Urologia - diagnostyka Flashcards
Unerwienie dróg moczowych czuciowe
Szczątkowe, dośrodkowe - ból w ich obrębie jest charakterystyczny ale może być trudny do zlokalizowania
Ból nerek - gdzie?
okolice kąta między 12 żebrem i mięśniej prostownikiem grzbietu
Ból z moczowodów (kolka moczowodowa) - gdzie?
Promieniują do przodu i ku dołowi w kierunku pachwin, jąder i warg sromowych
(zgodnie z układem dermatomów zwz. z korzeniami nn. rdzeniowych dających włókna sympatyczne unerwiające moczowód = Th10-L2)
Ból z zatrzymania moczu - gdzie?
Ostre zatrzymanie odpływu moczu z pęcherza - ból centralnie w podbrzuszu
Przewlekłe może być bezobjawowe
Choroby pęcherza i stercza - gdzie może być ból?
rozlany w obrębie krocza lub prącia
Znaczne powiększenie stercza - jakie objawy może wywoływać?
Ze strony odbytnicy - w tym bolesne parcie
Zaburzenia oddawania moczu - wywiad
- słaby strumień moczu? - przeszkoda podpęcherzowa
- parcia naglące? - zaburzenia gromadzenia moczu
- częstomocz, dyzuria? - zakażenia
- ciemny, brązowy lub bezbarwny mocz? - ch. nowotworowe
Przeszkoda podpęcherzowa a zaburzenia oddawania moczu
- trudność w rozpoczęciu mikcji
- słaby strumień
- oddawanie moczu kroplami
Proteinuria - jaki wynik wymaga dodatkowych badań?
> 150 mg białka na dobę
W jakiej T przechowywać próbki moczu?
4st.C
Kreatynina a GFR - kiedy kreatynina przekroczy normę?
Kiedy GFR spadnie o ponad połowę
Badanie krwi przy przewlekłej niewydolności nerek
- nieprawidłowy metabolizm wapnia
- zaburzenia erytropoezy → niedokrwistość normocytarna, normochromatyczna
Markery nowotworowe w urologii
ludzka gonadotropina kosmówkowa (HCG), a-fetoproteina (AFP), swoisty antygen sterczowy (PSA)
RTG brzucha i miednicy w urologii - co pokaże?
- złogi w drogach moczowych
- nieprawidłowości kości kręgosłupa i miednicy
Dożylna urografia - jak? Co można ocenić?
- jodowy kontrast i.v.
- seryjne zdjęcia RTG
- uwidocznienie ukł. kielichowo-miedniczkowego
- ocena szybkości wydalania kontrastu przez nerki
- ocena średnicy moczowodów i zarysu pęcherza
- zdjęcia po opróżnieniu pęcherza: czy mocz zalega po mikcji
Ureteropielografia wstępująca - jak? co można ocenić?
cewnik do dyst. odc. moczowodu → wsteczne podanie kontrastu → zdjęcia RTG
-zwężenia cewki
Badanie do oceny guzów nerki
TK
Cystouretrografia mikcyjna - jak, co ocenia?
- cewnik → kontrast do pęcherza → oddać mocz
- ocena obrysów pęcherza, szyi pęcherza, cewki moczowej
- można wykryć refluks pęcherzowo-moczowodowy
Znaczniki radioizotopowe w urologii - w jakich 2 głównych celach?
- Rozpoznawanie przerzutów raka stercza do kości
2. Ocena czynności nerek (renoscyntygrafia)
Przerzuty raka stercza do kości - jakie znaczniki radioizotopowe?
difosfonian metylenu znakowany 99mTc
Scyntygrafia nerek - jakie znaczniki?
Tc-DTPA - wydzielany przez kanaliki nerkowe, stosowany do identyfikacji mechanicznej przeszkody odpływu z nerek i porównawczej analizy ich funkcji
DMSA (kw. dimerkaptobursztynowy) - kumulowany w cewkach nerkowych → wykonanie statycznej scyntygrafii 2-3h., porównanie czynności obu nerek
Uroflowmetria - co mierzy, jakie ma warunki do spełnienia?
- mierzy max. szybkość przepływu cewkowego podczas mikcji
- wiarygodny wynik tylko gdy >150ml oddanego moczu
Uroflowmetria - norma, kiedy wynik jest nieprawidłowy?
K: 20-40ml/s
M: 15-30ml/s
<10ml/s - nieprawidłowy
Uroflowmetria - wykres - prawidłowy przepływ
gwałtowny wzrost do max. prędkości, potem spada
Uroflowmetria - wykres - Zwężenie na poziomie stercza lub szyi pęcherza
powolny ↑ prędkości do obniżonych wartości maksymalnych, potem przedłużony etap wahań prędkości
Uroflowmetria - wykres - Zwężenie cewki moczowej
wydłużony czas trwania przepływu moczu o niewielkiej zmienności przepływu w formie plateau (krzywa w kształcie pudełka)
Cystometria- co ocenia?
- zalegającą objętość moczu
- podatność pęcherza
- objętość, przy której pojawia się uczucie parcia
- ciśnienie wypieracza zmierzone podczas wypełnienia pęcherza i w chwili max. szybkości przepływu przy mikcji
Cystometria - co może wskazać na nadreaktywność wypieracza?
Mimowolne skurcze wypieracza podczas wypełniania pęcherza
To jedna z przyczyn parć naglących i nietrzymania moczu
Badanie nasienia - jak, normy
- > 3 dni od ostatniej ejakulacji
- badane w ciągu 2h od pobrania
- Prawidłowa objętość >2ml
- N: >20*10^6 plemników w 1ml
- co najmniej 50% plemników powinno być ruchomych po upływie 2h od pobrania
- można robić badania biochemiczne, immunologiczne
Co wykluczyć u chorych z nawrotową kamicą moczową?
- nadczynność przytarczyc
- idiopatyczną hiperkalciurię
- hiperoksalurię
- cystynurię
Jakie badania lab. przy nawrotowej kamicy moczowej?
-Ca, fosforany, szczawiany, kw. moczowy w dobowej zbiórce moczu
