H14 Middelgebonden stoornissen en verslaving

Question 1

Wat is het verschil tussen DSM-IV en V wat betreft verslaving?

Answer 1

DSM-IV had 2 aparte diagnoses: misbruik en afhankelijkheid.
Deze zijn bij de DSM-V samengevoegd tot 1 diagnose waarbij iemand tenminste 2 van de 11 criteria moet hebben.
Daarnaast is het criterium ‘ herhaaldelijk in aanraking met justitie’ vervangen door craving.

Question 2

Wat is het verschil tussen vroege en langdurige remissie?

Answer 2

Vroeg: binnen 12 maanden
Langdurig: na 12 maanden

Question 3

In welke 2 categorieën wordt ‘ aan een middel gebonden stoornissen’ opgedeeld?

Answer 3

1. stoornissen in het gebruik van een middel

2. stoornissen teweeggebracht door een middel

Question 4

Welke 11 groepen middelen onderscheidt de DSM-V?

Answer 4

1. alcohol
2. cannabis
3. fencyclidine
4. hallucinogenen
5. Inhalantia
6. Opioiden
7. Hypnotica
8. Anxiolytica
9. Stimulerene middelen
10. Tabak
11. Rest

Question 5

Wat zijn de kenmerken van de verdovende middelen? 3x

Noem 4 voorbeelden.

Answer 5

1. Verlagen het bewustzijn.
2. Pijndempend effect
3. Remmend effect op CZS
4. Alcohol
5. Hypnotica
6. Opioiden
7. Anxiolytica

Question 6

Wat houdt intacte realiteitstoetsing in?

Answer 6

Dat iemand weet dat de hallucinaties door het gebruik van een middel zijn ontstaan en niet de werkelijkheid weergeven.
In dit geval - en ook zonder delirium - is er sprake van de diagnose ‘onttrekking met waarnemingsstoornissen’

Question 7

Wat zijn de kenmerken van stimulerende middelen? 2x

Noem 3 voorbeelden.

Answer 7

1. Stimuleren het CZS
2. Tolerantie ontstaat door herhaaldelijk gebruik, maar niet voor de lichamelijke gevolgen en slapeloosheid.
3. Amfetaminen
4. Cocaine
5. Tabak (minder stimulerend, zeer verslavend)

Question 8

Waar leidt een cocaine OD toe?

Waar kan chronisch gebruik toe leiden?

Answer 8

OD: tremor en epileptische aanvallen

Chronisch gebruik: cocainedysforie

Question 9

Wat zijn voorbeelden van bewustzijnsveranderende middelen? 4x

Answer 9

1. Cannabis,
2. PCP
3. Hallucinogenen
4. Inhalantia

Question 10

Wat betekent negatieve tolerantie bij THC?

Answer 10

Bij herhaaldelijk gebruik is een lagere dosis voldoende voor de gewenste effecten

Question 11

Waar bestaat de behandeling van GHB-onttrekkinsverschijnselen o.a.?

Answer 11

Benzo’s

Question 12

Wat is de enige ‘niet aan middel gebonden’ verslaving?

Answer 12

Gokstoornis

Question 13

Bij welke leeftijdscategorie komt gebruik en problemen met middelen het meest voor?

Answer 13

16-24 jaar

Question 14

Welke 2 middelen vormen de grootste problemen voor de volksgezondheid en kosten voor de maatschappij?

Answer 14

1. Alcohol

2. Roken

Question 15

Door hoeveel Nederlanders worden benzo’s gebruikt?

Answer 15

1.1 miljoen

Question 16

Wat zijn 3 zelfrapportagevragenlijsten die voor diagnose gebruikt kunnen worden?
En 2 gestructureerde interviews?

Answer 16

1. AUDIT
2. CUDIT
3. DUDIT
4. SCID
5. CIDI

Question 17

Waar komt het woord addiction vandaan?

Answer 17

Latijnse woord addicere, tot slaaf maken.

Question 18

Wat zei men over verslaving in de 18e eeuw?

Answer 18

Dat je slaaf was van je eigen onbewuste processen

Question 19

Hoe werd verslaving in de 19e eeuw gezien?

Answer 19

Als een moreel probleem, als een teken van karakterzwakte.

Question 20

Wat stelt Dalrymple (2006) over middelengebruik?

