Żołądek i 12nica - wrzody, neo Flashcards

1
Q

żołądek czy 12nica - gdzie częściej owrzodzenia?

A

12nica - 4x częściej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Lokalizacja owrzodzeń 12nicy

A

zwykle w jej pierwszej części (a z nich 50% na ścianie przedniej)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Lokalizacja owrzodzeń żołądka

A

większość - obwodowa połowa krzywizny mniejszej

u 10% współistnieją z owrzodzeniami 12nicy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Owrzodzenia ostre a przewlekłe - które w 12nicy i w żołądku? Kryterium czasowe

A

w 12nicy -przewlekłe lub ostre (=utrzymują się <3mcy bez cech włóknienia)
żołądka - zazwyczaj przewlekłe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Owrzodzenia żołądka a ryzyko raka

A

przemiana łagodnego wrzodu w zmianę złościwą jest RZADKA, owrzodzenia nowotworowe prawdopodobnie od początku mają charakter złośliwy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

H.pylori a owrzodzenia 12nicy - jak często, patomechanizm

A
  • obecna u 95% chorych z owrzodzeniem 12nicy
  • bakteria umiejscawia się w bł. śluzowej cz. przedodźwiernikowej żołądka → stan zapalny → stymuluje komórki G do ↑wydz. gastryny → ↑HCl → metaplazja bł. śluz. 12nicy → kolonizacja tych obszarów przez H.pylori → dalsze uszkodzenie bł. śluz → owrzodzenie 12nicy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

H. pylori a owrzodzenia żołądka

A
  • obecna u 75% chorych z owrzodzeniem żołądka

- zwiększenie penetracji kwasu i pepsyny do bł. śluz. żołądka (przez stan zapalny)ra

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

NLPZ a owrzodzenia GOPP

A

hamują wytw. prostaglandyn, a prostaglandyny w żołądku są odpowiedzialne za wytwarzanie śluzu i wodorowęglanów

  • 30% wrzodów żołądka jest zwz. z NLPZ
  • niewielki odsetek wrzodów 12nicy jest zwz. z NLPZ
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Palenie a owrzodzenia GOPP

A
  • to czynnik etiologiczny dla żołądka i 12nicy
  • bardziej dla żołądka
  • wydłuża proces gojenia owrzodzeń
  • ↑ ryzyka powikłań choroby wrzodowej (np. krwawienie / perforacja)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Czynniki genetyczne a owrzodzenia GOPP

A
  • wrzody 12nicy: krewni I stopnia mają większe ryzyko (jeszcze większe gdy wrzód był <20r.ż.)
  • wrzody żołądka - podobnie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Z. Zollingera-Ellisona - co to?

A

Zespół wywołany guzem wydzielającym gastrynę (gastrinoma), stwierdzanym zwykle w trzustce, czasem w 12nicy czy żołądku.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Z. Zollingera-Ellisona - objawy

A
  • u 30% cechy MEN I
  • hipergastrynemia → ryzyko owrzodzeń → powikłania (krwawienia, ból, zwężenia p.pok.)
  • głównym objawem może być biegunka (przez dużą objętość HCl dostającego się do j.cienkiego)
  • inaktywacja lipazy tłuszczowej → biegunka tłuszczowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Z. Zollingera-Ellisona - rozpoznanie

A
  • owrzodzenia w nietypowych lokalizacjach, u młodych osób
  • owrzodzenia oporne na leczenie farmakologiczne

→ oznaczyć gastrynę w surowicy krwi
-do lokalizacji guza/przerzutów: TK, MR, wybiórcza angiografia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Z. Zollingera-Ellisona - leczenie

A
  • resekcja guza prowadzi do wyleczenia
  • ciężki do usunięcia gdy są przerzuty, b. mały guz, zmiany wieloogniskowe

-potem IPP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Inne, dziwne czynniki ryzyka powstania owrzodzenia w GOPP

A
  • więcej u grupy krwi 0
  • więcej przy nadczynności przytarczyc (→↑Ca we krwi → pobudza wydzielanie żołądkowe); jak się ją wyleczy to owrzodzenia się goją same
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Objawy choroby wrzodowej

