Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Chiru V > Wątroba > Flashcards

Wątroba Flashcards

1
Q

Jakie zmiany w wątrobie leczy się chirurgicznie?

A
  • pierwotne neo wątroby
  • przerzuty do wątroby
  • torbiele
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Leczenie przerzutów do wątroby - co można z niej wycinać?

A

Przerzuty:

  • guzów neuroendokrynnych
  • raka żołądka (z wyjątkiem wpustu)
  • raka jelita (okrężnica i odbytnica)
  • raka sutka (pod pewnymi warunkami)
  • raka jajnika
  • raka jasnokomórkowego nerki (pod warunkiem braku innych zmian)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Przerzutów czego do wątroby się nie wycina?

A
  • gruczolakoraka pola trzustkowo-12niczego

- czerniaka złośliwego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Jakie kryteria ma spełnić rak sutka by można było wyciąć przerzuty z wątroby?

A
  • dobra odpowiedź na leczenie systemowe
  • okres od leczenia zmiany pierwotnej do przerzutów >12mcy
  • brak innych zmian poza wątrobą
  • możliwość radykalnej resekcji (R0)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Przerzuty raka j.grubego do wątroby - jak często, synchroniczne i metachroniczne

A
  • stwierdzane u 40-60% chorych
  • synchroniczne: 15-30%
  • metachroniczne 15-30%, najczęściej w ciągu 3 lat
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Przerzuty raka j.grubego do wątroby - mediana przeżycia przy braku leczenia, przeżycia 5-letnie po resekcji

A

6-18mcy

po resekcji: 5-letnie przeżycie ok.30%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Przerzuty raka j.grubego do wątroby - resekcyjność przerzutów

A

20%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Przerzuty do wątroby - co można z nimi zrobić?

A
  • resekcja
  • termodestrukcja (przezskórna, laparoskopowa, otwarta)
  • embolizacja
  • CTH
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Powikłania resekcji przerzutów do wątroby

A 
Zbiorniki płynu/ropnie 5%–10%
Przeciek żółci 3%
Niewydolność wątroby 1%–5%
Krwawienie 1%–2%
Zakażenie miejscowe 1%–3%
Wysięk opłucnowy 2%–5%
Zapalenie płuc 2%–5%
Powikłania zakrzepowo/zatorowe 1%–2%
Śmiertelność ok. 2%
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Kryteria nieresekcyjności przerzutów

A

Brak radykalności zabiegu operacyjnego:
- np. nieradykalne usunięcie guza pierwotnego

Kryteria związane z techniką resekcji:

  • mnogie przerzuty do obu płatów wątroby
  • naciek dużych naczyń śródwątrobowych

Kryteria związane z niekorzystnym rokowaniem:

  • liczba przerzutów ≥4 (?)
  • wielkość przerzutu ≥5cm (?)

Kryteria związane z rozległością resekcji:
- rozległość zabiegu uniemożliwia zachowanie miąższu wątroby niezbędnego do jej prawidłowej funkcji (ok. 30%)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Współczesne techniki ablacji guzów wątroby

A 
Metody iniekcyjne
Fotokoagulacja laserowa
Elektroliza
Krioterapia
RFA (RadioFrequency Ablation)
Koagulacja mikrofalowa
Zogniskowane fale ultradźwiękowe dużej częstotliwości (HIFU)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Powikłania po RFA w wątrobie (radio frequency ablation)

A
  • 10% przejściowy stan gorączkowy
  • 1,6% perforacja p.pok. i laparotomia
  • 0,5% perforacja p.pok. leczona zachowawczo
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Guzy pierwotne wątroby - łagodne

A
  • nabłonkowe
  • nienabłonkowe
  • pseudoguzy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Guzy pierwotne wątroby - łagodne nabłonkowe

A

• Gruczolak wątroby
• Gruczolak dróg żółciowych
• Brodawczakogruczolak dróg
żółciowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Guzy pierwotne wątroby - łagodne nienabłonkowe

A 
• Naczyniak
• Śródbłoniak krwionośny dziecięcy
• Naczyniakomięśniakotłuszczak
(Angiomiolipoma)
• Lymphangioma
• Leiomioma
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Guzy pierwotne wątroby - łagodne pseudoguzy

A 
• Torbiele
• Ogniskowy rozrost guzkowy (FNH)
• Guzkowy rozrost regeneracyjny (NHR)
• Guzki dysplatyczne
• Ogniskowe stłuszczenie wątroby
• Hamartoma
• Plamica wątrobowa (Peliosis)
• Pseudoguzy
zapalne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Guzy pierwotne wątroby - złośliwe

