Malaria 1 Teoria Flashcards
Chlorochina działanie
- Hamuje polimeryzację hemu
2. Mechanizm wspólny z Meflochiną, Amodiachiną, Chininą itd.
Leki hamujące polimeryzację hemu mechanizm działania
- > kontrowersje co do mechanizmu
1. Gromadzą się w wakuolach odżywczych Plasmodium i zapobiegają polimeryzacji hemu w hemozoinę
2. W czasie rozpadu hemoglobiny w RBC powstaje wolny hem, toksyczny -> sprzyja wytwarzaniu wolnych rodników
3. Pierwotniaki maja enzym -> hemopolimerazę, ktora łączy grupy hemowe w nietoksyczne polimery
3. Dodatkowy mechanizm ? -> kompleksy tych leków z hemem znacznie bd sprzyjają wytwarzaniu wolnych rodników -> toksyczniejsze niz sam hem
4. Dodatkowo niektóre z tych leków łącza sie z DNA pasożyta i zaburzają jego replikacje
Leki hamujące polimeryzację hemu - które
- Chlorochiny
- Hydroksychlorochiny
- Meflochiny
- Amodiachiny
- Chininy
A także częściowo:
- Lumefantryny
- Halofantryny
Chlorochina spektrum działania
- Szczególnie aktywna wobec pasożytów w fazie krwinkowej (tez Falciparum)
- Ale tez dobra wobec gametocytów P. vivax, ovale i malariae ale nie falciparum
- Nie działa na formy tkankowe
Chlorochina zastosowanie
- Z wyboru w profilaktyce i leczeniu zakażeń wszystkimi zarodźcami
- Do eradykacji z wątroby P. ovale i vivax sa kojarzone z Prymachiną
- Leczenie ropnia wątroby spowodowanego amebą w razie niepowodzenia terapii Metronidazolem
- RA
- SLE
- Łuszczyca
Chlorochina oporność
- Coraz większa opornosc falciparum
- Pojawienie sie aktywnego transportera wyrzucającego lek poza pasożyta
- Często kojarzona z Atowakwonem lub Proguanilem
Hydroksychlorochina
- Działanie, spektrum działania i zastosowanie jak Chlorochina
Nowe leki przeciwmalaryczne w badaniach klinicznych hamujące polimeryzację hemu
- > w 2 fazie badań klinicznych
1. Tafenochina
2. Ferrochina
Działania niepożądane chlorochiny
- > u kilkunastu % pacjentów
1. Nieswoiste -> świąd skóry (częstszy u murzynów), nudności lub wymioty, bóle brzucha, rzadziej głowy, jadłowstręt, zmatowienie włosów
2. Przy szybkim dożylnym podaniu moze skutkować ↓ BP i zatrzymaniem krążenia
Rzadziej:
- Zaburzenia widzenia ze zmianami w dnie oka (wskazane coroczne badanie okulistyczne)
- Wydłużenie odc. QT
- Fototoksyczność -> pacjent musi unikać nasłonecznienia
- Hemoliza -> w osób z niedoborem G6PDH
Bd rzadko:
- Zaburzenia neuropsychiatryczne (splątanie, reakcje psychotyczne, drgawki)
- Zaburzenia hematologiczne np. agranulocytoza
Przeciwwskazania chlorochina
- Pacjenci z porfirią i łuszczycą -> prowokuje napady chorobowe
- Niewydolność wątroby
- Ostrożnie u osób z dodatnim wywiadem neurologicznym
Amodiachina działanie
- Mechanizm podobny do Chlorochiny i Hydroksychlorochiny
2. Aktywność wobec Plasmodium falciparum opornego na Chlorochinę
Amodiachina zastosowanie
- Ze względu na toksyczność nie stosowana w profilaktyce
2. Leczenie zwykle w skojarzeniu z Artezunatem
Amodiachina działania niepożądane
- > zwłaszcza po dłuższym używaniu
1. Hematologiczne -> agranulocytoza, anemia aplastyczna
2. Uszkodzenie wątroby
Chinina działanie
- Izolowana z kory drzewa chinowego
2. Niejasny mechanizm podobny do Chlorochiny
Chinina spektrum działania
- Formy krwinkowe wszystkich zarodźców
- Gametocyty P. vivax i ovale ale nie falciparum
- Nie wpływa na formy tkankowe
Chinina oporność
- Występuje w płd-wschodniej Azji -> np. w Tajlandii -> ale wciąż wykazuje pewna aktywność
- Mechanizm: mutacja genu transportera
Chinina zastosowanie
- Ciężkie zakażenie P. falciparum -> i.v. lub i.m.
- > powinna byc jak najszybciej zmieniona na i.o. - Łagodniejsze zakażenia P. falciparum -> i.o.
- Nie powinna byc wykorzystywana w zakażeniach P. vivax, ovale, czy malariae -> toksyczniejsza od Chlorochiny
- Terapia Babesia sp.