A
  • nawracający, dobrze ograniczony ból w nadbrzuszu
  • żołądka: ból podczas jedzenia, ↓ się po wymiotach
  • 12nicy: ból na czczo, ↓ się po jedzeniu, lekach zobojętniających, mleku, wymiotach
  • zgaga
  • jadłowstręt
  • gorzki posmak w ustach (nagły napływ śliny do j.ustnej)
  • nietolerancja niektórych pokarmów
  • wymioty (chlustające, z kawałkami owoców c: przy zwężeniu odźwiernika)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Choroba wrzodowa - rozpoznanie

A

Endoskopia + biopsja

  • można robić test CLO na H.pylori (fragment bł. śluzowej z ok. przedodźwiernikowej umieszcza się na żelu z mocznikiem → ureazy przerabiają go na amoniak → zmiana kolorku z żółtego na różowy/czerwony)
  • biopsja wrzodów żołądka jest ważna, bo wykluczy nowotwór
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Wrzód stresowy - co to?

A

Nadżerki / owrzodzenia żoł. i 12nicy, które występują w pewnych okolicznościach:

  • ciężkie schorzenia
  • urazy
  • przedłużona wentylacja mechaniczna
  • niewydolność wielonarządowa
  • sepsa
  • rozległe zabiegi chirurgiczne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wrzód stresowy - patomechanizm

A

kwas solny + niedokrwienie bł. śluzowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Wrzód stresowy - co robić?

A

najlepiej zapobiegać - w sytuacjach zagrażających stosować IPP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Wrzody Cushinga i Curlinga - co to, kiedy

A
  • specyficzne postaci owrzodzenia stresowego
  • Cushing - po urazie OUN
  • Curling - po oparzeniu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Wrzody Cushinga - patomechanizm

A

↑ICP → ↑aktywności n.X → ↑wydz. żołądkowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Leczenie niepowikłanej ch. wrzodowej - ogólne zalecenia

A
  • unikanie NLPZ, palenia, dużych il. alkoholu

- jak trzeba stosować NLPZ, to włączyć IPP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Eradykacja H.pylori (wrzody 12nicy) - jak?

A
  • podstawa
  • IPP + 1/kilka antybiotyków (“terapia trójlekowa”) - trwa 7 dni
  • potem 4-6 tyg. IPP

(gojenie: sama eradykacja > samo IPP
zapobieganie nawrotom: eradykacja = samo IPP)

-pomogło? git; nie pomogło? znowu diagnozować w kierunku H.pylori

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Eradykacja H.pylori (wrzody 12nicy) - efekty

A
  • odsetek eradykacji 90%
  • możliwe jest ponowne zakażenie
  • odsetek nawrotów owrzodzeń w ciągu 1roku przy braku eradykacji - 80%
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Eradykacja H.pylori (wrzody żołądka) -

A
  • najpierw wyklucz czy wrzód to nie neo
  • bez eradykacji - odsetek nawrotów 50%, po eradykacji - 10%
  • do czasu zagojenia kontrolować owrzodzenie w endoskopii; jak się nie goją to znowu biopsja…

(gojenie: eradykacja = IPP
zapobieganie nawrotom: eradykacja > IPP)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Niepowikłana choroba wrzodowa - leczenie chirurgiczne wrzodów 12nicy

A
  • b. rzadko się robi

- kiedyś się robiło wagotomię pniową, wagotomię wysoce wybiórczą, czy resekcję żołądka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Niepowikłana choroba wrzodowa - leczenie chirurgiczne wrzodów żołądka - kiedy? Jak?(ogólnie)

A
  • leczenie zachowawcze → wrzód się nie goi → leczenie chirurgiczne
  • podejrzewasz neo / nie możesz wykluczyć neo → resekcja owrzodzenia (zakres zależy od lokalizacji i ryzyka że to neo)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Niepowikłana choroba wrzodowa - leczenie chirurgiczne wrzodów żołądka - lokalizacja a rodzaj resekcji

