CBL algemeen Flashcards
Borrelia Burgdorferi: infectie mogelijk?
● Overgebracht door beet van teek (Ixodes): transmissie tijdens bloedzuigen
● Pas infectie als teek > 18-24u aanhecht en bloedmaal neemt
● In België zijn slechts 10% van teken besmet
Borrelia Burgdorferi: kliniek (stadia)
Stadium 1: vroeg gelokaliseerd (dagen-weken)
→ Griepachtig
→ Erythema chronicum migrans (verdwijnt spontaan, pathognomisch maar niet obligaat aanwezig)
Stadium 2: vroeg gedissemineerd (weken-maanden)
→ Algemene ziektetekens
→ Huid: multipele ECM, lymfocytoma cutis (zz)
→ CNS: … => Triade van neuroborreliose (serologie altijd positief) = 1) Meningopolyradiculoneuritis 2) Lymfocytaire meningitis 3) Perifere facialisparalyse (Bell’s palsy)
→ Hart: cardiale borreliose = ritmestoornissen, myopericarditis
→ Gewrichten: arthritis, arthralgie
Stadium 3: laat gedissemineerd (maanden-jaren)
→ Chronische huidletsels: acrodermatitis chronica atrophicans (ACA)
→ Chronische neuroborreliose
→ Chronische mono-tot oligo-arthritis
Borrelia Burgdorferi D/
kliniek
serologie (ELISA: IgG en IgM)
bij CNS afwijkingen: liquorafwijkingen
Borrelia Burgdorferi R/
tekenbeet zonder S/: niet zomaar AB profylaxe -> afwachten
met S/: behandeling (hangt af van ziektestadium en aangetaste orgaan):
- Stadium 1: ECM (serologisch onderzoek is NIET geindiceerd): volw: doxycyline PO 2w / kinderen: amoxixilline PO 2w
- Stadium 2: huid en milde gevallen cardiale/neurologische/gewrichtsaantasting: doxycycline PO 3-4 wk
- Stadium 2 (neurolyme) & stadium 3: ceftriaxone IV of penicilline G (beta lactam) IV ged 2-4 wk
Borrelia Burgdorferi serologie
opsporing ziekte van lyme in primaire fase:
- serologie zinloos (As nog niet aantoonbaar)
-> tekenbeet + ECM => AB
opsporing ziekte van lyme in vroege en late gedissimineerde fase:
- aantonen van IgM (na 2-4 weken, piek na 6-8 weken) en IgG antistoffen (na 6 weken).
-> Na 6 weken verschijnen de IgG antistoffen. Deze antistoffen kunnen jaren persisteren zelfs na succesvolle therapie. Weerspiegelt contact met Borrelia, deze As beschermen niet tegen herinfectie
Positieve Borellia serologie zonder kliniek R/
moet niet behandeld worden, maar vergt alertheid en opvolging
Lyme artritis
meerdere maanden na tekenbeet
(spirocheet Borrelia)
S/
recidiverende of persisterende mono- tot oligo-artritis => thv de grote gewrichten (meestal knie; enkel, elleboog)
D/
- vnl kliniek + serologie: IgM (na 2-4w) -> piek na 6-8w -> klasseswitch nr IgG
- synoviaal vocht = inflammatoir, PCR vr borrelia op gewrichtsvocht vaak pos
R/
- AB (doxycycline of ceftriaxone)
- symptom NSAID, evt intra-art GC injectie
Hoge koorts met diaforese, hepatosplenomegalie, (licht) gestoorde leverset bij terugkeer uit tropen →
Malaria tot tegendeel bewezen is
diagnose osteoporose
kan gesteld worden op 2 manieren:
- Botdensitometrie wervelzuil (L2-L4) en proximale femur T< - 2,5 SD bij ouderen
- Optreden van een laag-energetische of spontane fractuur (zelfs als de DXA normaal is!)
