en risicogroepen van rode hond?

Answer 18

• Trombocytopenetische purpura, encefalitis en GBS
  + Zwangeren in 1e trimester (congenitaal rubella syndroom)

Question 19

Wat is de diagnostiek en het beleid van rode hond?

Answer 19

• IgG antistoffen, IgG en IgM antistoffen bij zwangeren
• Meldingsplicht binnen 24 uur (groep B2)

Question 20

Wat zijn kenmerken van erythema infectiosum?

Answer 20

• Humaan parvovirus B19
• Incubatie tijd 7-21 dagen
• 4 tot 10 jaar

Question 21

Wat zijn symptomen van erythema infectiosum?

Answer 21

• Malaise, koorts, gewrichtspijnen
• Erytheem wangen (slapped cheeks), maculopapuleus exantheem strekzijde ledematen, soms billen en romp
• Rood wegdrukbaar exantheem, begin scherp begrensd daarna confluerend met centrale verbleking (guirlandes)

Question 22

Wat zijn complicaties bij erythema infectiosum?

Answer 22

Aplastische crise (bij chronische hemolytische anemie) en IUVD bij niet immune zwangere < 20 weken

Question 23

Wat is de diagnostiek en het beleid bij erythema infectiosum?

Answer 23

• Alleen antistofbepaling bij zwangeren
• Afwachtend beleid, informeren bij epidemie

Question 24

Wat zijn kenmerken van exanthema subitum?

Answer 24

• Humaan herpesvirus 6A+B
• Incubatietijd 5-14 dagen
• 3 maanden tot 3 jaar

Question 25

Wat zijn symptomen van exanthema subitum?

Answer 25

• Hoge koorts zonder focus
• Fijn maculopapulair exantheem op romp naar ledematen (na de koorts)

Question 26

Wat zijn complicaties en risicogroepen van exanthema subitum?

Answer 26

• Afstotingreactie, pneumonie, encefalitis
  + Immuungecompromitteerden

Question 27

Wat is de diagnostiek en het beleid van exanthema subitum?

Answer 27

• Serologie
• Bijna elk kind > 2 jaar seropositief, latent aanwezig in speeksel

Question 28

Wat zijn kenmerken van waterpokken?

Answer 28

• Varicella zoster virus
• Incubatietijd 1-21 dagen
• 0 tot 4 jaar

Question 29

Wat zijn symptomen van waterpokken?

Answer 29

• Lichte koorts, algehele malaise
• Jeukend exantheem overgaand in blaasjes en crustae
• Enantheem: vesikels of ulcera mondslijmvlies
• Alle stadia tegelijk, ook op behaarde hoofdhuid

Question 30

Wat zijn complicaties en risicogroepen van waterpokken?

Answer 30

• Superinfecties door krabben, pneumonie, meningo-encefalitis
  + Immuungecompromitteerden, pasgeborenen, zwangeren 13-20 weken (congenitaal varicella syndroom)

Question 31

Wat zijn bijzonderheden van het varicella zoster virus?

Answer 31

Blijft latent aanwezig in sensibele ganglia, reactivatie als gordelroos

Question 32

Wat is de diagnose en het beleid van waterpokken?

Answer 32

• Klinisch, PCR blaasje en IgG antistoffen
• Immuunglobulinen bij zwangeren of pasgeborenen
• Geen vaccinatie

Question 33

Waarom wordt er geen gebruik gemaakt van wering van school of creche bij klassieke exantheemziekten?

Answer 33

• Ziekte is vaak voor exantheem al besmettelijk, dus wering is vaak te laat
• Hoge vaccinatiegraad

Question 34

Welke geneesmiddelen veroorzaken frequent en exantheem?

Answer 34

Antibiotica (vooral penicilline) en anti-epileptica