W10 HC.8 Endocriene hypertensie

Question 1

Wat is syndroom van Conn?

Answer 1

primair hyperaldosteronisme
-> kliniek: hypertensie, hypokaliëmie (echter lang niet altijd), verhoogd plasma aldosteron, onderdrukt plasma renine

Question 2

Diagnostiek hyperaldosteronisme?

Answer 2

1e stap:
- Plasma aldosteron / renine activiteit ratio -> aldosteron zal hoog zijn en renine laag
- Bevestiging dmv: zoutbelastingstest

volgende stap:
- CT of MRI bijnieren
- Bilaterale bijniervene sampling (katheter via lies naar bijniervene, daar bloed afnemen en dan meten van cortisol en aldosteron = gouden standaard!!!)

Question 3

Therapie hyperaldosteronisme?

Answer 3

chirurgie:
adrenalectomie -> dit resulteert in normokaliemie, maar de helft houdt hypertensie (welke wel te behandelen is)

medicamenteus:
-> mineralocorticoid receptor antagonist (spironolacton en eplerenon)
-> diuretica (amiloride en thiazide, welke de ENaC blokkeren)

Question 4

Waar pleit een hoog aldosteron en laag renine voor?

Answer 4

primair hyperaldosteronisme (bijnier maakt te veel aldosteron aan)

Question 5

Waar pleit een hoog aldosteron en hoog renine voor?

Answer 5

Secundaire hyperaldosteronisme:
renovasculaire hypertensie, diuretica gebruik, een renine producerende tumor, maligne hypertensie of een coarctatie van de aorta

Question 6

Oorzaken hypertensie?

Answer 6

• essentieel (bijv. dieet)
• renovasculair (mbt de nieren)
• endocrien: syndroom van cushing, primair hyperaldosteronisme, feochromocytoom

Question 6

Effect aldosteron in de nier?

Answer 6

Bindt aan een corticoidreceptor van de kern, waardoor:
1. transcriptie van ENaC plaatsvindt en natrium uit urine gereabsorbeerd wordt en natriumretentie ontstaat (basolaterale zijde)
2. invloed op Na/K pomp waardoor Na, wat is opgenomen in de cel via de ENaC weer uit de cel terug het bloed in wordt gepompt (apicale zijde)

Question 7

symptomen syndroom van Conn?

Answer 7

• hypertensie
• hypokaliemie (niet altijd)
• verhoogd plasma aldosteron
• onderdrukt plasma renine

Question 8

Oorzaken primair hyperaldosteronisme?

Answer 8

• bilaterale bijnierhyperplasie
• aldosteron producerend adenoom

Question 9

Hoe zorgt syndroom van Cushing voor hypertensie?

Answer 9

Als het cortisol gehalte maar hoog genoeg is, kan cortisol net zoals aldosteron binden aan mineraal corticoid receptor in de nier waardoor ENaC meer natrium opneemt en via Na/K pomp het bloed in pompt.

Question 9

Wat is het gevolg van 11-beta-HSD deficientie?

Answer 9

Normaalgesproken zet deze cortisol om in cortison en vice versa. Wanneer dit niet optimaal kan plaatsvinden, kunnen er hogere cortisol waarden ontstaan en kan cortisol binden aan mineraalcorticoïd receptor waardoor hypertensie ontstaat.
-> 11-beta-HSD wordt ook geremd door drop waardoor hypertensie kan ontstaan.

Question 10

Wat is een feochromocytoom?

Answer 10

gezwel bestaande uit chromaffiene cellen van het bijniermerg dat te veel adrenaline en noradrenaline maakt.

Question 11

symptomen feochromocytoom?

Answer 11

• Hypertensie
• hoofdpijn
• transpireren
• palpitaties
• bleekheid

Question 12

dd feochromocytoom?

Answer 12

• hyperthyreoidie
• migraine
• paroxysmale tachycardie
• carcinoid syndroom
• mastocytose

Question 13

Diagnostiek feochromocytoom?

Answer 13

• plasma (nor)adrenaline en (nor)metanefrine
• urine (nor)metanefrine
• CT of MRI bijnieren
• 123I-MIBG scan
• gallium-PET scan
• geen punctie!!!! (bloedingsrisico)

Question 14

Therapie feochromocytoom?

Answer 14

• adrenalectomie: curatief, na voorbehandeling met alfa-blokkers (die binden op receptoren voor adrenaline) zodat wanneer adrenaline tijdens een operatie vrijkomt, dit niet kan binden op de receptoren.
• medicamenteus: alfa-blokkers, calciumantagonisten, nitroprusside/nitroglycerine