CBL pneumo Flashcards
1
Q
Nodulair letsel: scherp begrensd
A
-> bijna nooit primaire longtumor
-> maar kan wel metastase zijn
(CAVE bij oncologische VG!)
DD hamartoom met verkalkingen
2
Q
Nodulair letsel: spiculair of onscherp begrensd
A
mogelijks primaire longtumor
(dus meer kans op maligniteit)
3
Q
Solitaire pulmonale nodulus: benigne of maligne?
A
(Frequent)
Kan benigne ‘toevalsvondst’ zijn
50% malige -> altijd uitsluiten!
- hiervan 70% primair
- 30% M+
Enige zekerheid: geen evolutie 2 jaar na vorige RX thorax (altijd vergelijken!)
- Kruimelige verkalking -> eerder benigne
(vet + kalk -> wss hamartoom)
- < 30 j: 80% benigne, > 60 j: 80% maligne
(hoe ouder hoe meer kans maligne)
- Niet-roker -> minder kans bronchusCa
- PET: geen opname -> eerder benigne
(CAVE letsel < 1 cm: kleurt vaak niet aan)
Twijfel -> APO
4
Q
Nodulair letsel longen
A
≤3cm
volledig omgeven door longweefsel + geen klieren op CT.
Vaak asymptomatisch.
(hoesten kan zelden/nooit verklaard worden door SPN)
50% benigne, 50% maligne.
5
Q
CEA
A
↑ adenocarcinomen (long, colon) (normaal 0-10)
CEA ook licht ↑ bij roken; maar >10 is verdacht!
Cave: scherp begrensd letsel met ↑ CEA => meta v CRC wss
6
Q
spirometrie interpretatie
A
(1) Tiffeneau (FEV1/FVC) < LLN (-1,64) of 70% [obstructief]
(2) kijk nr TLC:
< LLN: gemengd
> LLN [hyperinflatie]: obstructie
//
(1) Tiffeneau > LLN
(2) kijk nr TLC:
< LLN: restrictie
> LLN: (3) kijk nr VC: > LLN = normaal (< LLN: obstructie)
7
Q
DD
* Adenocarcinoom vd long (CEA ↑↑, RF: roken!)
* Meta
* TBC (granulomen)
* Longabces (verhaal v koorts, ↑ CRP, pneumonie, luchtvocht beeld)
* Sarcoidose (meerdere, kleine nodulaire letsels)
* Aspergilloom (vooral bij pt met immuundepressie)
* Hamartoom (benigne longtumor, scherp begrensd, vaak wat verkalkt & vet erin. GEEN groei)
* Carcinoïd tumor: maligne, NET, vaak centraal gelegen (hemoptoe, retro-obstructieve pneumonie); jonge mensen; groeit trager dan primair longadenocarcinoom
Vaak doe je als aanvangstherapie: vroegere beeldvorming opvragen + bronchoscopie met biopsie
A
/
8
Q
waar aan denken bij duivenmelker
A
extrinsieke allergische alveolitis
9
Q
extrinsieke allergische alveolitis
A
=> interstitieel longlijden
S/ wheezing/droge hoest/ koorts
meestal meerdere diffuse micronoduli
maar een granuloma kan ook
veren en vogelpoep als oorzaak (= duivenmelkerslong): specifiek antigeen “avian proteïnes”
10
Q
longtumor: vss presentaties
A
=> recent ontstane letsel, onscherpe begrenzing, CEA↑ bij maligne tumoren
- primair long ca
- longmeta
- carcinoïd tumor
- hamartoom
- lymfoom
11
Q
tumormarker KCLC
A
NSE
12
Q
Solitaire pulmonale nodulus: DD
A
Aspergillus: kan coin lesion geven
-> bij immuungecompromiteerde patiënt
TBC of sarcoïdose: meestal meerdere coin lesions
13
Q
RX empyeem/effusie: hoog eiwit
A
juist
14
Q
Empyeem kliniek
A
= ophoping van pus in de thoraxholte,
E/
- meestal veroorzaakt door een bacteriële pneumonie verwikkeld met effusie.
