Urologia - narządy płciowe zewnętrzne Flashcards

1
Q

Narządy płciowe zewnętrzne - lista

A

M: prącie + worek mosznowy z zawartością
K: wzgórek łonowy, wargi większe i mniejsze, łechtaczka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Krew do prącia napływa za pośrednictwem..

A

tt. sromowych wewnętrznych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Do której cz. cewki moczowej uchodzą nasieniowody?

A

cz. sterczowej (w postaci przewodów wytryskowych)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Krew do jąder dociera… i odpływa…… (czym….)

A

t. jądrową

odpływa naczyniami splotu wiciowatego powrózka nasiennego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Spływ chłonki - męskie narządy płciowe zewnętrzne

A

Z moszny - do ww.chł. pachwinowych

Z wnętrza worka mosznowego - przez powrózek nasienny do ww.chł. miednicy i j.brzusznej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Fizjologia - wzwód prącia

A
  • cz. przywspółczulna

- pośredniczy w tym NO → skurcz tętniczek prącia, ↑objętości dopływającej tam krwi → bierne zamknięcie żyłek prącia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Fizjologia - ejakulacja

A
  • cz. współczulna

- dzięki rytmicznym skurczom mięśnia opuszkowo-gąbczastego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Obrzezanie w pierwszych latach życia - fizjologiczne tło i czemu tak/nie?

A

W pierwszych mcach życia nie można zsunąć napletka i odsłonić żołędzi
U 50% można to zrobić pod koniec 1r.ż.
U reszty w 3-4r.ż.

Nie ma medycznych przesłanek żeby obrzezać w pierwszych latach życia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Brak możliwości odsłonienia żołędzi u kilkuletniego dziecka - postępowanie

A

> 4r.ż. → chirurgiczne zsunięcie napletka lub jego usunięcie (obrzezanie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Brak możliwości odsłonienia żołędzi u kilkuletniego dziecka - powikłania

A

gromadzi się wydzielina → zapalenie żołędzi → zwężenie ujścia napletka (stulejka)
zaawansowana stulejka może być przeszkodą w odpływie moczu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Załupek - co to?

A

Zwężony napletek → zsunięty → nie można go odprowadzić → utrudniony odpływ krwi z dystalnych cz. prącia → obrzęk, powstaje załupek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Załupek - postępowanie

A

pilna interwencja:

  • uciśnięcie żołędzi
  • jak nieskuteczne to podłużne przecięcie tej cz. napletka, która utrudnia jego odprowadzenie

potem planowe obrzezanie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wady wrodzone prącia

A

spodziectwo

wierzchniactwo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wady wrodzone prącia - spodziectwo - przyczyna, co to jest

A

Niewłaściwe połączenie się fałdów embrionalnych → niewłaściwe położenie ujścia zewnętrznego cewki (brzuszna powierzchnia prącia)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wady wrodzone prącia - spodziectwo - gdzie może być ujście zewn. cewki?

A
  • rowek żołędzi
  • trzon prącia
  • moszna
  • krocze
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wady wrodzone prącia - spodziectwo - co może towarzyszyć?

A

Bliznowacenie i włóknienie ciała gąbczastego → brzuszne skrzywienie czy “struna” prącia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Wady wrodzone prącia - spodziectwo - leczenie - jak, kiedy

A

Cel: korekta ułożenia prącia - wycięcie zwłókniałego elementu + wytworzenie właściwego ujścia cewki moczowej

Zakończyć przed rozpoczęciem nauki w szkole

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Wady wrodzone prącia - wierzchniactwo - co to?

A

ujście cewki moczowej w obrębie grzbietowej powierzchni prącia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wady wrodzone prącia - wierzchniactwo - zakres wady

A

albo tylko prącie, albo

poważna wada pęcherza i cewki (bł.śluzowa pęcherza i ujścia moczowodowe wynicowane, są podpępkową cz. ściany j.brzusznej; cewka jest wtedy otwarta i ma kształt rynny)
+często u nich jest wypadanie odbytu i brak spojenia łonowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Wady wrodzone prącia - wierzchniactwo - leczenie

A

Chirurgiczne

  • nie zawsze przynosi poprawę
  • dość często utrzymuje się nietrzymanie moczu - trzeba nadpęcherzowo odprowadzać mocz
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Zaburzenia erekcji (impotencja) - jakie może mieć tło?

A
  • psychogenne (najczęściej)
  • organiczne
  • polekowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Zaburzenia erekcji na tle psychogennym - co jest ważne? (Rozpoznanie)

A

wywiad…

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Zaburzenia erekcji na tle organicznym - kiedy?

A
  • cukrzyca
  • ch. układu nerwowego
  • rozległe operacje / urazy miednicy
  • schorzenia naczyń krwionośnych miednicy (z. Leriche’a)
  • priapizm
  • ch. Peyroniego

najczęściej charakter nieodwracalny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Zaburzenia erekcji polekowe - kiedy?

A
  • impotencja: po hormonalnym leczeniu raka stercza
  • niektóre hipotensyjne → upośledzenie erekcji, uniemożliwienie ejakulacji
  • zaburzenia libido: barbiturany, benzo, kortykosterydy, fenotiazyny, spironolakton
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Leczenie zaburzeń erekcji
- sildenafil p.o. (Viagra) - samodzielne iniekcje do ciał jamistych papaweryny lub PGE - aparat wytwarzający podciśnienie - proteza prącia
26
Priapizm - co to?
utrzymywanie się bolesnej erekcji bez odczuwania pobudzenia seksualnego
27
Priapizm - przyczyny
-najczęściej jest to niekorzystne następstwo iniekcji do ciał jamistych, wykonywanej przez zaburzenia erekcji -białaczka -zaburzenia krzepnięcia -niedokrwistość sierpowatokrwinkowa -dializy (zaczopowanie naczyń żylnych ciał jamistych prącia - ciało gąbczaste i żołądź są niezmienione)
28
Priapizm - leczenie
- aspiracja krwi, podanie do ciał jamistych leków obkurczających naczynia krwionośne (fenylefryna) - zwł. gdy priapizm jest następstwem iniekcji - nie pomaga? → wytworzyć przetokę żylną w ciągu 6-12h (zachowuje możliwość uzyskania ponownej erekcji)
29
Priapizm - konsekwencje zbyt późnego / nieskutecznego leczenia
nieodwracalne uszkodzenie ciał jamistych i impotencja
30
Ch. Peyroniego - charakteryzuje się...
obecnością włóknistej płytki/płytek w obrębie osłonki białawej ciał jamistych → skrzywienie prącia
31
Ch. Peyroniego - etiologia
nie do końca poznana, podejrzewa się że włóknista bliznowata tkanka powstaje w następstwie urazu
32
Ch. Peyroniego - objawy
- skrzywienie prącia | - ból podczas aktywności seksualnej
33
Ch. Peyroniego - leczenie
- miejscowe podawanie kortyzonu, przyjmowanie witamin i RTH - niewielka poprawa - czasami wycięcie płytki i zastępienie jej przeszczepem skóry - klinowe wycięcie fragmentu tkanek po przeciwległej do płytki stronie ciał jamistych
34
Rak prącia - zachorowalność, wiek, u kogo rzadko, z czym się wiąże
- rzadki neo (1,5/100tys) - zwykle w podeszłym wieku - b. rzadko u obrzezanych - wiąże się z niskim poziomem higieny prącia, którego napletek dotknięty jest stulejką
35
Rak prącia - postaci histologiczne
- brodawkowata | - wrzodziejąca postać raka płaskonabłonkowego
36
Rak prącia - rozsiew
Wcześnie się rozsiewa, często przerzuty do pachwinowych ww.chł
37
Rak prącia - limfadenopatia może wynikać z...
przerzutów lub współistniejącego zakażenia
38
Rak prącia - objawy
- możliwe owrzodzenia lub egzofityczne twory (guz pierwotny) | - ropna lub krwista wydzielina
39
Rak prącia - rozpoznanie
potwierdzić w histpat
40
Rak prącia - leczenie
- tylko napletek → obrzezanie (skuteczne wyleczenie) - wczesne zmiany żołędzi → usunięcie żołędzi, pokrycie ubytku przeszczepem skóry - zaawansowane zmiany → częściowa/całkowita amputacja prącia + często obustronna limfadenektomia pachwinowa -nie można usunąć guza? → RTH
41
Zapalenie żołędzi - z czym często współwystępuje, u kogo najczęściej
- z zapaleniem napletka | - u młodych chłopców, u których zsunięcie napletka bywa utrudnione
42
Nawrotowe, nieswoiste zapalenia żołędzi - postępowanie
Obrzezanie - zwykle prowadzi do wyleczenia
43
Zapalenie żołędzi zwężające to objaw czego?
miejscowy objaw liszaja rogowaciejącego i zanikowego: - białawe, bliznowaciejące ogniska w obrębie żołędzi i napletka - ogniska mogą dotyczyć ujścia zewnętrznego i dyst. odcinków cewki moczowej
44
Zapalenie żołędzi - powikłanie i jego leczenie
zwężenie ujścia zewnętrznego cewki → obrzezanie + rozszerzenie ujścia, jak nie wystarczą to meatotomia lub meatoplastyka
45
Co może spowodować zwężenie ujścia zewnętrznego cewki u M?
- zapalenie żołędzi - uraz - nawracające infekcje
46
W jakim wieku jądra powinny zstąpić do moszny?
w 6mcu życia
47
Jądro wędrujące - co to?
przy badaniu w chłodnym pomieszczeniu jądra mogą przejść do otworu pachwinowego zewnętrznego lub kanału pachwinowego Dlatego trzeba badać w ciepłym pomieszczeniu lub po kąpieli, żeby nie zdiagnozować mylnie niezstąpienia jądra
48
2 rodzaje niezstąpionych jąder
- niezupełne zstąpienie | - ektopia jądra
49
Niezstąpione jądro - niezupełne zstąpienie
- zatrzymanie zstępowania na drodze do moszny - najczęściej w kanale pachwinowym - rzadziej w j.brzusznej
50
Niezstąpione jądro - ektopia jądra
- obecne prawidłowego jądra, którego zstępowanie po przekroczeniu kanału pachwinowego następuje w sposób inny niż fizjologiczny - najczęściej jądro pozostaje w pachwinie - może być w obrębie krocza, uda lub okolicy łonowej (najrzadziej)
51
Skręt jądra - kto się najczęściej zgłasza, z jakimi objawami
- nastoletni pacjent - nagły, ostry ból i obrzęk moszny - wywiad: wcześniejszy ból przez częściowy skręt lub niewielki uraz moszny
52
Skręt jądra - badanie fizykalne
- połowa moszny obrzęknięta i zaczerwieniona | - dotyk boli
53
Skręt jądra - z czym nie można pomylić?
Z zapaleniem jądra i najądrza (to wyst. rzadko u nastolatków) - poważny błąd!!
54
Skręt jądra - leczenie
- stan ostry!! pilna chirurgia!! - krew nie dopływa do jądra przez 12h → martwica gonady → usunięcie jądra - podczas operacji nie stwierdzasz martwicy jądra → umocować je do blaszki ściennej jego osłonek (zapobieganie nawrotowi; też w drugim jądrze)
55
Guzy jądra - częstość, wiek
5/100tys (rzadko) | 20-40r.ż. najczęściej
56
Guzy jądra - najczęstsze typy
85% - nasieniaki i potworniaki | reszta: chłoniaki, guzy pęcherzyka żółtkowego, nowotwory ze szurów płciowych i komórek Sertoliego/mezenchymalnych
57
Guzy jądra - nasieniaki - charakterystyka, przerzuty
- wyw. się z kanalików nasiennych - niski stopień złośliwości - przerzuty gł. naczyniami chłonnymi, mogą być w płucach -bardzo wrażliwe na RTH
58
Guzy jądra - potworniaki - charakterystyka
- wyw. się z pierwotnych komórek zarodkowych jądra - może mieć elementy tk. chrzęstnej, kostnej, mięśniowej, tłuszczowej i innych - niewrażliwe na RTH
59
Guzy jądra - potworniaki - klasyfikacja
Wysoko zróżnicowane: -niski stopień agresywności Potworniak trofoblastyczny nisko zróżnicowany: -wysoki stopień agresywności
60
Guzy jądra - czy mogą być różne typy naraz?
Tak, np. potworniak i nasieniak jednocześnie w jednym jądrze
61
Guzy jądra - kiedy jest większe ryzyko wystąpienia?
-niezstąpione jądro (ale orchidopeksja - zstąpienie go - nie obniża ryzyka rozwoju neo, ale przemieszcza do lokalizacji gdzie można regularnie samobadać jądro)
62
Guzy jądra - objawy
- niebolesny guz jądra - jak ból czy obrzęk to często pacjenci przypisują to urazowi / zapaleniu - b. rzadko przy potworniaku ginekomastia
63
Guzy jądra - jak można je błędnie rozpoznać?
Jako ostre zapalenie najądrza...
64
Guzy jądra - kiedy podejrzewać?
- nowy guz jądra u młodego M | - wodniak jądra u młodego M (z neo jądra może współwystępować krwisty płyn między osłonkami jądra)
65
Guzy jądra - badania
- USG - AFP, b-HCG, LDH w surowicy - TK płuc, wątroby, przestrzeni zaotrzewnowej - ocena czynności nerek i płuc
66
Guzy jądra - klasyfikacja
Royal Marsden Stadium 1 - guz ograniczony do jądra 2- przerzuty wył. do ww.chł. poniżej przepony 3- poniżej i powyżej przepony 4- przerzuty do pachwinowych ww.chł. lub przerzuty odległe
67
Guzy jądra - leczenie - jak się wycina?
-otwarcie kanału pachwinowego cięciem w pachwinie → wyizolowanie powrózka nasiennego → usuwany z jądrem do poziomu wewnętrznego otworu pachwinowego
68
Guzy jądra - leczenie nasieniaków
-wczesne stadium nasieniaka → RTH (b. wrażliwy)
69
Guzy jądra - leczenie potworniaków - od czego zależy?
stopnia zaawansowania
70
Guzy jądra - leczenie potworniaków ograniczonych do jądra
-orchidektomia -ścisła obserwacja przez co najmniej 2 kolejne lata →progresja? → CTH
71
Guzy jądra - leczenie potworniaków o wyższym stopniu zaawansowania
CTH (bleomycyna+etopozyd+cisplatyna) | → orchidektomia
72
Guzy jądra - wycięcie pozaotrzewnowych ww.chł
- gdy stwierdzenie zmian resztkowych | - gdy nawrót choroby
73
Guzy jądra - monitorowanie leczenia i nawrotu
AFP, b-HCG, LDH -co najmniej 2 lata od chwili, gdy chorych uznaje się za wyleczonych -wpływ leczenia na zajęte ww.chł. oceniać w TK
74
Guzy jądra - rokowanie
Nasieniaki: 5-letnie przeżycie 90-95% Potworniaki: zależy od rodzaju guza i stopnia zaawansowania i objętości masy neo - od 95% do 60-70%
75
Zapalenie najądrza - co obejmuje?
W sumie to najądrze, jądro, często też powrózek nasienny (wtedy jest pogrubiały)
76
Zapalenie najądrza - co po ustąpieniu ostrego stanu?
Najądrze może pozostać pogrubiałe, twarde | U niektórych jest przewlekłę zapalenie najądrza
77
Późny efekt gruźlicy w narządach płciowych zewnętrzncyh
nieregularne i twarde najądrze (przez jego zapalenie)
78
Kiedy zajęte zapaleniem jest tylko jądro?
zakażenie wirusem świnki
79
Najczęstsza przyczyna zapalenia najądrza
-zak. bakteryjne z ZUM lub rzeżączkowego zap. cewki moczowej
80
Zapalenie najądrza - objawy
- połowa moszny obrzęknięta, bolesna, zaczerwieniona | - gdy ropień: objawy ograniczonego nacieku z chełbotaniem
81
Zapalenie najądrza - badania, diagnostyka