A

Obwodowa cz. żołądka → resekcja sposobem Billroth I:

  • usuwa się obwodową cz. żołądka
  • kikut proksymalny zespala się z 12nicą

Bardziej proksymalne owrzodzenia → rekonstrukcja sposobem Polya:
-kikut żołądka zespolony z j. czczym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Zespół poposiłkowy - kogo dotyczy, objawy

A
ok. 20% pacjentów po resekcji żołądka
Objawy naczynioruchowe:
-zamroczenie
-tachykardia
-napadowe zaczerwienienie skóry
-pocenie się
-kołatanie serca

-niekiedy biegunka i wymioty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Wczesny zespół poposiłkowy - kiedy?

A

15-30minut po jedzeniu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Wczesny zespół poposiłkowy - mechanizm

A

szybkie opróżnianie hiperosmolarnej (gł. węgle) treści żołądka do j. cienkiego → przemieszczenie płynu do światła jelita →

  • nagłe ↓ objętości pozakomórkowej przestrzeni płynowej,
  • poszerzenie pętli jelitowych → wzmożenie perystaltyki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Wczesny zespół poposiłkowy - co poprawia objawy, jakie postępowanie

A
  • często konieczne jest przyjęcie pozycji leżącej do czasu ustąpienia objawów
  • mniejsze, suche, częste posiłki
  • unikanie spożywania dużych il. węgli i płynów w czasie posiłków
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Późny zespół poposiłkowy - kiedy?

A

objawy 1-3h po jedzeniu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Późny zespół poposiłkowy - mechanizm

A

szybsze wchłanianie glukozy z górnego odc. j. cienkiego → hiperglikemia → ↑prod. insuliny → odruchowa hipoglikemia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Późny zespół poposiłkowy - objawy

A

podobne do właściwego z. poposiłkowego (=wczesnego)

  • naczynioruchowe
  • może być uczucie głodu i zmącenie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Późny zespół poposiłkowy - postępowanie

A

leczenie objawowe - podanie węglowodanów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Biegunka po resekcji żołądka - przyczyny

A

szybkie przemieszczenie się treści żołądkowej do j. cienkiego
+
przerwanie włókien nn.X zaopatrujących narządy trzewne j. brzusznej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Biegunka po resekcji żołądka - z czym może współistnieć

A

z objawami biegunki tłusczowej o niewielkim nasileniu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Biegunka po resekcji żołądka - leczenie

A

pochodne kodeiny lub loperamid

-czasem mogą pomóc posiłki niewielkie, suche, bez rafinowanych węglowodanów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Spadek masy ciała po chirurgii z powodu ch. wrzodowej

A
  • ↓il. przyjmowanego pokarmu (przez szybsze odczuwanie sytości, nudności, wymioty, ból brzucha, brak apetytu)
  • zaburzenia wchłaniania przez przyspieszone opróżnianie treści żołądkowej do j.cienkiego
  • nadmierny wzrost bakterii
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Niedokrwistość po resekcji żołądka

A
  • najczęściej po całkowitej
  • niedobory Fe, wit. B12, kw. foliowego
  • niedobory przez ↓il. pokarmu
  • albo przez zmniejszenie procesu redukcji soli żelaza (wtedy się nie wchłania)
  • ↓il. IF → niedobór wit. B12 (tylko w rozległych resekcjach)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Schorzenia układu kostnego po resekcji żołądka

A
  • osteoporoza i osteomalacja
  • przez ↓ wchłaniania wapnia i wit. D
  • złamania patologiczne wiele lat po resekcji
  • dlatego po resekcji długotrwała suplementacja wit.D i wapnia (zwł. u kobiet)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Operacyjne leczenie choroby wrzodowej a rak

A
  • ↑ryzyko rozwoju raka gruczołowego żołądka
  • przez zarzucanie rakotwórczych soli kwasów żółciowych do kikuta żołądka
  • więc po resekcji żołądka endoskopie kontrolne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Perforacja wrzodów 12nicy - czy może być bez objawów poprzedzających, lokalizacja

A
  • perforacja bez wcześniejszych objawów choroby - 50% pacjentów
  • zwykle przy ostrych owrzodzeniach na przedniej ścianie 12nicy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Perforacja wrzodów żołądka - częstość, wiek, z czym związane

A
  • rzadziej niż 12nicy
  • szczyt zapadalności: podeszły wiek → więc więcej powikłań i śmiertelności
  • w dużym stopniu związane z NLPZ
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Objawy perforacji p.pok.