- (andere E/ geruptureerd abces, carcinoom, slokdarmruptuur (= syndroom van Boerhaave), trauma, abces, postop, etc)
S/
- initieel vergelijkbaar met pneumonie (koorts, vermoeidheid, anorexie, zweten, sputa)
- evt pijn bij ademen (DD pleuritis);
- dyspnoe
15
Q
Empyeem D/
A
evacuerende punctie pleuravocht (op echo/CT geleide)
→ kweek voor bacterie & antibiogram
→ pH < 7,20; ↓ glucose; ↑ LDH; ↑ Eiwit, leukocyten
DD/ ongecompliceerde parapneumonische vochtuitstorting: glucose > 30-40 mg/dL, pH >7,2
16
Q
Empyeem R/
A
Bij helder pleuravocht, een negatieve Gram kleuring en een pH > 7,2 => geen drainage tenzij grote hoeveelheden
Bij purulent pleuravocht en/of een positieve Gram kleuring/kweek en/of pH ≤ 7,2 => drainage met dikke drain en spoelen met NaCl 0,9%
- thoraxdrain met suctie zo snel mogelijk (proberen binnen 24-28u te evacueren)
- ! fibrinolytica hebben geen meerwaarde
- indien multiloculair: thoracoscopische deloculatie en decorticatie + IV AB (onvoldoende dan thoracotomie)
17
Q
salmeterol als noodmedicatie?
A
nee, is LABA (dus NIET snelwerkend)
18
Q
salbutamol als noodmedicatie?
A
kan, SABA (snelwerkend)
19
Q
formoterol
salmeterol
A
LABA
20
Q
symbicort
A
budesonide + formoterol
(ICS + LABA)
21
Q
ventolin
A
salbutamol = SABA
22
Q
atrovent
A
ipratropium = SAMA
23
Q
duovent
combivent
A
SAMA + SABA
24
Q
spiriva
A
tiotropium = LAMA
25
glycopyrronium
LAMA
26
astma R/
**vermijden van triggers**
- allergenen
- aspecifieke prikkels (roken, BB, temp schommelingen)
**desensibilisatie** slechts in strikte indicaties
**medicatie** (symptomatisch) -> 5 stappen (GINA)
=> aanvalsmedicatie:
- *lage* dosis ICS - formoterol (zo nodig)
=> onderhoudsmedicatie:
- stap 1-2: *lage* dosis ICS - formoterol (zo nodig)
- stap 3: *lage* dosis ICS - formoterol (onderhoud)
- stap 4: *medium* dosis ICS - formoterol (onderhoud)
- stap 5: + LAMA (add-on), fenotype bepalen, overweeg *hoge* dosis ICS-formoterol
opm:
- formoterol = LABA
- gebruik van inhalatiesystemen aanleren
- alternatief: zie richtlijnen
27
trimbow
LAMA + LABA + ICS
28
inuvair
ICS + LABA
29
CAP kliniek
**koorts**
**hoesten** met purulent **sputum**, **dyspnoe**, pleurale pijn
niet-respiratoire klachten: nausea, braken, myalgie, arthralgie, hoofdpijn, onrust, …
//
KO: tachypnee, crepitaties (bij jonge mensen niet altijd), verminderd VAG, dofheid bij percussie
30
pneumonie
=> community-acquired pneumonia (CAP)
- definitie?
longontsteking
buiten ziekenhuis opname
< 72 u na hospitalisatie
> 72 u na ontslag
31
CAP groepen
CAP I
- CURB65 = 0
- geen comorbiditeit
-> ambulant
CAP II
- CURB65 = 1
- comorbiditeit of > 60j
-> ambulant
CAP III
- CURB65 = 2-3
-> hospitalisatie
CAP IV
- CURB65 = 4-5
-> intensieve zorgen
(op internet lijkt de indeling soms wat anders?)
32
CURB65
confusion
ureum > 42 mg/dl
RR ≥ 30/min
BDsyst < 90 mmHg of
BDdiast < 60 mmHg
> 65j
===> altijd opname vanaf 2
33
CAP belangrijkste verwekkers
**S. Pneumoniae**
H. Influenzae, M. Catarrhalis
34
CAP R/
empirische start **amoxyclavulaanzuur** (4x1g/d IV -> switch nr PO bij klin verbetering na 3d)
- bij allergie/intolerantie penicilline: **moxifloxacine** (= fluorochinolone)
Klinisch falen na 3d:
- switch naar **moxifloxacine** (atypische pneumonie?)
