HIV 2 Teoria Flashcards
Inhibitory proteazy HIV działanie
- Proteaza tnie produkt genów wirusa Gag i Gag-Pol w swoisty sposób aby stworzyć białka rdzenia wirusa
- Zablokowanie proteazy skutkuje powstaniem defektywnych, niezakaźnych wirusów
Inhibitory proteazy HIV spektrum działania
- Aktywność wobec HIV-1 i nieco mniejszą wobec HIV-2
Inhibitory proteazy HIV oporność
- Częste mutacje proteazy
2. Szybko narasta, zwłaszcza gdy leki są stosowane w politerapii
Inhibitory proteazy HIV interakcje lekowe
- Wszystkie są substratami i inhibitorami CYP3A4
- Największy wpływ-> Rytonawir
- Najsłabszy -> Sakwinawir
- Niektóre są rownież induktorami -> Amprenawir i Rytonawir
- Liczne interakcje
Inhibitory proteazy HIV ogólne działania niepożądane
- Zaburzenia metabolizmu tkanki tłuszczowej (w najmniejszym stopniu Atazanawir)
- Zwiększają prawdopodobieństwo krwawień u pacjentów z hemofilią A i B
Inhibitory proteazy HIV zaburzenia metabolizmu tkanki tłuszczowej objawy
- Redystrybucja tk. tluszczowej w okolice karku, brzucha i piersi
- Zanik fałdu podskórnego na kończynach i twarzy
- Dyslipidemia (wzrost LDL i triglicerydów)
- Upośledzona tolerancja glukozy z insulinoopornością
Inhibitory proteazy HIV zaburzenia metabolizmu tkanki tłuszczowej mechanizm
- Mechanizm nie do końca poznany
- Sugeruje się zaburzenia przez leki funkcji lamin-> białek otoczki jądrowej
- Można zapobiegać przez użycie analogi GHRH -> Tesamoreliny
Rytonawir
- Inhibitor CYP3A4
- Wykorzystywany do wzmocnienia działania innnych PI
- tzw. Ritonavir boosting
Kobicystat
- Wybiórczy inhibitor CYP3A
2. Stosowany w terapii skojarzonej do poprawy biodostepnosci wybranych inhibitorow proteazy (Atazanawiru, Darunawiru)
Amprenawir
- Db wchłanialny z pp
- Opornosc na lek -> rzadsza niz innych
- Zarówno induktor jak i inhibitor CYP3A4
Amprenawir działania niepożądane
- Nieswoiste -> nudności i wymiory, zaburzenia nastroju (depresja), zaczerwienienie skory
- Rzadziej ciężkie skórne:
1) zespół Stevensa-Johnsona
2) toksyczna nekroliza naskórka - Parestezje okolicy ust
- Uczulenia-> ma budowę sulfonamidy i moze wywoływać nadwrażliwość u pacjentów uczulonych na sulfonamidy
Amprenawir przeciwwskazania
- Rr doustne zawierają glikol polipropylenowy
1) nie można stosować u kobiet w ciąży i dzieci
2) nie można stosować w przypadku stosowania Disulfiramu i leków o podobnym działaniu - Zawiera tez duże dawki witaminy E
Fosamprenawir farmakokinetyka
- Doustny prolek przekształcany przez enzymy rąbka szczoteczkowego jelit do Amprenawiru
- Lepsza biodostepnosc -> mniejsza dawka dobowa
- Coraz cześciej używany zamiast Amprenawiru
Fosamprenawir działania niepożądane
- Jak Amoprenawir
Indynawir farmakokinetyka
- Wchłanianie z pp w 65% -> pokarm osłabia
- Db przenika do CNS
- Opornosc dość często i krzyżowa z Rytonawirem
- Hamuje CYP3A4
Działania niepożądane Indynawiru
- Hiperbilirubinemia
- Kwasica moczowa
- > bo krystalizuje w kanalikach nerkowych
- > można zapobiec podając duże ilości płynów - Małopłytkowość
- Nieswoiste -> nudności i wymioty, zaburzenia nastroju, wzrost aminotransferaz we krwi
- Cześciej niz inne PI wywołuje insulinooporność (3-5%)
Sakwinawir farmakokinetyka
- Podawany w postaci kapsułek z twardym żelem (Sakwinawir H)
- Słabo wchłanialny z pp -> ale jednoczesne podanie małej dawki Rytonawiru zwiększa skuteczność
- Pokarm tłuszczowy zwiększa wchłanianie leku
- Jest inhibitorem i induktorem CYP3A4
Sakwinawir działania niepożądane
- Nieswoiste -> nudności i wymioty, bóle brzucha, zaczerwienienie skory, nieżyt nosa
Atazanawir farmakokinetyka
- Nowszy PI o dłuższym działaniu (stosowany raz dziennie)
- Db wchłanialny z pp
- Wchłanianie zwiększa posiłek
- Db przenika do CNS
- Inhibitor CYP3A4 i CYP 2C9
Atazanawir interakcje lekowe