A
  • nagły, silny, ciągły ból w nadbrzuszu
  • powłoki j.brzusznej nie przemieszczają się z oddechem
  • tkliwość uciskowa
  • obrona mięśniowa
  • obawa chorego przed poruszaniem się
  • deskowaty brzuch
  • ruchy oddechowe płytkie
  • szmery perystaltyczne nieobecne

Gdy rozlane zapalenie otrzewnej:

  • bladość
  • wstrząs
  • cechy centralizacji krążenia

Gdy obecność treści żołądkowej w j. brzusznej:

  • ból w okolicy barku (przez podrażnienie przepony)
  • wymioty
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Czy w perforacji p.pok. zawsze dochodzi do rozlanego zapalenia otrzewnej?

A

Nie, bo otwór może być oklejony przez sieć większą

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Czy perforacja p.pok. może udawać objawy innej choroby?

A

Tak, ostrego zap. wyrostka robaczkowego - płyn z perforacji przemieszcza się w dół wzdłuż prawej rynny przyokrężniczej

50
Q

Czy mogą być bezobjawowe perforacje p.pok?

A

Tak, przypadkowo może wyjść na RTG KP

51
Q

Rozpoznanie perforacji p.pok.

A
  • u 60% wolne powietrze pod przeponą w RTG KP (na stojąco, jak nie można to na boku)
  • przedziurawiony wrzód 12nicy → umiarkowana hiperamylazemia

-ew. można badanie kontrastowe górnego odc. p.pok. LUB TK brzucha

52
Q

Leczenie perforacji p.pok. gdy jest zap. otrzewnej

A

Gdy zapalenie otrzewnej:

  • resuscytacja
  • tlenoterapia
  • dożylna podaż płynów (opio, IPP) i antybiotyków
  • założenie zgłębnika nosowo-żołądkowego
53
Q

Leczenie perforacji p.pok. - ogólnie

A
  • nie ma rozlanego zapalenia otrzewnej / sepsy → można próbować zachowawczo, o ile pacjent się nie pogarsza
  • laparoskopowe leczenie
54
Q

Leczenie perforacji p.pok. - wrzody 12nicy

A
  • proste zamknięcie perforacji (zaszycie / zamknięcie za pomocą fragmentu sieci większej)
  • dokładne płukanie j. otrzewnej
  • przez 72h - IPP u każdego, potem eradykacja H.pylori i kontynuować IPP doustnie w monoterapii
55
Q

Leczenie perforacji p.pok. - wrzody żołądka + ile %przedziurawionych wrzodów żołądka to nowotwory?

A
  • ok.15% przedziurawionych wrzodów żołądka to nowotwory
  • najpierw pobranie fragmentu ściany na histpat, potem proste zamknięcie miejsca perforacji LUB miejscowe wycięcie owrzodzenia
56
Q

Przyczyny krwawienia do GOPP

A
Ch. wrzodowa 50%
Uszkodzenia bł.śluz,, w tym zapalenie bł.śluz. żołądka i 12nicy, nadżerki 30%
Z. Mallory'ego-Weissa 10%
Żylaki 10%
Refluksowe zap. bł. śluzowej przełyku 5%
Angiodysplazja 2%
Rak
Przetoka aortalno-12nicza
Z. Dieulafoya
Koagulopatie
57
Q

Zespół Dieulafoya - co to?