- of combi **amoxyclav + clarithromycine** (neomacrolide)
35
Ernstige pneumonie R/
(ernstige CAP III, CAP IV)
(CURB65 ≥ 2)
COMBINATIETHERAPIE:
**Amoxiclavulaanzuur + Clarithromycine** (of Moxifloxacine)
36
COPD pneumonie R/
Ceftriaxon (= cefalosporine)
37
CAP III en CAP IV: waar ook aan denken?
Legionella -> urinair antigen!
38
pneumonie beeld met positieve Galactomannan test(BAL) => D/
Aspergillus schimmelinfectie.
R/
- CS voor aspergillose
- als er mucositis/invasieve pneumonities is: voriconazole
39
verkoudheid: welke kiem meest wss?
influenza
- Typische virussen: Influenza A/B, parainfluenza, rhinovirus, coronavirus, RSV, hMPV
- Atypische kiemen: M pneumoniae, C pneumoniae, B pertussis
40
COPD exacerbatie. FEV 50, geen risicofactoren voor pseudomonas. Welke Antibiotica?
Amoxiclav
41
AE-COPD R/
**bronchodilatoren** opdrijven
systeem CS: **medrol** 32mg 1x/d, 5d
**supportieve** beh:
- acute op chron resp insuff: zuurstoftherapie
(CAVE carbonarcose)
- bv. beh hartfalen
igv tekens van infectie: AB
- **amoxyclavulaanzuur** (moxifloxacine bij allergie of falen na 3d)
42
COPD R/
ROOKSTOP
vaccinatie (influenza, pneumokokken)
kine
O2 therapie (voorwaarden)
chirurgie (longvolumereductie, transplantatie)
//
A) brochodilatator (LAMA)
B) LAMA + LABA
E) LAMA + LABA
-> evt + ICS (eosin > 300) = triple therapie
-> evt + azithromycine (freq exacerb)
43
COPD GOLD classificatie
(graad luchtwegobstructie)
FEV1 (% predicted)
GOLD1: 80-100
GOLD2: 50-80
GOLD3: 30-50
GOLD4: < 30
44
mMRC
(evaluatie symptomen)
0: alleen kortademig bij **zware inspanning**
1: alleen bij **haasten** op vlak terrein OF bij lichte **helling** oplopen
2: langzamer lopen dan **leeftijdsgenoten** op vlak terrein OF **op adem komen** bij lopen op eigen tempo
3: na **100m** op vlak terrein lopen moeten stoppen
4: te kortademig om **uit huis** te gaan OF kortademig tijdens **omkleden**
45
COPD GOLD ABE model
A:
* 0-1 exacerbatie afgelopen jaar, geen hospitalisatie
* mMRC 0-1 (CAT < 10)
B:
* 0-1 exacerbatie afgelopen jaar, geen hospitalisatie
* mMRC ≥ 2 (CAT ≥ 10)
E (vroeger onderscheid groep C en D):
* ≥ 2 exacerbaties afgelopen jaar OF ≥ 1 met hospitalisatie
46
Roken + groene sputum.
Soms ook wat bloed sinds vele jaren.
TBC pos in jeugd
Nu foetor ex ore en trommelstokvingers, verspreide ronchi in de longen
Bronchiectasieën
- < - > Aan bronchusca kan evt gedacht w maar lijkt me minder wss: er ontbreken ook wat gegevens zoals leeftijd, recente verandering hoestpatroon….
47
Bronchiectasieën =
= Herhaaldelijke ontstekingen of infecties van de bronchiën veroorzaken extra slijm dat zich ophoopt in de luchtwegen. Leidt vaak tot longinfecties en een aanhoudende hoest met veel slijmen.
