Endoskopia Flashcards
panendoskopia - def.
wziernikowanie górnego odc. p.pok.
EWCP - czyli?
endoskopowa wsteczna cholangiopankreatografia
Wskazania do endoskopii GOPP - objawy
dysfagia zgaga(pyrosis) dolegliwości bólowe w nadbrzuszu wymioty krwawienie z GOPP niedokrwistość
Wskazania do endoskopii GOPP - do ECWP
- aktualna lub przebyta żółtaczka mechaniczna
- poszerzenie przewodu żółciowego, podejrzenie kamicy przewodowej, nowotworów trzustki lub dr żółciowych
- ostre zapalenie trzustki na tle kamiczym
- przewlekłe zapalenie trzustki
Wskazania do endoskopii GOPP - terapeutyczne
- usuwanie ciał obcych z przełyku i żołądka
- udrożnianie nieoperacyjnych nacieków nowotworowych w przełyku za pomocą lasera, ewaporyzacji argonowej lub protez
- usuwanie polipów żołądka lub przełyku
- tamowanie krwawień w obrębie przełyku, żołądka i dwunastnicy (ostrzykiwanie,klipsowanie,koagulacja itp.)
- wykonanie przezskórnej endoskopowej gastrostomii
- marsupializacja torbieli trzustkowych pod kontrolą USG
Wskazania do endoskopii DOPP - objawy
- krwawienia z odbytu(stwierdzane makroskopowo lub w testach na krew utajoną)
- zmiany w konsystencii stolca i rytmie wypróżnień
- uczucie bolesnego parcia na stolec
- niedokrwistość
Wskazania do endoskopii DOPP - takie nieobjawowe
Kontrola chorych po polipektomii oraz operacyjnym leczeniu z powodu nowotworów jelita grubego
Udrażnianie nieoperacyjnych raków jelita grubego plazmą argonową, laserem lub protezą typu stent
Diagnostyka i monitorowanie przebiegu oraz leczenia chorób zapalnych jelita grubego
Przeciwwskazania do endoskopii GOPP - bezwzględne
brak współpracy ze strony chorego
podejrzenie przedziurawienia ściany g.o.p.p.
ostre oparzenia chemiczne przełyku
Przeciwwskazania do endoskopii GOPP - względne
niestabilna choroba wieńcowa, tętniak aorty piersiowej, zaburzenia krzepnięcia, zaostrzenie astmy oskrzelowej
Przeciwwskazania do endoskopii DOPP - bezwzględne
- zaostrzenie chorób zapalnych jelita grubego
- ostry stan zapalny lub przedziurawienie uchyłków jelita grubego
- wczesny okres po operacyjnych zespoleniach jelita
Przeciwwskazania do endoskopii DOPP - względne
niestabilna choroba wieńcowa, ciąża, zaburzenia krzepnięcia krwi
Polipektomia endoskopowa - technika
- pętla z koagulacją diatermiczną
- polipy uszypułowane - w połowie długości szypuły
- polipy siedzące - usuwać podciągając je (powstaje pseudoszypuła)
Powikłania polipektomii endoskopowej
krwawienie, przedziurawienie ściany
rzadko są
Przezskórna endoskopowa gastrostomia - technika
- podświetlenie przedniej ściany żołądka endoskopem
- znieczulenie mscowe powłok brzucha → nacięcie skóry, wprowadzenie do żołądka igły z kaniulą
- wyciągnięcie igły, przeciągnięcie nitki do światła żołądka, wyciągnięcie jej końca przez usta (pod kontrolą gastroskopu)
- umocowanie sondy do nitki → wprowadzenie sondy do żołądka i dalej przez powłoki na zewnątrz
Skala Forresta
-do określenia aktywności krwawienia
I - krwawienie aktywne
Ia - krwawienie tętniące, pulsujące
Ib - broczenie, sączenie krwią
II - znamiona przebytego krwawienia:
IIa - widoczne niekrwaiące naczynie
IIb -skrzep pokrywający zmianę
III - brak znamion przebytego krwawienia
Endoskopowe techniki tamowania krwawień
- metoda iniekcyjna
- metody termiczne
Endoskopowe techniki tamowania krwawień - iniekcyjne
ostrzyknięcie adrenaliną
można też r-r soli, alkoholu, trombiny lub Aethoxysklerol
Endoskopowe techniki tamowania krwawień - termiczne
elektrokoagulacja
też metody cieplne (sonda cieplna lub laser Nd:YAG)
najczęściej łączy się metody iniekcyjne z elektrokoagulacją lub sondą cieplną
Tamowanie krwawień z żylaków przełyku, powikłania
- najczęściej skleroterapia środkiem obliterującym (aethoxysklerol lub polidokanol - około i dożylakowo)
- kilkakrotnie ostrzyknąć
- powikłania: owrzodzenia śluzówki, zwężenia światła przełyku, przebicie jego ściany
-można też dawać gumowe podwiązki u podstawy żylaków
Interwencja operacyjna w krwawieniu z GOPP - kiedy?
nieskuteczne leczenie endoskopowe
zabiegi doraźne: do 24h od przyjęcia chorego
wczesne zabiegi: w drugiej dobie pobytu w szpitalu
Wskazania do doraźnego zabiegu operacyjnego w krwawieniu z p.pok.