Botdensitometrie aangeraden bij…
Eénmalige meting als screening bij alle 65+ vrouwen en 75+ mannen (ongeacht RF)
Ook vrouwen < 65j of mannen < 75j screenen bij verhoogd risico op (vroegtijdige) osteoporose:
- vroege menopauze (voor 45 jaar)
- tengere gestalte – lage BMI (< 20 kg/m2)
- perorale corticotherapie
- specifieke aandoeningen: bv Graves
Behandeling voor osteoporose indicaties
T<-2,5 SD op DXA
VG van laag energetische fracturen
osteoporose R/
calcium + vit D in combinatie (1-1,2g/d + 800IU/d)
- opm: supplementen niet nuttig bij mensen die geen tekorten hebben; cave hypercalciëmie
Bifosfonaten bij bevestigde osteoporose: Alendronaat, 70mg/week
- altijd in combinatie met Ca en vit
- PO bifosfonaat niet bij eGFR < 35
- IV bisfosfonaat niet bij eGFR < 30
Denosumab (Prolia): SC 2x/j,
- Mag bij alle nierfuncties.
- Even krachtig maar veel voordelen tov bifosfonaten
Teriparatide (PTH analoog, botopbouwend, Forsteo) -> bij falen van antiresorptieve gm
Oefentherapie
bifosfonaat werking
Alendronaat, zolendronaat : anti-resorptief werken omdat ze geactiveerde osteoclasten inactiveren
bifosfonaat nevenwerkingen
maaglast, slokdarmontsteking
denosumab werking
RANK ligand binden waardoor geen osteoclast vorming
wervel(indeukings)fracturen van T11 op RX, calcemie nl, alkalische fosfatase nl -> opstart medicatie?
Laag-E fractuur = indicatie opstart behandeling osteoporose
=> opstart vit D + Ca + bifosfonaten
DD: osteomalacie, osteoporose, botmetastasen, MM
→ botmeta’s: botafbraak -> Ca stijging + alk.fosfotasen stijging
→ osteomalacie: je verwacht laag Ca, laag fosfaat of laag vit D
indeukingsfracturen T8 tot S1 op RX, KO normaal, op labo lichte anemie en sterk verhoogde proteïnen(100) -> Oorzaak?
Multiple myeloom
fractuur ikv MM?
↑ proteines
- non-IgM proteïne > 1.5 g/dl
CRAB-criteria
- hyperCalciëmie > 11.5 mg/dl
- Renale insufficiëntie: creat > 2 mg/dl
- Anemie: Hb < 11 g/dl (man), Hb < 10 g/dl (vrouw)
- Osteolytische Botlaesies en pathologische fracturen
VG splenectomie + malaise, koorts (39°C), braken, hoofdpijn, asthenie; crepitaties longen, beperkt diffuus gevoelig abdomen -> wat eerst doen?
geen milt => cave OPSI (en asplenische sepsis)
→ onmiddellijk IV AB (vancomycine + ceftriaxone / cefotaxime)
OPSI R/
OPSI = overwhelming post-splenectomy infection
IV AB: vancomycine + ceftriaxone / cefotaxime
OPSI kliniek
Initieel grieperig beeld, gevolgd door snelle deterioratie met koorts, ernstige malaise, sepsis, meningitits
OPSI verwekkers
omkapselde bacteriën (o.a. S. Pneumonia, N. meningitidis, H. Influenzae)
[patho: geen fagocytose meer van omkapselde pathogenen in macrofagen van milt]
intoxicatie: welke stoffen geven pinpoint pupillen?