A
  • nabłonkowe

- nienabłonkowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Guzy pierwotne wątroby - złośliwe nabłonkowe

A

• Rak wątrobowokomórkowy (HCC)
• Rak wątrobowokomórkowy,
postać włóknisto-blaszkowa (FILC)
• Wątrobiak (Hepatoblastoma)
• Rak dróg żółciowych wewnątrzwątrobowych (Cholangiocarcinoma)
• Torbielakogruczolakorak dróg żółciowych (cysadenocarcinoma)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Guzy pierwotne wątroby - złośliwe nienabłonkowe

A
  • Naczyniakomięsak (Angiosarcoma)
  • Chłoniak
  • Śródbłoniak krwionośny nabłonkowaty (HEHE)
  • Leiomiosarcoma
  • Mięsak embrionalny
  • Rabdomiosarcoma
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Rak wątrobowo-komórkowy (HCC) - częstość, podłoże, płeć i wiek

A
  • najczęstszy pierwotny neo wątroby
  • w 90% rozwija się na tle marskości
  • w WZW B może się rozwijać bez marskości
  • ważnym czynnikiem rakotwórczym jest aflatoksyna z Aspergillus flavus (zanieczyszcza kukurydzę i orzechy)
  • M - 80%, wiek >50r.ż.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Rak wątrobowo-komórkowy (HCC) - histopatologia

A

zmiana otorebkowana, dobrze unaczyniona
Naciekanie naczyń (10-50%) i/lub dróg żółciowych (5%)
Uszkodzone/nieczynne hepatocyty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Rak wątrobowo-komórkowy (HCC) - opcje leczenia

A

Radykalne :

  • Przeszczep wątroby
  • Resekcja (anatomiczna!)
  • Alkoholizacja
  • Termoablacja

Paliatywne:

  • Chemioembolizacja dotętnicza
  • Sorafenib
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Rak wątrobowo-komórkowy (HCC) - postępowanie diagnostyczne gdy guz <1cm

A

obserwacja - USG co 3mce

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Rak wątrobowo-komórkowy (HCC) - postępowanie diagnostyczne gdy guz między 1 a 2 cm

A

rozpoznać HCC jak obraz charakterystyczny w 2 kolejnych badaniach (TK, NMR, USG z kontrastem):
-zmiana hiperwaskularna ze zjawiskiej washout w fazie wrotnej

nie jest charakterystyczny? → biopsja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Rak wątrobowo-komórkowy (HCC) - postępowanie diagnostyczne gdy guz >2cm

A

rozpoznać HCC jeśli w jednym badaniu TK lub NMR tak wyszedł, lub jeśli AFP >400ng/ml

nie jest charakterystyczny? → biopsja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Rak wątrobowo-komórkowy (HCC) - Czynniki związane z poprawą rokowania

A

Resekcja anatomiczna:

-HCC szerzy się wstecznie drogą żył wrotnych → dlatego usuwać cały segment z gałęzią żylną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Dla jakiej wielkości guzów HCC resekcja anatomiczna jest szczególnie zalecana?

A

między 2 a 5cm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Przeżycia chorych po resekcji wątroby z powodu raka pierwotnego wątroby

A

3-letnie przeżycie: 34%

5-letnie: 18%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Przeżycia chorych po resekcji wątroby z powodu raka przerzutowego wątroby

A

3-lata: 34%

5-lat: 23%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Rak z komórek nabłonka przewodów żółciowych (cholangiocarcinoma) - częstość, płeć

A

rzadki, ale ostatnio ↑częstość, szczególnie u K

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Rak z komórek nabłonka przewodów żółciowych (cholangiocarcinoma) - z czym może być związany?

A
  • z anomalią dróg żółciowych (torbiele)

- infekcją pasożytniczą

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Rak z komórek nabłonka przewodów żółciowych (cholangiocarcinoma) - objawy

A
  • skąpo objawowy
  • ↑ enzymów cholestatycznych (GGTP, fosfataza alkaliczna)
  • żółtaczka
  • ból i powiększenie wątroby
  • guz czasem naśladuje ropień wątroby
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Rak z komórek nabłonka przewodów żółciowych (cholangiocarcinoma) - markery

A

↑ Ca 19-9, ale nie zawsze

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Rak z komórek nabłonka przewodów żółciowych (cholangiocarcinoma) - rokowanie

A

Źle rokuje przy naciekaniu ww.chł., pni nerwowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Rak dróg żółciowych wewnątrzwątrobowych (cholangiocarcinoma) - leczenie

A

resekcja (R0) z limfadenektomią więzadła wątrobowo-12niczego (rzadko możliwa gdy jest lokalizacja wewnątrzwątrobowa)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Kiedy podejrzewać gruczolaka wątrobowo-komórkowego?

