Inne Leki Przeciwbakteryjne Teoria Flashcards
Polimyksyny działanie
- Amfipatyczne acylowane peptydy
- Zaburzają strukturę i funkcje błon bakteryjnych -> działają jak detergenty
- Bakteriobojcze
- Używa się zwykle mieszaniny siarczanów Polimyksyny B i E
Polimyksyny spektrum działania
- Gram- także Pseudomonas
Polimyksyny oporność
- Bd rzadko
- Pojedyncze szczepy Acinetobacter oporne
- Mechanizm: zmiejszenie przenikalności do bakterii
Polimyksyny podawanie
- Doustnie-> zwalczanie zakażeń pp i eliminacja bakterii przed zabiegami na jelitach
- Wziewnie, w nebulizacji -> u pacjentow z mukowiscydozą
- Iniekcje dożylne -> bd rzadko
Polimyksyny zastosowanie
- Leczenie ciężkich zakażeń Gram- opornych na inne antybiotyki np. Pseudomonas czy Acinetobacter
- Powikłane zakażenia dróg moczowych gram - oporne na inne antybiotyki (Pseudomonas)
- Zapalenia płuc Pseudomonas z mukowiscydoza
Polimyksyny farmakokinetyka
- Nie wchłaniane z pp
- Stosowane tez miejscowo na skóre, do ucha, do worka spojówkowego -> krople, maści, aerozole
- Po podaniu dożylnym wydalane niezmienione przez nerki -> wykorzystywane w zakażeniach dróg moczowych
Polimyksyny działania niepożądane
A) Po zastosowaniu miejscowym nie występują
B) Nudności, wymioty, biegunka po podaniu doustnym
C) Po podaniu dożylnym:
1. Bd poważne uszkodzenie nerek
2. Zaburzenia z CSN i ObUN -> blok nerwowo-mięśniowy
3. Uwolnienie histaminy i silny skurcz oskrzeli, pokrzywka czy świąd skóry -> tez po podaniu wziewnym
Fidaksomycyna działanie
- Hamuje syntezę RNA
- Działa na polimerazę RNA w innym miejscu niż ansamycyny
- Bakteriobójczy
Fidaksomycyna spektrum działania
- Clostridium difficile doustnie
Fidaksomycyna oporność
- Nie wykazano oporności krzyżowej z innymi grupami antybiotyków
Fidaksomycyna działania niepożądane
- Zaparcia
- Nudności i wymioty
- Reakcje nadwrażliwości -> wysypka, świąd
- > czasem o ciężkim przebiegu -> obrzęk naczynioruchowy czy duszność
Retapamulina działanie
- Półsyntetyczna
- Łączy sie z 50S rybosomu w swoistym miejscu (z białkiem L3)
- Bakteriostatyczna
Retapamulina spektrum działania
- Bakterie gram+ (Staphylococcus aureus, Streptococcus pyogenes, agalactiae)
- Działa też na te szczepy niewrażliwe wobec Kwasu Fusydowego czy Mupirocyny
Retapamulina oporność
- Mutacje białka L3 lub pojawienie sie pompy wyrzucającej lek poza organizm bakterii
- Nie wykazuje oporności krzyżowej z innymi znanymi antybiotykami
- Nie działa na Enterobacteriaceae, Pseudomonas czy Enterococcus faecalis
Retapamulina zastosowanie
- Miejscowe na skore w liszajcu
2. Miejscowe na rany zakażone wrażliwymi szczepami
Retapamulina działania niepożądane
- Podrażnienie skory-> ból, rumień, świąd
2. Kontaktowe zapalenie skory -> rzadziej
Leki podobne do Retapamuliny w badaniach klinicznych
-> Lefamulina
- 3 faza badań klinicznych
- Pozajelitowe podanie
- Leczenie zakażeń skory i tkanek miękkich, zapalenia płuc i zakażeń endoprotez
Fosfomycyna działanie
- Analog fosfoenolo-pirogronianu
- Hamuje transferazę fosfoenolo-pirogronianową
- Pierwszy etap syntety peptydoglikanu
- Nie podobna do żadnego innego antybiotyku
- Bakteriobójcza
