nasopharynxcarcinoom Flashcards
etiologie
- rasgebonden (China, Taiwan, Zuidoost Azie, Noord afrika, middellandse zee)
- EBV duidelijke rol
- veel zout eten
- 2-3x meer mannen
- frequentiepiek 40-60 jaar
symptomen
- ongedifferentieerd
- neusobstructie
- tubadysfunctie
- epistaxis
- hoofdpijn
- uitval hersenzenuwen (visusstoornissen)
- eenzijdig gehoorverlies (etitis media effusa door verdrukking buis Eustachius)
- zwellingen hals
- enige tumor die vaak achterste halslymfeklieren metastaseert
behandeling
T1/T2 zonder uitgebreide metastasen = RT (+ evt brachytherapie)
groter/uitgebreide metastasen = chemoradiatie
hematogene metastasen overlijden meesten aan
1e keus behandeling verschillende tumoren
mondholte - chirurgie
oropharynx - (chemo)RT
larynx - RT
nasopharynx - (chemo)RT
WHO subtypes
I: gedifferentieerd + keratine (NL)
II en III: ongediff + EBV associatie (Azie)
symptomen - vaak pas laat
vroeg:
- neusbloedingen
- eenzijdig verstopte neus
- eenzijdig gehoorverlies (eustachius; wazig trommelvlies; otitis media)
- zwelling achterste halsdriehoek
laat:
- zenuwuitval door ingroei sinus cavernosus
1. ogen naar binnen
2. sensibiliteit gezicht minder
behandeling
vroeg:
- comb uit en inwendinge RT (RT en brachytherapie)
laat:
- chemoradiatie (ook voor lymfekliermetastasen)
oropharynxcarcinoom structuren
tonsillen
achterste ⅓ tong
palatum molle
uvula
pharynxbogen
pharynxachterwand
vallecula
> 90% tonsillen of tongbasis
belangrijkste risicofactoren oropharynxcarcinoom
roken
alcohol
HPV (hierdoor stijgt laatste tijd terwijl roken minder wordt)
prognose
HPV+ >90% genezing door RT
behandeling
vroeg: RT of laser
HPV+ vaak lymfekliermetastasen> chirurgie + RT
laat: RT + cisplatin/cetuximab
cisplatin alleen bij mensen <70 en zonder comorbiditeiten
hypopharynxcarcinoom
69% sinus piriformis
10% achterwand
snel ontstaan metastasen
behandeling
T1-2 en N0: RT
T1-3 met N2: chemoradiatie
T4 en Nx: totale laryngectomie + chemoradiatie
neus (bijholte) carcinoom
mucosa - plaveiselcel
accessorische klieren - adenocarcinoom
risicofactoren: beroepsgerelateerd (en roken)
behandeling:
- chirurgisch
- laterale rhinotomie als niet mogelijk
nabehandeling:
- naresectie
- postoperatief RT
- postoperatief chemoradiatie