W6HC6: Omzettingen tussen suiker, vet en aminozuren bij vasten

Question 1

Lactaat vorming

Answer 1

Ery’s hebben geen mitochondriën -> lactaat vorming als afvalproduct van de verbranding -> naar lever -> gluconeogenese

Question 2

Glycogenolyse

Answer 2

glycogeen -> glucose-6-P -> glucose

• glucose-6-fosfatase zit alleen in de lever, haalt de P eruit.
• fosforylase maakt de glucose eenheden vrij uit glycogeen

Question 3

Glucose-6-fosfaat

Answer 3

• in spier richting pyruvaat (glycolyse)
• in lever richting glucose, omdat PFK1 uit is gezet tijdens de glycogenolyse door hormonen
• bij lage insuline spiegel in de lever: fosforylase en G6P-ase staan aan, PFK1 en pyruvaatkinase staan uit

Question 4

Gluconeogenese

Answer 4

• lactaat -> pyruvaat -> via oxaalacetaat en PEPCK de omgekeerde glycolyse in -> via fructose 1,6 biofosfatase naar glucose-6-fosfaat
• gluconeogenese als PEP ck, pyruvaat ck en fructose 1,6 biofosfatase aan staan

Question 5

Glycerol gluconeogenese

Answer 5

• moet geactiveerd worden door glycerol kinase -> glycerol 3-fosfaat -> oxidatie tot dihydroxyacetonfosfaat
• geen glycogeen uit glycerol-3-fosfaat omdat de glycogeen synthese uitstaat.

Question 6

C-skelet van aminozuren

Answer 6

• glucogene aminozuren: glucose kan gemaakt worden, leveren extra oxaalacetaat
• ketogene aminozuren: levert Acetyl-CoA, leveren bijdrage ketonlichaam vorming

Question 7

Alanine en glutamaat

Answer 7

Hebben een aminogroep, die je kwijt moet om glucose te kunnen vormen -> aminogroep wordt onschadelijk gemaakt door hem in ureum om te zetten in de lever

Question 8

Aminozuur mobilisatie vanuit spier tijdens vasten

Answer 8

• netto eiwitafbraak
• spier gebruikt zelf vertakt-keten aminozuren als brandstof
• de daarbij horende aminogroep wordt naar de lever getransporteerd ivv alanine of glutamine
• andere aminozuren gaan naar de lever

Question 9

Stikstoftransport via alanine

Answer 9

• in spier wordt leucine geoxideerd, moet de aminogroep kwijt zien te raken -> transaminering: aminogroep wordt op alfa-ketonglutaraat gezet -> glutamaat -> aminogroep kan worden overgedragen naar pyruvaat -> alanine

Question 10

Stikstoftransport via glutamine

Answer 10

• glutamine is een afgeleide van glutamaat, bevat een 2e aminogroep -> gaat naar de lever, daar wordt de ammoniak vrijgemaakt voor de ureumcyclus en heb je weer glutamaat. De 2e aminogroep kan ook vrijgemaakt worden zodat die beschikbaar is voor de ureumcyclus

Question 11

Vetzuuroxidatie

Answer 11

1. bèta oxidatie: in mitochondrion, achtereenvolgens wordt elke keer de bèta verbinding verbroken, elke stap levert ook NADH: vorming Acetyl-CoA
2. Acetyl-CoA’s gaan de vetzuurcyclus in, levert FADH2
3. NADH en FADH2 die nodig zijn voor de mitochondriale ademhaling, waarbij heel veel ATP gevormd wordt.

Question 12

Citraat gaat niet de vetzuursynthese in door

Answer 12

Vetzuursynthese staat uit door hormonen.

Question 13

Citroenzuurcylus bij vetzuuroxidatie

Answer 13

Staat op een laag pitje, omdat de oxaalacetaat concentratie te laag is en omdat er al voldaan is aan de ATP behoefte. Hierdoor kan de Acetyl-CoA vooral ketonlichamen vormen

Question 14

De oxaalacetaat concentratie is laag door

Answer 14

het wordt gebruikt door de glyconeogenese. De ATP behoefte van de levercel is al voldaan door de vele NADH en FADH2 van de bèta-oxidatie.

Question 15

Vetzuuroxidatie is essentieel voor de gluconeogenese

Answer 15

• pyruvaat carboxylase is alleen actief als er heel veel acetyl-CoA aanwezig is
• levert NADH en ATP nodig voor de gluconeogenese