H6.5: Omzetting tussen suiker, vet, aminozuren

Question 1

gluconeogenese

Answer 1

in de lever als de glycogeenvoorraad op is (36u)

glucosevorming uit o.a. :
- lactaat afkomstig van ery’s
- glycerol uit vetcellen
- aminozuren uit spiereiwit

Question 2

vetweefsel na 36u vasten

Answer 2

triglyceriden uit vetcellen worden omgezet tot vetzuren en glycerol.

Question 3

wat gebeurt er met glycerol dat na 36u vasten vrijkomt uit vetcellen?

Answer 3

wordt via de bloedbaan naar de lever gebracht. daar draagt het bij aan de glucosevorming

Question 4

hoe krijgt de lever genoeg energie om glucose te maken bij vasten?

Answer 4

vetzuuroxydatie

Question 5

wat gebeurt er met vetzuren die na 36u vasten vrijkomen uit vetcellen?

Answer 5

• gaan naar lever om daar geoxydeerd te worden ter behoeve van energie
• gaan naar (hart)spieren om daar energie te leveren (ze ‘mogen’ geen glucose meer gebruiken omdat dat allemaal bestemd is voor hersenen en ery’s)

Question 6

wat gebeurt er op een gegeven moment met de vetzuren bij de lever bij te lang vasten?

Answer 6

er zijn zoveel vetzuren vrijgekomen uit vetcellen door het lage insuline en naar de lever gegaan, dat het uit ‘ellende’ ketonlichamen gaat vormen. op den duur wordt de ketonlichaamspiegel even hoog als de bloedsuikerspiegel (of hoger) en pas dan wordt het een alternatief voor de hersenen. deze kunnen namelijk ketonlichamen oxyderen

Question 7

brandstoffen bij vasten

Answer 7

memoraid

Question 8

glucose sparing

Answer 8

triglyceriden => vetzuren

Question 9

eiwit sparing

Answer 9

ketonlichamenverbruik

Question 10

glycogenolyse

Answer 10

glycogeen => glucose-6-fosfaat => glucose

de tweede reactie kan alleen plaatsvinden dmv glucose-6-fosfatase

Question 11

waar komt glucose-6-fosfatase voor?

Answer 11

lever (en een beetje in de nier), maar iig niet in de spieren

Question 12

waarom kan alleen het glycogeen uit de lever worden omgezet in glucose?

Answer 12

omdat alleen in de lever glucose-6-fosfaat is

Question 13

wat gebeurt er met de glycogeenvoorraad in de spieren?

Answer 13

glycogeen => glucose-6-fosfaat =glycolyse> pyruvaat

levert energie voor spierarbeid

Question 14

glycogenolyse .

Answer 14

memoraid

Question 15

citroenzuurcyclus hc6.5

Answer 15

memoraid

Question 16

is er bij glyocgenolyse in de lever glycolyse?

Answer 16

nee, juist glucose-afgifte

glycolyse enzymen zoals PFK1 en glucokinase en pyruvaatkinase worden geremd

Question 17

waarom kan gluconeogenese alleen in de lever optreden?

Answer 17

hier heb je ook glucose-6-fosfatase nodig

en voor glycerol heb je glycerolkinase nodig en dat bevindt zich ook alleen in de lever

Question 18

gluconeogenese .

Answer 18

memoraid

Question 19

wat moet er met glycerol gebeuren voordat het in de lever kan worden omgezet in glucose?

Answer 19

het moet worden geaactiveerd dmv fosforylering

Question 20

fosforylering glycerol

Answer 20

glycerol =glycerolkinase> glycerol-3-fosfaat

Question 21

waarom moet glycerol uit vetweefsel eerst naar de lever voordat het verwerkt kan worden?

Answer 21

vetweefsel heeft geen glycerolkinase, de lever wel.

Question 22

wat gebeurt er bij langdurig vasten met de overmaat aan vetzuren in de lever?

Answer 22

zal weer veresterd worden met glycerol. dus niet al het glycerol is beschikbaar voor de gluconeogense

Question 23

gluconeogenese glycerol

Answer 23

MEMORAID !!

Question 24

in welke vorm kunnen aminozuren omgezet worden in glucose?

Answer 24

als ze zijn omgezet in oxaalacetaat

Question 25

welke drie aminozuren zijn de enige die niet in oxaalacetaat kunnen worden omgezet en hiermee dus ook niet in glucose kunnen worden omgezet?

Answer 25

• leucine
• lysine
• tryptophan

Question 26

wat gebeurt er met de aminozuren die niet in oxaalacetaat kunnen worden omgezet bij vasten?

Answer 26

worden ketonlichamen (of gaan citroenzuurcyclus in waarbij CO2 vrijkomt)

Question 27

welke twee soorten aminozuren bestaan er?

Answer 27

• glucogene aminozuren
• ketogene aminozuren

Question 28

hoe wordt de koolstofketen van een aminozuur omgezet in glucose bij gluconeogenese?

Answer 28

de NH3 (amino)groep moet eraf.

Question 29

wat is het probleem met NH3?

Answer 29

giftig

Question 30

wat gebeurt er dus met NH3?

Answer 30

wordt door de lever omgezet in ureum en hierbij ontgiftigd

Question 31

ureumcyclus

Answer 31

1 stikstofgroep uit ammoniak en 1 stikstofgroep uit een aminozuur worden omgezet tot ureum

Question 32

ornithine

Answer 32

belangrijk voor ureum/ammoniak verwerking

Question 33

andere bestemming voor aminozuren

Answer 33

geoxydeerd door/in de spier zelf maar hierbij ontstaat ammoniak in de spier. dit moet worden afgevoerd naar de ureumcyclus in de lever in de vorm van alanine of glutamine

Question 34

kunnen we vetzuren gebruiken om er glucose van te maken

Answer 34

nee

Question 35

hoe zijn vetzuren dan toch belangrijk voor de gluconeogenese?

Answer 35

de leveren de energie voor de lever zelf om de gluconeogenese plaats te laten vinden

Question 36

ketonlichamen

Answer 36

worden gevormd uit acetyl-CoA. hart en organen kunnen uit ketonlichamen weer acetyl-CoA maken dat dan de citroenzuurcyclus in kan

Question 37

waarom worden in de lever ketonlichamen gevormd?

Answer 37

1: lever heeft een groot aanbod aan vetzuren
2: oxaalacetaat is een onderdeel van de citroenzuurcyclus, maar doordat oxaalacetaat wordt gebruikt voor de gluconeogenese, staat de citroenzuurcyclus in de lever zo goed als stil. hierdoor wordt er van acetyl-CoA ketonen gemaakt ipv dat het de citroenzuurcyclus in gaat

Question 38

vetzuuroxydatie stappen:

Answer 38

1. activatie: vetzuur wordt geactiveerd doordat er een CoA-ester aan komt in het cytosol. gaat naar het mitochondrium. daar worden steeds twee C-eenheden afgesplitst bij de beta-binding: de betaoxydatie.
   2: citroenzuurcyclus waarbij nog meer NADH en FADH2 ontstaat
   3: ademhalingsketen

Question 39

wat levert de betaoxydatie elke ronde op?

Answer 39

een NADH en een FADH2 en acetyl-CoA

Question 40

hoe wordt de vetzuuroxydatie gereguleerd?

Answer 40

vetzuuraanbod in het mitochondrium (bestaat uit twee stappen:

vanuit vetcel => lever
vanuit levercytosol => mitochondrium (dit is het meest gereguleerd)

)

Question 41

vetzuuroxydatie .

Answer 41

memoraid

Question 42

waarom is vetzuuroxydatie zo belangrijk voor de gluconeogenese?

Answer 42

het zorgt binnen het mitochondrium voor een hele hoge NADH concentratie. NADH is nodig voor de omzetting van oxaalacetaat in malaat en dit is essentieel voor de gluconeogenese

en acetyl-CoA is een activator van pyrovaathydroxylase dus de omzetting van pyruvaat naar oxaalacetaat wordt hierdoor geactiveerd