A

pęknięcie dużej, krętej tętnicy w bł. podśluzowej, zwykle w trzonie żołądka

58
Q

Objawy krwawienia z GOPP

A
  • krwiste wymioty
  • smoliste stolce (melena) (krew jest trawiona przez enzymy i bakterie)
  • bezobjawowo (wychodzi w bad. stolca na krew utajoną)

-b. rzadko krwawienie z odbytu świeżą krwią (b. duża dynamika krwawienia)

59
Q

Jaki parametr biochemiczny jest związany z krwawieniem do GOPP i metabolizowaniem tej krwi?

A

↑mocznika: przez wchłanianie i metabolizm wątrobowy krwi

60
Q

Postępowanie w krwawieniu z GOPP (takie nie zabiegowe)

A
  • tlenoterapia wysokim przepływem
  • krew na badania i grupę, płyny i.v.
  • zgłębnik nosowo-żołądkowy (monitorowanie krwawienia i zapobieganie zachłyśnięciu)

płyny przetaczać pod kontrolą CTK, HR, diurezy i OCŻ (przewodnienie → obrzęk płuc…)

61
Q

Endoskopia w krwawieniu z GOPP - kiedy, cel, jak

A

-po resuscytacji i ustabilizowaniu stanu: zlokalizowanie miejsca krwawienia w endoskopii (udaje się u 80-90%)
Zatrzymanie aktywnego krwawienia:
-skleroterapia iniekcyjna (adrenalina 1:10tys)
-sondy termiczne
-zaciski naczyniowe

62
Q

Czynniki wskazujące na wyższe ryzyko nawrotu krwawienia:

A
  • krwawienie z podstawy owrzodzenia
  • widoczne naczynie w obrębie owrzodzenia
  • skrzep przylegający do owrzodzenia
63
Q

Co jak endoskopia nie pokaże miejsca krwawienia z GOPP?

A

angiografia:

  • może wykryć tylko aktywne krwawienie >1 ml/min
  • można zahamować krwawienie dzięki wybiórczej embolizacji - nie trzeba operować
64
Q

Leczenie chirurgiczne krwawień z GOPP - kiedy? od czego zależy rodzaj zabiegu?

A
  • gdy w endoskopii krwawi duże naczynie tętnicze, a skleroterapia iniekcyjna nie pomaga
  • zależy od lokalizacji krwawiącego wrzodu i schorzeń współistniejących
65
Q

U kogo będzie utrzymujące się krwawienie z GOPP? (Chodzi o rozpoznanie i lokalizację)

A
  • owrzodzenie trawienne

- częściej w żołądku

66
Q

Leczenie chirurgiczne krwawiących wrzodów 12nicy

A
  • można zaopatrzyć prostym podkłuciem po duodenotomii (nacięcie przedniej ściany 12nicy)
  • od kiedy pacjent po zabiegu przyjmuje płyny doustnie, zacząć eradykację H.pylori
67
Q

Leczenie chirurgiczne krwawiących wrzodów żołądka

A
  • to może być nowotwór… → histpat
  • młodzi bez chorób współistniejących → wyciąć całe owrzodzenie (niewielka resekcja klinowa żołądka)
  • podeszły wiek / schorzenia współistniejące → podkłucie owrzodzenia
  • w histpat nie ma raka? → eradykować H.pylori
  • jest rak? → oceń zaawansowanie, lecz
68
Q

Łagodne neo żołądka - z jakich tkanek?

A
  • nabłonkowej:
    • pojedyncze/mnogie polipy gruczołowe
  • mezenchymalnej:
    • guzy stromalne p.pok. (GIST)
69
Q

GIST (guzy stromalne p.pok.) - z jakich komórek się wywodzą? Jaki mogą mieć przebieg kliniczny?

A

Z komórek bodźcotwórczych ściany żołądka

Różny przebieg

70
Q

Rozpoznanie GIST

A
  • endoskopia
  • EUS

-rzadko biopsje (bo zmiany są podśluzówkowe)

71
Q

Postępowanie w GIST

A

Niewielkie (<2cm), bezobjawowe: można pozostawić bez leczenia
2-5cm: badania kontrolne
>5cm: wyciąć

Objawowe GIST żołądka: wyciąć (laparoskopowo)

72
Q

Objawowe GIST żołądka - jakie objawy?

