Środki odkażające Flashcards

1
Q

Środki odkażające podział

A
  1. Dezynfekujące -> otoczenie

2. Antyseptyczne -> do żywych tkanek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Grupy środków odkażających

A
  1. Środki utleniające
  2. Kwasy
  3. Aldehydy
  4. Alkohole i fenole
  5. Chlor i chlorowcopochodne
  6. Jod i jodofory
  7. Metale ciężkie
  8. Detergenty (tenzydy)
  9. Barwniki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Środki utleniające mechanizm działania i nazwy

A
  1. Nadtlenek wodoru
  2. Nadtlenek benzoilu
  3. Nadmanganian potasu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Środki utleniające mechanizm działania

A
  1. Utleniają DNA i grupy -SH w białkach i enzymach
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Kwasy antyseptyki nazwy

A
  1. Kwas salicylowy

2. Kwas benzoesowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Kwasy antyseptyki mechanizm działania

A
  1. Denaturuja białka

2. Rozszczepiają DNA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Aldehydy antyseptyki nazwy

A
  1. Formaldehyd
    1) Paraformaldehyd
    2) Metenamina (Urotropina)
  2. Aldehyd glutarowy
  3. Taurolidyna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Aldehydy antyseptyki mechanizm działania

A

1.Denaturują białka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Alkohole i fenole antyseptyki nazwy

A
  1. Alkohol etylowy

2. Fenole np. Tryklozan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Alkohole i fenole antyseptyki mechanizm działania

A
  1. Denaturuja białka i niszczą błony lipidowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Chlor i chlorowcopochodne nazwy

A
  1. Chloraminy

2. Chlorheksydyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Chlor i chlorowcopochodne mechanizm działania

A
  1. Denaturuja białka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Jod i jodofory nazwy

A
  1. Jodyna
  2. Płyn Lugola
  3. Jodofory
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Jod i jodofory mechanizm działania

A
  1. Działają utleniajaco

2. Denaturuja białka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Metale ciężkie antyseptyka nazwy

A
  1. Związki srebra
    1) Azotan srebra
    2) Proteinian srebra
    3) Sulfadiazyna
  2. Związki rtęci
    1) Tiomerosal
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Metale ciężkie antyseptyka mechanizm działania

A
  1. Utleniają i blokują grupy -SH
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Detergenty (tenzydy) antyseptyki nazwy

A
  1. Chlorek benzalkonium
  2. Chlorek benzoksonium
  3. Etylosiarczan mecetronium
  4. Cetylpirydynium (chlorek)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Detergenty (tenzydy) antyseptyki mechanizm działania

A
  1. Uszkadzają błony lipidowe i denaturują białka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Barwniki antyseptyki nazwy

A
  1. Etakrydyna (Rivanol)
  2. Fiolet krystaliczny (pyoctaninum coeruleum)
  3. Błękit metylenowy (methylenum coeruleum)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Barwniki antyseptyki mechanizm działania

A
  1. Uszkadzają strukturę DNA
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Nadtlenek wodoru zastosowanie

A
  1. Perhydrol -> 30% -> przyżega tkanki
  2. 3% rr wodny -> woda utleniona przemywanie ran
  3. 0,5% rr wodny-> płukanie jamy ustnej, niszczenie przetrwalników
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Nadtlenek Benzoilu zastosowanie

A
  1. Utleniające
  2. Keratolityczne
  3. Leczenie trądziku młodzieńczego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Nadmanganian potasu zastosowanie

A
  1. 0,03-0,1% -> odkażanie ran i błon śluzowych

2. Powyżej 0,02% silnie drażni tkanki, niszczy przetrwalniki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Kwas salicylowy zastosowanie

A
  1. Właściwości keratolityczne

2. Rr alkoholowy (spirytus salicylowy) -> polepsza penetrację etanolu w naskórku

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Kwas benzoesowy zastosowanie

A
  1. Konserwacja żywności jako benzoesan sodu

2. Jego estry -> konserwanty w przemysle farmaceutycznym

26
Q

Kwas benzoesowy działania niepożądane

A
  1. Drażni śluzówkę żołądka
  2. Moze nasilać objawy choroby wrzodowej
  3. Wykazuje słabe działanie wykrztuśne
27
Q

Formaldehyd zastosowanie

A
  1. Rozpuszczalny w wodzie gaz
  2. Działa bójczo
  3. Po wielogodzinnym działaniu niszczy przetrwalniki
  4. 40% rr wywołują martwicę tkanek
  5. 2 - 10% rr-> odkażanie narzędzi i urządzeń
  6. Amoniak znosi jego działanie
28
Q

