Antybiotyki Hamujące Syntezę Białek 1 Teoria Flashcards
1
Q
Aminoglikozydy działanie
A
- Połączone wiązaniem glikozydowym z różnymi aminocukrami
- Nieodwracalne inhibitory syntezy białek o niejasnym mechazniźmie działania
- Łączą sie z podjednostka 30S i hamują inicjację translacji, powodują w niej błędy
- Często prowadzą do syntezy szkodliwych białek
- Dodatkowo przyczyniają sie do rozpadu polisomów na rybosomy
- Wykazują działanie bakteriobójcze
2
Q
Aminoglikozydy spektrum działania
A
- Tlenowe bakterie Gram-
-> w tym Pseudomonas największa aktywność Tobramycyna - Gronkowce i słabiej inne gram +
-> ale raczej do politerapii - Aktywność wobec Mycobacterium Tuberculosis
(Streptomycyna, Amikacyna)
3
Q
Aminoglikozydy oporność
A
- Bardzo stabilne i trudne do rozkładu związki
- Opornosc polega na wytwarzaniu enzymów które dołączają do leków rożne grupy funkcyjne np. transferazy, adenylazy, acetylazy, fosfotransferazy
- > zaburza to wiązanie leku z rybosomami - Inne mechanizmy:
1) zaburzenie transportu aminoglikozydu do bakterii np. mutacje poryn
2) zmiany w miejscu wiązania leku na rybosomie - Opornosc najrzadziej w przypadku Amikacyny
4
Q
Aminoglikozydy zastosowanie
A
-> ciężkie zakażenia, zwłaszcza szpitalne bo duża toksyczność
- Ciężkie zakażenia tlenowych pałeczkami Gram- zwłaszcza Enterobacteriaceae w skojarzeniu z B-laktamami
- > także Pseudomonas (z Cefazydymem lub Cefepimem) - Zakażenia u chorych z neutropenia (głownie Amikacyna z cefalosporyna 3 gen)
- Zapalenia wsierdzia lub sepsa wywołana Enterococcus
- > razem z penicylina, Ampicylina lub antybiotykiem glikopeptydowym - Zapalenie otrzewnej -> razem z antybiotykiem przeciw beztlenowym
- ZOMR -> przez gram- pałeczki tlenowe
- > razem z cefalosporyna 3gen lub Meropenemem - Powikłane zakażenia dróg moczowych
- > zakwaszenie moczu np wit C zmniejsza skutecznosc - Gruźlica (Streptomycyna w politerapii)
- Mukowiscydoza (Tobramycyna w postaci wziewnej -> nebulizacja)
5
Q
Aminoglikozydy farmakokinetyka
A
- Db rozp w wodzie
- Bd stabilne
- Aktywność w alkalicznym pH
- Praktycznie nie wchłaniają się po podaniu doustnym
- > po podaniu doustnym działają tylko w pp - Dyfundują biernie przez poryny w zewn błonie bakterii gram-
- Następnie są transportowane do wnętrza bakterii
- > zależy od łańcucha oddechowego i redukcji tlenu
- > brak tlenu i kwaśne pH uniemożliwiają przeniknięcie aminoglikozydow do bakterii - Silny efekt postantybiotykowy
6
Q
Aminoglikozydy działania niepożądane
A
- Ototoksyczność
- Nefrotoksyczność
- Nasilenie blokady nerwowo-mięśniowej
- > odwracalne przez Glukonian wapnia i Neostygminę - Objawy alergii
7
Q
Aminoglikozydy przeciwwskazania
A
- Ciąża -> Płód -> uszkodzenie nerek i ucha
8
Q
Aminoglikozydy interakcje lekowe
A
- Aminoglikozydy zwiększają działanie środków zwiotczajacych bo nasilają blokadę nerwowo-mięśniowa
2.