- Często podawany razem z Rytonawirem
2. Wchłanianie hamują silnie leki podwyższające pH w żołądku -> zwłaszcza inhibitory pompy protonowej
Atazanawir oporność
- Mutacja PI-> ale zwiększa ona podatność wirusa na inne PI
Atazanawir działania niepożądane
- Jedyny PI niewywołujący klinicznie istotnej lipodystrofii
- Nieswoiste -> nudności i wymioty, bóle brzucha, biegunka, bóle głowy, rzadziej zaczerwienienie skory
Rzadziej:
- Neuropatia obwodowa
- Żółtaczka -> bo hamuje transferazę glukuronidową
- Zaburzenia rytmu serca (wydłużenie odstępów PR i QT)
Lopinawir
- Dostępny tylko jako preparat Kaletra -> w połączeniu z małą dawką Rytonawiru
- Nasila to aktywność Lopinawiru
Lopinawir/ Rytonawir działania niepożądane
- Nieswoiste-> nudności i wymioty, bóle brzucha, biegunka, uczucie zmęczenia
Nelfinawir farmakokinetyka
- Wchłanianie z pp bd silnie wzmacnia pokarm
2. Hamuje CYP3A4
Nelfinawir działania niepożądane
- Mniej działań niepożądanych niz inne PI
2. Preferowany u kobiet w ciąży
Typranawir farmakokinetyka
- Nowszy PI
- Zawsze stosowany z Rytonawirem
- Zarówno inhibitor jak i induktor CYP3A4
- Także induktor glikoproteiny P -> odpowiadającej za wypompowywanie z komórki wielu substancji terapeutycznych
Typranawir podawanie
- Niska dostępność po podaniu doustnym
2. Wzrost wchłaniania gdy z pokarmem bogatym w tłuszcze
Typranawir działania niepożądane
- Nieswoiste -> nudności i wymioty, biegunka, bóle brzucha, zaczerwienienie skory (częstsze u kobiet)
- Leukopenia
Rzadko:
- Krwawienie śródczaszkowe
- Alergiczne reakcje -> ma budowę sulfonamidu i moze wywoływać reakcje nadwrażliwości u pacjentów uczulonych na sulfonamidy
Darunawir farmakokinetyka
- Nowszy inhibitor proteazy
- Db wchłania się z pp
- Pokarm nasila wchłanianie leku
- Hamuje CYP3A4
Darunawir zastosowanie
- Często stosowany z Rytonawirem u pacjentów, u których uprzednie leczenie PI i innymi środkami nie przyniosło rezultatu
Darunawir działania niepożądane
- Nieswoiste -> nudności i wymioty, biegunka, bóle brzucha, zaczerwienienie skóry
- Osutka grudkowa i grudkowo-plamista
- Leukopenia
- Wzrost aktywności amylazy we krwi
- Reakcje nadwrażliwości -> ma budowę sulfonamidu -> u osób uczulonych na sulfonamidy
Inhibitory integrazy działanie
- Hamują integrazę -> ktora wbudowywuje DNA wirusa powstałe po odwrotnej transkrypcji do genomu gospodarza
- Także pojedyncze doniesienia sugerują hamowanie terminazy herpeswirusów
Inhibitory integrazy spektrum działania
- Zapobiega namnażaniu sie HIV-1
2. Wg najnowszych badań hamują namnażanie się także HIV-2 i zakazanie nowych komórek
Inhibitory integrazy oporność
- Zależy od mutacji integrazy
2. Została opisana w kilkunastu przypadkach leczenia Raltegrawirem
Inhibitory integrazy zastosowanie
- Skojarzone leczenie dorosłych zakażonych HIV-1
Interakcje lekowe inhibitorow integrazy
- Induktory glukuronidazy wątrobowej (Ryfampicyna, Fenobarbital)
- Nasilają metabolizm INSTI -> może być konieczne zwiększenie dawki
- Stosowane są często w celu zwiększenia efektu terapeutycznego razem z silnymi inhibitorami cyt. P450 (Rytonawir, Kobicystat)
Inhibitory integrazy działania niepożądane
- > nieswoiste:
1. Dolegliwości brzuszne (nudności i wymioty, wzdęcia, biegunka)
2. Gorączka
3. Świąd skory
4. Bóle głowy
5. Cobicistat -> ↑ of serum creatinine (inhibits serum secretion of creatinine)
Cele leczenia w zakażeniu HIV
- Jak najszybsze uzyskanie maksymalnego zmniejszenia wiremii -> najlepiej do wartości nieoznaczonych metodą PCR dla RNA HIV
- Jak najdłuższe utrzymanie supresji wiremii przez max długi okres
Leczenie zakażenia HIV ogólne uwagi
- Stosuje się terapię skojarzoną:
- Przed rozpoczęciem terapii i każda zmianą należy wykonać badania lekooporności wirusa
- Maksymalny efekt-> w 6 miejscy po rozpoczęciu leczenia