Formaldehyd związki

A
  1. Paraformaldehyd-> polimer, wydziela po podgrzaniu gazowy formaldehyd
  2. Metenamina -> uwalnia formaldehyd w kwaśnym środowisku
29
Q

Formaldehyd zatrucie

A
  1. Przewlekłe-> zapalenie spojówek i śluzówki nosa i gardła
  2. Ostre-> martwica śluzówki w jamie ustnej, GDO i przełyku

Powoduje uwalnianie sie kwasu mrówkowego i kwasicę

30
Q

Metenamina zastosowanie

A

(Urotropina)

  1. Lek stosowany doustnie w celu odkażania dróg moczowych
  2. W kwaśnym środowisku uwalnia formaldehyd
  3. Używana w zakażeniach dróg moczowych, często ze środkami zakwaszającymi mocz np. Kwasem askorbinowym
31
Q

Aldehyd Glutarowy zastosowanie

A
  1. Działa bojczo
  2. Niszczy przetrwalniki
  3. Służy do sterylizacji narzędzi i sprzętu
32
Q

Taurolidyna zastosowanie

A
  1. Produkt kondensacji tauryny z formaldehydem
  2. Działa bojczo
  3. Miejscowe leczenie ran tk miękkich i kości
  4. Przemywanie jam ciała np. otrzewnej (rr 0,5-2%) -> bd bolesne -> powinno byc wykonywane w znieczuleniu ogólnym
33
Q

Alkohol etylowy

A
  1. Działa bojczo
  2. Nie niszczy przetrwalników
  3. Optymalne stężenie 70% -> mniej i wiecej mniej skuteczne
  4. Używany do odkażania skory nieuszkodzonej przed zabiegami
34
Q

Fenole

A
  1. Fenol -> bd toksyczny -> nie wykorzystywany
  2. Wykorzystywane pochodne:
    1) chlorowane np. Heksachlorofen, chlorokrezol
    2) inne np. arylofenole, krezol, tymol, ksylenol, eugenol
  3. Inny lek o budowie fenolowej-> Tryklozan
35
Q

Tryklozan działanie

A
  1. Antyseptyk o budowie fenolowej
  2. Hamuje enzymy odpowiedzialne za syntezę lipidów błon bakterii
  3. Działa bojczo głownie na bakterie gram+ ale tez inne bakterie, grzyby i słabo na wirusy
36
Q

Tryklozan zastosowanie

A
  1. Składnik wielu kosmetyków i środków używanych w higienie szpitalnej
  2. Moze sie wytworzyć oporność, także krzyżowa na antybiotyki z grupa fenolowa
37
Q

Chloraminy nazwy

A
  1. Chloramina B

2. Chloramina T

38
Q

Chloramina T

A
  1. Tosylochloramid sodu
  2. W stężeniu: 0,25-0,5% do odkażania rak
  3. W stężeniu 0,05-0,25% do płukania jamy ustnej, pęcherza moczowego i pochwy oraz do odkażania wody pitnej
39
Q

Chloramina B

A
  1. Sól sodowa benzenosulfochloramidu
  2. W stężeniu 2-5% używania do odkażania pomieszczeń i urządzeń
  3. W stężeniu 0,05-0,5% do odkażania tkanin, sprzętu i rak
40
Q

Chlorheksydyna

A
  1. Organiczny związek chloru
  2. Działa statyczne
  3. Nie drażni skory ani błon śluzowych
  4. Nie hamuje wzrostu Pseudomonas aeruginosa
41
Q

Chlorheksydyna zastosowanie

A
  1. Stosowany do odkażania rak, pola operacyjnego, jam ciała oraz błon śluzowych (składnik tabletek do odkażania jamy ustnej)
42
Q

Chlorheksydyna działania niepożądane

A
  1. zatrucia -> moze przenikać przez cienka skórę, zwłaszcza noworodków
  2. Brunatne zabarwienie zębów
  3. Neurotoksyczność ->nie moze byc używany podczas zabiegów neurochirurgicznych i na uchu
43
Q

Jodyna działanie

A
  1. 3% rr alkoholowy jodu
  2. Działa bojczo
  3. Powoli zabija przetrwalniki
  4. Używany do odkażania skory nieuszkodzonej (okolice rany)
44
Q