opioiden (ook heroine = opiaat)
(benzo’s/barbituraten: vaak mydriase, diazepam soms miose)
kliniek intoxicatie anticholinerg middel
stijging HR en BD
geen invloed op RR
stijging temp
gedilateerde pupillen
verminderde darmgeluiden
geen diaforese
voorbeelden anticholinerge stoffen
ACh receptor antagonisten (muscarine cholinerge R anta): oxybutinine, solifenacine (vesicare = antispasmotica) ipatropium, atropine
antihistaminica
(andere: TCA = antidepressiva, clozapine = antipsychoticum)
=> toxidroom:
Hot as a hare, Red as a beet, Dry as bone, Blind as a bad: mydriasis, Mad as a hatter: delier, Tachycardie, Urineretentie
kliniek intoxicatie cholinerg middel
geen invloed HR en BD
geen invloed op RR
geen invloed op temp
kleine pupillen
toename darmgeluiden
diaforese
voorbeelden cholinerge stoffen
ACh receptor agonisten, ACh-esterase-inhibitor (vb donepezil); carbamaten, organofosfaat
vb. pilocarpine, mushrooms
=> toxidroom: Diarree, diaforese (transpireren), Urineren, Miosis, Bronchospasme, bronchorroe, Emesis, Lacrimatie, Salivatie
kliniek intoxicatie opioid
daling HR en BD
daling RR
daling temp
kleine pupillen
verminderde darmgeluiden
geen diaforese
=> onthoud: alles ↓
voorbeelden opioide stoffen
tramadol, morfine, codeine, heroine (= afgeleide v morfine (opioiden)), …
=> toxidroom: Miosis, Bradycardie, Hypotensie, hypothermie, verminderde sat
kliniek intoxicatie sympathomometica
stijging HR en BD
stijging RR
stijging temp
grote pupillen
toename darmgeluiden
diaforese
=> onthoud: alles ↑
voorbeelden sympathomimetica
cocaïne, (met)amfetamines, caffeine, methylfenidaat, LSD (hallucinogeen), decongestiva, epinephrine
=> toxidroom: Diaforese: transpireren, Mydriasis: wijde pupillen; Tachycardie, Hypertensie, Hypertermie, Insulten
kliniek intoxicatie middel met sedatieve-hypnotische werking
daling HR en BD
daling RR
daling temp
geen invloed op pupillen
verminderde darmgeluiden
geen diaforese
=> onthoud: alles ↓ behalve geen invloed op pupillen (MAAR bv benzo’s effect op pupillen!)
voorbeelden middel met sedatieve-hypnotische werking
benzodiazepines, barbituraten
Z-drugs (vb zopiclone)
bep anti-E
ethanol
GHB
=> toxidroom: hyporeflexie, hypotonie, coma (evt. hallucinaties, agitatie), hypotensie, hypothermie, oligurie
Dame ongeveer 70j, moeite met eten vast voedsel (blijft steken) dan pijnlijk en drukkend gevoel retrosternaal. De laatste tijd ook dyspnee. hoesten bij neerliggen. Op RX verbreed mediastinum, cardiomegalie. Omeprazole had niet geholpen. 10 jaar in Afrika gewoond. -> voorkeursdiagnose?
Vena cava superior syndroom tgv duikende goiter: S/ dysfagie, dyspnee, hoesten (duikende goiter)
DD:
Achalasie: achalasie + cardiomegalie passen bij chronische ziekte van Chagas
→ CONTRA: 10 j in Afrika gewoond (Chagas is endemisch in Zuid Amerika)
Vena cava superior syndroom obv mediastinaal lymfoom?
→ CONTRA: geen constitutioneel klachten (=B-symptomen)
Thoracaal aorta aneurysma:
VCS, dsyfagie, heesheid, dyspnee, … bij TAA mogelijk tgv compressie omgevende structuren
Arteritis temporalis =
= reuscelarteritis
= granulomateuze arteritis van aorta en zijn grootste takken, predilectie voor extracraniële takken van de a. carotis
- Frequentste vorm van arteritis bij 50+
- 50% ook polymyalgia rheumatica
- triade!!!
- A. temporalis prominent zichtbaar, pijnlijk bij oppervlakkige palpatie
- algemene symptomen (
- evt armclaudicatio
Arteritis temporalis triade
hoofdpijn (meestal temporaal, kan oon frontaal of occipitaal)
kaakclaudicatio
visusstoornissen (plots partieel gezichtsvelduitval -> totale blindheid = irrevers)
Arteriitis temporalis D/
biopsie aan de pijnlijke aangetaste kant
Arteriitis temporalis R/
1-2j CS in afbouw (40-32-16-12-8-4mg…) tenzij de klachten terug verergeren
CAVE blindheid!!