9
Q
Ototoksyczność aminoglikozydow objawy
A
- Zawroty głowy
- Szum w uszach
- Ubytek słuchu
10
Q
Ototoksyczność aminoglikozydow czynniki ryzyka
A
- Najczęściej u dzieci i starszych
- Przy współistniejących zaburzeniach elektrolitowych (hipokaliemia)
- Przy stosowaniu innych leków ototoksycznych np diuretykow petlowych
- Zaburzenia słuchu przed zastosowaniem aminoglikozydu
- Predyspozycja genetyczna -> mutacje mitochodrialnego DNA
11
Q
Ototoksyczność aminoglikozydow
A
- W czasie dłuższej terapii (>5 dni) należy regularnie zbierać wywiad i przeprowadzać badanie w kierunku uszkodzenia narządu słuchu
- Zwykle nieodwracalne
- Na przedsionek działają:
1) Streptomycyna
2) Gentamycyna - Na ślimaka działają:
1) Kanamycyna
2) Amikacyna
12
Q
Nefrotoksyczność aminoglikozydow
A
- Uszkodzenie zarówno kłębuszków jak i cewek
- Mechanizm: uszkodzenie rybosomow mitochondriów i zaburzenia ich funkcji
- Często odwracalna
- Wymaga zmniejszenia dawki
- Powinno sie monitorować stężenie leku-> najwczesniejszy wskaźnik uszkodzenia nerek
- Tobramycyna i Gentamycyna wykazują wieksze działanie nefrotoksyczne
13
Q
Nefrotoksyczność aminoglikozydow czynniki ryzyka
A
- Najczęściej u dzieci i starszych
- Hipokaliemia
- Stosowanie innych leków nefrotoksycznych
14
Q
Nefrotoksyczność aminoglikozydow objawy
A
- Zwiększenie kreatyniny i mocznika we krwi
- Białkomocz
- Rzadziej ostra niezapalna niewydolność nerek
15
Q
Streptomycyna zastosowanie
A
- > podawana tylko z innymi lekami-> w monoterapii szybko narasta opornosc
1. Lek 2 rzutu w leczeniu gruźlicy
2. Dżuma
3. Bularemia
4. Bruceloza
16
Q
Gentamycyna
A
- Modelowy lek z aminoglikozydow
2. Podobna aktywność do Tobramycyny
17
Q
Neomycyna
A
- Aktywność wobec niektórych prątków
- Zastosowanie:
1) oczyszczanie pp (nie wchłaniają sie)
2) miejscowo na skore, do oka i ucha - Przy długim używaniu -> mogą byc skórne reakcje uczuleniowe
18
Q
Kanamycyna
A
- Aktywność wobec niektórych prątków
- Zastosowanie:
1) oczyszczanie pp (nie wchłaniają sie)
2) miejscowo na skore, do oka i ucha
19
Q
Paromomycyna
A
- Aktywność wobec niektórych prątków
- Zastosowanie:
1) oczyszczanie pp (nie wchłaniają sie)
2) miejscowo na skore, do oka i ucha
20
Q
Tobramycyna
A
- Podobne spektrum do Gentamycyny, ale większa aktywność T do Pseudomonas i mniejsza do Serratia
- Enterococcus faecium nie jest wrażliwy na Tobramycyne
- Mogą występować szczepy oporne na Gentamycynę, a wrażliwe na Tobramycynę
- Oprócz typowego zastosowania Aminoglikozydow Tobramycyna może byc używana w inhalacjach przeciw Pseudomonas w mukowiscydozie
21
Q
Netylmycyna
A
- Dodatkowa grupa etylowa-> zmniejszona podatność na rozkład i modyfikacje
- Szczepy oporne na Gentamycyne i Tobramycyne mogą byc wrażliwe na Netylmycyne
22
Q
Amikacyna
A
- Półsyntetycznąapochodna Kanamycyny -> mniej toksyczna
- Nie jest inaktywowana przez szczepy unieczynniajace Gentamycyne i Tobramycyne -> większa aktywność
- Działa na wielooporne szczepy Mycobacterium tuberculosis oporne np. na Streptomycyne
23
Q
Sepamycyna
A
- Nowszy antybiotyk
- Charakterystyka podobna do amikacyny
