Leerdoelen Flashcards
Het globale verloop van de acute ontstekingsreactie beschrijven (1)
- Fase 1: rubor en calor vasodilatatie zorgt voor een hogere bloodflow (rubor) en de hogere flow zorgt voor warmte (calor)
- Fase 2: tumor, dolor en functio leasia door exsudatie
De kenmerken van de acute ontstekingsreactie benoemen (1)
Rubor, calor, dolor, tumor, function leasia
Het verschil in antigeenherkenning door innate en adaptieve immuuncellen verklaren (1)
- Innate: snelle, niet specifieke afweer. Herkenning door macrofagen en DC’s
- Adaptieve: langzamer, maar heel specifiek. Door B-en T-cel receptoren
De verschillende elementen (cellen, organen) betrokken bij het tot stand komen van de primaire immuunrespons benoemen en hiervan een logische, functionele beschrijving geven (1)
De primaire immuunrespons is de respons op de eerste aanraking met een ziekteverwekker. De lymfeklier is sterk betrokken bij dit proces. Eerst komt IgM vrij en daarna IgG. De primaire repspons is langzamer dan de secundaire respons
- Early Ag-specific T cell clusters around DC in paracortex
- Increased number of Ag-specific T cell clusters around DC in paracortex
interaction of Ag-specific T- and B cells in follicles - Increased number of Ag-specific T cells in paracortex
- increased number of T cells in follicles
- increased number of B cell clusters in follicles
- migration of activated B cells to medulla - Ig-secreting plasma cells in medullary cords
- formation of B cell follicle centers
Het verschil tussen innate en adaptieve immuniteit definiëren (3)
Adaptieve immuniteit is minder snel, maar wel specifiek. Er wordt een geheugen opgebouwd en de grootste spelers zijn B en T-cellen
Algemene principes van innate immuniteit (3)
Fysieke barrières -> huid, slijmvliezen
- Mechanisch: epitheel, beweging van lucht huid
- Chemisch: vetzuren, zouten, lage pH en enzymen
- Microbiotisch: microbiotica
Fagocytose herkenning van DAMP, PAMP en MAMP door PRR’s
- TLR4 kan LPS van bacteriën herkennen
- TLR7 herkent single strand RNA virussen: TLR 7 ligt op het X-chromosoom man is aangedaan bij een mutatie
Ontstekingsreactie, complement systeem:
- Complement dependent cytotoxicity (CDC) ; binden van C1 via antistof aan celoppervlak
- Activatie C4, C2 en C3. C3 kan C5 aanzetten
- Klassieke route(3)(verworven): complement wordt geactiveerd door binding van antistoffen aan het oppervlak van het pathogeen
- Alternatieve route(1)(aangeboren): vindt plaats bij contact met het oppervlak van de bacterie
- Lectine route(2) (aangeboren): door lectine-type eiwitten die aan koolhydraatketens aan het oppervlak van pathogenen binden geïnduceerd
NK-cellen: missing self hypothese NK-cellen kunnen HLA-1 herkennen. Als ze hun eigen HLA-1 niet herkennen, is de cel vreemd. Er vindt dan geen inhibitie plaats van de activatie van de celdood celdood wordt geremd
- GEEN geheugen
Benoemen welke celtypen verantwoordelijk zijn voor innate immuniteit en hun rol daarin
- Parenchymcellen
- Macrofagen: fagocytose
- Mestcellen
- NK-cellen: cellen doden aan de hand van missing self hypothese
- e.a. leukocyten
- endotheelcellen
- neuronen
Van enkele families van innate receptoren voorbeelden noemen, en voorbeelden van liganden (3)
Toll-like receptoren:
- TLR4: LPS van de bacterie herkennen
- TLR7: single strand RNA herkennen
Globale eigenschappen van cytokinen en chemokinen benoemen (3)
- Cytokine: eiwit dat door een cel wordt uitgescheiden en invloed heeft op het gedrag van andere cellen. Interleukines behoren tot de cytokines
o Bevorderen celgroei en/of differentiatie
o Aanzetten tot productie van andere cytokines of chemokines - Chemokines: spelen een rol in het aantrekken van cellen van het immuunsysteem. Bij een ontsteking worden op deze manier cellen naar de goede plek geleid
Essentiële stappen in de adaptieve immuunrespons beschrijven en uitleggen (5)
Antigeen wordt aan de B-cel aangeboden door APC. B-cel herkent het antigeen door de receptor. Door middel van een T-cel en co-bindingen kan de B-cel geactiveerd worden en kunnen er antistoffen worden gemaakt
De structuur van immunoglobulinen (Ig) en T-celreceptoren (TCR) beschrijven (5)
- Ig: 2 identieke zware ketens en 2 identieke lichte ketens + een variabel domein + constant domein
o Fab: bepaald welk pathogeen herkend wordt
o Fc: bepaalt of het IgG, IgA is etc - TCR: bestaat uit een alfa en beta keten, of een gamma en delta keten
De basis van Ig en TCR diversiteit verklaren (5)
V, D en J herschikking
Ig/TCR genherschikkingsprocessen plaatsen in de context van B- en T-celdifferentiatie (5)
Receptor rearrangement: truc die de lymfocyten toepassen om een combinatie van verschillende V, D en J segmenten aan elkaar te koppelen, waardoor je iedere keer verschillende combinaties krijgt. Wordt gebruikt bij B en T-cel receptoren:
- 2 staps herschikking op DNA
- Transcriptie naar RNA, splicing en translatie naar eiwit
- Diverseiteit door unieke combinaties van V, D en J genen
IG veranderingen tijdens de follikelcentrumreactie beschrijven (5)
Tijdens isotype switching worden er alleen veranderingen aangebracht in het DNA dat codeert voor het constante deel van de zware ketens van de immunoglobulinen. Aan de lichte ketens en het antigenbindende deel van het immunoglobuline verandert dus in eerste instantie niets. (Let op, door somatische hypermutatie ontstaan er uiteindelijk alsnog kleine verschillen in de lichte ketens).
Uitleggen wat een inborn error of immunity (IEI) is (6)
Afwijking in een van de componenten van het immuunsysteem, meestal door een monogenetische afwijking
De meest voorkomende IEI in kinderen en volwassen benoemen (6)
Primaire antistofdeficiëntie
De klinische kernmerken noemen van patiënten met een IEI (6)
- Vaak opportunistische infecties
- Failure to thirve
- Chronische diarree
- Leukocytopenie
- Agammaglobulinemie
Uitleggen waarom IEI niet alleen door germline varianten wordt veroorzaakt (6)
De mutatie komt in een later ontwikkelingsstadium
Centrale B-cel ontwikkeling (7)
Ontwikkeling van de B-cel in het beenmerg. Het doel is het verkrijgen van een B-cel receptor (V, D, J herschihkking). De immature B-cel gaat naar de periferie
Perifere B-cel ontwikkeling (7)
Als de immature B-cel het beenmerg uitgaat, dan wordt het een translationele B-cel
Weten welke 3 processen bijdragen aan de diversiteit van de B-cel receptor (7)
- Combinatie lichte en zware ketens
- Combinatie V, D en J genen
- Junctie genen