A
  • Młoda kobieta (w sumie to głównie kobiety) + hormony w wywiadzie (antykoncepcja)
  • Brak innej przewlekłej choroby wątroby
  • Brak cech włóknienia wątroby
  • Zmiana o średnicy < 5 cm
  • Guz o dużej zawartości tkanki tłuszczowej
  • ból w prawym podżebrzu (przez krwawienie do guza)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Kiedy operować gruczolaka wątrobowokomórkowego?

A
  • U mężczyzny- zawsze!
  • Średnica > 5 cm
  • Powikłany (przebyty krwotok), objawowy
  • Mutacja β-kateniny
  • Gruczolakowatość (>10)
  • Wątpliwości diagnostyczne odnośnie charakteru zmiany,
  • Powiększenie się rozmiarów w trakcie obserwacji
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Różnicowanie ogniskowego rozrostu guzkowego (FNH) od gruczolaka wątrobowo-komórkowego - blizna

A

Ogniskowy rozrost guzkowy (FNH) - obecna blizna centralna (50% przypadków) w TK lub USG

Gruczolak wątrobowokomórkowy - brak blizny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Różnicowanie ogniskowego rozrostu guzkowego (FNH) od gruczolaka wątrobowo-komórkowego - torebka

A

Ogniskowy rozrost guzkowy (FNH) - brak torebki w bad. obrazowych

Gruczolak wątrobowokomórkowy - otorebkowany

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Różnicowanie ogniskowego rozrostu guzkowego (FNH) od gruczolaka wątrobowo-komórkowego - wzmocnienie

A

Ogniskowy rozrost guzkowy (FNH):

  • silne, jednorodne wzmocnienie w fazie tętniczej
  • po podaniu kontrastu hepatotropowego ulega wzmocnieniu kontrastowemu

Gruczolak wątrobowokomórkowy:

  • niejednorodna struktura
  • słabsze wznocnienie kontrastowe
  • nie wzmacja po kontraście hepatotropowym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Różnicowanie ogniskowego rozrostu guzkowego (FNH) od gruczolaka wątrobowo-komórkowego - liczba, wymiary

A

Ogniskowy rozrost guzkowy (FNH):

  • najczęściej pojedyncza zmiana
  • mniejsze wymiary guza (<5cm)

Gruczolak wątrobowokomórkowy:

  • mnogie
  • większe wymiary
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Dlaczego ogniskowy rozrost guzkowy (FNH) wzmacnia po kontraście hepatotropowym a gruczolak nie?

A

FNH: hepatocyty mają kanaliki żółciowe; wychwytują kontrast i wydzielają do kanalików żółciowych w guzie

gruczolaki: nie zawierają dróg żółciowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Zasady postępowania w razie stwierdzenia zmiany ogniskowej w wątrobie

A
  • wywiad rodzinny
  • diagnostyka hepatologiczna (też wirusy)
  • markery (CEA, Ca19-9, AFP) - ZAWSZE
  • spektroskopia rezonansu (NMR) ma najlepszą wartość diagnostyczną
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Segmenty lewej połowy wątroby:

A

I = płat ogoniasty
II i III = anatomiczny płat lewy / sektor lewy boczny
IV = płat czworoboczny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Segmenty prawej połowy wątroby:

A

V - VIII

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Wątroba a krzepnięcie krwi

A
  • produkuje czynniki I, V, XI
  • produkuje czynniki zależne od wit. K (II, VII, IX, X)
  • wytwarza białko C i S oraz antytrombinę
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Podział na prawą i lewą połowę wątroby (anatomia chirurgiczna)

A

wzdłuż linii od dołu pęcherzyka żółciowego do żyły głównej dolnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Unaczynienie wątroby

A

gałąź tętnicy wątrobowej i żyły wrotnej

  • ż. wrotna dostarcza 75% wątrobowego przepływu krwi i pokrywa 50% zapotrzebowania na tlen
  • 1500ml/min (przepływ wątrobowy)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Budowa hepatocyta

A

Centralnie: gałąź ż. wątrobowej
Obwodowo: przestrzenie wrotne zaw. g. t. wątrobowej, ż. wrotnej i przewodu żółciowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Jakie są możliwe resekcje miąższu wątroby? (rozległość)

A
  • prawostronna hepatektomia (V-VIII +/- I)
  • lewostronna hepatektomia (II-IV +/- I)
  • poszerzona prawostronna hepatektomia (cały miąższ na prawo od więzadła sierpowatego; IV-VIII +/- I)
  • poszerzona lewostronna hepatektomia (II-V, VIII +/- I)
  • resekcja poszczególnych segmentów
  • centralna resekcja wątroby (IVA/IVB/ V/VIII ±I)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Żółtaczka hemolityczna - kiedy? leczenie