Jodyna działania niepożądane

A
  1. Często powoduje podrażnienie rany oraz odczyny alergiczne
  2. Powoduje korozje metali, jest palna
  3. Przeciwwskazanie: nadczynność tarczycy (bo jod)
45
Q

Płyn Lugola

A
  1. Kilkuprocentowy wodny rr jodu w KI
  2. Rzadko używany do pędzlowania migdałków i bł śluzowej jamy ustnej
  3. Moze spowodować typowe działania niepożądane jodu
  4. Jedna kropla-> kilka mg jodu-> moze zahamować wychwyt przez tarczyce na wiele tygodni
  5. Przeciwwskazanie: nadczynność tarczycy (bo jod)
46
Q

Jodofory

A
  1. Koloidalne rr jodu w amfifilnych polimerach (poliwinylopirolidon)
  2. Powoli uwalniają jod
  3. Mniej drażniące niz jodyna
  4. Odkażanie skory, błon śluzowych
  5. Przeciwwskazanie: nadczynność tarczycy (bo jod)
47
Q

Związki srebra jako antyseptyki

A
  1. Azotan srebra
  2. Proteinian srebra
  3. Sulfadiazyna
48
Q

Azotan srebra

A
  1. W większych stężeniach działa niszcząco na tkanki (10-20%)
  2. W mniejszych odkażająco
49
Q

Azotan srebra zastosowanie

A
  1. Zabieg credego
50
Q

Azotan srebra

A
  1. Barwi tkanki na niebiesko (zwłaszcza eksponowany na światło)
  2. Może spowodować trwałe przebarwienia (w przypadku ran ziarninujacych)
51
Q

Proteinian srebra

A
  1. Bezpieczniejszy dla tkanek
  2. Stosowany do odkażania skóry i ran
  3. Stosowany jako maść lub roztwór
52
Q

Sulfadiazyna

A
  1. W postaci soli srebrowej (Dermazin -> maść)

2. Leczenie oparzeń

53
Q

Związki rtęci jako antyseptyki

A
  1. Stosowane dawniej w dermatologii
  2. Ze względów ekologicznych wycofane ze zużycia
  3. Tiomerosal (0,001-0,004%) -> konserwant w szczepionkach i antytoksynach
54
Q

Detergenty (tenzydy) -> zastosowanie antyseptyka

A
  1. Czwartorzędowe zw. amonowe
  2. Odkażanie skory i bl. śluzowych (składniki tabletek do odkażania jamy ustnej)
  3. Niszcząc gram+, słabiej gram-, wirusy
  4. Nie niszczą przetrwalników ani pratkow
  5. Sa inaktywowane przez tenzydy anionowe (mydła)
55
Q

Etakrydyna

A

(rivanol)

  1. Antyseptyk barwnik
  2. Żółty barwnik anilinowy
  3. Odkażanie ran i błon śluzowych w opatrunkach mokrych
  4. Przemywanie
56
Q

Fiolet krystaliczny

A

(Pyoctaninum coeruleum)

  1. Odkażanie skory i błon śluzowych (0,01-0,1%)
  2. Silnie barwi na fioletowo -> nie stosuje sie na ziarninujace rany -> moze powodować trwałe przebarwienia
57
Q

Błękit metylenowy

A

(Methylenum coeruleum)

  1. Niebieski barwnik
  2. Przemywanie pęcherza moczowego i ran
58
Q

Odkażanie skory -> kategorie

A

1) Kategoria I
2) Kategoria II
3) Kategoria III

59
Q

Odkażanie skóry -> kategoria I

A
  • > ograniczone ryzyko infekcji
    1. Stosowane przy pobieranie krwi i iniekcjach srodskórnych, podskórnych i dożylnie
    2. Zwykle Alkohol jednorazowo, procedurę trzeba wykonać w 15-40 s od aplikacji środka
60
Q

Odkażanie skóry -> kategoria II

A

-> średnie ryzyko infekcji:

  1. Iniekcje domięśniowe
  2. Wenflony
  3. Cewniki dożylne
  4. Dwukrotne naniesienie środka odkażającego -> alkoholu
61
Q

Odkażanie skóry -> kategoria III

A

-> wysokie ryzyko infekcji

  1. Operacje chirurgiczne
  2. Punkcje jam ciała (zwłaszcza stawów)
  3. Procedura:
    1) oczyszczenie skory detergentami
    2) usunięcie włosów
    3) odtłuszczanie
    4) dwukrotne naniesienie środka odkazajacego (najczęściej jodowego -> na ok 2,5 min)
    5) lekarz musi byc zaopatrzony w sterylne rękawice i maskę