Aanhoudende hoest en veel slijmen op de voorgrond
Andere symptomen: moe, gewichtsverlies, dyspnee, hoofdpijn en wheezing
48
Interstitiële longaandoeningen =
uitgebreide heterogene groep van > 200 verschillende aandoeningen met:
- Verspreide alveolaire-interstitiële verdichtingen (radiologisch)
- **Restrictief patroon met diffusiestoornis**
- Diffuse aantasting alveolair epitheel, interstitium en endotheel
49
Interstitiële longaandoeningen S/
subacuut: prikkelhoest, ernstige dyspnoe, griepaal syndroom
→ AEA (allergische extrinsieke alveolitis; duivenmelkerslong), medicamenteus, toxische stoffen, acute eosinofiele pneumonie, acute interstitiële pneumonie, cryptogene organiserende pneumonie
//
chronische vormen: progressieve inspanningsdyspnoe
→ IPF(idiopathische longfibrose), sarcoïdose, NSIP wegens systeemlijden, pneumoconioses, CEA
//
haemoptoë (wegens vasculitis), pleuritis (bij RA, SLE), gewrichtsklachten (systeemziekten), nierlijden (bij Wegener)
50
Interstitiële longaandoeningen KO
velcro crepitaties bilateraal,
clubbing (bv IPF (idopatic pulmonary fibrosis),
huiduitslag,
spier- of gewrichtsklachten
51
Interstitiële longaandoeningen R/
STOP expositie, vaccinatie, evt O2 therapie
**Prednison** 0,5-1 mg/kg/dag af te bouwen naar laagste onderhoudsdosis
-> evt associatie cyclofosfamide (vasculitis), azathioprine (sarcoïdose, IPF), MTX (sarcoïdose)
Soms longTx
52
interstitieel longlijden kliniek + KO
= **restrictieve longfunctie met diffusieST**, pathogenese obv inflammatie
//
**Progressieve dyspnee**
**Niet-productieve hoest**
Bijkomende klachten i.f.v. etiologie
//
**Bilaterale fijne crepitaties
**zonder hartfalen of infectietekens
± clubbing
53
Alzheimer met luchtweg infectie
CT : cavitatie met air fluid level:
Aspiratiepneumonie
54
Mycoplasma: pt
komt frequent voor bij jongeren/kinderen in milde vorm
en ernstiger bij immuungecompromitteerden, astma, etc.
55
Blue bloater
chronische bronchitis -> chronische productieve hoest, hemoptoe, milde dyspnee, cyanose, perifere oedemen (cor pulmonale), crepitaties en wheezing, verlengd expirium, obees,…
56
Pink puffer (emfyseem):
dyspnee↑↑ waarvoor veel AH arbeid(hyperinflatie thorax), cachexie, getuite lippen, normale huidskleur, amper een hoest, tacypnee, gedaalde AH geluiden, soms pneumothorax door bullae
57
AE COPD
PO2 48 en PCO2 55, saturatie 85%
reeds toegediend: bronchodilatatie, AB, CS, rookstop advies
volgende stap in beleid?
getitreerde zuurstoftherapie
58
normaalwaarden bloedgas
pH 7,35 - 7,45
pCO2 35 - 48 mmHg
pO2 75 - 100 mmHg
HCO3- 22 - 26 mmmol/l
59
syndroom van Boerrhave =
ruptuur van de slokdarm die optreedt bij bv hevig braken (verhoogde druk in de slokdarm, negatieve intrathoracale druk)
geeft dan hevige thoracale/nek/bovenbuik pijn.
60
Diafragmaruptuur E/
zeldzaam en moeilijke diagnose, meestal bij bv penetrerend trauma (kogelschot).
61
13j, val uit boom, meteen hevige thoracale pijn
tachypnee
cor 110
BD nl
verminderd AG rechts, na thoraxdrain geen reëxpansie van de long
D/
Bronchusruptuur
opm: andere oorzaak van falen van re-expansie van de long is longoedeem met surfactant depletie (kan ook optreden na trauma).