A

krwawienie, ból, zaburzenia drożności żołądka

73
Q

Rak żołądka - jakie rodzaje?

A

Najczęstszy: gruczolakorak (90%)

Inne: chłoniaki, rakowiaki, GIST

74
Q

Rak żołądka - epidemiologia (wiek, trend, płeć)

A

spada częstość występowania
gł. 60-80r.ż.
M>K (2:1)

75
Q

Rak żołądka - lokalizacja zmian

A

Kiedyś najczęściej przedodźwiernikowo, teraz coraz więcej w proksymalnej cz. żołądka

76
Q

Rak żołądka - etiologia

A
  • dieta
  • H.pylori
  • polipy żołądka
  • zespolenie żołądkowo-jelitowe
  • przewlekłe zanikowe zapalenie bł. śluzowej żołądka
  • metaplazja jelitowa
  • dysplazja żołądkowa
  • dziedziczna postać raka żołądka typu rozlanego
77
Q

Rak żołądka a dieta - co ↑ryzyko?

A
  • niedożywienie → więcej raków
  • środki konserwujące żywność
  • azotany, azotyny, nitrozaminy
  • miejsca gdzie gleba jest bogata w azotany
78
Q

Rak żołądka a dieta - co ↓ryzyko?

A

-wysokie spożycie witamin (karoten, wit. C, E → ↓częstość wyst. metaplazji w żołądku)

79
Q

Rak żołądka a zak. H. pylori

A

Możliwe że jest związane z ↑częstości raka żołądka

Zdolność H.pylori do wytwarzania amoniaku i innych mutagennych subst. chemicznych może odgrywać rolę w karcynogenezie

Może to być nasilone przez niedobór wit.C

80
Q

Rak żołądka a polipy żołądka

A
  • polipy gruczołowe mają istotny potencjał transformacji złośliwej (nawet 1/4)
  • warunki koniecznie do powstania polipów mogą też stymulować powstanie nowotworu
81
Q

Polipy żołądka - jakie rodzaje, które mają istotny potencjał złośliwienia?

A

hiperplastyczne i gruczołowe(to te)

82
Q

Rak żołądka a zespolenie żołądkowo-jelitowe

A
  • po resekcji żołądka → kikut żołądka narażony na treść żółciową → większa podatność na transformację nowotworową
  • ryzyko 4-5x większe niż w populacji ogólnej
  • ryzyko rośnie razem z czasem jaki upłynął od zabiegu
83
Q

Rak żołądka a przewlekłe zanikowe zapalenie bł. śluzowej żołądka

A
  • zanik gruczołów żołądkowych - częściej u osób z podwyższonym ryzykiem rozwoju raka
  • niedokrwistość złośliwa → ↑ryzyka raka żołądka
  • 4x↑ niż w populacji ogólnej
84
Q

Rak żołądka a metaplazja jelitowa

A
  • metaplazja zwykle w obwodowej cz. żołądka

- metaplazja ↑ryzyko raka żołądka

85
Q

Dziedziczna postać raka żołądka typu rozlanego - jaka mutacja, jaki rodzaj histologicznie, częściej u kogo, rokowanie, postępowanie

A
  • dziedziczne mutacje genu E kadheryny → możliwy rozwój agresywnej postaci raka sygnetowatokomórkowego, występującej u młodych
  • jak są objawy to już nie ma możliwości wyleczenia
  • więc: istotny wywiad rodzinny raka żołądka? → do genetyka, endoskopie kontrolne, ew. profilaktyczne wycięcie żołądka
86
Q

Wczesny rak żołądka - definicja

A

komórki nowotworowe ograniczone do bł. śluzowej lub podśluzowej

87
Q

Wczesny rak żołądka a przerzuty

A

u niewielkiego % ma przerzuty w ww.chł.

88
Q

Wczesny rak żołądka - rokowanie - jakie, od czego zależy

A

5-letnie przeżycie >90% po odpowiednim leczeniu chirurgicznym, zależy od:

  • głębokości nacieku
  • obecności/braku przerzutów w ww.chł.
89
Q

Zaawansowany rak żołądka - jakie w-wy nacieka guz pierwotny?