- posiew moczu lub wydzieliny z cewki | - nie ma dowodów na zak. bakteryjne? podejrzewaj wirusy
82
Zapalenie najądrza - leczenie
- antybiotyki - p/bólowe - podparcie moszny - odpoczynek -gdy ropień → nacięcie i drenaż
83
Zapalenie najądrza - co gdy nie jesteś pewny rozpoznania?
zabieg operacyjny i śródoperacyjna ocena gonady
84
Zapalenie najądrza - powikłania
późne: niepłodność
85
Wodniak powrózka nasiennego - częstość, jaki wiek
- częste | - podeszły wiek
86
Wodniak powrózka nasiennego - mechanizm powstania
nagromadzenie się płynu w obrębie osłonki pochwowej → bezbolesne powiększenie moszny (zwykle jest to przyczyna zgłoszenia się do lekarza)
87
Wodniak powrózka nasiennego - jak wygląda treść?
słomkowy kolor, dużo białka :)
88
Wodniak powrózka nasiennego - przyczyny
- najczęściej idiopatyczny - następstwo zapalenia najądrza - rzadko towarzyszy neo jądra (wtórny wodniak) - wtedy zawiera krwisty płyn
89
Wodniak powrózka nasiennego - badanie fizykalne i obrazowe
- prawidłowy powrózek powyżej kulistej, regularnej struktury - idiopatyczny zwykle poddaje się transiluminacji (chyba że jest przewlekły - zwłókniałe ściany) - USG
90
Wodniak powrózka nasiennego a uraz moszny - różnicowanie
w urazie brak transiluminacji (bo jest krew)
91
Wodniak powrózka nasiennego - nakłuwać?
nie ma sensu bo zaraz nawróci
92
Wodniak powrózka nasiennego - leczenie
- opróżnienie wodniaka i podanie do jego wnętrza śr. obliterującego - najlepsza jest jednak chirurgiczna plastyka wodniaka - drenaż gdy zakażony wodniak / obecny krwiak
93
Wodniak powrózka nasiennego u dzieci - czemu?
- jest często - brak zamknięcia wyrostka pochwowego otrzewnej, z którym zstępuje jądro → płyn z j. trzewnej przedostaje się do worka mosznowego
94
Wodniak powrózka nasiennego u dzieci - rokowanie
większość zanika w 1r.ż. | utrzymuje się? → chirurgiczne zamknięcie wyrostka pochwowego otrzewnej przez małe cięcie w pachwinie
95
Żylaki powrózka nasiennego - objawy
- poszerzone żyły splotu wiciowatego powrózka ("worek koralików") - częściej po lewej stronie bo lewa ż. jądrowa uchodzi do ż. nerkowej pod kątem prostym - uczucie pociągania
96
Żylaki powrózka nasiennego - powikłania
-niepłodność
97
Żylaki powrózka nasiennego - leczenie
- podwiązanie żył jądrowych - przecięcie tych żył w miejscu wnikania do kanału pachwinowego (laparoskopowo) - radiologiczna embolizacja żż. jądrowych materiałem trwałym
98
Torbiel najądrza - z czego się wywodzą?
z uchyłków kanalików odprowadzających najądrza
99
Torbiel najądrza a wodniak jądra
Łatwe: -torbiele są zwykle mnogie, położone do tyłu i powyżej jądra; można je palpacyjnie odróżnić, zawsze mają jasną transiluminację
100
Objaw "właścicieli lombardów" : )
Kiedy pojedyncza torbiel najądrza przypomina jądro : ) | w UK symbolem lombardziarzy są 3 złote kule 10/10
101
Torbiel najądrza - jak wygląda płyn?
- zwykle przejrzysty | - czasem opalizujący i zawiera plemniki (spermatocoele)
102
Torbiel najądrza - postępowanie
- okresowe kontrole - operacje gdy się powiększają, ale usunięcie wszystkich torbieli niemal zawsze da uszkodzenie nasieniowodu :( a jak jakieś zostawisz to mogą się powiększyć i problem wróci... - obustronne zabiegi mogą prowadzić do bezpłodności....