62
TBC S/
Algemeen
o Koorts
o Nachtzweten
o Anorexie
o Vermagering
o Erythema nodosum
Pulmonaal
o Hoest
o Sputum
o Bloedfluimen
o Pijn
o Dyspnoe
63
tbc D/
**RX thorax, CT thorax**
Aantonen tuberkelbacillen in **sputum** (RMO: Ziehl Nielsen kleuring) => diagnose met sputum
(als patiënt niet kan ophoesten best BAL doen)
**Kweek** (meerdere weken -> bepalen resistentie)
**Tuberculine huidtest**
(MAAR teken immuniteit, niet actieve ziekte + sluit actieve ziekte niet uit)
- alternatief: **IFN-γ test** (MAAR ook geen onderscheid latent ↔ actief) vb. IGRA test
64
tbc R/
Initiële fase (2m): Isoniazide PO (INH) + rifampicine PO (RMP)
- + pyrazinamide PO (PZA)
- + ethambutol PO (EMB)
Consolidatiefase (4m): Isoniazide PO + rifampicine PO
extra:
- Respiratoire isolatie tot 3x negatief sputum
- Onderzoek omgeving + bronopsporing
- Actieve TBC -> melden aan gezondheidsinspecteur
cave hepatotoxiciteit rifampicine en isoniazide
65
Goodpasture S/
Symptomen: moe, nausea, dyspnee, bleek, hemoptoë, pijn bij plassen, hematurie en proteinurie.
=> nieraatasting, soms longaantasting
66
Wegener S/
bloedneus/korsten, oorontsteking, nierlijden,...
67
onscherp begrensd letsel, 4 cm, bij roker.
Bronchuscarcinoom
- Onscherpe begrenzing wijst eerder op primair longcarcinoom (itt metastase).
68
Wat mag je niet geven aan een patiënt met COPD met een bronchospastische component?
Adenosine:
- kan bronchospasmen uitlokken bij astmapatiënten
- ook niet geven bij COPD met bronchospastische component.
69
CI adenosine
astma
70
D/ astma
anamnese, suggestieve kliniek
**spirometrie**
- meestal volledig nl
- aanval: obstructief (kan soms ook restrictief z)
- reversibiliteit (na toediening brochodilatator)
- gestegen TLC, normale DLCO
**histamine provocatietest**: FEV1 daalt 20% of meer (hyperreactief)
**expiratoir NO**: astmatische eosinofiele inflammatie (zie ref waarden)
71
verdere uitwerking bij diagnose astma
* bloedgas (PaO2 ↓, PaCO2 ↓)
* labo (vnl bij extrinsiek allergisch astma: eosinofilie, totaal IgE ↑)
* ABPA? (reactie op aspergillus schimmel -> eosinofilile, hoog totaal serum IgE, …)
* RAST (voor courante allergenen)
* huidtest (tgn vss allergenen)
* beeldvorming (niet standaard; vb RX TX, CT sinussen)
72
D/ copd
spirometrie !!!
- obstructieve longfunctie, niet volledig reversibel
(RX thorax: hyperinflatie, parenchymdestructie)
(CT thorax: parenchymdestructie)
73
D/ AE-COPD
labo: Hb gedaald, CRP gestegen, IL-6 en IL-8 gestegen
hoge koorts + ernstig ziektebeeld -> RX thorax (uitsluiten pneumonie)
onvoldoende respons behandeling -> RX thorax (uitsluiten andere oorzaak)
74
bloedgas
- astma
- copd
- longfibrose
* PaO2 ↓ + PaCO2 licht ↓ (compensatoir hyperventil: alarmteken wnr nl of gestegen)
* PaO2 ↓ + **PaCO2 ↑** (milde respiratoire acidose)
* PaO2 ↓ + PaCO2 ↓
75
amiodarone: invloed long
interstitieel longlijden
76
Metoprolol: invloed long
= selectieve beta1R blokker.
Doch nooit 100% selectief, dus kan milde bronchoconstrictie geven bij astmapatiënten, doch is geen contra-indicatie
(cave: niet-selectieve BB - propanolol, timolol, sotalol - wel contrageïndiceerd).
77
Ca-antagonisten: invloed LW?
geen significant effect op luchtwegen (zou zelfs eerder voor relaxatie bronchi zorgen dan voor spasmen).
78
Contra-indicaties verapamil en diltiazem:
gestoorde AV- of SA-geleiding
linkerventrikelfalen
ventriculaire tachycardie.
79
Alarmtekens bij roker
* recent ontstane, aanslepende hoest
* veranderingen van reeds bestaande hoest (holler, scherper, vastzittend)
* toename dyspnee
* unilaterale wheezing
* traag/niet genezen van luchtweginfectie ondanks AB
* COPD opstoot die niet herstelt zoals voordien
* hemoptoe
80
(Bronchiaal) carcinoïd.
