Środki odkażające Flashcards

1
Q

Środki odkażające podział

A
  1. Dezynfekujące -> otoczenie

2. Antyseptyczne -> do żywych tkanek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Grupy środków odkażających

A
  1. Środki utleniające
  2. Kwasy
  3. Aldehydy
  4. Alkohole i fenole
  5. Chlor i chlorowcopochodne
  6. Jod i jodofory
  7. Metale ciężkie
  8. Detergenty (tenzydy)
  9. Barwniki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Środki utleniające mechanizm działania i nazwy

A
  1. Nadtlenek wodoru
  2. Nadtlenek benzoilu
  3. Nadmanganian potasu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Środki utleniające mechanizm działania

A
  1. Utleniają DNA i grupy -SH w białkach i enzymach
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Kwasy antyseptyki nazwy

A
  1. Kwas salicylowy

2. Kwas benzoesowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Kwasy antyseptyki mechanizm działania

A
  1. Denaturuja białka

2. Rozszczepiają DNA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Aldehydy antyseptyki nazwy

A
  1. Formaldehyd
    1) Paraformaldehyd
    2) Metenamina (Urotropina)
  2. Aldehyd glutarowy
  3. Taurolidyna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Aldehydy antyseptyki mechanizm działania

A

1.Denaturują białka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Alkohole i fenole antyseptyki nazwy

A
  1. Alkohol etylowy

2. Fenole np. Tryklozan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Alkohole i fenole antyseptyki mechanizm działania

A
  1. Denaturuja białka i niszczą błony lipidowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Chlor i chlorowcopochodne nazwy

A
  1. Chloraminy

2. Chlorheksydyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Chlor i chlorowcopochodne mechanizm działania

A
  1. Denaturuja białka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Jod i jodofory nazwy

A
  1. Jodyna
  2. Płyn Lugola
  3. Jodofory
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Jod i jodofory mechanizm działania

A
  1. Działają utleniajaco

2. Denaturuja białka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Metale ciężkie antyseptyka nazwy

A
  1. Związki srebra
    1) Azotan srebra
    2) Proteinian srebra
    3) Sulfadiazyna
  2. Związki rtęci
    1) Tiomerosal
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Metale ciężkie antyseptyka mechanizm działania

A
  1. Utleniają i blokują grupy -SH
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Detergenty (tenzydy) antyseptyki nazwy

A
  1. Chlorek benzalkonium
  2. Chlorek benzoksonium
  3. Etylosiarczan mecetronium
  4. Cetylpirydynium (chlorek)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Detergenty (tenzydy) antyseptyki mechanizm działania

A
  1. Uszkadzają błony lipidowe i denaturują białka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Barwniki antyseptyki nazwy

A
  1. Etakrydyna (Rivanol)
  2. Fiolet krystaliczny (pyoctaninum coeruleum)
  3. Błękit metylenowy (methylenum coeruleum)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Barwniki antyseptyki mechanizm działania

A
  1. Uszkadzają strukturę DNA
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Nadtlenek wodoru zastosowanie

A
  1. Perhydrol -> 30% -> przyżega tkanki
  2. 3% rr wodny -> woda utleniona przemywanie ran
  3. 0,5% rr wodny-> płukanie jamy ustnej, niszczenie przetrwalników
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Nadtlenek Benzoilu zastosowanie

A
  1. Utleniające
  2. Keratolityczne
  3. Leczenie trądziku młodzieńczego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Nadmanganian potasu zastosowanie

A
  1. 0,03-0,1% -> odkażanie ran i błon śluzowych

2. Powyżej 0,02% silnie drażni tkanki, niszczy przetrwalniki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Kwas salicylowy zastosowanie