Fosfomycyna spektrum działania
- Wiele gram+ (Gronkowce, Enterococcus)
2. Gram- (E. coli, Proteus, Klebsiella)
Fosfomycyna oporność
- Związana z jedynym transporterem tego leku -> zaburzenia funkcji przenośnika glukozo-6-fosforanu
Fosfomycyna zastosowanie
- Leczenie i profilaktyka niepowikłanych zakażeń dróg moczowych
- Doustna
- Dostępna także u ciężarnych
Fosfomycyna działania niepożądane
- Nudności i wymioty
- Zgaga
- Biegunka
- Bóle i zawroty głowy
Kwas fusydowy działanie
- Budowa steroidowa
- Hamuje czynnik enolgacyjny -G (EF-G)
- Hamuje przez to translokację łańcucha peptydowego w obrębie rybosomu i syntezę białek
- Bakteriostatyczny
Kwas fusydowy spektrum działania
- Staphylococcus aureus (tez MRSA)
- Corynebacterium
- Clostridium
Kwas fusydowy oporność
- Punktowa mutacja genu dla EF-G -> narasta szybko
- Zwykle podawany w skojarzeniu z innymi antybiotykami
- > np. Ryfampicyną, Cefalosporynami, Penicylinami izoksazolowymi, Wankomycyna - Nie występuje krzyżowa opornosc z innymi lekami
Kwas fusydowy zastosowanie
- Osteomyelitis -> bo db penetruje do kości
2. Miejscowo w zapaleniu spojówek
Kwas fusydowy działania niepożądane
- Biegunka
- Zaburzenia czynności wątroby (żółtaczka)
- Wysypka
- Barwi mocz na brązowo
Fuzafungina działanie
- Antybiotyk o budowie depsipeptydowej wytwarzany przez grzyb Fusarium
- Zaburza funkcjonowanie błony -> podobny do jonoforow
- Bakteriostatyczny i grzybostatyczny
- Wykazuje lekkie działania przeciwzapalne i immunostymulujace
Fuzafungina spektrum działania
- Staphylococcus
- Streptococcus
- Moraxella
- Legionella pneumophila
- Mycoplasma pneumoniae
- Candida albicans
- Hamuje adhezję Haemophilus do nabłonka dróg oddechowych
Fuzafungina zastosowanie
- Leczenie zakażeń GDO
2. Miejscowo, w postaci aerozolu -> TYLKO do stosowania miejscowego
Fuzafungina działania niepożądane
- Pieczenie śluzówki gardła
- Napady kichania
- Rzadziej skurcz oskrzeli
Mupirocyna działanie
- Antybiotyk wytwarzany przez Pseudomonas fluorescens
- Blokuje syntetaze izoleucynowa tRNA
- Przez to blokuje wbudowanie izoleucyny do białka
- Bakteriostatyczny a w większych stężeniach bakteriobójczy
Mupirocyna spektrum działania
1, Gram+ (gronkowce, paciorkowce)
Mupirocyna zastosowanie
- > jedynie miejscowo na skore -> w org szybko sie rozkłada
1. Leczenie nosicielstwa S. aureus w jamie nosowej
2. Leczenie liszajca
3. Leczenie zakażeń ran
Mupirocyna oporność
- Szybko sie pojawia
2. Brak krzyżowej
Mupirocyna działania niepożądane
- > miejscowe
1. Pokrzywka
2. Rumień
3. Świąd, pieczenie
4. Kontaktowe zapalenie skory
Bacytracyna działanie
- Mieszanina cyklicznych peptydów hamujących defosforylacje baktoprenolu i budowę ściany bakterii
- Działają bakteriobójczo
Bacytracyna spektrum działania
- Gram+
Bacytracyna oporność
- Brak krzyżowej oporności
Bacytracyna zastosowanie
- Miejscowo na skóre, do oka, na błony śluzowe
- Db rzadko doustnie-> Clostridium difficile
- > nie wchłania sie z pp - W rr do płukania jam ciała, stawów czy ran
- Ciężkie zakażenia Staphylococcus aureus -> domięśniowo
Bacytracyna działania niepożądane
- Uszkodzenie nerek -> bd duże ryzyko gdy i.m.
