ZO.2 - Meten van volksgezondheid Flashcards
Q: Wat zijn de vier hoofdgroepen van maten voor de beschrijving van de volksgezondheid?
- Ziekten en aandoeningen
- Sterfte en doodoorzaken
- Functioneren en kwaliteit van leven
- Samengestelde volksgezondheidsmaten
Q: Wat is de definitie van levensverwachting bij geboorte?
A: Het gemiddeld aantal jaren dat een pasgeborene in een bepaald jaar kan verwachten te leven, gebaseerd op de huidige sterftecijfers.
Q: Waarom is de levensverwachting een belangrijke maat in de volksgezondheid?
A: Omdat het een samenvattende maat is voor de sterftecijfers in een populatie en inzicht geeft in de algemene gezondheidstoestand.
Q: Welke methode wordt gebruikt om de levensverwachting te berekenen?
A: De overlevingstafel (life table) methode.
Q: Wat beschrijft een overlevingstafel?
A: Hoe een fictieve groep personen over verschillende leeftijdsintervallen afneemt door sterfte.
Q: Wat is het effect van eenjaarsleeftijdsklassen op de schatting van de levensverwachting?
A: Het zorgt voor een nauwkeurigere schatting, omdat het de toename van sterfte met de leeftijd beter meeneemt.
Q: Waar staat q(x) voor in de overlevingstafel?
A: De sterftekans binnen het leeftijdsinterval x, oftewel de kans dat iemand overlijdt binnen dat interval.
Q: Waar staat l(x) voor in de overlevingstafel?
A: Het aantal mensen dat nog in leven is aan het begin van een bepaald leeftijdsinterval x
Q: Waar staat d(x) voor in de overlevingstafel?
A: Het aantal mensen dat overlijdt in het leeftijdsinterval x
en e(x)?
A: De resterende levensverwachting op leeftijd x
Q: Wat is de definitie van gezonde levensverwachting?
A: Het geschatte aantal gezonde, resterende levensjaren dat een persoon van een bepaalde leeftijd gemiddeld nog heeft, onder de aanname dat de omstandigheden gelijk blijven.
Q: Welke vier gezondheidsbegrippen gebruikt het CBS om gezonde levensverwachting te berekenen?
- Levensverwachting in als goed ervaren gezondheid – gebaseerd op zelfgerapporteerde algemene gezondheid.
- Levensverwachting zonder fysieke beperkingen – gebaseerd op gehoor-, zicht- en bewegingsbeperkingen.
- Levensverwachting zonder chronische ziekten – gebaseerd op aanwezigheid van geselecteerde chronische aandoeningen.
- Levensverwachting in goede geestelijke gezondheid – gebaseerd op mentale gezondheidsklachten.
Q: Waar staat DALY voor?
A: Disability-Adjusted Life Years – een maat voor de ziektelast, bestaande uit verloren levensjaren door vroegtijdige sterfte en jaren geleefd met ziekte of beperking.
Q: Waar staat QALY voor?
A: Quality-Adjusted Life Years – een maat die zowel de lengte als de kwaliteit van leven combineert, waarbij een jaar in perfecte gezondheid een waarde van 1 heeft en een jaar met beperkingen minder dan 1.
Berekenen DALY?
verloren levensjaren door vroegtijdige sterfte + jaren geleefd met ziekte, gewogen voor de ernst
Q: Hoe wordt een QALY berekend?
QALY = levensjaren * kwaliteitsgewicht
kwaliteitsgewicht
kwaliteitsgewicht varieert tussen 0 (dood) en 1 (perfecte gezondheid).
Q: Wat is het verschil tussen DALY’s en QALY’s?
DALY’s meten ziektelast door levensjaren verloren aan ziekte en sterfte. Een hogere DALY betekent meer ziektelast.
QALY’s meten gezondheidswinst, waarbij een hogere QALY een betere kwaliteit van leven betekent.
Q: Hoe worden DALY’s gebruikt in volksgezondheid en beleid?
- Om ziektelast te vergelijken tussen verschillende ziekten.
- Voor prioritering van gezondheidsinterventies.
- Voor economische evaluaties in de gezondheidszorg.
Q: Wat is het belangrijkste verschil tussen sterfte en DALY’s als maten in de volksgezondheid?
Sterfte meet alleen het aantal overlijdens in een populatie.
DALY’s (Disability-Adjusted Life Years) meten zowel verloren levensjaren door sterfte als jaren geleefd met ziekte of beperking.
Q: Waarom is DALY een bredere maat dan sterfte?
A: Omdat DALY’s niet alleen kijken naar het aantal doden, maar ook naar de impact van ziekten en beperkingen op de levenskwaliteit.
Q: Hoeveel jaar verschil in levensverwachting is er tussen de ‘beste’ en ‘slechtste’ wijken in Rotterdam?
A: Ruim 7 jaar.
Q: Wat zijn de belangrijkste vragen bij het opstellen van lokaal volksgezondheidsbeleid?
- Hoe groot zijn de gezondheidsverschillen?
- Wat zijn de belangrijkste oorzaken?
- Welke preventieve maatregelen kunnen helpen om deze verschillen te verkleinen?
Q: Wat is het verschil in levensverwachting tussen gemeenten in de regio Rotterdam voor mannen?
A: 4,2 jaar.
Q: Wat is het verschil in levensverwachting tussen gemeenten in de regio Rotterdam voor vrouwen?
A: 3,3 jaar.
Q: Wat is het verschil in levensverwachting tussen buurten binnen Rotterdam voor mannen?
A: 9,8 jaar.
Q: Wat is het verschil in levensverwachting tussen buurten binnen Rotterdam voor vrouwen?
A: 12,3 jaar.
Q: Waar zijn de verschillen in levensverwachting binnen Rotterdam groter: tussen gemeenten of tussen buurten?
A: Tussen buurten (9,8 jaar voor mannen en 12,3 jaar voor vrouwen vs. 4,2 en 3,3 jaar tussen gemeenten).
Q: Wat toont het grotere verschil tussen buurten binnen Rotterdam aan?
A: Dat gezondheidsverschillen binnen steden nog groter kunnen zijn dan tussen verschillende gemeenten.
De vier belangrijkste factoren van de ziektelast uit HC Milieu en gezondheid
Roken Roken
Overgewicht Ongezonde voeding
Lichaamsbeweging Weinig beweging, overgewicht
Milieu Overmatig alcoholgebruik