A
  1. Właściwości keratolityczne

2. Rr alkoholowy (spirytus salicylowy) -> polepsza penetrację etanolu w naskórku

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Kwas benzoesowy zastosowanie
1. Konserwacja żywności jako benzoesan sodu | 2. Jego estry -> konserwanty w przemysle farmaceutycznym
26
Kwas benzoesowy działania niepożądane
1. Drażni śluzówkę żołądka 2. Moze nasilać objawy choroby wrzodowej 3. Wykazuje słabe działanie wykrztuśne
27
Formaldehyd zastosowanie
1. Rozpuszczalny w wodzie gaz 2. Działa bójczo 3. Po wielogodzinnym działaniu niszczy przetrwalniki 4. 40% rr wywołują martwicę tkanek 5. 2 - 10% rr-> odkażanie narzędzi i urządzeń 6. Amoniak znosi jego działanie
28
Formaldehyd związki
1. Paraformaldehyd-> polimer, wydziela po podgrzaniu gazowy formaldehyd 2. Metenamina -> uwalnia formaldehyd w kwaśnym środowisku
29
Formaldehyd zatrucie
1. Przewlekłe-> zapalenie spojówek i śluzówki nosa i gardła 2. Ostre-> martwica śluzówki w jamie ustnej, GDO i przełyku Powoduje uwalnianie sie kwasu mrówkowego i kwasicę
30
Metenamina zastosowanie
(Urotropina) 1. Lek stosowany doustnie w celu odkażania dróg moczowych 2. W kwaśnym środowisku uwalnia formaldehyd 3. Używana w zakażeniach dróg moczowych, często ze środkami zakwaszającymi mocz np. Kwasem askorbinowym
31
Aldehyd Glutarowy zastosowanie
1. Działa bojczo 2. Niszczy przetrwalniki 3. Służy do sterylizacji narzędzi i sprzętu
32
Taurolidyna zastosowanie
1. Produkt kondensacji tauryny z formaldehydem 2. Działa bojczo 3. Miejscowe leczenie ran tk miękkich i kości 4. Przemywanie jam ciała np. otrzewnej (rr 0,5-2%) -> bd bolesne -> powinno byc wykonywane w znieczuleniu ogólnym
33
Alkohol etylowy
1. Działa bojczo 2. Nie niszczy przetrwalników 3. Optymalne stężenie 70% -> mniej i wiecej mniej skuteczne 4. Używany do odkażania skory nieuszkodzonej przed zabiegami
34
Fenole
1. Fenol -> bd toksyczny -> nie wykorzystywany 2. Wykorzystywane pochodne: 1) chlorowane np. Heksachlorofen, chlorokrezol 2) inne np. arylofenole, krezol, tymol, ksylenol, eugenol 3. Inny lek o budowie fenolowej-> Tryklozan
35
Tryklozan działanie
1. Antyseptyk o budowie fenolowej 2. Hamuje enzymy odpowiedzialne za syntezę lipidów błon bakterii 3. Działa bojczo głownie na bakterie gram+ ale tez inne bakterie, grzyby i słabo na wirusy
36
Tryklozan zastosowanie
1. Składnik wielu kosmetyków i środków używanych w higienie szpitalnej 2. Moze sie wytworzyć oporność, także krzyżowa na antybiotyki z grupa fenolowa
37
Chloraminy nazwy
1. Chloramina B | 2. Chloramina T
38
Chloramina T
1. Tosylochloramid sodu 2. W stężeniu: 0,25-0,5% do odkażania rak 3. W stężeniu 0,05-0,25% do płukania jamy ustnej, pęcherza moczowego i pochwy oraz do odkażania wody pitnej
39
Chloramina B
1. Sól sodowa benzenosulfochloramidu 2. W stężeniu 2-5% używania do odkażania pomieszczeń i urządzeń 3. W stężeniu 0,05-0,5% do odkażania tkanin, sprzętu i rak
40
Chlorheksydyna
1. Organiczny związek chloru 2. Działa statyczne 3. Nie drażni skory ani błon śluzowych 5. Nie hamuje wzrostu Pseudomonas aeruginosa
41
Chlorheksydyna zastosowanie
1. Stosowany do odkażania rak, pola operacyjnego, jam ciała oraz błon śluzowych (składnik tabletek do odkażania jamy ustnej)
42
Chlorheksydyna działania niepożądane
1. zatrucia -> moze przenikać przez cienka skórę, zwłaszcza noworodków 2. Brunatne zabarwienie zębów 3. Neurotoksyczność ->nie moze byc używany podczas zabiegów neurochirurgicznych i na uchu
