6.5 en 6.6 AIZ van het oog en een patient met een rood oog Flashcards

1
Q

wat is de betekenis van immuun priviliged sites?

A

een plek waar het immuunsysteem minder sterk werkt en het dus langer duurt voordat een wond of ontsteking wordt opgeruimd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

wat zijn immuun priviliged sites?

A

oog
centraal zenuwstelsel
baarmoeder gedurende de zwangerschap

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

immunologische ziekten kunnen de oorzaak zijn van allerlei aandoeningen aan de ogen. noem voorbeelden

A

uveitis
(epi)scleritis
keratoconjunctivitis sicca
conjunctivitis
neuritis optica

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

kenmerken uveitis?
- wat is het
- incidentie
- periode prevalentie

A

intraoculaire ontsteking (binnen het oog)

incidentie: 52.4 per 100.000 persoonjaren

periode prevalentie ;115.3 per 100.000 persoonsjaren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

wat is de anatomische classificatie van uveitis?

A

anterior (60-90%) = voortse delen oog
intermediair= midden in oog
posterior= achterste delen oog
panuveitis= alle lagen van het oog

complicaties: cystoid macula oedeem, cataract, etc

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

wat zijn symptomen van anterior uveitis?

A

pijn
fotofobie (gevoelig voor licht)
soms vermindering visus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

wat zijn symptomen posterior uveitis?

A

vaak pijnloos
vaak vermindering visus door bv floaters, retinitis of macula oedeem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

wat is de pathologische classificatie van uveitis?

A

granulomateus (bijv sacoidose)
non-granulomateus (bijv HLA B27+)

–> infecteus vs niet infecteus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

wat zijn oorzaken van uveitis?

A

infectie
systeemziekten
onbekend

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

wat zijn niet infectieuze oorzaken van uveitis?

A

anterior: HLA B27, ziekte van reiter, ziekte van crohn, sarcoidose

posterior: sarcoidose, ziekte van crohn, ziekte van behcet

intermediair: multipele sclerose, sarcoidose

panuveitis: sarcoidose, ziekte van behcet

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

infectieuze uveitis kan ontstaan door welke ziekteverwekkers?

A

bacterien: treponema, borrelia, bartonella, neisseria, …

virussen: HSV, VZV, CMV, rubella,…

parasieten: toxoplasma, toxocara, onchocerca,…

fungi: candida, aspergillus, cryptococ,…

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

hoe gaat diagnostiek uveitis?

A

klinisch beeld
bloedonderzoek
fluorescentie angiogram/ OCT
thoraxfoto/ (PET-) CT
analyse voorste oogkamerwater
- PCR
- Goldmann Wittmer Coefficient (GWC; anti-stoffen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

wat is behandeling uveitis en wat is een veel voorkomende complicatie?

A

afhankelijk van de oorzaak
- oogdruppels (steroiden)
- injectie bij oog (steroiden)
- oraal prednison/ immunomodulerende medicatie

veel voorkomende complicatie: oogdrukstijging/ cataract (vertroebeling ooglens)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

noem kenmerken uveitis anterior en wat oorzaken zijn (systemisch, infectieus,…)

A

meest voorkomende locatie van uveitis (75%)

systemisch: HLA B27 geassocieerd, juveniele idiopatische artritis (bij kinderen), tubulointerstitiele nephritis en uveitis

infectieus: heterochromie van Fuchs (vaak tgv Rubella), CMV, herpes (VZV/ HSV)

idiopatisch

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

wat is spondylitis ankylopoetica? wat voor oog infectie kan het veroorzaken

A

Ziekte van Morbis Bechterew

axiale inflammatie (ontsteking wervels, ontstekingsreuma)

inflammatoire rugpijn
- met sarcoilliitis (ontsteking sacro-iliacale gewrichten)

sterkste associatie met HLA-B27

niet granulomateuze uveitis anterior (hypopyon)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

wat is Fuch’s heterochrome uveitis/ kenmerken ervan

A

vaak unilaterale uveitis anterior+ heterochromie (verschillende kleur) van iris+ cataract

meestal tgv een rubella infectie

kan ook door andere infecties: CMV, Herpes

rubella kan ook een imtermediaire uveitis veroorzaken

transilluminatie (licht in oog schijnen)

17
Q

wat is juveniele idiopatische artritis (JIA) uveitis?

A

ook wel jeugdreuma

pijnloze uveitis anterior zonder klassieke symptomen
- screening noodzakelijk

gepaard vaak met complicaties: glaucoom (oogzenuw beschadigt) en cataract

cave amblyopie (lui oog)

18
Q

wat zijn risicofactoren voor ontwikkelen uveitis bij JIA?