- soms eerst amaurosis fugax -> ASAP HOGE DOSIS IV CS (500-1000mg)
- pt blind aan ene oog? Red andere oog door hoge dosis IV CS
Frequent herval: associeer MTX of azathioprine
Reizen in Azië: meest voorkomende en te voorkomen aandoening:
Hep A
ter info: per regio =>
Afrika
- gele koorts
- hepatitis A
- polio
- meningokokken
- malariaprofylaxe
zuid amerika
- gele koorts
- hepatitis A
azie
- hepatitis A
- polio
- buiktyfus (enkel india, pakistan, bangladesh, nepal, malediven en sri lanka)
Vetemboliesyndroom triade
petechiën
respiratoire insufficiëntie
neurologische verschijnselen
Op reis naar zuid afrika tibiafractuur, gips, na 24 uur: petechiën, .GCS 13/15. Geen koorts. Dyspnee Longen zuiver. Verder onderzoek?
vetembool
-> D/ klinisch + fundoscopie (vetdruppels en papiloedeem)
Uitleg:
- Fundoscopie met kliniek geeft meeste richting. RX thorax kan suggestief zijn en andere zaken uitsluiten, zo ook echocardio (hartfalen, trombus), LP (meningitis) enzo. Je denkt hier aan vetembolie in kader van de tibiafractuur, de kliniek en het feit dat er geen koorts is, wendt je wat af van meningitis.
Beeldvorming : ASPECIFIEK, mogelijk suggestief
- RX en CT thorax (CT angio thorax kan longembolie uitsluiten)
- MR hersenen (zo neurol S/)
Labo : ASPECIFIEK
- Anemie en trombopenie
- (Lipidurie)
- Hyper/hypocoagulabiliteit
- CRP gestegen
vetemboliesyndroom R/
Preventie
o vroege correctie en stabilisatie van fracturen
Supportief
o IV resuscitatie
o Oxygenatie / ventilatie
o (ICP monitoring, vasopressie, mechanische cardiale ondersteuning)
systeemlupus (SLE): typische pt
vrouw
vruchtbare leeftijd (16-55j)
systeemlupus pathogenese
erfelijke voorbeschiktheid + omgevingsfactoren
- UV !!
- vrouwelijk geslacht
Auto-antistoffen
- ANF (= ANA) -> hoge sens
- anti-dsDNA -> hoge spec (~ graad ziekte act!)
- antifosfolipiden (trombose, recidiverend miskraam)
- anti-Ro (SSA), anti-La (SSB)
systeemlupus kliniek
chronisch, flucturerend
MUCOCUTAAN
- cutane LE (vlinderrash=acuut, annulair erytheem=subacuut) (discoïde lupus= chronisch, verlittekening, vaak als louter cutane lupus zonder systeemlupus)
- alopecia (diffuus)
- fotosensitiviteit (UV)
- orale/nasale pijnloze ulcera
MUSCULOSKELETAAL
- myalgie (geen spierzwakte)
- inflammatoire symmetrische poly-altralgie of poly-artritis thv kleine handgewrichten (MCP, PIP), polsen en knieën: niet-erosief, Jaccoud-artropathie
ORGAANMANIFESTATIES
- renaal (lupus nefritis = GN = medische urgentie)
- serositis (pleuritis, pericarditis)
- adenopathie, splenomegalie, (moe, subfebriel, nachtzweten, vermagering)
- raynaud
- … (zo goed als elk orgaanstelsel k aangetast w)
systeemlupus D/
ACR criteria minstens 4/11 pos
=> kliniek (patiëntenprofiel, anamnese, KO)
=> biochemie
- labo: anemie, leukopenie, thrombocytopenie (CRP vals laag)
- autoimmuunserologie (ANF+,
anti fosfolipiden / anti dsDNA /anti Sm antistoffen)
systeemlupus R/
R/ afhank v activiteitsgraad SLE
Advies
- CV RF: hyperlipidemie behandelen, rookstop, fysieke act
- zws vermijden indien SLE actief is
- UV protectie
GM:
- hydroxychloroquine (Plaquenil)
- GC (cave langd gebruik)
- immuunsupressiva
(zo refractair: bv. belimumab = mAS: inhibitie BAFF / BLyS)
info:
- Plaquenil (hydroxychloroquine): vermijd herval, effecient tegen huidS/ en artralgieën
- NSAIDs: bij artalgieën, serositis
- CS: alleen of in combi met immunosuppresiva (cyclofosfamide vb): bij orgaanaantasting (CSZ, nieren,…)
- Thalidomide bij therapieresistente huidaantasting ( CI : ZW !!!)
