tentamen moeilijk/algemeen Flashcards
is glucose-opname in de lever afhankelijk van insuline?
nee
FFM
- water
- eiwitten
- mineralen
gluconeogenese
pyruvaat => glucose
beta-oxydatie
vetzuren => acetyl-CoA
vetzuuroxydatie
vetzuren => acetyl-CoA => citroenzuurcyclus
lipogenese
vetzuren => triglyceriden
liponeogenese
koolhydraten => triglyceriden
stimulerende functies van insuline
- glucose opname in vet- en spierweefsel
- glycolyse
- glycogenese
- eiwitsynthese
- lipogenese
- opname ionen
inhiberende functies van insuline
- gluconeogenese
- glycogenolyse
- lipolyse
- proteolyse
- ketogenese
waarbij komen ketonen vrij?
vetzuuroxydatie in de lever
cortex bijnier lagen
- zona glomerulose: mineraal corticoïden : aldosteron
- zona fasciculata: glucocorticoïden: cortisol
- zona reticularis: sekshormonen: testosteron
medulla bijnier
catecholaminen
bijnier beïnvloeding
hypothalamus =CRF> hypofyse voorkwab =ACTH> bijnier =cortisol> bloed
wat stimuleren catecholaminen?
- glycogenolyse
- vrijmaken van glycerol en vetzuren
waarom maken ery’s lactaat?
kunnen door gebrek aan mito’s alleen anaeroob verbranden
cori-cyclus
ery’s produceren dmv anaerobe verbranding lactaat => hart-/skeletspier voor oxydatie => lactaat weer terug naar lever => glucose => naar ery’s
door wat worden ketonlichamen verbrand?
hart- en skeletspier
glucosesparing
vetzuuroxydatie
eiwitsparing
ketonverbranding
is glycerol een erg goed gluconeogeen substraat? waarom?
ja. de omzetting van glycerol naar glucose kost geen energie, itt andere substraten
hoe wordt ureum gemaakt?
aminogroep uit mito + aminogroep uit aminozuur in de vorm van aspartaat => arginine =hydrolyse> ureum
HMG-CoA reductase
- belangrijkste enzym in de pathway van cholesterol synthese
- snelheidsbepalende stap
- statines remmen dit enzym
chylomicron
- veel triglyceriden
- weinig cholesterol
- weinig dragereiwit
VLDL
- weinig cholesterol
- meer triglyceriden
- 50% dragereiwit
LDL
hoe hoger de dichtheid hoe meer cholesterol
LCAT
- zet vrij cholesterol om in cholesterolesters zodat het de kern in kan
- door Apo A1 en C1 geactiveerd
apoB48
chylomicronensecretie
apoB100
VLDL/LDL secretie
lipoproteïnelipase
zorgt voor het binden van triglyceriden uit het chylomicron waardoor deze als het ware worden leeggetankt (=> chylomicronremnant)
Van alle anthropometrische parameters voorspelt de WHR het gezondheidsrisico van een individu het best.
juist
Wat gebeurt er met de activiteit van de glycogenolyse en de activiteit van de glycogenese in de skeletspiercel na binding
van adrenaline aan de beta-adrenerge receptor op het sarcolemma? Beschrijf de achtereenvolgende reacties die leiden tot verandering van de activiteit van de glycogenolyse en de glycogenese.
cyclisch AMP wordt verhoogd (1p)
verhoging van de proteine kinase A activiteit (1p)
fosforylering van zowel glycogeen fosforylase kinase als glycogeen synthase (1p).
fosforylase kinase fosforyleert glycogeen fosforylase (1p)
fosforylering activeert fosforylase en remt glycogeen synthase (1p)
Wat is een juiste beschrijving van lipoproteine (a) ?
Het is een LDL-achtig deeltje met het apo(a)-eiwit covalent gebonden aan het apoB100.
Wat zijn bij langdurig vasten (>48 uur) de belangrijkste energiebronnen voor de spier?
vetzuren en ketonlichamen
Tijdens de gluconeogenese uitgaande van alanine zijn electronen in de vorm van NADH nodig in de cytosol ten behoeve van de
glyceraldehyde-3-fosfaat dehydrogenase reactie. Deze electronen zijn afkomstig van de vetzuuroxidatie in het mitochondrion.