Answer 20

Met een bewuste keuze, en dat mensen verantwoordelijk zijn voor hun keuzes.

Question 21

Hoe benadert Heyman (2009) de behandeling van verslaving?

Hoe heet dit?

Answer 21

Interventies zijn gericht op alternatieve keuzes voor verslavingsgedrag versterken door deze direct te belonen.
Dit heet contigency management.

Question 22

Hoe wordt verslaving tegenwoordig gezien?

Waarom?

Answer 22

Chronische hersenziekte.
Verslaving leidt tot permanente veranderingen in de hersenen die iemand altijd gevoelig zullen maken om opnieuw verslaafd te raken.

Question 23

Wat is de heratibiliteit voor verslaving?

Answer 23

50%

Hoger bij middelen met een hoog verslavingsrisico als je ze eenmaal probeert (heroine, cocaine).

Question 24

Er is een mogelijke relatie tussen genen gerelateerd aan een algemeen risico en bepaalde persoonlijkheidstrekken.
De problemen van deze trekken worden in welke 2 typen onderverdeeld?

Answer 24

1. Externaliserend

2. Internaliserend

Question 25

Vanuit de leertheoretische benaderingen zijn veel theorieen over middelgebonden stoornissen geformuleerd, waaronder klassieke conditionering. Wat zijn 3 typen klassieke conditionerings modellen?

Answer 25

1. Compensatoir model 2. Appetitief model 3. Sensatiemodel

Question 26

Wat stelt het compensatoir model van SIeger?

Answer 26

Volgens het compensatoire model is de confrontatie met de cue voor het lichaam een aanleiding om zich voor te bereiden door anticipatief te reageren, waardoor het gebruik van het middel geen lichamelijk nadeel met zich meebrengt. Tolerantie is dus situatie specifiek.

Question 27

Wat stelt het appetitief model van Stewart?

Answer 27

Volgens het appetitief model gaat het vooral om het belonend effect van het middel. Cues ontlokken reacties die voorbereiden op de belong, waardoor drang ervaren wordt die motiveert tot gebruik van het middel.

Question 28

Wat stelt het sensitisatiemodel van Robinson?

Answer 28

Dat verslaving het gevolg is van het steeds gevoeliger worden voor belonende stimuli en voor de motivatie beloning te bemachtigen. Cues zetten de appetitieve respons in werking - met of zonder hunkering - door activatie van het gesensitiseerde beloningssysteem (mesolimbische dopaminerge systeem). Geconditioneerde verbanden, zoals alcohol en plezier, kunnen onbewust worden opgeslagen in het impliciet geheugen. Volgens het sensitisatiemodel zet een cue de activarie in van het gesensitiseerde beloningssysteem in de hersenen, waardoor een appetitieve respons in werking gezet wordt en het middel gebruikt wordt.

Question 29

Wat stelt de theorie van Orford?

Answer 29

Hierin spelen operante leerprincipes een belangrijke rol: de als positief en opwindend ervaren gevolgen van gedrag leiden tot de impuls om dit gedrag te herhalen, dus het verslavingsgedrag wordt positief bekrachtigd.

Question 30

Wat stelt de spanningsreductiehypothese?

Answer 30

Gebaseerd op operante conditionering: mensen gebruiken drugs vanwege het belonende effect van een spanningsreductie. Er is sprake van negatieve bekrachtiging.

Question 31

In welke termen werd de spanningsreductiehypothese geherformuleerd? 3x Waarom?

Answer 31

1. Perceived self-efficacy 2. Outcome expectancy 3. Motieven voor gebruik. De verwachtingen van mensen over de gevolgen van hun gedrag zouden betere voorspellers zijn dan de de gevolgen van hun gedrag.

Question 32

Wat is de bifafische response van alcohol?

Answer 32

Direct na inname is er een stimulerend effect (vooral bij lage dosis), en later een dempend effect (vooral bij hoge dosis). De eerste fase vormt positieve verwachtingen en motiveert tot het drinken.

Question 33

Marlatt ontwikkelde het balanced placebo design om de afzonderlijke bijdragen van verwachtingen en fysiologie aan drinkgedrag te onderzoeken. In welke 4 condities verdeelde hij on-/afhankelijke drinkers?