- Większa aktywność wobec szczepów produkujących metylotransferazę -> oporne na inne aminoglikozydy
- Wg niektórych źródeł rzadziej działania niepożądane niż np. Gentamycyna
24
Q
Uwagi kliniczne aminoglikozydy
A
- Przed podjęciem terapii, w jej czasie i po terapii dłuższej niz 5 dni -> ocena czynności nerek, przedsionków i ślimaka
- Dopasowanie dawki leku do stopnia niewydolności nerek
- Przy dłuższej terapii ocena stężenia leku we krwi
- Silny efekt postantybiotykowy -> ich działanie terapeutyczne trwa nadal mimo ze stężenie we krwi maleje
- Działania toksyczne zależą zarówno od stężenia jak i od czasu narażenia na lek
- Rzadsze dawkowanie (1 na dzień) zmniejsza toksyczność leków przy zachowaniu ich skuteczności
- Oprócz zapalenia wsierdzia (3 razu na dobę) podawanie 1 raz na dobę jest skuteczne w większości zakażeń
25
Q
Spektynomycyna
A
- Podobna strukturalnie do aminoglikozydow ale brak w cząsteczce aminocukrów
- Wykazuje podobne spektrum i mechanizm działania do aminoglikozydow
26
Q
Spektynomycyna zastosowanie
A
- Rzeżączka -> przy uczuleniu na penicyliny
2. Domięśniowo
27
Q
Spektynomycyna działania niepożądane
A
- Ból w miejscu iniekcji
- Gorączka
- Nudności i wymioty
- Rzadziej nefrotoksyczność i niedokrwistość
28
Q
Solitromycyna
A
- Fluoroketolid
- W 3 fazie badań klinicznych
- Zastosowanie w leczeniu zapaleń płuc i rzeżączki
29
Q
Tetracykliny działanie
A
- Policykliczne, amfoteryczne pochodne naftacenokarboksamidu
- Odwracalnie wiążą się z podjednostka 30S rybosomu
- Blokują wiązanie z nią aminoacylo-tRNA i hamują elongację łańcucha peptydowego
- Bakteriostatyczne
30
Q
Tetracykliny spektrum działania
A
- > szeroki
1. Gram+ (Minocyklina -> największa aktywność wobec SA)
2. Gram-
3. Beztlenowe
4. Dziwadła: Borrelia burgdorferi, Treponema pallidum, Riketsja, Chlamydia, Mycoplasmy
5. Niektóre pierwotniaki np. Pełzak czerwonki
31
Q
Tetracykliny oporność
A
- Częsta
- Mechanizmy od najważniejszego:
1) Wypompowywanie leku (najrzadziej u Minocykliny)
2) Wytwarzanie białek hamujących wiązanie się leku z rybosomem
3) Enzymatyczna inaktywacja tetracyklini
4) Zmiejszenie transportu leku do bakterii - W grupie Tetracyklin oporność krzyżowa
- Pseudomonas i Proteus są pierwonie oporne -> pompa wyrzucająca leki
32
Q
Tetracykliny farmakokinetyka
A
- Absorpcja jest silnie hamowana przez pokarm, zwłaszcza mleko
- Chelatują kationy Ca2+, Mg2+, Fe3+, Al3+
- > zmniejszenie wchłaniania zarówno antybiotyków jak i kationów - Db penetrują do wszystkich tkanek:
1) stężenie w CSF=1/4 stężenia w surowicy
2) przenikają przez łożysko, do mleka
3) Minocyklina osiąga duże stężenia w ślinie i w łzach
4) wydalane z żółcią -> dużo większe stężenia niz w surowicy, i z moczem - Miejscowe stosowanie leków na skore powoduje szybkie narastanie oporności
33
Q
Tetracykliny drogi podania
A
- Formy podania: doustne (dożylne tylko Doksycyklina)
- Po podaniu doustnym najlepsza biodostepnosc: Doksycyklina i Minocyklina
- Podanie domięśniowe nie jest zalecane -> ból oraz miejscowy odczyn zapalny
34
Q
Zastosowanie Doksycykliny
A
- Trądzik pospolity