In welke vorm worden de electronen die nodig zijn voor de glyceraldehyde-3-fosfaat dehydrogenase reactie van het
mitochondrion naar de cytosol vervoerd?
in malaat
wat doet groeihormoon met de bloedsuikerspiegel?
verhoogt de bloedsuikerspiegel, maar is een anabool hormoon
Beschrijf de achtereenvolgende stappen waarmee een vetzuur vanuit het cytosol het mitochondrion in wordt
getransporteerd, en hoe deze opname wordt onderdrukt door de vorming van malonyl-CoA.
vetzuur wordt geactiveerd tot vetzuur-CoA (1p)
vetzuur-CoA wordt aan de cytosolaire zijde omgezet in een vetzuur-carnitine ester (1p), deze reactie wordt geremd door malonyl-CoA (1p)
vetzuur-carnitine-esters wordt uitgewisseld met mitochondriaal vrij carnitine (1p)
intramitochondriaal wordt vetzuur-carnitine ester omgezet in vetzuur-CoA onder vrijmaking van carnitine (1p)
hoe werkt metformine?
het activeert AMP-kinase
wanneer is metformine gecontraindiceerd?
bij lever- en nierinsufficiëntie
wanneer is SU-derivaten gecontraindiceerd?
bij zwangerschap en leverziekten
glucose tolerantietest wordt amper gedaan
hoe kan je IGT vaststellen?
met de orale glucose tolerantietest
hoort essentieel vet bij LBM?
ja
vetzuuroxydatie stappen
- aanvoer vetzuren
- activatie vetzuren (=>acyl-CoA)
- import in mito
- beta oxydatie (=>acetyl-CoA)
- citroenzuurcyclus
- ademhalingsketen
CPT-1
sleutelenzym vetzuuroxydatie
waar is vetzuur activering?
cytosol aan buitenzijde van buitenmembraan. dit kan door het buitenmembraan naar de tussenruimte
import in mito vetzuur
voor import naar binnenmembraan wordt de CoA-groep vervangen door carnitinegroep dmv CPT-1.
acylcarnitine wordt door translocase door het binnenmembraan naar de matrix vervoerd.
in de matrix wordt het weer acyl-CoA
beta oxydatie
acyl-CoA => acetyl-CoA
elke cyclus 1 acetyl-CoA met 2C’s
1: oxydatie door acetylcoadehydrogenase -> FADH2
2: h2o
3: oxydatiestap naar NADH
4: acetyl-CoA afsplitsing
acetyl-CoA dehydrogenase
3 varianten:
VLCAD: C14-C18
MCAD: C6-C12
SCAD: -C4
hoe wordt de vetzuuroxydatie gereguleerd?
- vetzuuraanbod
- de activiteit van CPT-1. dit wordt heel erg sterk geremd door malonyl-CoA
0de orde kinetiek
tekort aan enzym: halfwaardetijd is afhankelijk van de dosis, net als alcohol
1ste orde kinetiek
overmaat aan enzym: halfwaardetijd is onafhankelijk van de dosis
totale alcohol lichaamsvolume
gewicht x 0,6 = …L
naarmate je langer vast stikstof
daalt
naarmate je langer vast ureum
daalt
naarmate je langer vast ammoniak
stijgt
naarmate je langer vast ketonlichamen
stijgt
wezenskenmerk chylomicron
apo B48
chylomicron
apo B48
apo E
apo C2
apo C2
LPL; dit haalt TG uit de chylomicron
chylomicron remnant
apo b48
apo E
=> lever
apo E
herkent remnant receptor in lever en LDL receptor in lever
LP (a)
apo-B deel is afgeschermd door een groot eiwit waardoor het niet kan binden aan de LDL-receptor
VLDL
gemaakt in lever en bevat TG en cholesterol en apo B100
apo C2 voor TG eruit halen door LPL
als apo C2 eraf is door leeggetankt => IDL
kenmerk VLDL
apo B100
IDL
apo B100
apo E
kan worden heropgenomen in de lever via LDL receptor: herkend door apo E
als apo E eraf valt, is het LDL
LDL
apo B100
bevat vooral heel veel cholesterol en bijna geen TG. kan naar alle cholesterol behoevende cellen toe. adhv apo B100 wordt het LDL herkend door de LDL-receptor
PCSK9-remmers
versterken LDL-receptor recycling
kenmerk HDL
apo A
LCAT
vrij cholesterol => cholesterolester
WHR
vrouwen: > 0,80 = slecht
mannen > 0,95 = slecht
regulatie bijnieren
hypothalamus ->CRF -? hypofyse -> ACTH -> bijnier -> cortisol
hoe worden ketonlichamen gemaakt?
- 2 acetyl-CoA => acetoacetyl-CoA
- acetoacetyl-CoA => HMG-CoA
- HMG-CoA => acetoacetaat
dit is er al een, maar de andere twee worden hieruit gemaakt.
acetoacetaat + NADH => 3- hydroxybutaraat
acetoacetaat => CO2 + aceton
hoe wordt 3-hydroxybutyraat ketolyse in weefsels?