- Stamcel Tx
- Benlysta (belimumab)
- Rituximab (antiCD20): afname ziekteactiviteit. Cave: AE progressieve leuko-encepahlopathie door reactivatie JC virus
ANF systeemlupus
= auto antistoffen tegen eigen celkern
bij 95-100% vd SLE pt’en positief
- cave vals pos: 5% vd gezonde bevolking ook positief (dus nooit als screening)
CS bij SLE
indicatie:
- interne orgaanaantasting
- duidelijke artritis
alleen in combi met immunosuppressiva bij orgaanaantasting
Polymyalgia reumatica: leeftijd pt
50j +
opm:
- Komt vaak samen voor met arteriitis temporalis
- DD fibromyalgie: jonge pt, geen inflammatoir bloedbeeld
PMR kliniek
inflammatoire gordelpijn
- pijn en ochtensstijfheid
- schouders, bekken, nek
- symmetrisch (bilat)
perifere artritis:
- symmetrische artritis vd kleine en middelgrote gewrichten
soms RS3PE syndroom: Remitting Seronegative Symmetrical Synovitis with Peripheral Edema
PMR D/
klinisch vermoeden + biochemie
(evt: temporalisbiopt, PET)
PMR R/
dagelijks CS pO: 15mg prednisone (12mg methylprednisolone) min 6m
Frequent recidieven: DMARDs (MTX)
bursitis: verwekker
Staphylococcus aureus
(80% of cases)
alcohol ontwenning
S/
Alcohol ontwenning:
- start 6-10u nalaatste inname
- tremor, zweten, angst.
Delirium tremens:
- start 48-72u na laatste inname
- grove tremor, BWZ schommelingen, psychomotorische agitatie, visuele hallucinaties,…
medicamenteuze beh acuut delier
Onttrekkingsdelier
- Thiamine (vit B1) IV om Wernicke-Korsakov syndroom te vermijden (orale intake zal moeilijk zijn en mogelijks onvoldoende)
- Vocht: glucose 5% 1l IV
- Langwerkende benzodiazepines (in afbouwschema)
- Cardiovasculaire monitoring, parametercontrole
- Contra-indicatie voor antipsychotica → verlagen epilepsie drempel bijkomend (en is reeds verlaagd bij een onttrekking)
Voor alle andere vormen van delier (behalve bij de ziekte van Parkinson) worden de typische antipsychotica gebruikt.
- vnl. gebruikt van Haloperidol → let wel QT-verlenging!
- Controverse rond behandeling van hypoactief delier met antipsychotica
- Enkele alternatieven
o Atypische antipsychotica (risperidon, olanzapine, quetiapine) kunnen gebruikt worden, geen meerwaarde tov haloperidol
o bij nachtelijke onrust → trazodone
antidotum opioide intox
zuivere opioïd-antagonisten zoals naloxone en naltrexone
→ Naloxone: IV, repetitief (korte T1/2)
→ Naltrexone: oraal (langere T1/2)
opm: bij heroine GEEN naloxone geven gezien risico op acute derving met levensbedreigende complicaties (longoedeem, AMI en convulsies)
ernstige reizigersdiarree behandeling
empirisch beh met macrolide AB
- 1g azithromycine (zitromax)
Cave: ORS voor risico op dehydratatie
Legionella transmissie + kliniek
Transmissie o.a. via watersystemen, air-conditioning
atypische pneumonie, diarree, confusie / agitatie / stupor
Legionella AB keuze
Fluoroquinonlones
- levofloxacine (evt moxifloxacine)
Macroliden
- azithromyince of erythromycine (voor 3 w)
ziekte van Behçet
= vasculitis vd kleine en grote vaten (aders/slagaders) in diverse organen aangetast kunnen zijn
- zeldzaam
- immuunziekte, inflammatoire ziekte
- kan door diverse omgevingsfactoren worden uitgelokt bij een persoon met aanleg
- gekenmerkt door ontstekingen in de mond (ulcera), aan de ogen (oogontstekingen ku blindheid veroorz), aan gewrichten (knieën en enkels), de geslachtsorganen (ulcera) en aan het centrale zenuwstelsel.