Answer 33

1. Alcohol 2. Nocebo 3. Placebo 4. Geen alcohol

Question 34

Mensen die een middel vaak gebruiken ontwikkelen een XXX voor prikkels die naar dat middel verwijzen. Deze XXX wordt gemeten met de XXX en de XXX.

Answer 34

1. Aandachtsbias 2. Aandachtsbias 3. Stroop-taak 4. Dot-probe taak

Question 35

Wat is een test die impliciet geheugen en impliciete associaties meet? Wat meet deze test?

Answer 35

Impliciete associatie test Reactietijd

Question 36

Wat is naast de aandachtsbias een andere automatisch geïnitieerde reactie? Waarmee kan deze worden gemeten?

Answer 36

Toenaderingsneiging Joystick

Question 37

Wat kunnen interventies doen aan automatische cognitieve reacties? 2x

Answer 37

1. Veranderen | 2. Versnellen en efficiënter maken van meer gecontroleerde reacties

Question 38

Op welke 2 dingen is medicamenteuze behandeling gericht bij middelengebruik?

Answer 38

1. Detox | 2. Ondersteuning van psychologische interventies

Question 39

Wat zijn bewezen effectieve vormen van psychologische behandeling? Wat wordt er gedaan bij cliënten met ernstige problemen?

Answer 39

1. Motiverende gespreksvoering (MGV) 2. Cognitieve gedragstherapie (CGT) Worden behandelingen gecombineerd.

Question 40

Wat zijn de 4 principes van motiverende gespreksvoering? Wat is de houding van de therapeut?

Answer 40

1. Empatisch uitdrukken 2. Versterken van zelfeffectiviteit 3. Gebruimaken van weerstand 4. Ambivalentie versterken Stelt open vragen luistert reflectief.

Question 41

Waar is CGT op gericht? Wat zijn 5 onderdelen?

Answer 41

Op de gewoonte van de verslaving te veranderen en om vaardigheden aan te leren om met levensproblemen in het algemeen om te gaan. 1. In kaart brengen van de functie van gebruik 2. Leren herkennen van risicosituaties 3. Omgaan met hunkering 4. Zelfcontroletraining 5. Sociale vaardigheidstraining

Question 42

Hoe is een verslaving historisch gezien gepercipieerd en wat is het gevolg voor de behandeling?

Answer 42

Een verslaving kan gezien worden als een teken van zwakte. De verslaafde heeft zelf gekozen voor het middelengebruik, is dus zelf verantwoordelijk voor de situatie en zelf schuld aan de situatie. Omdat verslaving een vrijwillige aangelegenheid is, moet het onder bewuste controle gebracht kunnen worden waardoor het mogelijk moet zijn alternatieve keuzes te maken. De verslaafde moet daarom niet beloond worden voor zijn slechte gedrag maar voor positieve alternatieven. De laatste decennia wordt een verslaving meer en meer als een chronische ziekte beschouwd, en de laatste jaren vooral als een chronische neurologische ziekte. De verslaving leidt tot een permanente verandering in de hersenen, waardoor er altijd een gevoeligheid zal bestaan voor een nieuwe verslaving. Dit heeft uiteraard gevolgen voor de behandeling, die nu veel humaner is.

Question 43

Waarom is gokken in de DSM-5 opgenomen onder 'Verslaving' en wat zijn de meest voorkomende criteria?

Answer 43

Gokken is in de DSM-5 opgenomen onder 'Verslaving' omdat gokken het beloningssysteem in de hersenen in vergelijkbare mate lijkt te stimuleren als bij middelengebruik. Gedrag kan daardoor ook verslavend werken. Een stimulus die aan gokken gerelateerd is, kan leiden tot een sterk verlangen naar gokken. 'Preoccupatie met gokken' en 'proberen een verlies goed te maken' zijn de criteria die het vaakst voorkomen.

Question 44

Wat is volgens een cognitieve herformulering van de spanningsreductiehypothese (o.a. Marlatt, 1987) de beste voorspeller van het drinkgedrag dat mensen vertonen? 1. het al dan niet optreden van spanningsvolle gebeurtenissen, voorafgaand aan het drinken 2. de persoonlijke normen en waarden over gebruik en misbruik van alcohol 3. de verwachtingen van mensen over de effecten van het drinken 4. de stemming van mensen, voorafgaand aan het drinken

Answer 44

3. de verwachtingen van mensen over de effecten van het drinken