= **neuro-endocriene tumor**, zz
- 80% **centraal** gelegen
- **Goed gevasculariseerde rode tumor die snel bloedt**
- Jonge tot middelbare leeftijd
- **Vaak negatieve FDG PET-CT**! (Kleurt wel positief op Gallium dotate PET-CT)
81
Aspergilloom: PET?
infectieus, dus ik zou verwachten dat PET ook aankleurt
82
Hamartoom: kenmerken
typisch verkalkt, scherp begrensd, PET altijd negatief, eerder in mesemchymaal weefsel dan in kraakbeen.
83
contact met TBC pt, intradermo al 15j pos -> op RX letsel in RBK long (nieuw tov 5j geleden)
rookt pak/d
wat doe je eerst?
CT thorax
84
longca diagnose + work-up
**RX thorax** (bij verdachte sympt CT vr zekerh, want rx nt altijd helemaal duidelijk)
**CT thorax** (ligging, uitgebreidh, invasie, klieraantast)
**APO**
//
work-up (bij elke pt)
- **labo** (↑ crp + anemie, ↑ AF, tumormarkers)
- **CT thorax + bovenbuik** (hilaire/mediastinale klieren? lever- of bijnier M+?)
- **MRI indien pancoast tumor**
85
↑ alkal fosfat kan door meta’s van bv. …
bot
lever
86
APO long: hoe bekomen?
o Bronchoscopie (centraal)
o CT-geleide biopsie (perifeer)
o EBUS of EUS voor mediastinale klieren
87
Jongeheer
RX thorax vr verzekering: letsel 2cm
op CT toont dit verkalkingen.
vergeleken met een RX 2j geleden is dit letsel onveranderd.
Wat is dit waarschijnlijk?
hamartoom
- Verkalkingen = typisch hamartoom
- PET-scan zal negatief zijn hierbij.
88
Aspergilloom: kenmerk pt
eerder bij immuungecompromitteerden
89
Vrouw, 23j, al enkele dagen wat ziekjes en subfebriel, maar was nog in staat naar haar werk te gaan. hoesten zonder sputa. RX thorax toont diffuse infiltraten. Wat is de meest waarschijnlijke kiem?
Mycoplasma pneumoniae
=> eerder verhaal van atypische pneumonie
- < - > S pneumonia: typische pneumonie (pt zou zieker z)
- < - > S. Aureus: niet frequent pneumonie. (Eerder huidinfecties, sepsis met metastatische abcessen, Scaled Skin Syndrome, Toxic Shock Syndrome, voedselvergiftiging… ) (Zo toch pneumonie ervan: vooral bejaarden na influenza aanval, tgv aspiratie of hematogene spreiding. Pt zou zieker zijn.)
90
Frequentste oorzaak van atypische pneumonie
Mycoplasma pneumoniae
91
S/ atypische pneumonie
subfebriel, griepaal syndroom, droge hoest
92
Mycoplasma pneumoniae klin, D, R/
**Niet productieve hoest**, grieperig, subfebriel of milde koorts, bovenste luchtwegsymptomen…
- Vnl jonge leeftijd (**kinderen tot jong volwassenen**)
- Typisch: **discrepantie: milde kliniek <-> uitgesproken radiologie** vb bilaterale vlekkerige nt-lobaire opaciteiten… (< - > typische pneumonie: vlekkerige of lobaire infiltraten)
- D/: **niet aantoonbaar met gramkleuring** want geen celwand!
Wel: **serologie voor detectie specifieke As of PCR** (meer en meer, beste optie)
(WBC: licht gestegen < - > typische pneumonie h leukocytose)
- R/: **tetracyclines of macroliden** (Doxycycline of clarithromycine/azithromycine)
93
rouw, 23j, alg malaise, koorts en hoesten met sputa. RX toont een duidelijk infiltraat in de rechterlong. Labo toont CRP 110 en positieve IgM én IgG voor M pneumonia. Wat geef je als AB?
Augmentin
- Bij typische pneumonie: empirisch starten met amoxyclav (augmentin). Moxifloxacine wanneer allergie of ongunstige evolutie.
