11 - Huidtumoren: van premaligne naar maligne Flashcards
Waaruit is de epidermis opgebouwd van buiten naar binnen?
- Stratum corneum
- Stratum granulosum
- Stratum spinosum
- Stratum basale
Welke cellen bevat de epidermis?
Keratinocyten, melanocyten en Langerhanscellen
Uit welke laag van de epidermis ontstaan huidtumoren?
Uit het stratum basale en soms nog een beetje uit het stratum spinosum
Welk type huidkanker komt het meeste voor?
Basaalcelcarcinoom
Hoe groot is de kans op huidkanker?
20%
Hoe groot is de kans op recidief bij een basaalcelcarcinoom?
30%
Wat kunnen oorzaken zijn voor waarom de incidentie van huidkanker stijgt?
- Zon cultuur
- Zonnebank
- Immunosuppressie
- Vergrijzing
- Vergroot bewustzijn
- Registratie
Door welke 2 factoren verhoogt UV-straling de kans op huidkanker?
Door immuunsuppressie en oxidatieve schade van het DNA.
Wat zijn de voorlopers van basaalcelcarcinoom, plaveiselcelcarcinoom en het melanoom?
Basaalcelcarcinoom
Geen
Plaveiselcelcarcinoom
- Acinische keratose
- Morbus Bowen
Melanoom
- Melanoma in situ
- Lentigo maligna
- Giant congenitale naevus
Wat is de prevalentie van acinische keratose bij mannen en vrouwen?
30% bij mannen en 20% bij vrouwen.
Waar kan acinische keratose tot leiden?
Het grootste gedeelte (15-63%) van de actinische keratosen zullen leiden tot spontane regressie en een heel klein gedeelte (0,075%) zal uitgroeien tot een plaveiselcelcarcinoom.
Wat is Morbus Bowen?
Een in situ plaveiselcelcarcinoom
Waar zit de dysplasie bij acinische keratose?
In de onderste laag van de basaalmembraan
Waar zit de dysplasie bij Morbus Bowen?
Door de gehele epidermis heen
Welke 2 vormen van therapie heb je voor huidkanker?
Lokale destructie
- Cryotherapie
- Curettage/elektrocoagulatie
- Excisie -> alleen bij Morbus Bowen
Veldbehandeling
- Efudix crème
- Aldara crème
- Fotodynamische therapie
- Dermabraise/peeling
Wat is een voor en nadeel van Efudix crème? En wat is het?
Lokale chemotherapie.
Voordeel: het kan door de patiënt zelf en direct een groot gebied behandelen.
Nadeel: kans op allergie, lokale reacties en therapietrouw
Wat is een nadeel van Aldara crème? En wat is het?
Een immuunmodulator.
Nadeel: 1-10% systemische bijwerking, lokale reactie en beperkt oppervlak
Wat is een eigenschap van congenitale melanocytaire naevi?
Het kan uitgroeien tot een melanoom, maar het lifetime risico is gerelateerd aan de grootte. Hoe kleiner, hoe hoger het risico.
Wat is de mediane leeftijd bij lentigo maligne?
70 jaar
Wat is de recidief kans bij lentigo maligne? En wat is een nadeel bij excisie?
7-20%, grote kans op irradicaliteit bij 5 mm marge.
Welke techniek kan gebruikt worden om excisieranden te beoordelen?
Micrografisch gecontroleerde chirurgie (Breuninger).
Waar staat provoke voor?
- Plaats
- Rangschikking
- Omvang
- Vorm
- Omtrek
- Kleur
- Efflorescentie
Wat is kenmerkend aan een basaalcelcarcinoom?
- Parelmoerachtige glans
- Plaque
- Onscherpe begrenzing
- Gepigmenteerd
Welke aandoening hebben mensen met een mutatie in het PTCH-gen?
Gorlin-Goltz syndroom (basaalcel naevus syndroom)
Waar moet je op letten bij patiënten met Gorlin-goltz syndroom?
Je wil de röntgenstraling beperken en benadrukken dat ze moeten opletten met UV-straling.
Wanneer kan de diagnose Gorlin-goltz syndroom gestelt worden?
Bij aanwezigheid van 2 major en 2 minor criteria.
Hoe kunnen we laag risico tumoren behandelen?
We kunnen ze wegsnijden met een 3 mm marge of topicale chirurgie voor een superficieel BCC.
Waar bestaat topicale therapie uit?
- Imiquimod crème
- Fotodynamische therpaie
- 5-fluorouracil crème
Wat zijn de behandelingsopties bij hoog risico tumoren?
Een excisie met een 5 mm marge of micrografische moh’s chirurgie.
Wat zijn voordelen en nadelen van Moh’s micrografische chirurgie?
Voordelen
- Weefselsparend
- Hogere kans radicaliteit, lagere kans recidief
Nadelen
- Arbeidsintensief
- Kostbaarder dan excisie
Bij welke 3 situaties doen we geen moh’s chirurgie?
- Melanoom/melanoom in situ
- Voldoende ruimte voor excisie inclusief passende marge
- Inoperabel
Wat zijn kenmerken van een plaveiselcelcarcinoom?
- Snel groeiend
- Pijnlijk
- Huidkleurig tot erythemateuze plaque
- Schilfering
- Centrale ulceratie
- Snel bloedend
Hoeveel procent van de plaveiselcelcarcinomen komt voor in het hoofd-hals gebied?
80%
Wat zijn risicofactoren voor een plaveiselcelcarcinoom?
- UV-straling
- Arseen
- Roken
- Mannen > vrouwen
- Huidtype I/II
- Immuungecomprimenteerd
o Transplantatiepatiënten - Chronische huidontstekingen
Wanneer doen we een echo bij een plaveiselcelcarcinoom?
Vanaf stadium 2
Wat kan als behandeling gebruikt worden bij een plaveiselcelcarcinoom?
- Excisie
o Stadium 1 -> 5 mm marge
o Stadium 2 -> 10 mm marge - Mohs’ chirurgie
- Radiotherapie
Wat is cemiplimab en wat is de werking ervan?
- Anti-PD1 lichaam
- Blokkeert de rem op de T-cel immuunrespons tegen de tumor