2. Miejscowo brak poważnych objawow
Gramicydyna działanie
- Jeden z najstarszych antybiotyków
- Mieszanina peptydów z hodowli Bacillus brevis
- Mechanizm działania zbliżony do jonoforow
- Tworzą kanały w błonie i zaburzenia jonowe
Gramicydyna spektrum działania
- Gram+
- Neisseria
- Mycobacterium
Gramicydyna zastosowanie
- Leczenie zakażeń skory i błon śluzowych
2. Jedynie miejscowo -> podanie ogólne powoduje silna hemolizę
Cykloseryna działanie
- Wytwarzana przez Streptomyces
- Analog D-alaniny hamujący racemaze koncertująca L-Ala do D-Ala oraz ligaze tworząca D-ALA-D-ALA
- Hamuje syntezę peptydoglikanu
- Bakteriobójczy
Cykloseryna spektrum działania
- Gram -
- Gram +
- Mycobacterium tuberculosis
Cykloseryna zastosowanie
- Tylko gruźlica oporna na leki pierwszego rzutu
Cykloseryna działania niepożądane
- > zaburzenia ze strony CNS
1. Bóle głowy,
2. Drżenia mięśniowe
3. Reakcje psychotyczne
4. Neuropatia obwodowa -> Pirydoksyna zmniejsza czestość występowania zaburzeń neuro
Ramoplanina działanie
- Nowy antybiotyk o budowie glikodepsipeptydowej
2. Blokuje budowę ściany bakteryjnej -> przez zaburzenie funkcji baktoprenolu
Ramoplanina zastosowanie
- Wielooporne zakażenia gram+
Platensymycyna działanie
- Hamuje enzymy odpowiedzialne za syntezę kwasów tłuszczowych błon bakterii gram+
Platensymycyna zastosowanie
- Leczenie zakażeń wieloopornych gram+ (MRSA, VRE)
Teiksobaktyna działanie
- Działanie podobne do Wankomycyny
- Cykliczny deksipeptyd
- Upośledza syntezę ściany bakterii
Teiksobaktyna zastosowanie
- Gram+
Sole galu działanie
- Gal zastępując Fe zaburza metabolizm bakterii i powoduje ich śmierć
- Zapobiega też tworzeniu biofilmu
Sole galu zastosowanie
- Leczenie zakażeń wywołanych przez wielolekooporne szczepy Pseudomonas aeruginosa
Lugdunina
- Wytwarzana przez Staphylococcus lugdunensis, komensala w jamie nosowej
- Zabija ona efektywnie inne gatunki gronkowca w tym MRSA
ARB
=antibiotic resistance breakers
- Leki przełamujące oporność drobnoustrojów na antybiotyki
- Cyklipiroks (przeciwgrzybiczy)
- Loperamid zwiększa skuteczność tetracyklin
- Niektóre NSAIDs (ASA, Ibuprofen, Diklofenak)
- > przesłanki ze zmniejszają opornosc na antybiotyki - Substancje pochodzenia naturalnego
Cyklipiroks
- Należy do ARB=antibiotic resistance breakers
- Hamuje syntezę zewn. błony gram-
- Upośledza bakteryjny metabolizm żelaza-> przez co nasila skuteczność antybiotyków
Substancje pochodzenia naturalnego jako ARB
- > przesłanki ze zmniejszają opornosc na antybiotyki
1. Kurkumina -> z szafranu indyjskiego
2. Pochodne epigallokatechiny z zielonej herbaty
Zakażenia w których typowe jest tworzenie biofilmu
- Zapalenia płuc
- Przewlekłe zapalenia oskrzeli
- Mukowiscydoza
- Zapalenia dróg moczowych
- Zapalenia ucha środkowego
- Zakażenia od cewników
Terapia fagowa
- Wykorzystywanie do zwalczania bakterii wirusów
- Stosowana doświadczalnie w nielicznych ośrodkach na świecie -> w tym we Wrocławiu przy Instytucie Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN