Neurochirurgia - choroby naczyniowe mózgowia Flashcards
Którymi chorobami naczyniowymi mózgowia zajmie się neurochirurg?
-rozległe pierwotne krwotoki śródmózgowe, zwłaszcza krwawienia podpajęczynówkowe
Do czego prowadzi spadek mózgowego przepływu krwi? (w zależności od stopnia)
- ↓ poniżej progu niedokrwienia (12-15 ml/100g/min) → martwica
- 15-25 ml/100g/min → zaburzenia funkcjonowania mózgowia
Strefa penumbry - co to?
Strefa dotknięta niedokrwieniem ale wciąż zdolna do pocjęcia funkcji i odbudowy
Krwawienie podpajęczynówkowe (SAH) - epidemiologia, najczęstsza przyczyna
100 osób /1 mln / rok
najczęściej pęknięcie tętniaka
Krwawienie podpajęczynówkowe (SAH) - przyczyny
- pęknięcie tętniaka wewnątrzczaszkowego
- malformacje tętniczo-żylne
- naczyniaki jamiste
- guzy
- infekcje
- urazy
Krwawienie podpajęczynówkowe (SAH) - objawy
- nagły, silny ból głowy, który osiąga max. nasilenie po około minucie (najgorszy ból głowy w życiu)
- uczucie sztywności karku
- światłowstręt
- (+) objaw Kerniga → podrażnienie opon mózgowo-rdzeniowych
- nudności i wymioty
- stan przytomności zaburzony w różnym stopniu (od niewielkiej dezorientacji do śpiączki / gwałtownego zgonu)
Krwawienie podpajęczynówkowe (SAH) - stopniowanie ciężkości
skala Światowej Federacji Towarzystw Neurochirurgicznych (WFNS) - stopnie 1-5:
1 - Glasgow 15, bez ogniskowych deficytów neurologicznych
2 - 13-14, bez deficytów
3 - 13-14, z deficytami
4 - 9-12
5 - 3-8
Krwawienie podpajęczynówkowe (SAH) może naśladować…
- nietypową migrenę
- klasterowe bóle glowy
- bóle głowy podczas stosunku płciowego
- udar przysadki
- zespoły rzekomego zapalenia opon M-R
Workowate tętniaki wewnątrzczaszkowe - czynniki ryzyka wystąpienia
- palenie
- NTK
- wielotorbielowatość nerek
- płeć żeńska
Workowate tętniaki wewnątrzczaszkowe - mediana wieku w momencie rozpoznania
47 lat (ale jak jest rodzinne występowanie to może być wcześniej)
Workowate tętniaki wewnątrzczaszkowe - lokalizacja
85% - krążenie przednie
Workowate tętniaki wewnątrzczaszkowe - u ilu % pacjentów występuje więcej niż 1 tętniak?
15%
Workowate tętniaki wewnątrzczaszkowe - objawy
Przed pęknięciem: rzadko mogą być objawy ogniskowe wywołane uciskiem:
-niedowład n. III (okoruchowy), wywołany przez tętniaka t. łączącej tylnej - najczęstszy
Badania obrazowe w krwawieniu podpajęczynówkowym (SAH)
TK:
- ostra faza krwawienia: zbiorniki podstawy mózgu wypełnione świeżo wynaczynioną krwią
- po 72h maleje możliwość wykrycia krwotoku (rozpad elementów morfotycznych)
Angiografia gdy diagnoza jest niepewna, gdy chcemy zobaczyć czy nie ma koincydencji uraz + tętniak
PMR w krwawieniu podpajęczynówkowym - jaki, kiedy robić
Wątpliwości co do rozpoznania + dobry stan kliniczny i w TK nie ma patologicznej masy/przemieszczenia struktur → punkcja:
- wcześnie: krwisty PRM
- późniejsze fazy: barwniki hemowe (ksantochromia)
Angiografia TK i MR a tętniaki
- > 5mm
- badanie mało inwazyjne - mniej powikłań
Postępowanie u chorego z krwotokiem podpajęczynówkowym z tętniaka - zachowawcze
i. v.
- płyny
- blokery kanałów wapniowych (nimodypina)
- p/bólowe
- p/wymiotne
-śpiączka? → intubuj, lecz na OIT
Powikłania po krwotoku podpajęczynówkowym (SAH)
- niedokrwienie mózgu: skurcz naczyń (objawy w 4-10 dobie po krwotoku)
- wodogłowie (ostre i przewlekłe)
- napady padaczkowe
- zaburzenia metaboliczne
- zakażenia układowe
- powtórny krwotok
- obrzęk mózgu
Powtórny krwotok po krwotoku podpajęczynówkowym to…
-główna przyczyna śmiertelności i chorobowości po pęknięciu tętniaka
Postępowanie zabiegowe w krwotoku podpajęczynówkowym z tętniaka, jaki jest cel
- kiedyś: zaklipsowanie szyi tętniaka (otwarta operacja)
- cewnik z t. udowej do krążenia mózgowego: umieszczenie w worku tętniaka sprężyny - ulega w nim rozprężeniu i indukuje jego wykrzepienie (embolizacja); bezpieczniejsza i lepsza metoda
Cel: uniknięcie powtórnego krwotoku
Czy czas od wystąpienia krwawienia podpajęczynówkowego do zaklipsowania tętniaka ma znaczenie w aspekcie wyników leczenia?
Raczej małe znaczenie
Zapobieganie udarowi niedokrwiennemu po krwotoku podpajęczynówkowym
- blokery kanałów wapniowych (nimodypina)
- indukowane nadciśnienie
- wypełnienie łożyska naczyniowego (utrzymanie ciśnienia perfuzyjnego mózgu)
- hemodylucja
(działania niepożądane 3 ostatnich: niewydolność serca)
Od czego zależą wyniki leczenia krwotoku podpajęczynówkowego?
- stanu klinicznego pacjenta przy przyjęciu (1 stopień - 90% wraca do pełnej sprawności; 5 stopień - 50% umiera/ciężkie inwalidztwo)
- ilości krwi wynaczynionej do przestrzeni podpajęczynówkowej
- hipotensja, gorączka → gorsze rokowanie
Pierwotny krwotok śródmózgowy (ICH) - epidemiologia, z czym mogą być związane
4x częściej niż krwotok podpajęczynówkowy (400/mln/rok)
ok. 30% przypadków związane jest z angiopatią amyloidową