- Terapię monitoruje się regularnym (co 3-6 miesięcy) oznaczeniem wiremii (PCR dla RNA HIV) oraz liczby limfocytów CD4+
- > ocenia się tez działania niepożądane leków
Terapia skojarzona w zakażeniu HIV
- 2NRTI + NNRTI
- 2NRTI + PI + często Rytonawir
- 2NRTI + INSTI
Zapobieganie zakażeniu HIV w przypadku zwiększonego ryzyka narażenia
- PrEP -> PreExposure Prophylaxis
2. Polega na przyjmowaniu przez pewien okres czasu Tenofowiru i Emtrycytabiny
Nowe leki przeciw HIV w badaniach
- Starsze leki -> lepsze wykorzystanie
- Preparaty łączące substancje:
- Nowe leki z grup: NRTI, NNRTI, Inhibitorów wnikania wirusów do komórek
- Leki o nowych mechanizmach
Leki o nowych mechanizmach w badaniach w HIV
- Inhibitory dojrzewania wirusa (maturation inhibitors)
- Leki hamujące działanie białek regulacyjnych HIV
- Leki nasilające komórkowe mechanizmy ochrony przed wirusem
- Swoiste inhibitory syntazy deoksyhypuzyny (DHS)
- Wzmacniacze działania leków przeciwretrowirusowych
- Kataliczne przeciwciała (abzymy) degradujace region gp120 odpowiedzialny za łączenie sie z CD4
- Genetycznie zmodyfikowane wirusy (VSV- vesicular stomatitis virus)
- Szczepionka przeciw HIV-1 i HIV-2 -> w badaniach
Starsze leki testowane w zakażeniu HIV
- Foskarnet -> stosowany w zapobieganiu wystąpieniu mięsaka Kaposiego w AIDS
- Miltefozyna -> lek w terapii leiszmaniozy
Preparaty łączone testowane w zakażeniu HIV
- Atripla -> Efawirenz, Tenofowir, Emtrycytabina
2. Trizivir -> Abakawir, Lamiwudyna, Zydowudyna
Nowe NRTI w badaniach
-> użyteczne w zwalczaniu HIV gdy oporny na używane juz leki
- Klewudyna
- Elwucytabina
- Aprycytabina
- Stampidyna
- Racywir
- Amdoksowir
- Festinawir
Nowe NNRTI w badaniach
-> użyteczne w zwalczaniu HIV gdy oporny na używane juz leki
- Rylpiwiryna
- Lersywiryna
- Kalanolid A
Nowe inhibitory wnikania wirusów do komórek w zakażeniu HIV w badaniach
- > blokowanie gp120
1. Fostemsawir
2. Cyjanowiryna N
3. Gryfitsyna
Inhibitory dojrzewania wirusa (maturation inhibitors)
- Łącza sie z poliproteina w miejscu jej cięcia przez proteaze
- Zapobiegają pocięciu poliproteiny w końcowe białka rdzenia -> podobne do PI
- Są to Bewirymat i Wiwekon
Leki hamujące działanie białek regulacyjnych HIV
- Nef-> wstrzymuje apoptozę zakażonych limfocytów
- Rev
- Tat -> kluczowe dla podtrzymania transkrypcji mRNA HIV
Leki nasilające komórkowe mechanizmy ochrony przed wirusem
- Komórkowy enzym o aktywności deaminazy cytydynowej
- Zamykana razem z białkami wirusa w formujących się wirusach
- Degraduje kwas nukleinowy wirusa
- Jest inaktywowany przez wirusowe białko vif ale istnieją preparaty hamujące to białko
Swoiste inhibitory syntazy deoksyhypuzyny (DHS)
- Deoksyhypuzyna jest unikatowym aminokwasem, który wchodzi w skład komórkowego białka eIF-5A
- Jest ono razem z wirusowym białkiem rev jest niezbędne do replikacji HIV
Wzmacniacze działania leków przeciwretrowirusowych
- > hamują działanie leku przeciwwirusowego i nasilają przez to jego aktywność
1. Rytonawir
2. Kobicystat
3. Sok z grejpfruta -> z bd złożonymi mechanizmami
4. Chlorochina -> hamuje pompę wyrzucającą PI z komórek
5. Hydroksykarbamid, Leflunomid, Mykofenolan Mofetylu
6. Rezweratrol
Hydroksykarbamid, Leflunomid, Mykofenolan Mofetylu
- Zaburzają syntezę endogennych deoksyrybonukleotydów
2. Powodują większą aktywacje NRTI i poszerzają ich zastosowanie
Rezweratrol
- Polifenol pochodzenia roślinnego zawarty m.in. w czerwonym winie
- Podobne zastosowanie choć słabsze działanie niż Hydroksykarbamid, Leflunomid, Mykofenolan Mofetylu
Genetycznie zmodyfikowane wirusy (VSV- vesicular stomatitis virus)
- Nie są groźne dla normalnych zdrowych komórek
- Szybko i selektywnie zabijają komórki zakażone HIV
- Nasilają odpowiedź immunologiczną przeciw zakażonym komórkom