A

w-wę mięśniową żołądka

niekiedy penetrują bł. surowiczą narządu

90
Q

Zaawansowany rak żołądka - naciekanie sąsiadującej ściany

A

często naciekają ściany żołądka sąsiadujące z guzem pierwotnym

  • za pośrednictwem sieci podśluzówkowych naczyń chłonnych
  • ściany na dużym obszarze nacieczone, sztywne (linitis plastica)
91
Q

Zaawansowany rak żołądka - przerzuty

A
  • do otrzewnej
  • do naczyń krwionośnych i chłonnych
  • do sąsiadujących narządów (np. trzustka - cecha T4)
  • odległe: wątroba, płuca
92
Q

Zaawansowany rak żołądka - co wpływa na przeżycia odległe?

A
  • ogólny stan zdrowia
  • stopień zaawansowania neo w momencie rozpoznania

Krócej żyją gdy:

  • głęboki naciek (np. cała grubość → przerzuty do jamy otrzewnej - ich nie usuniesz….)
  • obecny neo w linii cięcia
  • przerzuty do ww.chł
93
Q

Zaawansowany rak żołądka - leczenie z zamiarem wyleczenia

A

chirurgiczna resekcja, coraz częściej z okołooperacyjną CTH

margines + wszystkie potencjalnie zajęte ww.chł en block

94
Q

TNM raka żołądka - cecha T

A
T - guz pierwotny
T1 - nacieka blaszkę właściwą lub bł. podśluzową
T2 - bł. mięśniową lub podsurowiczą
T3 - bł. surowiczą
T4 - sąsiednie tkanki
95
Q

TNM raka żołądka - cecha N

A
N - ww.chł
N0 - brak
N1 - <7 węzłów zajętych
N2 - 7-15
N3 - >15
96
Q

TNM raka żołądka - cecha M

A

M0 - brak przerzutów odległych

M1 - są

97
Q

Objawy zaawansowanego raka żołądka

A
  • stopień ich nasilenia niekoniecznie koreluje z zaawansowaniem choroby
  • ↓m.c.
  • niedokrwistość
  • dysfagia
  • wymioty
  • bóle w nadbrzuszu, pleców
  • guz w nadbrzuszu
98
Q

Objawy przerzutów zaawansowanego raka żołądka

A
  • żółtaczka (przerzuty do wątroby lub ucisk na drogi żółciowe przez powiększ. ww.chł.)
  • wodobrzusze
  • rzekoma biegunka (wtórna do nacieku w miednicy)
  • niedrożność jelit (wszczepy neo na powierzchni jelita)
99
Q

Diagnostyka raka żołądka

A
  • wywiad, bad.fiz
  • endoskopia z biopsją
  • ocena TNM różnymi badaniami
100
Q

Ocena stopnia zaawansowania raka żołądka - metody

A

TK KP, brzucha, miednicy
EUS
Laparoskopia diagnostyczna
PET-TK

101
Q

Ocena stopnia zaawansowania raka żołądka - EUS

A
  • dobre do cechy T
  • sondy o dużej częstotliwości (10 MHz i więcej)
  • można pozyskać info o regionalnych ww.chł. (cecha N)
102
Q

Ocena stopnia zaawansowania raka żołądka - laparoskopia diagnostyczna

A
  • kluczowa przy miejscowo zaawansowanych guzach
  • można wykryć niewielkie przerzuty do otrzewnej i wątroby, niewidoczne w TK
  • robić cytologię popłuczyn z otrzewnej: (+) wynik → bardzo niekorzystne rokowanie, rzadko mają korzyści z operacji
103
Q

Samodzielne leczenie chirurgiczne raka żołądka (z zamiarem wyleczenia)

A
  • wczesny rak → obwodowe (subtotalne) lub całkowite wycięcie żołądka z limfadenektomią D2
  • odtworzenie ciągłości p.pok
104
Q

O co chodzi z limfadenektomią D2 w chirurgii raka żołądka?

