W11 HC.4 Jodiumdeficiëntie en diagnose en behandeling van hypothyreoïdie Flashcards
Wat zijn de kliniekwaarden van TSH en FT4 (vrij T4, biologisch beschikbaar) bij:
- Primaire hypothyreoïdie
- Secundaire hypothyreoïdie
- Primaire hyperthyreoïdie
Primaire hypothyreoïdie:
-> verhoogd TSH en verlaagd FT4
Secundaire hypthyreoïdie:
-> normaal TSH en verlaagd FT4
(wel voldoende TSH maar soort TSH is minder biologisch actief)
Primaire hyperthyreoïdie:
-> verlaagd TSH en verhoogd FT4
Waar is jodium verantwoordelijk voor?
Het zorgt voor jodering van thyroxine waardoor T3 en T4 kunnen ontstaan.
Waarmee kan je jodium (sporenelement) binnen krijgen?
- voedsel: brood, ei, vis en zout
- medicatie: amiodaron
- in contrast vloeistof: daarom moet je oppassen met contrast vloeistof bij mensen met schildklierproblemen
Wat zie je bij jodiumdeficiëntie?
- weinig jodium in bloed
- struma
- hypothyreoïdie
Wat zie je bij kinderen die tijdens zwangerschap te weinig zijn blootgesteld aan jodium?
cretinisme -> groeivertraging en retardatie
Het effect van jodiumdeficiëntie op schildklier(hormoon)?
Eerste fase:
- Jodium tekort
- Jodium pomp (NIS) gaat harder werken en TSH stimulatie
- Groei schildklier
Tweede fase:
- Jodium tekort
- Schildklier gaat preferentieel T3 produceren (ten koste van T4)
- Van T4 afhankelijke organen krijgen minder T4
Hypothyreoïdie symptomen en klinische tekenen:
- koude intolerantie
- obstipatie
- moeheid en zwakte
- inspanningsdyspneu
- gewichtstoename
- cognitieve achteruitgang en geheugenstoornissen
- depressieve klachten
- droge huid
- heesheid
- spierpijn en tintelingen
- myxoedeem (non-pitting)
- periorbitaal oedeem
- vertraagde achillespees reflex
- dikke tong
- bradycardie
- pleuravocht of pericardvocht
- ascites
- spierzwakte
Oorzaken primaire hypothyreoïdie?
Congenitaal
Verworven
- auto-immuun (Hashimoto)
- thyroïditis (viraal, post-partum)
- radioactief jodium
- thyroïdectomie
- externe radiotherapie
- medicatie (lithium, amiodarone)
Oorzaken secundaire hypotyreoïdie?
- hypofysair (geïsoleerde) hypothyroïdie
- sheehan’s syndroom
- hypofyseadenoom
- suprasellaire oorzaken
Behandeling van hypothyreoïdie?
Levothyroxine
- Dosis aanpassing na ~6 weken (steady state na 6xhalfwaardetijd)
- Varen op TSH
Waarom gaat er bij zwangerschap het vrij T4 iets omhoog en het TSH iets omlaag?
Het zwangerschapshormoon hCG gedraagt zich een beetje als TSH en bindt aan de schildklier waardoor die schildklierhormoon (T4) produceert. Door de negatieve feedback daalt het TSH daarna iets.
Verhoogde behoefte aan schildklierhormoon komt door:
- verhoogd transport en metabolisme door de placenta
- forse stijging in TBG concentraties
- foetale behoefte aan schildklierhormoon
(foetale schildklier = einde van 1e trimester aangelegd)
risico’s bij hypothyreoïdie in zwangerschap?
- kind: hersenontwikkeling
- moeder: zwangerschapscomplicaties (miskraam, pre-eclampsie, etc.)
Dus: ophogen levothyroxine met 25-50% bij positieve zwangerschapstest.
