Geriatrische oncologie Flashcards
waarom neemt aantal ouderen met kanker toe
- toenemende incidentie kanker
- vergrijzing
- nieuwe behandelingsmogelijkheden
waarom meer kk in ouderen
- met leeftijd meer schade celdeling
- uitputting vermogen tot regeneratie
- senescente cellen hebben paracriene effecten > bevorderen cariconogenese
complexe behandeling ouderen
- Biologisch gedrag tumor
- Heterogene populatie
- Ouderen maken andere afwegingen over voor- en nadelen van behandeling dan jongeren
Gevolgen veroudering
- Somatisch
- Psychisch
- Functioneel
- Sociaal
somatische factoren
-
70-80% comorbiditeiten
> cardiovasculair, COPD, eerdere tumoren, DM
> negatief effect behandeling en mortaliteit - polyfarmacie
> meer kans bijwerkingen
> meer kans fouten
> minder therapietrouw
> meer zkh opnames
psychische factoren
- Cognitieve – en/of stemmingsproblemen > negatief effect chemotoxiciteit en overleving
- dementie wordt vaker afgezien van diagnostiek en behandeling
3-25% depressie
functionele factoren
- Zelfzorg (ADL/IADL)
- Mobiliteit/fysiek functioneren
- Visus/gehoor
- Voedingstoestand
- Incontinentie
functionele beperkingen en ondervoeding >50% ouderen
> mindere overleving en hoger risico chemotoxiciteit
sociale factoren
De invloed van sociale ondersteuning is belangrijk voor de uitkomsten van het behandeltraject
⅔ woont alleen
waarom over/onderbehandeling ouderen
- Ouderen zijn ondervertegenwoordigd in klinische studies naar de effectiviteit van behandelingen:
– Voldoen niet aan inclusiecriteria
– Groep is te verschillend om te vergelijken/heterogeen
– De oudere patiënten die in studies zijn geïncludeerd zijn niet representatief voor de hele oudere populatie - tumor ander biologisch gedrag
- afname reserves waardoor kwetsbaarder
- andere prioriteiten bij afwegen voor/nadelen behandeling
identifictie fitheid ouderen
- screening (hoge sensitiviteit en specificiteit)
G8-score onder 14: - CGA (gebasseerd op kwetsbaarheid)
CGA = multidimensionele screening; alle domeinen bekeken > tijdintensief en duur waardoor eerst screening
Chemotherapie en ouderen
kinetiek zelfde als jongeren, dynamiek anders:
Absorptie: atrofie van de mucosa en verminderde gastro- intestinale motiliteit, verminderde bloed flow splanchicus -> verminderde absorptie
Metabolisme: verminderde doorbloeding lever en grootte van de lever -> vertraagd metabolisatie van medicatie -> verlengde blootstelling
Excretie: Afname nierfunctie -> verhoogde pieklevels en vertraagde uitscheiding -> verlengde blootstelling
Distributie: water/ vetverhouding veranderd: wateroplosbare medicatie hogere concentratie en vetoplosbare medicatie blijven langer in lichaam
metabolisme en excretie spelen grootste rol, ouderen dus vaak lagere doseringen
Chirurgie en ouderen
door comorbiditeiten en functionaliteit hebben ze hogere morbiditeit en mortaliteit na grote operatie
> optimaliseren voedingstoestand, conditie, functionaliteit, comorbiditeit voor OK
revalidatie
Radiotherapie en ouderen
verdragen en reageren zelfde als jongeren
toename chemotoxiciteit
> 2 geriatrische problemen
comorbiditeiten
lage sociale support
depressie
behandeling diverse ouderen
niet-kwetsbare = standaardbehandeling
erg kwetsbaar = sterk gelimiteerde behandeling
licht kwetsbaar = aangepaste behandeling, kwaliteit verbeteren