- vaker bij mannen
- gewoonlijk tussen de 20 en 40 jaar (soms eerste verschijnselen al op kinderleeftijd)
- vooral bij mensen uit het Midden-Oosten (vooral Turkije) en Azië (met name Japan en Korea) .
ziekte van Reiter: wat en kliniek
= reactieve artritis (= SARA, sexually acquired reactive arthritis)
= een auto-immuunreactie op een infectie
gekenmerkt door de volgende klassieke trias:
1) urethritis
2) artritis
3) conjunctivitis
Ziekte van Sutton
Major aphthous stomatitis (Sutton’s disease) is a clinical variant of recurrent aphthous stomatitis differentiated by its high level of morbidity.
= benign and non-contagious mouth ulcers (aphthae) in otherwise healthy individuals. the cause is not completely understood but involves a T cell-mediated immune response triggered by a variety of factors (which may include nutritional deficiencies, local trauma, stress, hormonal influences, allergies, genetic predisposition, certain foods, dehydration, or some food additives.)
systeemsclerose kliniek
eerste teken is vaan Raynaud fenomeen (wit-blauw-rood)
- trofische stoonissen en wondjes ku optreden ikv systeemsclerose
nadien 3 fasen
- oedeem
- verharding huid (sclerodactylie, flexiecontracturen)
- atrofie huid
andere:
- acro-osteolyse (resorptie terminale falangen)
- CREST-syndroom (onderhuidse calcificaties, vnl periarticulair en thv sterkzijde voorarmen)
- pigmentadwijkingen huid
- gelaat meestal betrokken (maskergelaat dr oedeem, microstomie of periorale groefvroming in atrofische fase, teleangiëctaasieën, spitse neus)
- gewrichten (symm polyartritis, CTS, crepitaties, flexie-contracturen)
- GI-aantasting (motoriek slokdarm gestoord, hypomotiliteit dundarm, fecaele incontinentie)
- longaantasting (interstitieel longlijden of longfibrose)
- hartaantasting (pericarditis, …)
- scleroderma renal crisis (!)
TBC
Tertiaire syfilis
Coke
Een necrotiserende sialometaplasie
Noma (necrotizing ulcerative stomatitis, gangrenous stomatitis, or cancrum oris)
=> kunnen gat in verhemelte geven
/
eerste aanpak: comateuze patiënt op spoed: GCS 3/15 + anisocorie met nog allerlei letsels.
Eerst klinisch onderzoek (kort), hemodynamisch stabiliseren en dan gerichte beeldvorming
(dus niet zomaar naar OK)
sertraline (SSRI) sinds 5 weken voor 2e majeure depressie.
Klaagt van verminderd libido, moeilijke erecties en afgevlakt aspect.
De depressieve stemming is de voorbije weken volledig opgeklaard.
wat doe je?
switch naar mirtazapine
- Antidepressiva moeten genomen worden tot 6m na beteren van symptomen, anders hoog risico herval.
- Verminderd libido en vertraagd orgasme zijn gekende nevenwerkingen van SSRI (zoals Sertraline). Escitalopram is ook een SSRI, dus gaat dezelfde nevenwerkingen kunnen geven.
- TCA (amitriptyline) geeft nog meer seksuele bijwerkingen
- Mirtazapine (TeCA)) geeft geen seksuele bijwerkingen (net als trazodone).
bijtwonde door duitse herdershond bij kind van 9 jaar, er is één tand echt los door de huid gegaan, verder blauwe plekjes en geschaafd: wat doe je hier?
Amoxiclav
(want hoog risico wonde: hand/gezicht/genitaal, puncture wound, DM, …)
(opm: Naar rabiës toe is ontsmetten met polyvidone jodium (Isobetadine) vaak al zeer effectief.)
(opm: bevuilde wonde: tetanusvaccinatie nagaan!)
decubituswonde met intacte huid R/
wisselhouding
heupfractuur bij oude pt onder clopidogrel: beleid
volgende dag opereren
- Bij een heupfractuur dient binnen de 48u chirurgisch ingegrepen te worden en kan men geen 7d wachten. Wel mag spinale anesthesie niet toegepast worden.
Unilateraal zet de thorax op en je voelt sneeuwcrepiteren. Wat doe je eerst?