A

ANA+
- (antinucleaire antilichamen. antilichamen die gericht zijn tegen structuren in de celkern, zoals DNA en eiwitten.)

oligoartritis (meerdere gewrichtsontstekingen)

meisjes

JIA ontwikkelt <4 jarige leeftijd

19
Q

wat is CMV uveitis?

A

unilaterale hypertensieve anterior uveitis

bij immunocompetente patienten
- vaak in azie

immuungecompromitteerde patienten met CMV: uveitis breidt zich uit naar posterior

20
Q

wat is intermediaire uveitis?

A

inflammatie van glasvocht, pars plana en perifere retina

minst voorkomende locatie van uveitis

21
Q

wat zijn oorzaken van intermediaire uveitis?

A

meestal idiopatisch

sarcoidose (ziekte van het afweersysteem waarbij bij een ontsteking granulomen,= groepjes witte bloedcellen, zich ophopen en klachten veroorzaken)

multipele sclerose (immuunsysteem keert zich tegen myeline rondom zenuwen)

ziekte van lyme

rubella

22
Q

wat zijn oorzaken van uveitis posterior?

A

toxoplasmose (parasitaire infectie)
- meest voorkomende oorzaak uveitis posterior

idiopatisch

sarcoidose

bridshot retinopathie

syphilis

CMV/ HSV/ VZV

23
Q

wat is toxoplasmose?

A

meest voorkomende vorm van uveitis posterior

24
Q

noem kenmerken toxoplasmose
- host parasiet
- wanneer ontstaat het
- kenmerken van de uveitis posterior
- aanvullend onderzoek
- prognose

A

katten zijn host van deze parasiet

congenitaal (besmetting in utero)
verowrven

pijnloze unilaterale visusdaling

serologie vaak niet nuttig: analyse oogvocht

prognose: gunstig mits laesie niet in macula zit

25
Q

wat is syphilis?
- wat voor oogontsteking geeft congenitale syphilis?
- wat voor oogontsteking geeft verworven syphilis
- hoe verloopt het icm aids
- hoeveel % van de uveitis veroorzaakt het

A

congenitale syphilis geeft keratitis (ontsteking hoornvlies)

verworven: uiteenlopend–> iritis, multifocal choroiditis, vasculitis, (neuro)retinis, retinale loslating

Icm AIDS: ernstiger beloop

syphilis veroorzaakt 1-3% van alle uveitis, toenemend!

26
Q

hoe ontstaat panuveitis?

A

idiopatisch

sarcoidose

ziekte van Behçet

ziekte van Vogt- Koyanagi- Harada

27
Q

wat is sarcoidose?

A

een idiopatische granulomateuze ziekte

abnormale activiteit van immuuncellen. ze gaan ophopen en vormen dan granulomen. ze kunnen orgaanfunctie aantasten en leiden tot symptomen

28
Q

wat is scleritis?

A

actieve ontsteking van de sclera (harde oogrok)

geeft roodheid en hevige pijn

pas op voor necrose of perforatie van de sclera (necrotiserende scleritis)

29
Q

hoe kan het onderscheid worden gemaakt tussen scleritis en episcleritis?

A

door vasoconstrictieve druppels. deze zullen oppervlakkige vaten verbreken

30
Q

wat is episcleritis en wat is scleritis/ verschil?

A

episcleritis: geeft vervelend dof gevoel
- diffuus
- nodulair (zwelling van het slijmvlies)

scleritis: visus omlaag, doffe borende pijn uitstralend naar kaak en oor
- diffuus
- nodulair
- necrotiserend
- met/zonder scleromalacia perforans

scleritis is 50-70% deel van systeemziekte

31
Q

wat is de behandeling van scleritis?

A

oogdruppels (steroiden, nsaid)
NSAID
prednison
immunomodulerende medicatie (bij auto immuun uveitis)

een ingreep aan de sclera (injectie, biopt, incisie) kan scleritis luxeren (verergeren)

32
Q

wat zijn systeemziekte die met regelmaat voorkomen bij scleritis?

A

reumatoide artritis
polychondritis
granulomatose met polyangiitis (GPA of ziekte van Wegener)
systemische lupus (SLE)

33
Q

wat is anamnese bij een intraoculaire ontsteking en systeemziekte (in meerdere organen ontsteklingen)?

A

koorst, gewichtsverlies, algemene malaise

reumatologische klachten: gewrichtsafwijkingen, rugklachten

huidaandoeningen: erythema, vitiligo, insekten beten

neurologische aandoeningen: hoofdpijn, tinnitus

klachten luchtwegen

gastrointestinale klachten: aphten

urogenitale klachten: genitale ulcera, geslachtsziekten