A

wycięcie 2 kolejnych poziomów stacji węzłów chłonnych;
pierwszy z nich - zlok. w sąsiedztwie krzywizn żołądka
drugi - wzdłuż naczyń zaopatrujących żołądek

105
Q

Odtworzenie ciągłości p.pok. po usunięciu żołądka

A

-najczęściej sposobem Roux-en-Y - zapobiega wstecznemu zarzucaniu żółci

106
Q

Leczenie skojarzone w raku żołądka

A

Poprawa rokowania gdy była okołooperacyjna CTH:

  • gł. zaawansowanych nowotworów
  • najlepsza przed zabiegiem
  • schemat ECF (epirubicyna + cisplatyna + 5-fluorouracyl)
  • zmniejsza wielkość i stopień zaawansowania guza
  • poprawia czas przeżycia i czas do progresji
107
Q

Leczenie paliatywne raka żołądka

A
  • objawowe
  • paliatywna CTH
  • paliatywna RTH
  • stenty
  • paliatywne operacje
108
Q

Leczenie paliatywne raka żołądka - objawowe

A
  • p/wymiotne (cyklizyna, ondansetron)
  • poprawa łaknienia po sterydach (np. deksametazon)
  • opio
109
Q

Leczenie paliatywne raka żołądka - paliatywna CTH

A
  • znacząca poprawa jakości życia
  • epirubicyna + cisplatyna + 5-fluorouracyl (schemat ECF)
  • nowe schematy z irynotekanem lub taksanami dają obiecujące wyniki
  • jak neo jest wrażliwy na CTH, to można wdydłużyć przeżycie
110
Q

Leczenie paliatywne raka żołądka - paliatywna RTH

A

-krótkotrwała, zewnątrzustrojowa zmniejsza ryzyko krwawienia z guza

111
Q

Leczenie paliatywne raka żołądka - stenty

A
  • gdy uporczywe wymioty przez zwężenie odźwiernika

- wyniki nie zawsze przewidywalne

112
Q

Leczenie paliatywne raka żołądka - paliatywne operacje

A
  • zespolenie żołądkowo-jelitowe przy obwodowych nowotworach
  • paliatywne resekcje (tylko przy dobrym stanie ogólnym z nowotworami w obwodowej cz. żołądka, u których mniej inwazyjne sposoby leczenia nie zadziałały)
113
Q

Rokowanie raka żołądka - % pięcioletnich przeżyć w zal. od TNM

A
T1N0M0 - 95%-100%
T1N1M0 - 70-80%
T2N1M0 - 45-50%
T3N2M0 - 15-25%
M1 - 0-10%
114
Q

Inne nowotwory żołądka

A
  • chłoniaki

- rakowiaki

115
Q

Chłoniaki żołądka - co to, czy to częsta lokalizacja?

A
  • najczęstsza lokalizacja chłoniaków w p.pok.

- nowotworowe skupiska tk. limfatycznej

116
Q

Chłoniaki żołądka - z czego się wywodzą?

A

-z tk. limfatycznej związanej z bł. śluzową = chłoniaki MALT

117
Q

Chłoniaki żołądka - z obecnością czego są często związane?

A

zakażenia H.pylori

118
Q

Chłoniaki żołądka - typu MALT - możliwy przebieg

A
  • niewielka złośliwość
  • mogą ulegać regresji po eradykacji H.pylori

-czasem może przekształcić się w typ o wysokiej złośliwości → gorsze rokowanie, leczenie CTH

119
Q

Chłoniaki żołądka - leczenie chirurgiczne

A

tylko w specjalnych wskazaniach (np. perforacja p.pok., krwawienie)

120
Q

Rakowiaki żołądka - pochodzenie, charakter

A
  • pochodzenie neuroendokrynne

- duża zmienność stopnia złośliwości, ale większość łagodna

121
Q

Rakowiaki żołądka - przerzuty do wątroby

A

przy nich może wyst. zespół rakowiaka związany z nadmierną produkcją 5-hydroksytryptaminy (serotoniny)