Thoraxdrain
- Sneeuwcrepitaties wijzen op mogelijke pneumothorax met spanningscomponent gezien patiënt zich in shocktoestand bevindt. (IC 2-3 midclavic)
pt met hep C en HIV: maatregelen vr uitwendig KO
handalcohol voor en na onderzoek
- Wanneer hierbij mogelijks contact met lichaamsvochten plaatsvindt dienen bijkomend handschoenen gedragen te worden.
Man van 40j heeft een vuile wonde. je maakt deze proper en hecht deze. de man heeft sinds zijn kindertijd geen vaccinaties meer gehad. Wat doe je?
Tetanus Ig en vaccin tegen Tetanus-Difterie-Kinkhoest
- (Boostrix bevat alle 3, dus niet enkel tetanus en difterie)
- Gezien de laatste vaccinatie meer dan 20j geleden is, dient deze 2 maal herhaald te worden
wnr Ig geven bij vuile wonde?
Bij een vuile wonde worden immuunglobulines gegeven zo de laatste vaccinatie dateert van meer dan 10j geleden.
wonde: geen of onzekere tetanusvaccinatie
opp schone wonde: volledige primovaccinatie
wonde met risico op tetanus: volledige primovaccinatie+ specifieke Ig
wonde: onvolledige primovaccinatie
opp schone wonde: vaccinatieschema afwerken
wonde met risico op tetanus: vvaccinatieschema afwerken + specifieke Ig
wonde: volledige primovaccinatie
opp schone wonde:
- < 5j: niets
- > 5j en < 10j: niets
- > 10j en < 20j: 1 dosis
- > 20j: 2 dossisen (6m interval)
wonde met risico op tetanus:
- < 5j: niets
- > 5j en < 10j: 1 dosis
- > 10j en < 20j: 1 dosis + Ig
- > 20j: 2 dossisen (6m interval) + Ig
Man met aortakunstklep valt.
Komt op spoedgevallen met bloedend tandvlees en lipletsel dat gehecht moet worden.
Antibioticabeleid?
Amoxicilline PO
- Een traumatisch bekomen lipletsel is geen indicatie voor profylactische AB ikv mogelijke endocarditis.
- Bloedend tandvlees vormt daarentegen wel een risico en hiervoor dient PO Amoxycilline gegeven te worden.
gastro-intestinale C.difficile-infectie: je droeg handschoenen, nu nog iets doen?
Ontsmetten met water en zeep!
- handalcohol NIET voldoende bescherming!
TO abdominaal OA aneurysma
echo : diagnose
CT met IV contrast = bepalen therapie
TO thoracaal/thoraco-abdominaal OA aneurysma
TX thorax -> verbreding AO schaduw -> CT scan
abdominaal OA aneurysma R/
ROOKSTOP: vermindert groei
//
< 5cm: risico ruptuur AAA = klein
//
Preventieve behandeling is beter bij:
- grotere aneurysma’s: M > 5,5cm, V > 5cm
- snel groeiende (>1cm/j)
=> Behandeling = HK (vervangen dr kunststof) / FU (endoleak -> heringreep)
thoracaal/thoraco-abdominaal OA aneurysma R/
ROOKSTOP (vermindert groei)
+ HK
RSP
Rx verbreed mediastinum.
BD linker arm 180/110mmHg, rechts niet meetbaar. Welk onderzoek doe je nog?
hypertensie en langs 1 kant niet meerbaar: AO dissectie
- instabiele pt: echo (TTE)
- stabiele pt: CT met contrast
CO-intox kliniek
deze patiënten kunnen verward binnenkomen.
Meestal hebben ze hoofdpijn en een kersrode kleur.
opm: geen hemiparese, geen uitval craniale zenuwen
Diagnose: bepaling van carboxy – hemoglobine.
hemiplegie migraine: min duur en labo
CK en lactaat zou hierbij niet afwijkend zijn.
De minimale duur van migraine is 4 uur
(zou dus nog niet zijn opgeklaard na een uur)
hypoglycemie: kan dit hemiplegie geven?
kan hemiplegie geven!
verder zou er ook klam koud zweet aanwezig zijn door de activiteit van het orthosympaticus.