A
  • wywołana przez wrodzoną sferocytozę może wymagać splenektomii
  • po urazie wskutek zabiegu chirurgicznego lub wypadku
  • po przetoczeniu krwi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

Żółtaczka mechaniczna, pozawątrobowe upośledzenie odpływu żółci - przyczyny, leczenie

A
  • kamienie żółciowe i rak głowy trzustki najczęstsze
  • rak okolicy okołobrodawkowej lub dużych przewodów żółciowych
  • zewnętrzny ucisk na drogi żółciowe przez przerzut neo
  • jatrogenne zwężenie dróg
  • torbiel przewodu żółciowego wspólnego

leczenie zazwyczaj chirurgiczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Żółtaczka - niedrożność przew. żółciowego wspólnego wywołana kamieniem - objawy

A
  • napadowy ból
  • żółtaczka przepuszczająca
  • niestrawność
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

Żółtaczka - niedrożność przez nowotwór - objawy

A
  • ↓m.c.

- narastająca żółtaczka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Żółtaczka mechaniczna - objawy

A
  • ciemny mocz i jasny stolec

- świąd (bo brak możłiwości wydzielania soli kw. żółciowych do niedrożnych dróg żółciowych)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

Żółtaczka miąższowa - objawy

A

Cechy przewlekłej choroby wątroby:

  • rumień dłoniowy
  • pajączki naczyniowe
  • atrofia jąder
  • ginekomastia
57
Q

Diagnostyka chorego z żółtaczką bez cech choroby wątroby - schemat

A
  • wykluczyć reakcję polekową
  • serologia na WZW
  • Ig
  • autop/c
  • poziom miedzi/żelaza
58
Q

Diagnostyka chorego z żółtaczką z ograniczeniem drożności dróg żółciowych - schemat

A

Jest kamica żółciowa? →

  • ERCP/sfinkterotomia
  • jak trzeba to laparoskopowa cholecystektomia

Brak kamicy →

  • MRCP
  • TK
  • jak trzeba to stentowanie dróg żółciowych / zabieg operacyjny
59
Q

Badania biochemiczne w żółtaczce hemolitycznej

A

↑bilirubiny niezwiązanej we krwi
+ brak bilirubiny w moczu

ALT, AST ok → zrób badania hematologiczne

60
Q

Badania biochemiczne w żółtaczce wywołanej upośledzonym odpływem żółci

A

bilirubina w krwi jest sprzęgana w wątrobie → jest rozpuszczalna w wodzie

  • ciemny mocz (sprzężona bilirubina)
  • odbarwiony stolec, w moczu brak urobilinogenu (bo żółć nie dostaje się do p.pok)

↑aktywności fosfatazy alkalicznej, ALT, AST i dehydrogenazy kw. mlekowego

61
Q

Cholestaza wewnątrzwątrobowa - co do niej prowadzi, co w badaniach

A

obrzęk miąższu w żółtaczce wywołanej upośledzeniem funkcji hematocytów
niewielki ↑ aktywności fosfatazy alkalicznej

62
Q

MRCP (cholangiopankreatografia MRI)

A
  • nieinwazyjna
  • nie wprowadza zakażenia do zatkanych dróg żółciowych i przewodu trzustkowego
  • ocena anatomii naczyń i miąższu wątroby i trzuski
  • dobre gdy podejrzewamy nowotworową przyczynę żółtaczki mechanicznej
63
Q

Proste torbiele wątroby - częstość w populacji ogólnej, jak wyglądają

A

5%
wysłane nabłonkiem dróg żółciowych, zawierają surowiczy płyn
nigdy nie łączą się z drogami żółciowymi

64
Q

Proste torbiele wątroby - objawy

A
  • rzadko

- w USG i TK torebka jest niewidoczna

65
Q

Leczenie chirurgiczne torbieli wątroby

A

-usunięcie części ściany laparoskopowo

66
Q

Leczenie chirurgiczne wielotorbielowatości wątroby

A

częściowe wycięcie ścian torbieli łącznie z resekcją miąższu wątroby

czasem przeszczep wątroby

67
Q

Naczyniaki jamiste wątroby

A
  • łagodny neo wątroby
  • część jest wrodzona
  • K>M (6:1)
  • niewielkie, izolowane guzy
  • lokalizacja podtorebkowa
  • stwierdzane przypadkowo
  • USG: lite, hiperechogeniczne zmiany przypominające pierwotne nowotwory wątroby
  • rzadko bolą
68
Q

Naczyniaki jamiste wątroby - leczenie

A

objawowe zmiany o średnicy >5cm → resekcja miąższu wątroby

69
Q

Urazy brzucha - jakie narządy najczęściej uszkodzone?