- Serologie voor M pneumonia: IgM + IgG positief kan wijzen op een acute infectie met M pneumonia, maar IgM kan ook lang positief blijven na een doorgemaakte infectie, dus niet 100% zeker acute infectie. Verder is de kliniek met de radiologie ook eerder typische pneumonie ipv atypische, doch kan je niet 100% op vertrouwen gezien atypische zich op veel manieren kan manifesteren. Leeftijd is eerder jong, dus dat zou wel passen bij M Pneumoniae.
Hier zou je volgens mij dus nog kunnen twijfelen tussen typische of atypische pneumonie, maar combinatie van kliniek, radiologie en de verschillende antwoordopties wijst volgens mij wel richting typische pneumonie => Augmentin!
94
AB keuze M pneumoniae
M pneumoniae heeft geen celwand, dus alle AB die daarop inwerken mogen sowieso niet dan => dus geen amoxicilline of amoxyclav en geen cefalosporines
Verder zijn de aangewezen AB bij M pneumoniae **tetracyclines of macroliden** (vb clarithromycine).
(Moxifloxacine is heel breedspectrum (niet als eerste keuze echter), kan dus misschien wel werken bij Mycoplasma pneumonie?)
95
Obstructief Slaapapneu Syndroom” (OSAS) definitie
AHI (aantal apneu’s en hypopneu’s per uur) > 5
én sprake van klachten gelinkt aan de OSA. (hypersomnolentie, verminderde concentratie overdag etc)
96
centrale OSAS
op moment van apnee/hypopnee: geen/verminderde AH beweging (geen thoracale/abdominale bew)
=> geen signaal van CZS nr AH spieren
het aantal centrale apnees/hypopnees > 50% vh totaal
97
perifere OSAS
AH poging: AH bewegingen -> abdominale-thoracale paradox
grote AH arbeid + desaturatie
-> 'arousal' kortstandig wakker worden -> einde apnee/hypopnee + slaapfragmentatie
98
D/ OSAS
polysomnografie: AHI **> 5**
èn hypersomnolentie
graad:
- Milde OSAS: AHI **< 15**
- Matige OSAS: AHI **15 – 30**
- Ernstige OSAS: AHI **> 30**
99
obstructief slaapapneusyndroom (OSAS) hebben last van herhaaldelijke belemmeringen van de bovenste luchtweg tijdens de slaap.
Dit is te merken aan snurken, ademstops, slaperigheid overdag en vermoeidheid.
100
obstructieve en centrale apneus kunnen samen optreden
gemengd slaapapneusyndroom
101
kortademig is na inname van NSAID. Hij heeft de laatste tijd veel last van neusverstopping en hoesten ‘s nachts. Hij heeft in zijn leven al eerder NSAID genomen en toen geen reactie gedaan. Nu heeft hij wheezing en neusverstopping na inname. Hij wordt cyanotisch… Wat doe je?
**SABA**
verhaal van NERD (APA)
- ontwikkelt typisch op volw lft (rond 30j)
- dus is het perfect mogelijk dat hij ervoor al NSAIDs heeft ingenomen zonder problemen.
→ NERD is eig astma-opstoot tgv NSAID, niet echt een allegie: SABA geven (dus geen antihistaminica)
102
NERD S/
bronchospasme
dyspnee
neusloop/neuscongestie
//
APA: aspirine intol, neuspoliepen, astma
//
(GEEN urticaria)
//
is een acute reactie < 24u (meestal 1-2u)
103
dyspnee tijdens inspanning, daarbuiten klachtenvrij
familiale voorbeschiktheid (zus h astma)
momenteel nl auscultatie en longf°
D/?
astma
- KO en longfunctie buiten opstoten zo goed als altijd negatief
104
Student, jongen, BMI 27. Vorige avond cantus, overgegeven. Erna hevige pijn thv borst. Gedempte percussie thoracaal links, crepitaties thv hals. wat doe je nu als onderzoek?
CT thorax
(eigenlijk liefst eerst RX thorax met gastrografine)
105
Boerhaeve syndroom =
spontane ruptuur van de slokdarm, typisch bij bourgondische levensstijl
106
Boerhaeve syndroom TO
Liefst eerst RX thorax met gastrografine (oraal contrastmiddel)
en dan CT thorax
107
Boerhaeve syndroom R/
**spoelen** pleuraholte en debridement geperforeerd weefsel
-> in 2 lagen de oesophagus **sluiten** + drains achterlaten
108
jongeman wordt 3x/week wakker met piepende AH, gaat beter na 30 min. Ook hoesten bij inspanning. Wat start je
ICS + LABA
- LABA: formoterol (enige LABA die heel snel werkt)
- meteen naar onderhoud ipv as needed
109
behandeling astma:
- wnr stap 1-2 (zo nodig)?
- vanaf wnr stap 3 of 4 (onderhoud)
stap 1-2: Sympt < 4-5d/w
stap 3: meeste dagen klachten, of min 1x/w 's nachts wakker w
stap 4: dagelijks klachten, min 1x/w snachts wakker w, lage longfunctie
110
Door wat wordt surfactant geproduceerd?
Pneumoctyen type II
111
Op RX thorax dikwandig caviteitbeeld met onregelmatige begrenzing
geïnfecteerde longcyste.
- Vaak bronchiaal epitheel rond de cyste = dikke wand.
- De cyste kan gevuld zijn met lucht en vocht alsook enkel vocht of enkel lucht.
112
Man na pneumectomie rechts voor tumor. 3 weken erna bij chirurg, hoest bloed op. Ademgeruisen meer rechts dan links.
D/
broncho-pleurale fistel
113
RX toont onscherp afgelijnd nodulair letsel van 2cm long, roker, sterk capterend op PET-CT, recente verandering in dyspnee en hoest…
Primair bronchuscarcinoom
114
longHK vss opties
resectie dmv **wigexcisie**
=> bij perifeer gelegen meta en beperkt aantal meta’s
**lobectomie** (VATS/open)
=> voorbehouden voor grote solitaire metastasen
**sleeve lobectomie**
=> bij centraal gelegen tumoren
115
Nodulair letsel op CT bij patiënte met in voorgeschiedenis T3N1M0 coloncarcinoom waarvoor anteriorresectie en adjuvante chemotherapie 2 jaar geleden. Toen normale CT thorax. Letsel is 0.8 cm en zit perifeer in de long. Wat doe je?
Wigexcisie
- Longmeta (klein + perifeer gelegen) gezien oncologische VG
116
rond, scherp begrens, inhomogeen capterend letsel long
hamartoom
- kruimelig uitzicht door calcificaties
- niet-roker
- goedaardige tumor, trage groei, geen behandeling nodig
117
Roker met 50 pakjaren. Nodulair letsel. Longfunctie toont TLC 160% en FEV1 50% en DC 55%. Hoe verklaar je de longfunctie
Obstructief door COPD
- hyperinflatie, gedaalde 1-seconde waarde en gedaalde diffusie.
118
auto ongeluk.
Pijn bij ademen maar nog stabiel.
Op spoed ineens verslechtering toestand, trachea deviatie en hevige dyspnee.
Oorzaak?
Spanningspneumothorax
119
Spanningspneumothorax S/
mediastinale shift, tracheale shift,
hypotensie, ↑ CVD (obstructieve shock)
120
Spanningspneumothorax R/
dikke holle naald, 2e IC ruimte midclaviculair met plaatsen drain.
121
pneumothorax R/
PRIMAIRE SPONTANE PNEU
- **beperkte pneu: conservatief** (rust, pijnstilling, O2 15L), controle RX na 4u –> naar huis zo stabiel
- **grote pneu: punctie** –> als exsufflatie niet succesvol: **drain** (met waterslot)
- **bep indicaties: HK** (thoracoscopie met pleurodese)
SECUNDAIRE SPONTANE PNEU
- direct thoracoscopie met **pleurodese** (wegens hoog risico op recidief) + **beh onderliggende oorz**
TRAUMATISCHE PNEU
- beh **~ prim spontane MAAR sneller thoraxdrain** (hoger risico spanningspeu), zelden HK
IATROGENE PNEU
- **~grootte -> meestal conservatief** (afwachten; klein - stopt vaak spontaan) / exsufflatie / thoraxdrain