Chinina działania niepożądane
- Cinchonismus
- Objawy uczuleniowe -> zaczerwienienie skory, pokrzywka, skurcz oskrzeli, obrzęk Quinckego
- Zaburzenia hematologiczne
1) leukopenia
2) agranulocytoza
3) małopłytkowość
4) anemia hemolityczna (zwłaszcza gdy niedobor G6PDH)
Rzadko:
- Blackwater fever
- Hipoglikemia (gdy duże dawki, bo stymuluje wyrzut insuliny z wysp trzustkowych)
- Skurcze macicy w 3 trymestrze ciąży -> ale nwlk ryzyko -> jest lekiem z wyboru w P. falciparum w okresie ciąży
- Szybka infuzja dożylna moze spowodować:
1) spadek BP
2) zmiany w pracy serca (wydłużenie QT, zaburzenia rytmu)
Cinchonismus
- Szum i dzwonienie w uszach, może prowadzić do upośledzenia słuchu
- Bóle i zawroty głowy
- Zaburzenia widzenia
- Nudności i wymioty
- > w łagodniejszych przypadkach nie jest wskazaniem do odstawienia leku
Blackwater fever objawy
- Hemoliza
- Gorączka
- Hemoglobinuria
Uszkodzenie nerek
Meflochina działanie
- Pochodna chinoliny o niejasnym mechanizmie działania (jak Chlorochina)
Meflochina spektrum działania
- Formy krwinkowe, zwłaszcza P. falciparum i vivax
2. Nie wpływa na gametocyty ani formy tkankowe
Meflochina oporność
- Jak Chininy -> mutacja genu dla transportera
2. Często w Tajlandii
Meflochina zastosowanie
- Zakażenie P. falciparum i inne oporne na chlorochine
- > zwykle db działa
- > ale lek z wyboru to Chinina
2) profilaktyka zakażenia P. falciparum i innymi w podróży na tereny endemiczne
- > oprócz terenów gdzie nie ma oporności na Chlorochine i oprócz okolic oporności na Meflochine i Chinine -> niektóre regiony Tajlandii
Meflochina działania niepożądane
- Nieswoiste -> nudności i wymioty, biegunka, bóle brzucha, zawroty głowy, trudności w zasypianiu, nieznaczne zaburzenia zachowania
- Objawy psychotyczne i drgawki -> rzadko (1:1000), mogą sie pojawić tez w profilaktyce
- Zaburzenia hematologiczne (leukocytoza, małopłytkowość)
- Zaburzenia rytmu (bradykardia, zaburzenia przewodnictwa)
- Wzrost aminotransferaz we krwi
Meflochina uwagi kliniczne
- Rozdzielenie pojedynczej, tygodniowej dawki na 2, podawane w odstępie 6-8h wiąże sie ze zmniejszeniem częstości skutków ubocznych
- Rzadkie podawanie w profilaktyce -> działania niepożądane
Przeciwwskazania Meflochina
- Padaczka
- Pacjenci psychiatryczni
- Cierpiący na zaburzenia rytmu serca
- Należy odstawić gdy obj. z CNS
- Niektóre grupy zawodowe (piloci, żołnierze)
Prymachina działanie
- Pochodna 8-aminocholiny
- Niejasny mechanizm działania
- Prawdopodobnie jej metabolit-> chinon, konkuruje z ubichinonem
- Upośledza to funkcjonowanie łańcucha oddechowego pasożyta
Prymachina spektrum działania
- Stadia tkankowe wszystkich zarodźców
- Jako jedyna aktywna wobec hipnozoitow P. vivax i ovale
- Jest aktywna rownież wobec gametocytow wszystkich zarodźców -> juz pojedyncza dawka uszkadza gametocyty P. falciparum tak ze nie sa w stanie zakażać innych -> przerwanie transmisji
- Słabo działa na formy krwinkowe
Prymachina oporność
- Rzadko
- U P. vivax (Nowa Gwinea, pld-wsch Azja, Ameryka Sr i Pld)
- Ma charakter częściowy -> powtórzenie terapii większa dawka zwykle skuteczne
Prymachina zastosowanie
- Z Chlorochiną w standardowym postępowaniu w ostrej malarii
- Z Klindamycyną w leczeniu Pneumocystis jiroveci (zwłaszcza łagodnych, alternatywa dla biseptolu lub Pentamidyny)
Prymachina uwagi kliniczne
- Można ją podać tylko gdy potwierdzone ze pacjent nie choruje na niedobór G6PDH -> bo wtedy hemoliza
Prymachina działania niepożądane
- > zaburzania hematologiczne
1. Hemoliza i anemia hemolityczna - > moze byc masywna i zagrażać życiu u pacjentow z niedoborem G6PDH
- > ciężkie objawy u Azjatów z niedoborem G6PDH
- > łagodniejsze u murzynów
2. Granulocytopenia
3. Anemia aplastyczna
Prymachina przeciwwskazania
- Objawy hemolizy po podaniu -> natychmiast wstrzymać
- Ciąża
- > przechodzi przez łożysko i moze wywołać hemolizę krwinek płodowych (krwinki płodowe maja niska aktywność G6PDH)