A
  1. śledziona

2. wątroba

70
Q

Bakteryjny ropień wątroby - źródła zakażenia

A
  • drogi żółciowe (np. przez zabiegi endoskopowe)
  • ogniska z j.brzusznej (zap. wyrostka robaczkowego, zap. uchyłków) idące żyłą wrotną
  • odległe ogniska przez t. wątrobową
  • przez ciągłość (np. ropniak pęcherzyka żółciowego)
  • urazy (tępe lub przenikające)
  • u 1/3 ropnie kryptogenne - nieznane źródło
71
Q

Bakteryjny ropień wątroby - najczęstsze bakterie

A
  • Streptococcus milleri
  • E.coli
  • Streptococcus faecalis
  • Staphylococcus aureus
  • beztlenowce (Bacteroides)
72
Q

Bakteryjny ropień wątroby - objawy

A
  • gorączka o nieznanej przyczynie
  • przebyte zakażenie w wywiadzie
  • ból pod prawym łukiem żebrowym
  • nawroty gorączki, dreszcze
  • objawy toksyczne
  • żółtaczka
  • wątroba powiększona i tkliwa uciskowo
73
Q

Bakteryjny ropień wątroby - badania dodatkowe

A
  • RTG: uniesienie przepony, wysięk opłucnowy i niedodma dolnego płata płuca
  • leukocytoza, ↑ALT, AST

Rozpoznanie na podstawie USG lub TK:

  • nieregularny kształt
  • gruba torebka
  • pobrać materiał na posiew (przezskórnie)

Można ERCP jak podejrzewasz że przyczyną jest upośledzenie odpływu żółci

74
Q

Bakteryjny ropień wątroby - leczenie

A
  • drenaż przezskórny pod kontrolą USG lub TK zmian dostępnych do nakłucia + antybiotykoterapia celowana
  • rzadko trzeba drenaż chirurgiczny
  • po zdrenowaniu pozostawić dren
  • TK lub RTG z kontrastem do monitorowania wielkości ropnia

-niewielkie mnogie ropnie można leczyć antybiotykami przez 8tyg.

75
Q

Pełzakowy ropień wątroby - przyczyna

A
  • Entameoba histolytica (pasożytniczy pierwotniak)
  • zajęcie j. grubego
  • trofozoity z jelita idą do ukł. wrotnego i do wątroby
76
Q

Bakteryjny ropień wątroby - co gdy ich nie leczysz?

A

Zgon: rozsiew w obrębie wątroby + sepsa + wycieńczenie

77
Q

Pełzakowy ropień wątroby - jak wygląda

A
  • duże rozmiary
  • cienka torebka
  • zazwyczaj pojedyncze, w prawym płacie wątroby
  • mają jałową treść ropną brązowej barwy przypominającą sos anchoi :)
78
Q

Pełzakowy ropień wątroby - objawy

A
  • ból w PG kwadrancie brzucha
  • brak apetytu, nudności
  • ↓m.c.
  • nasilone pocenie w nocy
  • tkliwe powiększenie wątroby
  • rzadko żółtaczka
  • niedodma przypodstawnych cz. płuca, wysięk opłucnowy
  • leukocytoza
79
Q

Pełzakowy ropień wątroby - badania dodatkowe

A

Lokalizacja i wielkość: USG i TK:
-słabo ograniczona zmiana

Bad. kału na obecność pełzaka/jego cyst

Testy serologiczne (białka pełzaka)

80
Q

Pełzakowy ropień wątroby - leczenie

A
  • metronidazol 800mg co 8h przez 5 dni

- jak w ciągu 72h nie ma odpowiedzi klinicznej → nakłucie ropnia

81
Q

Pełzakowy ropień wątroby - co jak go nie leczysz?

A

może pęknąć do jamy otrzewnowej lub światła oskrzela

82
Q

Torbiel bąblowcowa wątroby - co wywołuje?

A

0Echinococcus granulosus lub multiloculatis

  • dorosły tasiemiec: w jelicie psa → jaja pasożyta wydala z kałem
  • zjedzenie jaj przez owce i kozy (żywiciele pośredni) → człowiek żywiciel przypadkowy
  • jaja wylęgają się w 12nicy → zarodki żyłą wrotną do wątroby
83
Q

Torbiel bąblowcowa wątroby - na jakich obszarach?

A

tam, gdzie hodowle owiec i kóz

84
Q

Torbiel bąblowcowa wątroby - jak wygląda?

A
  • ściana: w-wa zewnętrzna i wewnętrzna wyścielona nabłonkiem zarodnikowym
  • dodatkowa w-wa tkanki włóknistej
  • w w-wie wewnętrznej rozwijają się torbielki zawierające skoleksy pasożyta
85
Q

Torbiel bąblowcowa wątroby - objawy

A
  • może być bezobjawowo
  • często przewlekły ból brzucha w PG kwadrancie
  • powiększenie wątroby
86
Q

Torbiel bąblowcowa wątroby - powikłania

A
  • pęknięcie torbieli do światła dróg żółciowych lub j.otrzewnej (wtedy ostra reakcja anafilaktyczna przez wchłonięcie obcych białek pasożyta)
  • wtórne zakażenie torbieli
  • ucisk na drogi żółciowe z objawami żółtaczki
87
Q

Torbiel bąblowcowa wątroby - badania dodatkowe

A
  • eozynofilia
  • serologia
  • RTG (często te torbiele wapnieją)
  • USG i TK (gruba ściana + liczne torbiele potomne w świetle)
88
Q

Torbiel bąblowcowa wątroby - leczenie

A
  • niewielkie, zwapniałe torbiele bez objawów → nie trzeba leczyć
  • albendazol lub mebendazol długotrwale
  • duże rozmiary z objawami → całkowite wycięcie torbieli z pasożytami (można laparoskopowo)
89
Q

Nadciśnienie wrotne - jak zmieniają się ciśnienia w żyle wrotnej?

A

N: 5-15 cmH2O

↑ do >25 cm H2O

90
Q

najczęstsza przyczyna marskości wątroby

A

alkohol

91
Q

Cechy z. Budda-Chiariego

A

zakrzepica żył wątrobowych prowadzi do powstania tego zespołu

  • nadciśnienie wrotne
  • przerost płata ogoniastego
  • niewydolność wątroby
  • duże wodobrzusze
92
Q

U ilu % pacjentów z marskością wątroby pękają żylaki przełyku?

A

40%

93
Q

Rokowanie po pęknięciu żylaków przełyku w marskości wątroby

A

1/3 kończy pierwszy epizod krwawienia zgonem

U reszty większość będzie miała nawrót krwawienia

94
Q

Splenomegalia jako powikłanie zastoju żylnego i nadciśnienia wrotnego, marskości wątroby - objawy

A
  • niedokrwistość
  • małopłytkowość
  • leukopenia
95
Q

Co powoduje encefalopatię wątrobową?

A

amoniak

96
Q

Kiedy jest wysokie ryzyko encefalopatii wątrobowej?

A

samoistne lub chirurgiczne zespolenai wrotno-układowe z dużym przepływem krwi

97
Q

Klasyfikacja Childa-Pugha - co to

A

ocenia stopień ciężkości marskości wątroby

98
Q

Pierwotna profilaktyka przy żylakach przełyku - jak, kiedy?

A

Gdy 3 stopień zaawansowania żylaków, niezależnie od choroby wątroby

  • najlepszy jest propranolol
  • jak go nie można to endoskopowe podwiązkowanie żylaków
99
Q

Jak tamować krwawienie w pękniętych żylakach przełyku?

A
  • endoskopowe zakładanie podwiązek lub skleroterapia
  • tamponada (zgłębnik Minnesota) jak nie można zatamować krwawienia
  • farmakoterapia (wazopresyna / oktreotyd)
100
Q

Zapobieganie dalszemu krwawieniu z żylaków przełyku

A
  • endoskopowe podwiązkowanie (z wyboru) lub skleroterapia iniekcyjna
  • przerwanie połączeń żylnych okolicy połączenia przełykowo-żołądkowego z użyciem staplera
  • zespolenia wrotno-układowe/TIPSS
  • przeszczep wątroby
101
Q

Lokalizacja krwawienia z żylaków przełyku

A
  • najczęściej dolna 1/3 przełyku (ostatnie kilka cm przełyku)
  • rzadko żylaki dna żołądka
102
Q

Oktreotyd w krwawieniu z żylaków przełyku

A
  • syntetyczny analog somatostatyny

- ↓ciśnienie krwi w układzie wrotnym

103
Q

Zgłębnik Minnesota - budowa

A

4 kanały:

  • odciąganie treści żołądkowej
  • ucisk żylaków w okolicy połączenia przełykowo-żołądkowego przez balon żołądkowy
  • ucisk żylaków przełyku przez balon przełykowy
  • odciąganie treści z przełyku i gardła (↓ryzyko zachłyśnięcia)
104
Q

Zgłębnik Minnesota - kiedy stosowany

A
  • stosowany jak nie dasz rady ogarnąć krwawienia z żylaków przełyku podwiązkami
  • zastąpił sondę Sengstakena-Blakemore’a (on ma tylko 3 kanały…)
105
Q

Zgłębnik Minnesota - u ilu % tamuje krwawienie, ile można go utrzymać

A
  • u 90%

- max. 24-36h (bo martwica ściany przełyku)

106
Q

TIPSS a leczenie endoskopowe krwawienia z żylaków

A

TIPSS: mniej nawrotów krwawienia, ale nie poprawia czasu przeżycia i częściej daje encefalopatie

107
Q

Powikłania krwawienia z żylaków przełyku - co robić?

A

często zakażenia - profilaktyka antybiotykowa (cyprofloksacyna 1g/d) przez 7 dni

108
Q

Połączenia wrotno-układowe = gdzie mogą być żylaki w nadciśnieniu wrotnym?

A
  • między żyłami żołądka i przełyku
  • w przestrzeni zaotrzewnowej
  • okolica pępka
  • czasem okolica anorektalna
109
Q

Co uwzględnia się w klasyfikacji Childa?

A
  • encefalopatię (brak /minimalna / wyraźna)
  • wodobrzusze (brak / niewielkie / umiarkowane)
  • stężenie bilirubiny (<35pmol/l / 35-50 / >50)
  • albuminy (>35 g/l / 28-35 / <28)
  • czas protrombinowy (<1,4 / 1,4-2,0 / >2,0)

(1/2/3 pkt)
stopień A= 5-6pkt
B = 7-9 pkt
C = 10-15 pkt

110
Q

Zalecenia w przypadku wodobrzusza

A
  • odpoczynek
  • ograniczenie soli i płynów
  • spironolakton (inhibitor aldosteronu)
111
Q

Wodobrzusze oporne na leczenie - co wtedy?

A

zespolenie między otrzewną i ż. szyjną (zabieg LeVeena) - jednokierunkowy przepływ

112
Q

Guzy typu hamartoma z nabłonka żółciowego

A
  • zlok. pod torebką wątroby
  • małe, włókniste guzki
  • bez biopsji można je pomylić z przerzutem nowotworowym
113
Q

Ogniskowy rozrost guzkowy wątroby (FNH) - płeć, objawy, czy może ustępować, czy złośliwieje

A
  • K>M
  • zwykle bez objawów
  • może się wycofywać, np po zaprzestaniu przyjmowania doustnej antykoncepcji
  • nie przekształca się w nowotwór i nie wymaga leczenia chirurgicznego (chyba że wywołuje objawy)
114
Q

Gruczolak wątrobowokomórkowy - rozpoznanie

A

USG lub TK

115
Q

Gruczolak wątrobowokomórkowy - badania dodatkowe

A

ALT, AST, a-fetoproteina zwykle w normie

116
Q

Gruczolak wątrobowokomórkowy - leczenie

A

resekcja miąższu wątroby z guzem

  • bo trudno różnicować gruczolaka i wysoko zróżnicowanego HCC
  • bo samoistnie krwawi
117
Q

Różnicowanie gruczolaka wąroby i ogniskowego rozrostu guzkowego wątroby (FNH) - markery

A

cytokeratyna 7 i 19 oraz neuronalna cząsteczka adhezyjna w preparatach biopsji wątroby

118
Q

Rak wątrobowo-komórkowy (HCC) - objawy

A
  • bez marskości wątroby może urosnąć duży bez bólu i powiększenia brzucha
  • z marskością może objawić się nagłym pogorszeniem czynności wątroby (guz wrasta do światła żyły wrotnej)
  • nasilenie objawów istniejącej choroby wątroby
  • ból brzucha
  • ↓m.c.
  • wzdęcie brzucha
  • gorączka
  • samoistne krwawienie do j.otrzewnej
  • żółtaczka rzadko
  • hepatomegalia
119
Q

Rak wątrobowo-komórkowy (HCC) - badania dodatkowe

A

Dla grup ryzyka raka:

  • a-fetoproteina (AFP) we krwi (u 1/3 z rasy kaukaskiej)
  • USG
  • biopsja tylko gdy nie planujesz resekcji wątroby (można rozsiać nowotwór + krwawienia)
  • TK, MR - przerzuty do ww.chł., zaplanowanie resekcji
120
Q

Rak wątrobowo-komórkowy (HCC) - kryteria rozpoznania

A
  • bogato unaczyniony guz w dwóch metodach obrazowania niezależnie od stężenia AFP we krwi
  • obecność guza w jednej metodzie przy AFP >400ng/ml
  • guz średnicy <2cm wymaga rozpoznania histologicznego
121
Q

Rak wątrobowo-komórkowy (HCC) w arteriografii

A
  • dobrze unaczyniona zmiana

- szerzenie się guza: skrzeplina z komórek nowotworowych w świetle ż.wrotnej i jej odgałęzień

122
Q

Rak wątrobowo-komórkowy (HCC) - jak rozpoznawać przerzuty do płuc?