Dit zou ook niet spontaan opklaren. Bij het geven van suiker zou de hemiplegie plots opklaren
Horner
uitval van de orthosympaticus
(van het oog)
Verloop: hypothalamisch → hersenstam → paracervicale ganglia → treedt naar buiten ter hoogte van T1 (ook longtoptumoren of Pancoasttumoren kunnen Horner geven) → het 3de deel van het verloop loopt lang de a. carotis interna naar boven → naar het oog
ongeval met wagen (accel-deccel trauma): stoot hoofd tgn raam met kort bwz verlies -> na 24u uit ZH
3d later Horner en aanhoudende aangezichtspijnen links
D/
Dissectie van de a. carotis interna
man
atrofie van de temporalis- en kaakspieren, kalend voorhoofd,
oogleden hangen wat af, maar oogbewegingen gaan nog normaal.
Bij hand schudden kan hij de hand niet goed loslaten.
Bij tikken op duimmuis wel relaxatie van de hand
D/
myotone dystrofie
Duchenne
X-gebonden spierziekte
- egint rond de leeftijd van 3 tot 5 jaar.
- krachtsverlies is progressief,
- meestal rolstoelgebonden vanaf tienerleeftijd.
- overlijden aan deze ziekte, meestal tussen de 15-35 jaar ten gevolge van ademhalingszwakte en/of hartspieraantasting.
De meest voorkomende symptomen van spierdystrofie van Duchenne zijn:
* Progressief krachtsverlies in schouder- en bekkengordelspieren, later van andere spieren
* Kuithypertrofie
* Scoliose
* Spiercontracturen
* Cardiomyopathie
* Zwakte van ademhalingsspieren
* CK stijging
Spierdystrofie van Becker
X-gebonden spierziekte, die aanleiding geeft tot progressieve verlammingsverschijnselen van de bekken- en schoudergordelspieren.
De meest voorkomende symptomen van spierdystrofie van Becker zijn:
* Progressief krachtsverlies in schouder- en bekkengordelspieren, later van andere spieren
* Kuithypertrofie
* Cardiomyopathie
* CK-stijging
Steinert
Steinert, Myotone dystrofie type 1
= De meest frequente vorm van spierziekte met myotonie (of myotone myopathie).
Myotonie is een abnormale spiercontractie uitgelokt door bekloppen (percussiemyotonie) of na aanspannen van de spier (relaxatiemyotonie) en ontstaat door een verstoorde prikkelbaarheid van de spiervezelmembraan.
ABPA
hoog totaal serum IgE, eosinofilie (zie je ook bij extrinsiek/allergisch astma)
positieve RAST vr aspergillus
hielspoor R/
stretchen vd fascia plantaris
horizontale handplooi
trisomie 21
Anamnestisch duidelijk polyneuropathie passend bij B12 tekort: B12 test neg?
B12 test is NIET sens genoeg, dus sws verder testen
unilat gehoorverlies + instabiliteit
Brughoektumor
Icterus < 24u na geboorte
Icterus 24u-2w na geboorte
Icterus > 2w na geboorte
Icterus < 24u na geboorte
=> Hemolyt. Stoornissen
● Rhesus incompab.
● ABO incomp.
● G6P deficiëntie
● Sferocytose
Icterus 24u-2w na geboorte
* Fysiologische icterus - Borstvoeding icterus
* Infectie (UWI)
* Hemolyse (ABO)
* Polycythemie
Icterus > 2w na geboorte
=> Ongeconjugeerd:
* Fysiologisch of borstvoeding
* Infectie
* Hemolyse
* Hypothyroïdie
=> Geconjugeerd:
* Galwegobstructie
* Neonatale hepatitis
OPSI: wat doe je eerst?
AB IV (dus niet eerst echo of CT)
- bij asplenie is er duidelijk verhoogd risisco op ernstige infecties met dodelijke afloop
TAVI
biologische kunstklep AO
TAVI antistolling?
NOAC
(pt nam aspirine dus dat mag je stoppen)
spleetlamponderzoek: allemaal witte plekjes verspreid (LWI gehad)
D/
virale keratoconjunctivitis
borstca: therapie gehad: nu letsel te zien
angiosarcoom