W12 HC.7 Behandeling van osteoporose

Question 1

Preventie van osteoporotische fracturen (niet-medicamenteus)?

Answer 1

• Lichaamsbeweging
• Niet roken en geen overmatig alcohol
• Niet te veel afvallen
• Valpreventie (sanering medicatie, visuscorrectie, fysiotherapie, eventueel valpolikliniek)
• Verminderen valimpact (heupbeschermers)

Question 2

Aanbeveling calcium?

Answer 2

• Calciuminname van 1000-1100 mg middels voeding
• Calciumsuppletie van 1000 mg/dag bij <2 zuivelproducten (150ml melk, kwark of yoghurt of 20 gram kaas of ca-bevattende zuivelvervangers per dag)
• Calciumsuppletie van 500 mg/dag bij 2-3 zuivelproducten

Question 3

Aanbeveling vitamine D?

Answer 3

• Adviseer iedereen met een verhoogd fractuurrisico dagelijks 20 microgram vit. D te gebruiken
• Dagdoseringen van >75 microgram vit. D en periodieke hoge doseringen worden afgeraden omdat zij mogelijk een verhoogd valrisico geven

Question 4

Medicamenteuze behandelingsopties osteoporose (2 groepen)?

Answer 4

• Remmers botafbraak (antiresorptiva)
• Stimulatoren van botaanmaak (anabolica)

Question 5

Welke medicijnen remmen botafbraak?

Answer 5

Oestrogenen (HRT):
-> weegt niet op tegen nadelen (mbt kanker en hart- en vaat ziekten)

SERM’s (Raloxifene):
-> significante reductie wervelfracturen
-> geen reductie niet-wervel en heupfracturen
-> significante reductie kans op mamacarcinoom.

Bisfosfonaten:
-> remmen functioneren osteoclasten
-> verlaging van de botturnover (minder botombouweenheden, minder diepe resorptie putjes, minder negatieve balans in putjes, met toegenomen secundaire mineralisatie)
-> lichte stijging van de BMD en verbetering van de microarchitectuur

Antilichamen tegen RANKL (Densosumab):
-> voorkomt binding van RANK ligand en voorkomt osteoclast vorming, functie en overleving

Question 6

Welke medicijnen stimuleren botaanmaak?

Answer 6

Teriparatide (PTH 1-34):
-> Stimulatie activiteit osteoblasten met initieel botaanmaak zonder botafbraak
-> Stimulatie activiteit osteoclasten
-> Toename van de botturnover (meer BAMU’s)
-> Netto positieve balans (botaanmaak>afbraak)

Abaloparatide (PTHrP 1-34):

Romososumab (anti-sclerostine):
-> Sclerostine = remmer van de botaanmaak, alleen geproduceerd in skelet (osteocyt). Bij afwezigheid door mutatie fenotype met verhoogde BMD (sclerosteose, v Buchem)
-> Romosozumab: monoclonaal menselijk antilichaam tegen sclerostine

Question 7

Samengevat:

Answer 7

• Geef bij hoog fractuurrisico altijd leefstijladviezen
• Start (indien indicatie) met oraal alendronaat of risedronaat
• Overweeg bij niet verdragen CI i.v. zoledronaat of denosumab
• Bij hoog risico (met lage BMD en wervel) is ook initiele behandeling met anabole middelen (teriparatide, romosozumab) in NL toegestaan
• Botafbraakremmers mogelijk verhoogd risico op zeer zeldzame bijwerkingen (kaak-osteonecrose en atypische femurfracturen). Dit moet worden gezien in licht van groot therapeutisch effect
• Belangrijk: geef op goed indicatie; herevaluatie na 3-5 jr voor beoordeling stoppen, nabehandeling, continueren of switchen.
• Behandeling met denosumab nooit staken zonder nabehandeling met bisfosfonaten!!!!