W11 HC.5 Diagnose en behandeling van hyperthyreoïdie

Question 1

Wat is thyreotoxicose? en oorzaak?

Answer 1

Overmaat aan schildklierhormoon in circulatie en weefsels, door:
- slikken van teveel schildklierhormoon
- ontsteking van schildklier (thyroïditis)
- hete nodus (toxisch adenoom)
- m. graves

Question 2

Hoe wordt thyreotoxicose gediagnosticeerd?

Answer 2

Lab TSH-R Ab’s
-> positief: ziekte van Graves
-> als negatief, dan:

123-I scintigraphy
-> geen opname: thyroïditis
-> warm: normaal of m. Graves
-> gemixt: multinodulair struma
-> hete nodus: autonomous ‘toxische’ nodus (te behandelen met 131I therapie)

Question 3

Wat is hyperthyreoidie?

Answer 3

een thyreotoxicose als gevolg van overmatige schildklierproductie

Question 4

symptomen en klinische tekenen hypertyreoidie?

Answer 4

• gewichtsverlies
• warmte intolerantie
• tremor
• palpaties
• atrium fibrilleren
• verhoogde angst
• dunne en frequentere ontlasting
• dyspnoe
• struma
• exopthalmus (alleen bij ziekte van Graves)

Question 5

Oorzaken hyperthyreoidie?

Answer 5

met verhoogde jodiumopname:
- morbus Graves
- toxisch multinodilair struma
- toxisch adenoom
- hyperemesis gravidarium (zwangerschapsbraken)
- TSH-oma (TSH producerend hypofyse adenoom)

met bijna afwezige jodium opname:
- subacute thyreoiditis (de quervain)
- pijnlose thyreoiditis
- jodium geinduceerd
- exogeen

Question 6

Hoe kan diagnose gesteld worden hyperthyreoidie?

Answer 6

• serum TSH -> meest gevoelig, bij primaire hyperthyreoidie een laag serum TSH
  -> als TSH normaal is en er is een verdenking op secundaire hyperthyreoidie, dan:
• (F)T4: verhoogd
• oorzaak hyperthyreoidie achterhalen

Question 7

Behandeling hyperthyreoidie?

Answer 7

1. Medicamenteus
   - thyreostatica -> strumazol (voorkeur) en PTU (= propylthiouracil, bijna niet meer gebruikt door hepatotoxiteit)
   - beta blokkers (bestrijding van hartklachten, wanneer strumazol wordt gegeven)
   - kalium iodide
2. Radio actief jodium of chirurgie (als ziekte weer blijvend is/steeds terugkomt)
3. Thyreoidectomie (verwijdering schildklier)

Question 8

Hoe werkt thyreoistatica zoals strumazol bij primaire hyperthyreoidie?

Answer 8

Het remt de schildklierhormoonsynthese door interferentie met het organificatieproces (jodering van tyrosine in het thyroglobuline en de koppelingsreactie worden geremd)

Question 9

Belangrijkste bijwerkingen thyreostatica?

Answer 9

koorts, allergische huiduitslag, agranulocytose en hepatitis

Question 10

Verschil behandeling hyperthyreoidie nederland en buitenland?

Answer 10

In nederland wordt mbv thyreostatica de gehele schildklierfunctie platgelegd en als aanvulling L-thyroxine terug gegeven.
In het buitenland gebruiken ze alleen monotherapie op basis van laboratorium uitslagen. (lastiger om schildklierhormoon concentratie stabiel te houden)

Question 11

Hoe werkt kalium jodide als behandeling voor hyperthyreoidie?

Answer 11

Werkt via het Wolff-Chaikoff-effect waarbij mbv jodide het organificatieproces wordt geremd, wat 10-12 dagen effect heeft en dus nuttig kan zijn bij bijv. een operatie om grote bloedingen te voorkomen.

Question 12

Hoe werkt radioactief jodium als lange termijn oplossing?

Answer 12

Wordt opgenomen in schildklier en beschadigt de schildklier met beta straling vanuit binnen.
-> nadeel is dat het moeilijk te bepalen is hoeveel jodium nodig is, waardoor of te veel of te weinig gegeven wordt, met complicaties als gevolg.

Question 13

Complicaties van chirurgie bij hyperthyreoidie?

Answer 13

• hypoparathyreoidie
• hypothyreoidie
• nervus recurrens verlamming
• mortaliteit door anesthesie

Question 14

Wanneer behandeling bij Graves opthalmicus?

Answer 14

Wanneer de ziekte het meest actief is, maar nog niet heel ernstig, geef je prednison (meeste winst op deze manier). Wanneer de symptomen afnemen en de opthalmicus in de non-actieve vorm is, kan er het meeste winst met chirurgie behaald worden.
-> het verlies van kleuren zien is een alarmsymptoom

Question 15

Behandeling van Graves opthalmopathie?

Answer 15

Block-replace therapie met strumazol en thyrax 12-18 maanden. Stoppen wanneer geen oedeem of roodheid meer te zien is.
-> radioactief jodium en roken kan leiden tot verslechtering!!

In elk stadium:
- block-replace therapie
- kunsttranen
- donkere brilglazen

Actieve stadium:
- retrobulbaire bestraling
- glucocorticosteroiden
- spoed decompressie orbita

In inactieve stadium:
- orbita decompressie
- oogspier chirurgie bij dubbelzien
- ooglid chirurgie

Question 16

Wanneer wordt een multinodulair struma toxisch genoemd?

Answer 16

Wanneer dit gepaard gaat met een hyperthyreoidie. Er is dan spraken van een autonoom functionerende schildklier nodi. Schildklier is niet diffuus vergroot, maar plaatselijk. Komt vooral bij oudere patienten voor, in tegenstelling tot Graves.

Question 17

Waar is multinodulair struma meestal gevolg van?

Answer 17

jodium deficientie, na een tijd zal door jodiumgebrek een autonome nodus ontstaan.
Euthyreoidie verandert in een hyperthyreoidie met een verlaagd TSH en een normaal FT4.
Als hierna weer voldoende jodium aanbod is, volgt een hyperthyreoidie.
De cellen die hun eigen gang gaan, luisteren niet meer naar de hypofyse, waardoor de andere cellen ter compensatie stilgelegd worden.

Question 18

Wanneer is er sprak van adenoom van schildklier?

Answer 18

Wanneer er maar 1 nodus te zien is in de schildklier. TSH wordt hierdoor onderdrukt. op een scintigrafie is er duidelijk 1 plek te zien dat veel jodium opneemt, rest doet nauwelijks meer iets.
Hier kan wel goed radio actief jodium gebruikt worden omdat de gehele schildklier stil ligt behalve de nodus en alleen deze dus al het radio actieve jodium opneemt.

Question 19

Beste behandeling toxisch adenoom of multinodulair struma?

Answer 19

block and replace therapie helpt niet en kan gewoon terugkomen. Wordt daarom voor chirurgisch of radioactief jodium gekozen