A

TK

123
Q

Rak wątrobowo-komórkowy (HCC) - wykluczenie rozsiewu nowotworu do otrzewnej

A

laparoskopia

124
Q

Rak wątrobowo-komórkowy (HCC) - leczenie dużych guzów

A
  • bez marskości, zwłaszcza postać włóknisto-blaszkowata - resekcja wątroby
  • z marskością - resekcja segmentalna
  • gdy powstał na podłożu marskości - często weloogniskowe zmiany, rzadko możliwe jest wyleczenie
125
Q

Rak wątrobowo-komórkowy (HCC) - leczenie paliatywne zaawansowanych neo

A
  • CTH ogólna (doksorubicyna, metotreksat lub 5-FU) - wskaźnik pozytywnych odpowiedzi <20%…
  • sorafenib (inhibitor kinaz)
  • miejscowa embolizacja z wykorzystaniem wybiórczej arteriografii (TACE, chemoembolizacja dotętnicza)
126
Q

Rak wątrobowo-komórkowy (HCC) - leczenie małych zmian gdy przeciwwskazania do operacji

A

przeskórna ablacka z wykorzystaniem promieniowania o częstotliwości fal radiowych lub mikrofal

127
Q

Rak wątrobowo-komórkowy (HCC) - rokowanie

A

5-letnie przeżycia <10% (późno rozpoznawany)

128
Q

Rak wątrobowo-komórkowy (HCC) - u jakich pacjentów są najlepsze wyniki przeszczepów?

A

Jak wykryto neo w wątrobie usuniętej w czasie przeszczepu z powodu marskości

129
Q

Rak wątrobowo-komórkowy (HCC) - kryteria do przeszczepu

A

=kryteria mediolańskie

-dla chorych z marskością: pojedynczy guz do 5cm lub do 3 guzów z których każdy ma średnicę <3cm

130
Q

Mięsak naczyniowy wątroby (angiosarcoma) - podłoże

A
  • złośliwy neo wątroby

- przemysłowa ekspozycja na chlorek winylu lub na Thorotrast (stary kontrast)

131
Q

Śródbłoniak krwionośny nabłonkowaty (haemangioendothelioma) - jak wygląda, rokowanie

A
  • złośliwy neo wątroby
  • rozległa, wieloogniskowa zmiana
  • rzadko kwalifikuje się do resekcji w chwili rozpoznania
132
Q

Torbielakogruczolak z nabłonka dróg żółciowych (cystadenoma) - płeć, złośliwienie, leczenie

A
  • rzadki guz wątroby
  • znacznie częstszy u kobiet
  • ryzyko zezłośliwienia
  • usuwać
133
Q

Nowotwory wątroby - jaki rodzaj najczęstszy?

A

Wtórne (przerzutowe) - 20x częstsze niż pierwotne

134
Q

Co przerzutuje do wątroby?

A

50% - z p.pok

rak piersi, jajniki, oskrzela, nerki

135
Q

Objawy przerzutów do wątroby

A
  • hepatomegalia i tkliwość uciskowa
  • duże, pojedyncze zmiany można wyczuć palpacyjnie
  • kacheksja, wodobrzusze, żółtaczka
  • ↑T ciała u 10%
  • często ↑ fosfatazy alkalicznej i y-glutamylotransferazy
  • USG i TK: liczne zmiany ogniskowe
  • potwierdzenie rozpoznania w ciopsji aspiracyjnej cienkoiglowej lub gruboigłowej (niekoniecznie jak i tak planujesz resekcję)
136
Q

Paliatywne wycinanie przerzutów do wątroby

A

-objawowe z rakowiaka lub innych neo neuroendokrynnych

137
Q

Resekcja wątroby - przebieg

A

I - przecięcie więzadeł podtrzymujących wątrobę
II - wypreparowanie, podwiązanie i przecięcie naczyń
III - wycinanie pozbawionego ukrwienia płata (nóż ultradźwiękowy), z podwiązywaniem przewodów żółciowych i naczyń
IV - żyły wątrobowe i ich dopływy - podłuwać po usunięciu wycinanego preparatu

138
Q

ERAS po resekcji wątroby

A
  • ograniczone stosowanie drenażu j.brzusznej
  • szybkie wprowadzenie doustnego żywienia
  • wczesne uruchamianie chorego

Chiru V (22 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions