W9PD4: Delirium Flashcards
1
Q
Criteria DSM-5
A
A. Stoornis in het bewustzijn en de aandacht
B. Ontwikkelt zich in korte tijd, fluctueert
C. Verandering in cognitieve functies
D. Niet beter verklaard door neurocognitieve stoornis of coma
E. Aanwijzing voor somatische oorzaak
2
Q
Delirium is teken van falende cerebrale reserve -> ALARM signaal
A
- verhoogde kans op complicaties
- slechtere cognitieve en functionele prognose
- onafhankelijke voorspeller van mortaliteit
3
Q
Epidemiologie
A
- meest voorkomende neuropsychiatrische aandoening in het algemeen ziekenhuis: IC 29-83%
- associatie met medische complicaties, morbiditeit, mortaliteit (6-37% tijdens opname, 14-25% in 6 mnd)
4
Q
Factoren delirium
A
- samenspel van predisponerende en precipiterende factoren
- predisponerend: ernstige dementie, ernstige ziekte, multi-sensore tekorte
- precipiterende factoren: grote operatie, IC noodzakelijk, meerdere psycho-actieve medicijnen, slaap deprivatie
5
Q
Bewustzijnstoornis
A
- verminderd besef van zichzelf en de omgeving
- aantal stations van afzakken
- subjectieve ervaring minder helder te zijn -> minder helder in contact, minder aandacht voor de omgeving -> somnolent -> soporeus (<10s in contact) -> comateus -> dood
6
Q
Andere symptomen
A
- geheugenstoornissen (korte termijn)
- stoornis executieve functies en taal
- stoornis vd intellectuele functies: oordeels- en kritiekstoornissen, realitieitsbesef omlaag
- waarneemstoornissen (vaak visueel)
- denkstoornissen
- emotionele stoornissen
- neurologische symptomen
- slaap-waak stoornissen
- psychomotore ontregeling
7
Q
Ondersteunend voor waarschijnlijkheid
A
- ziekte pt > 40 jr met verwardheid / blanco VG
- pt kijkt niet bij je binnenkomst
- pt valt in slaap tijdens een gesprek
- pt met visuele hallucinaties in de nacht
8
Q
Beoordeling bewustzijn: ABC
A
- Alertheid
- Besef
- Compensatie vanuit de pt
9
Q
Richtlijn
A
-> behandelen onderliggende oorzaak
- aandacht inflammatoire of infectieuze processen, circulatoire/metabole aspecten, gebruikte medicatie
- niet farmacologisch (leefstijl)
- ondersteuning naasten
- medicatie
10
Q
Oorzaken
A
- Wernickes encephalopathy or Withdrawal
- Hypoxemia
- Hypertensive encephalopathy
- Hypoglycemia
- Hypoperfusion
- Intracranial bleeding
- Meningitis or encephalitis
- Poisons or medications
- Seizures
11
Q
Medicatie die delirium kunnen veroorzaken
A
- opioiden
- sedativa
- corticosteroiden
- immunosuppressiva
- anticholinerge medicatie
- veel longmedicati
- veel cytostatica
- veel psychofarmaca/drugs
-> medicatie staken of afbouwen als het mogelijk is
12
Q
Interventies
A
- cognitieve ondersteuning
- dehydratie/drinken verbeteren
- slaap verbeteren
- immobilisatie
- visus/gehoord beperking
- voeding verbeteren
13
Q
Medicatie: START SLOW, GO SLOW
A
- beperk anticholinerge medicatie (cognitieve functie daling)
- beperk sedativa (overzicht en orientatie omlaag)
- beperk aantal verschillend middlen
- bij cognitieve schade -> eerder cerebrale bijwerkingen
- bij ouderen: t1/2 lager
14
Q
Antipsychotica
A
- Haloperidol
- Risperidon
- Olanzapine
- Quetiapine additie aan Haldol
- bij M. Parkinson/Lewy Body dementie: GEEN 1e gen antipsychotica, wel clozapine, quetiapine, cholinesteraseremmer
- benzodiazepinen: geen effectiviteit bij delirium, wel risico langere duur -> wel bij alcoholontrekking, benzo ontrekking en bij agitatie haldol + benzo