(w 24h od przyjęcia)
- krwawienie tętnicze, które nie może być leczone endoskopowo
- zastosowane zabiegi endoskopowe są nieskuteczne
- nie ustalono żródła krwawienia, a chory wymaga przetoczenia 6 jednostek krwi
Wskazania do wczesnego zabiegu operacyjnego w krwawieniu z p.pok.
(w drugiej dobie hospitalizacji)
- krwawienie Forest Ia, IIa
- wysokie ryzyko nawrotu krwawienia
- więcej niż jedno żródło krwawienia
Schemat postępowania przy krwawieniu z GOPP - aktywne krwawienie w doraźnej endoskopii
Forrest Ia → leczenie endoskopowe
- skuteczne → wczesny zabieg operacyjny
- nieskuteczne → doraźny zabieg
Ib → leczenie endoskopowe
-potem leczenie zachowawcze
Schemat postępowania przy krwawieniu z GOPP - brak aktywnego krwawienia w doraźnej endoskopii
Forrest IIa → leczenie endoskopowe
- wysokie ryzyko nawrotu → wczesny zabieg operacyjny
- niskie ryzyko → leczenie zachowawcze
Forrest IIb, III → leczenie zachowawcze
Endoskopowe leczenie schorzeń DOPP
- Polipectomia endoskopowa
- Tamowanie krwawień z DOPP
- Paliatywne udrażnianie zwężonego nowotworowo jelita grubego
Endoskopowa diagnostyka schorzeń dróg żółciowych i trzustki
- Endoskopowa wsteczna cholangiopankreatografia (EWCP)
- Cholangiografia
- Pankreatografia
Wskazania do EWCP
- diagnostyka różnicowa żółtaczki
- bóle po wcześniejszym leczeniu operacyjnym
- zmiany w miąższu trzustki w USG
- nawracające zapalenie trzustki
- podejrzenie kliniczne raka trzustki
- wodobrzusze o niejasnej etiologii
- nagłe pojawienie się cukrzycy
- OZT na tle kamicy jako badanie poprzedzające papillotomię
Cholangiografia - co można ocenić?
- anomalie rozwojowe dr żółciowych
- obecność kamicy żółciowej pęcherzykowej i przewodowej
- guzy dr żółciowych
- schorzenia miąższu wątroby (przy zaawansowaniu zm.)
- tzw. zespół po cholecystectomii
Pankreatografia - co można stwierdzić?
(endoskopia przewodu trzustkowego)
- anomalie rozwojowe - przewlekłe zapalenie trzustki - raka trzustki
Wskazania do endoskopowej papillotomii brodawki większej 12nicy
- kamica przewodowa po usunięciu pęcherzyka żółciowego
- kamica przewodowa i pęcherzykowa jako zabieg odbarczający poprzedzający właściwe leczenie chirurgiczne
- żółciowe OZT
- zwężenie dróg żółciowych: nowotworowe lub nie, jako zabieg poprzedający protezowanie
- przetoka żółciowa
- patologiczne zmiany w brodawce Vatera
- guzy końcowych odc. przewodu żółciowego lub trzustkowego
- zaawansowane stany zapalne dróg żółciowych 3 lub 4 stopnia stwierdzane w cholangioskopii
Usuwanie konkrementów z dróg żółciowych - rodzaje
A. mechaniczne - przy pomocy koszyczka Dormia
B. laserowe - kruszenie kamieni laserem pod kontrolą wzroku przez cholangioskop
C. chemiczne - podawanie środka rozpuszczającego złogi do światła PŻW (rzadko stosowane)
D. lipotrypsja elektrohydrauliczna - mechaniczne kruszenie złogów przed ich ewakuacją
E. lipotrypsja ekstrakorporalna - zewnętrzną falą ultradżwiękową
Endoskopowe leczenie schorzeń dróg żółciowych i trzustki
I. Endoskopowa papillotomia brodawki większej 12nicy
II. Usuwanie konkrementów z dróg żółciowych
III. Endoskopowy drenaż dróg żółciowych
IV. Endoskopowe protezowanie dróg żółciowych
V. Endoskopowa obliteracja przewodu trzustkowego (w PZT)
VI. Endoskopowa marsupializacja cyst trzustki
VII. Cholangiofiberoskopia