- 3-hb => NADH (ATP) + acetoacetaat
- acetoacetaat + succinyl- CoA => acetoacetyl-CoA + succinaat
- acetoacetyl-CoA => 2 acetyl-CoA
alanine
uit aminogroep + pyruvaat
glutamine
uit aminogroep + glutamaat
ureum
aminogroep + aspartaat
de NH3 groep uit elk aminozuur komt in …. tewrecht
glutamaat
vanuit daar kan het NH3 of aspartaat worden. dit vormt ureum
glutamaat werking
alfa-ketoglutaraat + aminozuur wordt dmv transaminase glutamaat
glutamaat wordt dmv glutamaat dehydrogenase NH3 en a;fa-ketoglutaraat
OF
ook kan glutamaat met oxaalacetaat aspartaat en alfa-ketoglutaraat vormen
waardoor wordt glutamaat versneld?
acetyl-CoA
hoe wordt NH3 bij glutamine ingebouwd?
glutamaat uit spier + NH3 => glutamine
naar lever
2 aminogroepen => ureum
overgebleven => glucose
hoe wordt NH3(uit aminozuur) bij alanine ingebouwd?
alfaketoglutaraat + aminozuur wordt dmv transaminase glutamaat.
glutamaat + pyruvaat => alanine + alfa ketoglutaraat
hoe komt de spiercel aan pyruvaat dat nodig is om alanine te vormen met NH3?
glycogeenvorraad: adrenaline stimuleert :
1: spierglycogeen -> G-6P
2: G-6-P => pyruvaat
wat is de invloed van cortisol bij eiwitten?
eiwit -> aminozuren
Wat is de meest voorkomende oorzaak van insuline resistentie?
een stoornis bij het doorgeven van het signaal dat ontstaat in de cel na binding van insuline aan de insuline receptor
Op welk moment dient een patiënt met type 2 diabetes op microalbuminurie getest te worden ?
Op het moment van het stellen van de diagnose diabetes, en vervolgens jaarlijks.
Welk mechanisme is betrokken bij de remming van de activiteit van de α-cel door de β-cel?
de activering van een chloor kanaal in de α-cel
komen mensen voor diabetes type 1 al met retinopathie voor de eerste keer bij de huisarts?
nee
Wat is het effect van intensieve insuline therapie bij patiënten met type 1 diabetes op de kans op hypoglycemieën?
verhoogde kans op hypo
wat is er nodig om actyl-CoA de czc in te laten gaan?
oxaalacetaat
waarvoor gebruik je pyruvaat carboxylase?
om pyruvaat om te zetten in oxaalacetaat. dit wordt gedaan om de czc in de hersenen tijdens vasten niet aflopend te laten zijn
hoe draagt spierglycogeen bij aan de bloedsuikerspiegel tijdens kort vasten?
contractie
1: verhoogd calcium
dit activeert fosforylase kinase
fosforylase kinase fosforyleert fosforylase
dit activeert de glycogenolyse
2: verhoogd AMP
verhoogt fosforylase naar glycogenolyse
én verhoogt PFK1 naar glycolyse
hoe draagt spierglycogeen bij aan de bloedsuikerspiegel tijdens langer vasten?
adrenaline
1: verhoogt cAMP
activeert PKA
activeert zowel fosforylase kinase als fosforylase
pakt vanaf daar dezelfde route als bij kort vasten
2: fosforyleert PFK-2
verhoogt fructose-2,6-bisfosfaat
verhoogt PFK-1 => glycolyse
cortisol
mobiliseert aminozuren uit spiereiwitten
sommige aminozuren gaan meteen de gluconeogenese in
andere gaan czc in in spier, waarbij NH3 ontstaat, dat op
pyruvaat wordt gezet tot alanine. dit gaat dan ook naar
de gluconeogenese
hoe werkt de glycogenolyse in de lever?
glucagon verhoogt cAMP. dit activeert PKA. dit activeert fosforylase kinase => glycogenolyse
wat is het sleutelenzym van de ureumcyclus?
CPS-1
wat doet glucose-6-fosfaat dehydrogenase?
het is een onderdeel van de PPP.
het zet glucose-6-fosfaat oxidatief om in NADPH
fructose-1,6-bisfosfatase
zet pyruvaat om in glucose-6-fosfaat:
omgekeerde glycolyse: gluconeogenese
PFK-1
sleutelenzym glycolyse
zet glucose-6-fosfaat om in pyruvaat