W11HC2: Schizofreniespectrum en andere psychotische stoornissen Flashcards
Psychose
> 24 uur hallucinaties, wanen, gedesoriënteerd gedrag of denken hebt
-> korter vaak door drugs
Hallucinaties
- waarnemingen die optreden bij afwezigheid van ermee corresponderende sensorische stimuli van het betreffende zintuig
-> hebben voldoende werkelijkheidsgehalte om als waarneming opgemerkt te worden, zijn niet onderhevig aan de wil - akoustisch meest voorkomen
- onderscheid met illusionaire vervalsing (er is wel een stimulus, maar interpreteert het als iets anders)
Wanen
- persoonlijke, fundamentele, persisterende overtuiging die in strijd met de werkelijkheid en oncorrigeerbaar is, ondanks afdoende bewijs van het tegendeel
- de overtuiging wordt door anderen in de (sub)cultuur beschouwd als onjuist, ongeloofwaardig of onmogelijk
- twijfelen: waanidee (ik denk dat..)
- beïnvloedingswaan, betrekkingswaan, paranoïdewaan, grootheidswaan, ziektewaan, nihilistische waan
Gedesorganiseerd denken
- formele denkstoornissen: stoornissen in het beloop en samenhang van de gesproken taal als gevolg van stoornissen in het beloop en de samenhang van het denken
- gedesorganiseerd gedrag: patroon van sociaal inadequaat, onvoorspelbaar, onlogisch, niet doelmatig of gepast gedrag, soms met agitatie, en gepaard gaandemet slechte zelfverzorging
Prevalentie
- 8% psychotische ervaringen
- 4% psychotische symptomen
- 2-3% psychotische stoornissen
- 0,6-0,7% schizofrenie
Negatieve symptomen
- affectieve vervlakking
- initiatiefverlies
- apathie
- gedachtearmoede
- alogie/spraakarmoede
Cognitieve problemen
- informatieverwerkingssnelheid
- executieve functies
- aandacht
- werkgeheugen
- geheugen en leren
- sociaal-cognitieve functies
Positieve symptomen
- wanen
- hallucinaties
- gedesorganiseerd spreken (en denken)
- gedesorganiseerd gedrag
Kortdurende psychotische stoornis
Hallucinaties, wanen, gedesorganiseerd gedrag/denken < 1 maand
Schizofrenie
Minimaal 6 maanden minstens 2 van de volgende: cognitieve problemen, hallucinaties, wanen, gedesorganiseerd gedrag/denken, negatieve symptomen
- schizofreniforme stoornis: 1-6 maanden deze symptomen
Oorzaak schizofrenie
- heel hoog genetisch risico
- niet alleen genetisch, je erft het risico over en niet de stoornis
- gen-omgevingsinteractie
- omgeving: cannabisgebruik, wintergeboorte, stedelijke omgeving, stress, obstretische complicaties, sociale uitsluiting, economische stress, middelenmisbruik
Behandeling psychosespectrum stoornissen
- neurobiologische behandeling: antipsychotica medicatie, ECT, rTMS
- psycho-educatie
- psychologische behandeling
- psychosociale behandeling/ondersteuning
Bijwerkingen antipsychotica
- bewegingssymptomen
- subjectieve symptomen
- metabole symptomen: aankomen
- seksuele symptomen
- neuroleptisch maligne symptomen: gestoord bewustzijn, koorts, spierigiditeit
Psychotische stoornis door….
Middelen misbruik + cognitieve problemen, hallucinaties, wanen, gedesorganiseerd gedrag/denken: psychotische stoornis door een middel
Somatisch probleem + cognitieve problemen, hallucinaties, wanen, gedesorganiseerd gedrag/denken: psychotische stoornis door een somatische aandoening
Schizoaffectieve stoornis
Somberheid, manische klachten + cognitieve problemen, hallucinaties, wanen, gedesorganiseerd gedrag/denken, negatieve symptomen > 6 maanden
- periodes van psychose, van manie, van depressie (schizofrenie + bipolair)
- stemmingsstabilisatoren