- Wąglik
- Choroby wywołane przez krętki (Borelioza, Leptospiroza)
- Rickettsiae spp. (Riketsjoza, Choroba papuzia,
- Choroby odzwierzęce (Tularemia, Zakażenia ran po pokąsaniu przez zwierzęta)
- Zakażenia w obrębie miednicy mniejszej
- Biegunki spowodowane przez:
1) Yersinia enterocolitica
2) Vibrio
3) Campylobacter - Leczenie atypowych zapaleń płuc
- Zaostrzenia COPD
- Niektóre STD np. kiła, rzeżączka, Chlamydia -> nie jest pierwszego rzutu
35
Q
Zastosowanie Tetracykliny
A
- Leczenie trądzika pospolitego
36
Q
Zastosowanie Minocykliny
A
- Likwidowanie nosicielstwa meningokoków (obecnie cześciej Ryfampicyna, bo duzo szczepów opornych)
- Leczenie RA -> Tetracykliny wykazują zdolność hamowania metaloproteinaz rozkładających macierz tkanki łącznej
37
Q
Zastosowanie Demeklocykliny
A
- Leczenie SIADH -> hamuje działanie ADH w nerkach
38
Q
Tetracykliny działania niepożądane
A
- Zaburzenia żołądkowo-jelitowe (nudności i wymioty, biegunka z podrażnienia)
- Dysbakteriozy
1) biegunka
2) rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego
3) zakażenia grzybicze jamy ustnej i dróg moczowo-płciowych - Uszkodzenie nasad kości długich (wiążą sie z Ca2+ w nowo tworzonych kościach, u dzieci poniżej 8 roku życia)
- Niedorozwój oraz brązowe przebarwienia szkliwa (też związane z wiązaniem Ca2+)
- Uszkodzenie wątroby (zwłaszcza u ciężarnych i osób z upośledzeniem czynności wątroby)
- Hipoprotrombinemia (nasilenie działania antykoagulantów)
- Uszkodzenie nerek (cewek nerkowych z kwasicą i aminoacydurią -> po podaniu przeterminowanych)
- Zaburzenia błędnikowe (zawroty głowy, wymioty)
- Fotosensytacja
39
Q
Tetracykliny przeciwwskazania
A
- Ciąża
- Laktacja
- Dzieci poniżej 12 roku zycia
40
Q
Tygecyklina działanie
A
- Należy do Glicylcyklin
- Podobny mechanizm działania do Tetracyklin (30S), ale nie jest substratem dla pompy wyrzucającej te leki z bakterii
- Bakterie oporne na Tetracykliny sa często wrazliwe na Tygecykline oprócz Pseudomonas i Proteus -> pierwotnie oporne
- Bakteriostatyczna
41
Q
Tygecyklina spektrum działania
A
- > szerokie
1. Gronkowce (tez MRSA, VRSA)
2. Enterobacteriaceae
3. Acinetobacter (także szczepy wielooporne)
4. Bakterie beztlenowe
5. Riketsje
6. Chlamydia
7. Legionella pneumophila
8. Liczne szczepy Mycobacterium
42
Q
Tygecyklina oporność
A
- > pierwotnie:
1. Pseudomonas
2. Proteus
43
Q
Tygecyklina zastosowanie
A
- Leczenie skomplikowanych zakażeń skory i tkanki podskórnej
- Leczenie zakażeń w obrębie jamy brzusznej -> oprócz trzustki
44
Q
Tygecyklina farmakokinetyka
A
- Droga podania: dożylnie
2. Działa długo -> t1/2= 36h
45
Q
Tygecyklina działania niepożądane
A
- Typowe dla tetracyklin
2. Dominują nudności i wymioty (u 30% pacjentów)
46
Q
Tetracykliny w badaniach klinicznych
A
- W zaawansowanych
- Omadacyklina
- Erawacyklina
- Leczenie powikłanych zakażeń układu moczowego oraz zapaleń płuc wywołanych przez bakterie oporne na inne leki
47
Q
Aminoglikozydy alergie
A
- Częste w przypadku Streptomycyny
- Gorączka, pokrzywka, zaczerwienienie skory, bd rzadko poważne
- Też u personelu podającego lek
