HC.5 - Toegankelijkheid van zorg Flashcards
Q: Wat is de definitie van toegankelijkheid van zorg?
Toegankelijkheid van zorg is een situatie waarin iedereen die behoefte heeft aan zorg, deze feitelijk kan gebruiken binnen een redelijke termijn en tegen redelijke kosten.
Q: Wie bepaalt of er behoefte is aan zorg?
De zorgverlener en/of de patiënt.
Q: Welke zes dimensies heeft kwaliteit van zorg?
- Safe (Veiligheid) – Voorkomen van schade door zorg.
- Effective (Effectiviteit) – Zorg gebaseerd op wetenschappelijke kennis.
- Patient-centered (Patiëntgerichtheid) – Zorg die aansluit bij de wensen van de patiënt.
- Timely (Tijdigheid) – Vermijden van onnodige wachttijden.
- Efficient (Efficiëntie) – Geen verspilling van middelen en tijd.
- Equitable (Rechtvaardigheid) – Iedereen krijgt gelijke zorg, ongeacht persoonlijke kenmerken.
Q: Welke vier vormen van toegankelijkheid zijn er?
- Geografische toegankelijkheid – Is de zorg geografisch verspreid zodat iedereen binnen een redelijke reistijd zorg krijgt?
- Tijdige toegankelijkheid – Is de zorg binnen een redelijke termijn beschikbaar?
- Culturele toegankelijkheid – Is de zorg acceptabel voor verschillende bevolkingsgroepen?
- Financiële toegankelijkheid – Kan iedereen de benodigde zorg betalen?
Q: Wat is een voorbeeld van geografische toegankelijkheid?
De reistijd naar een dialysecentrum.
Q: Wat is een voorbeeld van tijdige toegankelijkheid?
De wachttijd voor een specialistische behandeling.
Q: Wat is een voorbeeld van culturele toegankelijkheid in de zorg?
Een ziekenhuis dat tolken inzet voor patiënten die de taal niet spreken, zodat ze de zorg goed begrijpen en zich op hun gemak voelen.
Q: Wat is een voorbeeld van financiële toegankelijkheid in de zorg?
Een patiënt met een laag inkomen kan zonder hoge kosten een huisarts bezoeken, omdat huisartsenzorg in Nederland volledig wordt vergoed door de basisverzekering zonder eigen risico.
Q: Wat is het percentage van de bevolking met een reistijd langer dan 10 minuten naar de dichtstbijzijnde huisarts?
0,08%.
Q: Wat is het percentage vrouwen in vruchtbare leeftijd met een reistijd langer dan 10 minuten naar de dichtstbijzijnde verloskundige?
9,7%.
Q: Wat is het percentage spoedritten van de ambulance dat niet binnen de norm van 15 minuten ter plaatse is?
7,1%.
Q: Wat is het percentage ziekenhuisafdelingen met een wachttijd voor de polikliniek langer dan 4 weken?
28,7%.
Q: Wat is het percentage ziekenhuisafdelingen met een wachttijd voor behandeling langer dan 7 weken?
24,0%.
Q: Wat zijn de belangrijkste oorzaken van oplopende wachttijden?
- Toenemende vraag naar zorg.
- Toenemende verwijzingen.
- Personeelstekorten.
- Budgetplafonds bij zorginstellingen.
Q: Wat is een actueel probleem bij de tijdige toegankelijkheid van zorg?
Geneesmiddelentekorten, die steeds vaker voorkomen.
Q: Hoeveel geneesmiddelen waren in 2023 tijdelijk niet beschikbaar?
Meer dan 2000.
Q: Wat zijn de belangrijkste oorzaken van geneesmiddelentekorten?
- Beperkte voorraden bij fabrikanten en groothandels.
- Preferentiebeleid van zorgverzekeraars.
- Lage medicijnprijzen in Nederland.
- Lage geneesmiddelenconsumptie in Nederland.
Q: Wat gebeurde er in 2016 met mensen zonder adres?
Ze werden uit de zorgverzekering gehaald.
Q: Hoeveel meldingen van onverzekerden waren er in Nederland in 2020?
22.000 meldingen bij GGD-GHOR Nederland.
Q: Hoeveel meldingen van onverzekerden waren er in Rotterdam in 2020?
2.500 meldingen.
Q: Wat zijn kenmerken van de onverzekerde patiëntenpopulatie?
- Vaak multiproblematiek (huisvesting, schulden, relaties, werk, gezondheid, verward gedrag).
- Ervaren stigma’s en schaamte.
- Denken dat zorg niet mogelijk is zonder verzekering.
- Kunnen zichzelf vaak niet zelfstandig weer verzekeren door complexe procedures.
Q: Wat zegt een onverzekerde patiënt over zijn ervaring?
“Omdat ik dakloos ben en alles verkeerd heb gedaan, durfde ik niet om hulp te vragen.”
“Bij de aanmeldzuil in het ziekenhuis zag ik dat ik onverzekerd was, en toen ben ik weggegaan.”
Q: Welke zorg moet worden geleverd aan onverzekerden?
- Basiszorg die binnen de zorgverzekering valt moet ook geleverd worden aan onverzekerden, inclusief illegalen en ongedocumenteerden.
- Dit wordt geregeld via het CAK.
Q: Wat is het CAK?
Het CAK (Centraal Administratie Kantoor) is een Nederlandse overheidsorganisatie die regelingen uitvoert op het gebied van zorg en welzijn.
Q: Welke twee CAK-regelingen bestaan er voor onverzekerden?
- Verzekerbare onverzekerden (EU-burgers)
- Niet-verzekerbare onverzekerden (niet-EU-burgers, illegalen, ongedocumenteerden)
Q: Waarom kunnen ‘bankslapers’ (daklozen) geen zorgverzekering afsluiten?
- Geen inschrijving in de Basisregistratie Personen (BRP).
- Net 18 geworden en niet op de hoogte van zorgverzekeringsplicht.
- Uit huis gezet zonder adres.
- Gemeente weigert een briefadres te geven.
Q: Waarom kunnen EU-migranten problemen hebben met zorgverzekering?
- Gebrek aan kennis over zorgverzekering.
- Werk en huisvesting zijn gekoppeld: bij ontslag verliezen ze onderdak en uitkering.
- Werkgever belooft het te regelen maar doet het niet.
Q: Welke oplossingen bestaan er al?
- Voorlichting voor 18-plussers, EU-migranten en nieuwkomers.
- Ondersteuning bij inschrijving in de BRP.
- Ondersteuning bij aanvragen van een briefadres via wijkteams.
- Werkgroep onverzekerdenzorg bij Stichting Rijnmond Ziekenhuizen.
Q: Waar kunnen meldingen over onverzekerdheid gedaan worden?
- Gemeentelijk meldpunt ‘Zorg om een ander’:
- Signaalpunt.nl
Q: Wat kunnen artsen doen om toegankelijkheid van zorg te bevorderen?
- Bewustwording van de problemen rondom onverzekerden.
- Gebruik maken van bestaande regelingen zoals het CAK.
- Lobbyen voor verplichte BRP-inschrijving van EU-migranten.
- Begeleiding bieden aan patiënten met schulden.