43
Jodyna działanie
1. 3% rr alkoholowy jodu 2. Działa bojczo 3. Powoli zabija przetrwalniki 4. Używany do odkażania skory nieuszkodzonej (okolice rany)
44
Jodyna działania niepożądane
1. Często powoduje podrażnienie rany oraz odczyny alergiczne 2. Powoduje korozje metali, jest palna 3. Przeciwwskazanie: nadczynność tarczycy (bo jod)
45
Płyn Lugola
1. Kilkuprocentowy wodny rr jodu w KI 2. Rzadko używany do pędzlowania migdałków i bł śluzowej jamy ustnej 3. Moze spowodować typowe działania niepożądane jodu 4. Jedna kropla-> kilka mg jodu-> moze zahamować wychwyt przez tarczyce na wiele tygodni 5. Przeciwwskazanie: nadczynność tarczycy (bo jod)
46
Jodofory
1. Koloidalne rr jodu w amfifilnych polimerach (poliwinylopirolidon) 2. Powoli uwalniają jod 3. Mniej drażniące niz jodyna 4. Odkażanie skory, błon śluzowych 5. Przeciwwskazanie: nadczynność tarczycy (bo jod)
47
Związki srebra jako antyseptyki
1. Azotan srebra 2. Proteinian srebra 3. Sulfadiazyna
48
Azotan srebra
1. W większych stężeniach działa niszcząco na tkanki (10-20%) 2. W mniejszych odkażająco
49
Azotan srebra zastosowanie
1. Zabieg credego
50
Azotan srebra
1. Barwi tkanki na niebiesko (zwłaszcza eksponowany na światło) 2. Może spowodować trwałe przebarwienia (w przypadku ran ziarninujacych)
51
Proteinian srebra
1. Bezpieczniejszy dla tkanek 2. Stosowany do odkażania skóry i ran 3. Stosowany jako maść lub roztwór
52
Sulfadiazyna
1. W postaci soli srebrowej (Dermazin -> maść) | 2. Leczenie oparzeń
53
Związki rtęci jako antyseptyki
1. Stosowane dawniej w dermatologii 2. Ze względów ekologicznych wycofane ze zużycia 3. Tiomerosal (0,001-0,004%) -> konserwant w szczepionkach i antytoksynach
54
Detergenty (tenzydy) -> zastosowanie antyseptyka
1. Czwartorzędowe zw. amonowe 2. Odkażanie skory i bl. śluzowych (składniki tabletek do odkażania jamy ustnej) 3. Niszcząc gram+, słabiej gram-, wirusy 4. Nie niszczą przetrwalników ani pratkow 5. Sa inaktywowane przez tenzydy anionowe (mydła)
55
Etakrydyna
(rivanol) 1. Antyseptyk barwnik 2. Żółty barwnik anilinowy 3. Odkażanie ran i błon śluzowych w opatrunkach mokrych 4. Przemywanie
56
Fiolet krystaliczny
(Pyoctaninum coeruleum) 1. Odkażanie skory i błon śluzowych (0,01-0,1%) 2. Silnie barwi na fioletowo -> nie stosuje sie na ziarninujace rany -> moze powodować trwałe przebarwienia
57
Błękit metylenowy
(Methylenum coeruleum) 1. Niebieski barwnik 2. Przemywanie pęcherza moczowego i ran
58
Odkażanie skory -> kategorie
1) Kategoria I 2) Kategoria II 3) Kategoria III
59
Odkażanie skóry -> kategoria I
- > ograniczone ryzyko infekcji 1. Stosowane przy pobieranie krwi i iniekcjach srodskórnych, podskórnych i dożylnie 2. Zwykle Alkohol jednorazowo, procedurę trzeba wykonać w 15-40 s od aplikacji środka
60
Odkażanie skóry -> kategoria II
-> średnie ryzyko infekcji: 1. Iniekcje domięśniowe 2. Wenflony 3. Cewniki dożylne 4. Dwukrotne naniesienie środka odkażającego -> alkoholu
61
Odkażanie skóry -> kategoria III
-> wysokie ryzyko infekcji 1. Operacje chirurgiczne 2. Punkcje jam ciała (zwłaszcza stawów) 3. Procedura: 1) oczyszczenie skory detergentami 2) usunięcie włosów 3) odtłuszczanie 4) dwukrotne naniesienie środka odkazajacego (najczęściej jodowego -> na ok 2,5 min) 5) lekarz musi byc zaopatrzony w sterylne rękawice i maskę